Główne czynniki i
mechanizmy socjalizacji
Pojęcie Socjalizacji
Pojęcie Socjalizacji
Socjalizacja (Słownik Pedagogiczny)
Socjalizacja (Słownik Pedagogiczny)
Wielostronny proces rozwoju
Wielostronny proces rozwoju
społecznego jednostki polegający na
społecznego jednostki polegający na
nabywaniu przez nią systemu
nabywaniu przez nią systemu
wartości, norm oraz wzorów
wartości, norm oraz wzorów
zachowań obowiązujących w danym
zachowań obowiązujących w danym
społeczeństwie
społeczeństwie
Pojęcie Socjalizacji
Pojęcie Socjalizacji
Socjalizacja (Zbigniew Skorny)
Socjalizacja (Zbigniew Skorny)
Socjalizację można najogólniej określić
Socjalizację można najogólniej określić
jako proces oddziaływania grupy na
jako proces oddziaływania grupy na
jednostkę. Można więc stwierdzić, że
jednostkę. Można więc stwierdzić, że
jednostka zostaje poddana
jednostka zostaje poddana
socjalizującemu oddziaływaniu grupy.
socjalizującemu oddziaływaniu grupy.
Pojęcie Socjalizacji
Pojęcie Socjalizacji
Socjalizacja (
Socjalizacja (
wg Muszyńskiego)
wg Muszyńskiego)
to ogół wpływów środowiskowych na
to ogół wpływów środowiskowych na
jednostkę, w wyniku których nabywa
jednostkę, w wyniku których nabywa
ona zdolności do życia w
ona zdolności do życia w
społeczeństwie i pełnienia w nim
społeczeństwie i pełnienia w nim
powszechnie obowiązujących ról.
powszechnie obowiązujących ról.
Pojęcie Socjalizacji
Pojęcie Socjalizacji
Socjalizacja (Wikipedia)
Socjalizacja (Wikipedia)
(z łaciny
(z łaciny
socialis
socialis
– społeczny)
– społeczny)
to proces
to proces
przyswajania przez jednostkę wiedzy,
przyswajania przez jednostkę wiedzy,
umiejętności, wzorów zachowań, norm i wartości
umiejętności, wzorów zachowań, norm i wartości
przekazywanych jej przez społeczeństwo i
przekazywanych jej przez społeczeństwo i
obowiązujących we współżyciu z innymi ludźmi
obowiązujących we współżyciu z innymi ludźmi
oraz umiejętności niezbędnych dorosłej osobie.
oraz umiejętności niezbędnych dorosłej osobie.
Jest rezultatem wpływów zamierzonych
Jest rezultatem wpływów zamierzonych
(wychowania) i niezamierzonych. Socjalizacji
(wychowania) i niezamierzonych. Socjalizacji
dokonuje się poprzez oddziaływanie środowiska
dokonuje się poprzez oddziaływanie środowiska
społecznego (np. rodziny, kolegów), osób (np.
społecznego (np. rodziny, kolegów), osób (np.
nauczyciela) lub instytucji (np. szkoły).
nauczyciela) lub instytucji (np. szkoły).
Z pojęciem socjalizacji wiąże się
Z pojęciem socjalizacji wiąże się
również pojęcie resocjalizacji.
również pojęcie resocjalizacji.
Resocjalizacja jest procesem zmian zachodzących w
jednostce społecznej na skutek określonych działań.
Mając na myśli jednostkę społeczną myślimy o
osobie, zazwyczaj wywodzącej się z patologicznego
środowiska, w którym nieistotne są żadne normy i
zasady obowiązujące wśród pozostałej części
społeczeństwa.
Działanie resocjalizacyjne ma na celu
ukształtowanie na nowo osobowości danego
człowieka, tak by życie w społeczności zbiorowej nie
stanowiło dla niego problemu. Podczas tego procesu
dotychczasowe cechy i zachowania zastępowane są
nowymi, których wcześniej dana osoba nie znała lub
nie chciała przyswoić.
Mechanizmy socjalizacji
Mechanizmy socjalizacji
1.Mechanizm kontroli społecznej.
1.Mechanizm kontroli społecznej.
Są to reakcje środowiska na zachowania jednostki
Są to reakcje środowiska na zachowania jednostki
(aprobata lub dezaprobata).
