Wykład

dr Grażyna Węgrzyn



Bezrobocie dobrowolne,



Bezrobocie przymusowe.

Źródła danych o bezrobociu:



Statystyki PUP,



BAEL

USTAWA

z dnia 20 kwietnia 2004 r.

o promocji zatrudnienia i

instytucjach rynku pracy

(Dz. U. z dnia 1 maja 2004 r.)



to osoba w wieku 15 lat i więcej, która

jednocześnie spełnia trzy warunki:

1)

w okresie interesującego nas tygodnia
nie była osobą pracującą,

2)

aktywnie poszukiwała pracy,

3)

była gotowa podjąć pracę
w interesującym nas tygodniu oraz
w tygodniu następnym.



Zasoby pracy = siła robocza



Zasoby siły roboczej – (aktywni
zawodowo) – stanowią osoby w wieku
produkcyjnym (dla mężczyzn 18-64 lat,
dla kobiet 18-59 lat), które są zdolne i
gotowe do podjęcia pracy na typowych
warunkach występujących w gospodarce.



Pozostałe osoby w wieku produkcyjnym
tworzą grupę biernych zawodowo.



Zatrudnieni – pracujący, wykonują pracę

najemną lub na własny rachunek.



Bezrobotni – osoby w wieku

produkcyjnym, które są zdolne do pracy i

gotowe do jej podjęcia na typowych

warunkach występujących w gospodarce

ale mimo poszukiwań nie mogą pracy

znaleźć.



Pozostają bez pracy



Aktywnie jej poszukują



Są gotowe do jej podjęcia na ogólnie
obowiązujących warunkach.

Struktura ludności w wieku

produkcyjnym

Ludność w wieku

produkcyjnym

Aktywni

zawodowo

(Sr)

Bierni

zawodowo

(NSr)

Zatrudnieni

(Z)

Bezrobotni

(B)

Wyraża liczbę bezrobotnych w stosunku

do zasobów siły roboczej. Wskazuje jaką

część zasobów siły roboczej stanowią

bezrobotni.

%

100

_

_

_

_





roboczej

siłi

zasób

ch

bezrobotny

liczba

bezrobocia

stopa



Bezrobocie jest zasobem, którego
wielkość mierzy się w określonym
punkcie czasu.



Jego poziom jest coraz wyższy, jeżeli
dopływy (bezrobotni, którzy utracili
pracę) są większe niż odpływy
(ludzie, którzy znaleźli nową pracę,
nie potwierdzili gotowości do pracy
lub przestali zaliczać się do zasobu
siły roboczej).



Prawo to głosi, że dla każdego procentu
wzrostu rzeczywistej stopy bezrobocia
powyżej naturalnej stopy bezrobocia,
luka PNB powiększa się o 3%.

tzn. wszystkie podatki, składki

ubezpieczenia społecznego i wszelkie
opłaty przymusowe ponoszone w
związku z zatrudnieniem
pracowników określane są

klinem

podatkowym

.

Różnicuje on wysokość płac

oczekiwanych przez poszukujących
pracy w stosunku do tych, które są w
stanie zapłacić za daną pracę
pracodawcy.



Klin podatkowy przyczynia się do
powstawania luki w postaci bezrobocia.



Na rynku pracy są osoby chcące podjąć
pracę za stawkę, którą gotowi są za ich
pracę zapłacić pracodawcy, ale nie
akceptują one niższych, opodatkowanych
stawek, które są zmniejszone przez
podatki. Z kolei pracodawcy nie
zatrudniają tylu osób, ile zatrudniliby
przy niższych kosztach pracy, tj. kosztach
nie uwzględniających podatków.

Analizując proporcje między płacami

brutto a płacami netto, można
zauważyć, że tzw. klin podatkowy sięga
46,8% przy wynagrodzeniu za pracę na
poziomie przeciętnym

(dane za 2004 rok).



