Żywienie a

Żywienie a

choroby

choroby

Łukasz Otremba

Łukasz Otremba

Anna Kozłowska

Anna Kozłowska

Dieta

Dieta

- słowo pochodzenia

- słowo pochodzenia

greckiego, przyswojone

greckiego, przyswojone

przez Rzymian. Oznacza

przez Rzymian. Oznacza

ono specjalny sposób

ono specjalny sposób

odżywiania się z

odżywiania się z

określeniem jakości i ilości

określeniem jakości i ilości

spożywanych pokarmów.

spożywanych pokarmów.

Piramida żywieniowa:

Piramida żywieniowa:

Złe nawyki żywieniowe:

Złe nawyki żywieniowe:



zbyt obfit

zbyt obfit

e

e

posiłki

posiłki



nadmiern

nadmiern

e

e

spożycie tłuszczów

spożycie tłuszczów

zwierzęcych, białka zwierzęcego,

zwierzęcych, białka zwierzęcego,

tłustego nabiału i jaj oraz

tłustego nabiału i jaj oraz

węglowodanów prostych

węglowodanów prostych



jedzenie w pośpiechu

jedzenie w pośpiechu



Nadużywanie alkoholu

Nadużywanie alkoholu

Miażdżyca

Miażdżyca

to przewlekła

to przewlekła

choroba układu krążenia, a

choroba układu krążenia, a

dokładniej tętnic. W naszym

dokładniej tętnic. W naszym

kraju jest nią zagrożone aż 70%

kraju jest nią zagrożone aż 70%

społeczeństwa. Chociaż uważa

społeczeństwa. Chociaż uważa

się ją za chorobę wieku

się ją za chorobę wieku

starszego, to u wielu z nas

starszego, to u wielu z nas

pierwsze zmiany miażdżycowe

pierwsze zmiany miażdżycowe

pojawiają się już około 20 roku

pojawiają się już około 20 roku

życia!

życia!

Co szkodzi nam

Co szkodzi nam

najbardziej:

najbardziej:



CHOLESTEROL- Bogate w

CHOLESTEROL- Bogate w

cholesterol są tłuste produkty

cholesterol są tłuste produkty

zwierzęce, zaś produkty roślinne

zwierzęce, zaś produkty roślinne

(nawet te o dużej zawartości

(nawet te o dużej zawartości

tłuszczu) nie zawierają go wcale

tłuszczu) nie zawierają go wcale



NASYCONE KWASY

NASYCONE KWASY

TŁUSZCZOWE- masło, smalec,

TŁUSZCZOWE- masło, smalec,

słonina, tłuste mięsa, sery, jaja.

słonina, tłuste mięsa, sery, jaja.

Dużo jest ich też we ciastach i

Dużo jest ich też we ciastach i

czekoladzie.

czekoladzie.

Nadciśnienie tętnicze:

Nadciśnienie tętnicze:

O n

O n

adciśnieni

adciśnieni

u

u

 

 

mówimy

mówimy

wtedy gdy ciśnienie 

wtedy gdy ciśnienie 

tętnicze w kilkakrotnych pomiarach prz

tętnicze w kilkakrotnych pomiarach prz

ekracza

ekracza

wartości uznane za prawidłowe. Według

wartości uznane za prawidłowe. Według

 

 

światowej organizacji zdrowia wartość c

światowej organizacji zdrowia wartość c

iśnienia 

iśnienia 

140/90 mm Hg stanowi granicę oddziela

140/90 mm Hg stanowi granicę oddziela

jącą 

jącą 

ciśnienie prawidłowe od podwyższoneg

ciśnienie prawidłowe od podwyższoneg

o

o

.

.

Dieta:

Dieta:



ograniczenie energii oraz tłuszczu 
i jego odpowiedni dobór



ograniczenie soli (1-
3 gram na dobę)



 wyłączyć napoje podwyższające ci
śnienie tj. kawa, mocna herbata, al
kohol, papierosy, pokarmy wzdyma
jące, pikantne, kiszonki, marynaty.

Do oceny otyłości lub

Do oceny otyłości lub

prawidłowej wagi używa się:

prawidłowej wagi używa się:

Indeksu masy ciała = BMI (Body

Indeksu masy ciała = BMI (Body

Mass Index).

Mass Index).