(aprobata lub dezaprobata).
Reakcje te cechuje regularność. Pewne czyny oceniane
Reakcje te cechuje regularność. Pewne czyny oceniane
są w danej grupie jednakowo. Za tymi reakcjami kryje
są w danej grupie jednakowo. Za tymi reakcjami kryje
się system norm i wzorów postępowania aprobowanych
się system norm i wzorów postępowania aprobowanych
przez grupę. Mechanizm kontroli społecznej szczególnie
przez grupę. Mechanizm kontroli społecznej szczególnie
skutecznie działa w małej grupie – dzięki bezpośrednim
skutecznie działa w małej grupie – dzięki bezpośrednim
kontaktom członków grupy. Przejawem kontroli jest
kontaktom członków grupy. Przejawem kontroli jest
opinia publiczna. Jednostka szybko odkrywa, że
opinia publiczna. Jednostka szybko odkrywa, że
możliwości osiągania własnych celów zależą od pozycji
możliwości osiągania własnych celów zależą od pozycji
w grupie. Zdobycie dobrej pozycji oznacza zdobycie
w grupie. Zdobycie dobrej pozycji oznacza zdobycie
sobie uznania i popularności. Jednostka to osiągnie,
sobie uznania i popularności. Jednostka to osiągnie,
jeżeli jej zachowania będą zgodne z systemem norm i
jeżeli jej zachowania będą zgodne z systemem norm i
oczekiwań obowiązujących w grupie. Układem
oczekiwań obowiązujących w grupie. Układem
wzmocnień dla określonych zachowań człowieka jest
wzmocnień dla określonych zachowań człowieka jest
aprobata społeczna.
aprobata społeczna.
Mechanizmy socjalizacji
Mechanizmy socjalizacji
2.Mechanizm wpływu osób znaczących
2.Mechanizm wpływu osób znaczących
.
.
Człowiek jest stymulowany do określonych zachowań
Człowiek jest stymulowany do określonych zachowań
poprzez interakcję z pojedynczymi osobami .Są to osoby
poprzez interakcję z pojedynczymi osobami .Są to osoby
dla niego znaczące, wobec których jednostka zajmuje
dla niego znaczące, wobec których jednostka zajmuje
przychylną postawę i którym przypisuje cenne dla siebie
przychylną postawę i którym przypisuje cenne dla siebie
właściwości. Kontakt oparty jest na więzi emocjonalnej.
właściwości. Kontakt oparty jest na więzi emocjonalnej.
Osobą znaczącą może być: matka, ojciec, koleżanka,
Osobą znaczącą może być: matka, ojciec, koleżanka,
przyjaciel, zwierzchnik itp.
przyjaciel, zwierzchnik itp.
Wpływ osób znaczących zachodzi na dwóch poziomach:
Wpływ osób znaczących zachodzi na dwóch poziomach:
- zewnętrzne odwzorowanie czyjegoś zachowania-
- zewnętrzne odwzorowanie czyjegoś zachowania-
naśladownictwo,
naśladownictwo,
- odwzorowanie cudzych stanów psychicznych-
- odwzorowanie cudzych stanów psychicznych-
identyfikacja.
identyfikacja.
Podłożem naśladownictwa lub identyfikacji są dążenia
Podłożem naśladownictwa lub identyfikacji są dążenia
jednostki do zapewnienia sobie bezpieczeństwa,
jednostki do zapewnienia sobie bezpieczeństwa,
społecznej akceptacji. Następstwem jest przyjęcie postaw
społecznej akceptacji. Następstwem jest przyjęcie postaw
i zachowań osoby znaczącej jako własne. Układem
i zachowań osoby znaczącej jako własne. Układem
wzmocnień są reakcje tych osób.
wzmocnień są reakcje tych osób.
Mechanizmy socjalizacji
Mechanizmy socjalizacji
3.Mechanizm wzmacniania wewnętrznego.
3.Mechanizm wzmacniania wewnętrznego.
Stymulatorem pożądanych zachowań jest własna
Stymulatorem pożądanych zachowań jest własna
aktywność jednostki, ukształtowana na podłożu
aktywność jednostki, ukształtowana na podłożu
wcześniej przyjętych postaw (wyuczonych i
wcześniej przyjętych postaw (wyuczonych i
zinternalizowanych). Człowiek zawsze dąży do
zinternalizowanych). Człowiek zawsze dąży do
zachowania stanu równowagi w obrębie już
zachowania stanu równowagi w obrębie już
ukształtowanych w niej systemów postaw.
ukształtowanych w niej systemów postaw.