Koszty bezpośrednie



Koszty pośrednie



Negatywne skutki społeczno-
ekonomiczne



Pozytywne aspekty społeczno-
ekonomiczne



Wydatki z Funduszu Pracy



Koszty z pomocy społecznej dla
bezrobotnych i ich rodzin



Koszty wcześniejszych emerytur i
świadczeń przedemerytalnych



Koszty utrzymania instytucji w zakresie
obsługi bezrobotnych



Ulgi i zwolnienia fiskalne w rejonach o
szczególnym zagrożeniu bezrobociem
strukturalnym



Luka podatkowo-ubezpieczeniowa



Luka czynników wytwórczych (PNB)



Koszty bezrobocia w szarej strefie
gospodarki



Zakłócenia w życiu rodzinnym



Zagrożenie egzystencji



Zagrożenia w sferze psychicznej
jednostki



Szkody moralno-etyczne



Zjawiska patologii społecznej



Napięcia i konflikty społeczne



Postawy wobec pracy



Racjonalizacja zatrudnienia



Wspomaganie procesów
restrukturyzacji



Racjonalizacja wyboru kwalifikacji i
zawodu



Państwo ma sprzyjać zatrudnieniu a nie
tworzyć nowe miejsca pracy



Aktywne polityki rynku pracy (ALMPs –
Activity Labour Market Policies),
których celem jest poprawa perspektyw
na rynku pracy. Składają się na nie:
pośrednictwo pracy, szkolenia,
subsydiowanie płac lub innych kosztów
zatrudnienia, pożyczki, roboty
publiczne,



Pasywne polityki rynku pracy (PLMPs –
Passive Labour Market Policies), które
ograniczają się do wsparcia
dochodowego bezrobotnych, na co
składają się głównie zasiłki dla
bezrobotnych lub inne formy wsparcia
dochodowego, np. finansowanie opieki
zdrowotnej.

Instytucjami rynku pracy realizującymi

zadania określone w ustawie są:



  1)   publiczne służby zatrudnienia;



  2)   Ochotnicze Hufce Pracy;



  3)   agencje zatrudnienia;



  4)   instytucje szkoleniowe;



  5)   instytucje dialogu społecznego;



  6)   instytucje partnerstwa lokalnego.

1.

usługi rynku pracy (labour market
services),

2.

szkolenia (training),

3.

rotacja zatrudnienia i dzielenie pracy
(job rotation and job sharing),

4.

zachęty zatrudnieniowe (employment
incentives),

5.

pomoc w zatrudnieniu dla osób
niepełnosprawnych (integration of the
disabled),

6.

bezpośrednie tworzenie miejsc pracy
(direct job creation),

7.

pomoc w uruchomieniu własnej
działalności gospodarczej (start-up
incentives)

8.

zasiłki dla bezrobotnych (out-of-work
income maintenance and support),

9.

wcześniejsze emerytury (early
retirement).

  1)   pośrednictwo pracy;
  2)   usługi EURES;
  3)   poradnictwo zawodowe i informacja

zawodowa;

  4)   pomoc w aktywnym poszukiwaniu

pracy;

  5)   organizacja szkoleń.

1)   udzielaniu bezrobotnym i poszukującym pracy pomocy

w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia zgodnie z

prawem swobodnego przepływu pracowników w Unii

Europejskiej;

  2)   udzielaniu pracodawcom pomocy w pozyskaniu

pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach

zawodowych;

  3)   inicjowaniu i organizowaniu kontaktów bezrobotnych i

poszukujących pracy z pracodawcami;

  4)   informowaniu o sytuacji na rynkach pracy, z

uwzględnieniem występujących tam zawodów

deficytowych i nadwyżkowych;

  5)   przeciwdziałaniu i zwalczaniu pojawiających się

przeszkód w mobilności w dziedzinie zatrudnienia;

  6)   informowaniu pracowników publicznych służb

zatrudnienia oraz związków zawodowych i organizacji

pracodawców o usługach EURES;

  7)   inicjowaniu projektów o zasięgu międzynarodowym i

zarządzaniu nimi.