BMI = waga ciała w kg ÷

BMI = waga ciała w kg ÷

wysokości w metrach2

wysokości w metrach2



BMI < 25 waga prawidłowa

BMI < 25 waga prawidłowa



BMI 25-30 nadwaga

BMI 25-30 nadwaga



BMI > 30 otyłość

BMI > 30 otyłość

Nowotwory:

Nowotwory:

Z powodu nowotworów co

Z powodu nowotworów co

roku w Polsce umiera prawie

roku w Polsce umiera prawie

80 tys. Nowotwory są w

80 tys. Nowotwory są w

naszym kraju drugą co do

naszym kraju drugą co do

wielkości przyczyna zgonów

wielkości przyczyna zgonów

(po chorobach układu

(po chorobach układu

krążenia). Powodują one aż

krążenia). Powodują one aż

20% wszystkich zgonów

20% wszystkich zgonów

.

.

Zapobieganie:

Zapobieganie:



zmniejszyć ilości tłuszczu w diecie do

zmniejszyć ilości tłuszczu w diecie do

ilości nie większej niż 30% udziału

ilości nie większej niż 30% udziału

kalorycznego,

kalorycznego,



wystrzegać się nadwagi i otyłości,

wystrzegać się nadwagi i otyłości,



dbać o jakość żywności przez

dbać o jakość żywności przez

unikanie spożywania spleśniałych i

unikanie spożywania spleśniałych i

przypalonych produktów (podczas

przypalonych produktów (podczas

przyrządzania potraw lepiej stosować

przyrządzania potraw lepiej stosować

niskie temperatury obróbki cieplnej).

niskie temperatury obróbki cieplnej).

Cukrzyca jest to przewlekła

choroba metaboliczna, której

podstawowym objawem jest

podwyższony poziom cukru

( glukozy ) we krwi



Cukrzyca typu 1 (młodzieńcza bądź

Cukrzyca typu 1 (młodzieńcza bądź

insulinozależna ) - wywołana jest

insulinozależna ) - wywołana jest

zniszczeniem komórek beta trzustki,

zniszczeniem komórek beta trzustki,

odpowiedzialnych za produkcję i

odpowiedzialnych za produkcję i

wydzielanie insuliny

wydzielanie insuliny



Cukrzyca typu 2 ( cukrzyca dorosłych,

Cukrzyca typu 2 ( cukrzyca dorosłych,

insulinoniezależna ) - w tym rodzaju

insulinoniezależna ) - w tym rodzaju

cukrzycy przyczyną podwyższonego

cukrzycy przyczyną podwyższonego

poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej

poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej

nieprawidłowe działanie w organizmie

nieprawidłowe działanie w organizmie

Podział cd.

Podział cd.



Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz

Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz

pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca

pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca

do momentu urodzenia dziecka.

do momentu urodzenia dziecka.



Cukrzyca wtórna - to najbardziej

Cukrzyca wtórna - to najbardziej

zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc,

zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc,

które łącznie stanowią około 2-3%

które łącznie stanowią około 2-3%

wszystkich postaci cukrzycy w Europie i

wszystkich postaci cukrzycy w Europie i

Ameryce Północnej. Charakterystyczne dla

Ameryce Północnej. Charakterystyczne dla

tej postaci są współistniejące z cukrzycą

tej postaci są współistniejące z cukrzycą

inne zaburzenia lub zespoły chorobowe.

inne zaburzenia lub zespoły chorobowe.

Osteoporoza

Osteoporoza

to choroba

metaboliczna kości zwiększająca

ryzyko złamań szczególnie u

kobiet po menopauzie, jak też u

części mężczyzn. Osteoporoza

charakteryzuje się się obniżoną

masą kostną i zaburzeniami

struktury tkanki kostnej,

prowadzącymi do zwiększenia

jej kruchości.

Dzienne

Dzienne

zapotrzebowanie na

zapotrzebowanie na

wapń:

wapń:



Jest ono zależne od płci, wieku i stanu

Jest ono zależne od płci, wieku i stanu

fizjologicznego, wynosi od 800 do 1200

fizjologicznego, wynosi od 800 do 1200

mg/dobę

mg/dobę



Aby pokryć dobowe zapotrzebowanie na

Aby pokryć dobowe zapotrzebowanie na

wapń w wysokości 1000 mg, należałoby

wapń w wysokości 1000 mg, należałoby

spożyć w ciągu dnia:

spożyć w ciągu dnia:

o

o

3 szklanki mleka,

3 szklanki mleka,

o

o

2 szklanki mleka i 2 plasterki sera żółtego,

2 szklanki mleka i 2 plasterki sera żółtego,

o

o

szklankę jogurtu naturalnego, 200 g sera

szklankę jogurtu naturalnego, 200 g sera

twarogowego i 200 g sardynek,

twarogowego i 200 g sardynek,

o

o

szklankę kefiru, 100 g soi, 2 plasterki sera

szklankę kefiru, 100 g soi, 2 plasterki sera

żółtego i 100 g boćwiny.

żółtego i 100 g boćwiny.