Zachodzi proces selekcji napływających informacji
Zachodzi proces selekcji napływających informacji
w celu zachowania ich wewnętrznej zgodności,
w celu zachowania ich wewnętrznej zgodności,
unikania dysonansu między uznanymi
unikania dysonansu między uznanymi
przekonaniami. Jednostka stara się zachować
przekonaniami. Jednostka stara się zachować
zgodność między tym co czuje, wyznaje, myśli,
zgodność między tym co czuje, wyznaje, myśli,
czego pragnie a tym jak się zachowuje. Są jednak
czego pragnie a tym jak się zachowuje. Są jednak
wyjątki. Zdarza się, że zachowuje się tak tylko
wyjątki. Zdarza się, że zachowuje się tak tylko
dlatego, iż pełniona rola społeczna objęta jest
dlatego, iż pełniona rola społeczna objęta jest
mechanizmem kontroli społecznej. Jest ona
mechanizmem kontroli społecznej. Jest ona
narzucona i pełniona pod przymusem.
narzucona i pełniona pod przymusem.
Mechanizmy socjalizacji
Mechanizmy socjalizacji
Aby pełniona rola miała charakter uwewnętrzniony i
Aby pełniona rola miała charakter uwewnętrzniony i
trwały (gdyż wtedy prowadzi do trwałych zmian w
trwały (gdyż wtedy prowadzi do trwałych zmian w
osobowości) muszą zachodzić następujące warunki:
osobowości) muszą zachodzić następujące warunki:
Nie może ona być narzucona i pełniona pod
Nie może ona być narzucona i pełniona pod
przymusem,
przymusem,
Rola powinna mobilizować do wysiłku, ale
Rola powinna mobilizować do wysiłku, ale
jednocześnie ukazywać perspektywy pokonania
jednocześnie ukazywać perspektywy pokonania
trudności,
trudności,
Pełnienie roli musi budzić przychylną ocenę osób
Pełnienie roli musi budzić przychylną ocenę osób
lub grup znaczących,
lub grup znaczących,
Jednostka musi mieć możliwość pełnienia roli w
Jednostka musi mieć możliwość pełnienia roli w
sposób twórczy.
sposób twórczy.
Czynniki socjalizacji
Czynniki socjalizacji
Rodzina – w początkowym okresie życia
Rodzina – w początkowym okresie życia
rodzina odgrywa szczególną ważną rolę w
rodzina odgrywa szczególną ważną rolę w
procesie socjalizacji dziecka, pierwsze
procesie socjalizacji dziecka, pierwsze
kontakty społeczne nawiązuje ono z matką
kontakty społeczne nawiązuje ono z matką
a następnie z ojcem, rodzeństwem.
a następnie z ojcem, rodzeństwem.
Niektórzy autorzy wyrażają pogląd, że
Niektórzy autorzy wyrażają pogląd, że
rodzina kształtuje zasadnicze postawy
rodzina kształtuje zasadnicze postawy
społeczne, które w późniejszym wieku nie
społeczne, które w późniejszym wieku nie
ulegają poważniejszym zmianom
ulegają poważniejszym zmianom
Rodzina
Rodzina
Działanie rodziny w zakresie społecznego rozwoju
Działanie rodziny w zakresie społecznego rozwoju
dziecka dokonuje się za pośrednictwem modeli
dziecka dokonuje się za pośrednictwem modeli
zachowania jej członków. Mogą to być zarówno
zachowania jej członków. Mogą to być zarówno
wzory zgodnego współżycia i współdziałania,
wzory zgodnego współżycia i współdziałania,
jak też modele sytuacji konfliktowych i działań
jak też modele sytuacji konfliktowych i działań
aspołecznych. Funkcjonują one na zasadzie
aspołecznych. Funkcjonują one na zasadzie
mechanizmu mimowolnego naśladownictwa,
mechanizmu mimowolnego naśladownictwa,
stanowiąc podstawę nabywania przez dziecko
stanowiąc podstawę nabywania przez dziecko
postaw i sposobu postępowania członków
postaw i sposobu postępowania członków
rodziny.
rodziny.
Rodzina
Rodzina
Na przebieg socjalizacji wpływają:
Na przebieg socjalizacji wpływają:
-Metody wychowawcze stosowane przez
-Metody wychowawcze stosowane przez
rodziców (zbyt surowe lub pobłażliwe,
rodziców (zbyt surowe lub pobłażliwe,
które ograniczają samodzielność dziecka)
które ograniczają samodzielność dziecka)
-Struktura rodziny (wiek, zawód, pozycja
-Struktura rodziny (wiek, zawód, pozycja
społeczna rodziców, ale również
społeczna rodziców, ale również
rodzeństwo)
rodzeństwo)
- Atmosfera współżycia w rodzinie (wesoła,
- Atmosfera współżycia w rodzinie (wesoła,
ponura, spokojna, surowa)
ponura, spokojna, surowa)
Przedszkole i szkoła
Przedszkole i szkoła
Ważną funkcję w procesie socjalizacji
Ważną funkcję w procesie socjalizacji
pełni przedszkole i szkoła. Za jeden
pełni przedszkole i szkoła. Za jeden
z podstawowych kierunków
z podstawowych kierunków
oddziaływania wychowawczego tych
oddziaływania wychowawczego tych
instytucji uważa się kształtowanie
instytucji uważa się kształtowanie
postaw społecznych sprzyjających
postaw społecznych sprzyjających
prawidłowemu współżyciu w grupie.
prawidłowemu współżyciu w grupie.
Przedszkole i szkoła
Przedszkole i szkoła
W procesie takiego wychowania ważną rolę odgrywa
W procesie takiego wychowania ważną rolę odgrywa
działalność zespołowa. Może ona przyjmować
działalność zespołowa. Może ona przyjmować
formę:
formę:
-wspólnej zabawy
-wspólnej zabawy
-wspólnego odrabiania lekcji
-wspólnego odrabiania lekcji
-udziału w pracach społecznych
-udziału w pracach społecznych
-organizowania imprez rozrywkowych lub kulturalno-
-organizowania imprez rozrywkowych lub kulturalno-
oświatowych
oświatowych
Działalność zespołowa umożliwia podjęcie zabiegów
Działalność zespołowa umożliwia podjęcie zabiegów
wychowawczych zmierzających do wytworzenia
wychowawczych zmierzających do wytworzenia
prawidłowych stosunków międzyludzkich w grupie
prawidłowych stosunków międzyludzkich w grupie
Przedszkole i szkoła
Przedszkole i szkoła
Zachowanie się nauczycieli w szkole dostarcza
Zachowanie się nauczycieli w szkole dostarcza
dzieciom licznych modeli współżycia
dzieciom licznych modeli współżycia
społecznego tj. wysoka spr. umysłowa,
społecznego tj. wysoka spr. umysłowa,
bogactwo wiedzy, prawidłowa organizacja
bogactwo wiedzy, prawidłowa organizacja
pracy
pracy
Nauczyciel swoim postępowaniem może
Nauczyciel swoim postępowaniem może
wpływać dwojako na proces socjalizacji:
wpływać dwojako na proces socjalizacji:
-korzystnie: życzliwa postawa wobec dzieci,
-korzystnie: życzliwa postawa wobec dzieci,
sprawiedliwe ocenianie itp.
sprawiedliwe ocenianie itp.
-niekorzystnie: nauczyciel konfliktowy,
-niekorzystnie: nauczyciel konfliktowy,
niesprawiedliwy, stronniczy, unika udziału we
niesprawiedliwy, stronniczy, unika udziału we
wszystkich formach aktywności społecznej.
wszystkich formach aktywności społecznej.
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza
W procesie socjalizacji ważną rolę odgrywa
W procesie socjalizacji ważną rolę odgrywa
uczestnictwo w działalności różnych grup
uczestnictwo w działalności różnych grup
dziecięcych i młodzieżowych określanych
dziecięcych i młodzieżowych określanych
również mianem grup rówieśniczych.
również mianem grup rówieśniczych.
Członków grupy łączy więź dzięki której
Członków grupy łączy więź dzięki której
grupa staje się zwarta, zdolna do
grupa staje się zwarta, zdolna do
skutecznego działania. Na podłożu takich
skutecznego działania. Na podłożu takich
związków kształtuje się poczucie
związków kształtuje się poczucie
solidarności z grupą, aprobata jej celów
solidarności z grupą, aprobata jej celów
działania oraz uznanie jej za własne.
działania oraz uznanie jej za własne.
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza
Ze względu na rodzaj więzi społecznej
Ze względu na rodzaj więzi społecznej
można wyróżnić grupy rodzinne,
można wyróżnić grupy rodzinne,
sąsiedzkie, zabawowe i inne. W grupach
sąsiedzkie, zabawowe i inne. W grupach
wytwarzają się normy wyznaczające
wytwarzają się normy wyznaczające
postępowanie członków grupy. Mogą
postępowanie członków grupy. Mogą
one dotyczyć ich zachowania się w
one dotyczyć ich zachowania się w
określonych okolicznościach,
określonych okolicznościach,
przestrzegania pewnych zwyczajów,
przestrzegania pewnych zwyczajów,
ubioru i innych cech.
ubioru i innych cech.
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza może wpływać korzystnie na
Grupa rówieśnicza może wpływać korzystnie na
proces socjalizacji lub być powodem
proces socjalizacji lub być powodem
powstających w nim zaburzeń. Z dodatnim
powstających w nim zaburzeń. Z dodatnim
oddziaływaniem mamy do czynienia wtedy
oddziaływaniem mamy do czynienia wtedy
gdy opinia grupy zawiera aprobatę i sprzyja
gdy opinia grupy zawiera aprobatę i sprzyja
nagradzaniu czynności prospołecznych lub też
nagradzaniu czynności prospołecznych lub też
wyraża dezaprobatę dla działań społecznie
wyraża dezaprobatę dla działań społecznie
szkodliwych. Opinia grupy może również
szkodliwych. Opinia grupy może również
przyczyniać się do kształtowania postaw
przyczyniać się do kształtowania postaw
aspołecznych wskutek tolerowania lub nawet
aspołecznych wskutek tolerowania lub nawet
zachęcania przez grupę do podejmowania
zachęcania przez grupę do podejmowania
działań społecznie szkodliwych.
działań społecznie szkodliwych.
Procesy wychowania i socjalizacji zachodzą przez cały
Procesy wychowania i socjalizacji zachodzą przez cały
okres życia człowieka. Ich przebieg zależy od cech
okres życia człowieka. Ich przebieg zależy od cech
psychicznych i poza psychicznych jednostki.
psychicznych i poza psychicznych jednostki.
Najważniejszym okresem kształtowania się cech
Najważniejszym okresem kształtowania się cech
indywidualnych jest wiek dziecięcy i wiek
indywidualnych jest wiek dziecięcy i wiek
dojrzewania. Dzieci i młodzież nie mające
dojrzewania. Dzieci i młodzież nie mające
odpowiedniego wsparcia w rodzinie i w samym
odpowiedniego wsparcia w rodzinie i w samym
sobie, wykazują tendencje do zachowań
sobie, wykazują tendencje do zachowań
ryzykownych, aspołecznych. Nie posiadają
ryzykownych, aspołecznych. Nie posiadają
umiejętności prawidłowego radzenia sobie z
umiejętności prawidłowego radzenia sobie z
napotkanymi trudnościami życiowymi. Szkoła jako
napotkanymi trudnościami życiowymi. Szkoła jako
drugie po rodzinie podstawowe środowisko
drugie po rodzinie podstawowe środowisko
wychowawcze, ma największą szansę
wychowawcze, ma największą szansę
wyrównywania szans życiowych młodych ludzi i
wyrównywania szans życiowych młodych ludzi i
wspierania ich rozwoju. Nauczyciele poprzez
wspierania ich rozwoju. Nauczyciele poprzez
systematyczną pracę mogą dać uczniom możliwość
systematyczną pracę mogą dać uczniom możliwość
dostrzegania, rozwijania i wykorzystywania
dostrzegania, rozwijania i wykorzystywania
osobistych potencjałów, a co się z tym wiąże,
osobistych potencjałów, a co się z tym wiąże,
lepszego radzenia sobie z trudnościami życiowymi.
lepszego radzenia sobie z trudnościami życiowymi.
Środki masowego
Środki masowego
przekazu
przekazu
W dzisiejszych czasach na procesy socjalizacji
W dzisiejszych czasach na procesy socjalizacji
wielkie znaczenie wywierają media. Media –
wielkie znaczenie wywierają media. Media –
inaczej mass media czy też publikatory są
inaczej mass media czy też publikatory są
środkami społecznego komunikowania się o
środkami społecznego komunikowania się o
szerokim zasięgu. Na środki publicznego
szerokim zasięgu. Na środki publicznego
przekazu składa się prasa, radio, telewizja i
przekazu składa się prasa, radio, telewizja i
niezwykle szybko rozwijający się , mający
niezwykle szybko rozwijający się , mający
ogromne, przyszłościowe możliwości Internet.
ogromne, przyszłościowe możliwości Internet.
Środki masowego
Środki masowego
przekazu
przekazu
Największy wpływ na procesy socjalizacji ma z
Największy wpływ na procesy socjalizacji ma z
pewnością telewizja. Jako jeden ze środków
pewnością telewizja. Jako jeden ze środków
masowej komunikacji, odgrywa rolę pośrednią, ale
masowej komunikacji, odgrywa rolę pośrednią, ale
bardzo ważną w procesie socjalizacji obok innych
bardzo ważną w procesie socjalizacji obok innych
źródeł socjalizacji: rodziny, rodzeństwa,
źródeł socjalizacji: rodziny, rodzeństwa,
rówieśników, kościoła i szkoły .
rówieśników, kościoła i szkoły .
Jej socjalizacyjny wpływ może być zgodny z
Jej socjalizacyjny wpływ może być zgodny z
wpływami innych źródeł socjalizacji, a może też
wpływami innych źródeł socjalizacji, a może też
może pozostawać z nimi w konflikcie. Telewizja
może pozostawać z nimi w konflikcie. Telewizja
dobrze wykorzystana może więc wpływać
dobrze wykorzystana może więc wpływać
pozytywnie na procesy socjalizacji, lecz w drugim
pozytywnie na procesy socjalizacji, lecz w drugim
przypadku może działać zupełnie odwrotnie – wtedy
przypadku może działać zupełnie odwrotnie – wtedy
jej wpływ będzie negatywny.
jej wpływ będzie negatywny.
Środki masowego
Środki masowego
przekazu
przekazu
Media i socjalizacja w dzisiejszych czasach idą w
Media i socjalizacja w dzisiejszych czasach idą w
jednej parze. Relacje pomiędzy nimi są pozytywne i
jednej parze. Relacje pomiędzy nimi są pozytywne i
negatywne – zależy od okoliczności.
negatywne – zależy od okoliczności.
Bezkrytyczne i pozbawione kontroli korzystanie z
Bezkrytyczne i pozbawione kontroli korzystanie z
mass mediów może się okazać szkodliwe szczególnie
mass mediów może się okazać szkodliwe szczególnie
dla młodego odbiorcy poddanemu procesom
dla młodego odbiorcy poddanemu procesom
socjalizacji.
socjalizacji.
Korzystanie z mediów nie ma skutków wyłącznie
Korzystanie z mediów nie ma skutków wyłącznie
negatywnych w stosunku do socjalizacji. Selektywne
negatywnych w stosunku do socjalizacji. Selektywne
dobieranie treści może ją bardzo przyspieszyć,
dobieranie treści może ją bardzo przyspieszyć,
udoskonalić i urozmaicić. Tu spoczywa wielka
udoskonalić i urozmaicić. Tu spoczywa wielka
odpowiedzialność na rodzicach i opiekunach. To
odpowiedzialność na rodzicach i opiekunach. To
właśnie oni mają wpływ na przyswajane przez
właśnie oni mają wpływ na przyswajane przez
młodych ludzi wartości, treści, ideologie oraz inne
młodych ludzi wartości, treści, ideologie oraz inne
czynniki odpowiedzialne za proces socjalizacji.
czynniki odpowiedzialne za proces socjalizacji.
Bibliografia
Z. Skorny „Proces socjalizacji dzieci i
młodzieży”
Łobocki M. „Teoria wychowania w zarysie”
Kupisiewicz Cz. Okoń W. „Słownik
pedagogiczny”
http://www.cotojest.info/resocjalizacja_861.
html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Socjalizacja
http://www.reporterzy.info/253,media-masow
e-a-problemy-socjalizacji.html
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