Literatura do przedmiotu

• red. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska,

WLPZWL, Warszwa 1999

• Schiefele J., Brecht – Allee B., Staudt I.: Pielęgniarstwo

geriatryczne - red. pol. Galus K.

• Kostrzewska I., Habrat E. : Depresja jest przemijająca.

Poradnika dla chorych i ich rodzin. Instytut Psychiatrii i

Neurologii , Warszawa 2000

• Schwarz G.: Choroba Alzheimera . WL PZWL, Warszawa 2002

• Kuran W. Zyję z chorobą Parkinsona WL PZWL, Warszawa

2002

• red. Marcinowska-Suchowierska E.: Osteoporoza, diagnostyka,

profilaktyka, leczenie. WL PZWL, Warszawa 1999

• Żakowska-Wachelko B., Pędich W.: Pacjenci w starszym wieku.

PZWL, Warszawa 1995.

Opracowała: Ewa Kądalska

Internet

• www.alzheimers.org.uk.

alzheimers.org.uk

• Wyszukiwarka: Parkinson`s disease
• Wielkie problemy geriatryczne prof.

Barbara Bień PTG

Największe wyzwanie

Największe wyzwanie

•

Jak najlepiej zapobiec i opóźnić

Jak najlepiej zapobiec i opóźnić

chorobę i inwalidztwo,

chorobę i inwalidztwo,

a utrzymać zdrowie,

a utrzymać zdrowie,

niezależność i mobilność

niezależność i mobilność

starzejącej się ludności ?

starzejącej się ludności ?

Opracowała: Ewa Kądalska

Cele życiowe ludzi

w starszym

wieku

Osoba żyje normalnie jeżeli

pełni role wysoko

wartościowane społecznie

(w danym społeczeństwie)

normalizacja i

waloryzacja ról

społecznych

Opracowała: Ewa Kądalska

Starzenie się wyzwaniem dla

Starzenie się wyzwaniem dla

pielęgniarstwa w

pielęgniarstwa w

Polsce i na świecie

Polsce i na świecie

- umacnianie i potęgowanie zdrowia
przez całe życie

- pomaganie w określaniu i realizacji
nowych celów życiowych

- współpraca interdyscyplinarna

Opracowała: Ewa Kądalska

Etapy i okresy starości

Etapy i okresy starości

 

Wczesna starość

„młodsi starsi”

Późna starość

„starsi starsi” pow. 75 r. z

Długowieczni

pow. 90 r.ż

Starzenie się fizjologiczne

(przebiegające z wiekiem metrykalnym)

Starzenie się przedwczesne

(przebiegające szybciej niż wiek metrykalny)

Starzenie się opóźnione

(charakterystyczne dla długowiecznych)

Starzenie się patologiczne

(przyśpieszone wskutek

nakładających się niepomyślnych wpływów
zewnętrznych (warunki życiowe) oraz wewnętrznych
(choroby ,wady odżywienia)

Starzenie się pomyślne

(nie zostało zaburzone

negatywnymi wydarzeniami ani ograniczone
niekorzystnymi wpływami genetycznymi)

Opracowała: Ewa Kądalska

Przejawy starzenia się - a

Przejawy starzenia się - a

spekty biologiczne

spekty biologiczne

 

Skóra staje się mniej elastyczna, jest sucha i
pomarszczona, pojawiają się starcze plamki
Włosy stają się rzadsze i cieńsze, tracą
pigmentację i zmieniają kolor na siwy lub biały
Zmiana postawy ciała w wyniku sztywnienia
połączeń szkieletu

Zmniejszenie wagi ciała

Zmniejszenie masy i siły mięśniowej, szybki ruch
mięśniowy staje się utrudniony

Zmieszone czucie i obniżona reakcja na ból

Odruchy osłabione i wydłużone w czasie

Obniżona pamięć świeża

Opracowała: Ewa Kądalska

Zaburzenia i osłabienie widzenia
Zaburzenia i osłabienie słuchu
Słabnie poczucie i rozpoznawanie zapachów
Obniża się całkowita masa substancji i
zanikają komórki mózgowe, następuje
„twardnienie naczyń mózgowych”

Braki w uzębieniu – kłopoty z mową i
jedzeniem

Słabnie wydolność układu krążenia, wzrasta
ciśnienie krwi

Obniża się wydolność płuc
Słabnie funkcja perystaltyczna przewodu
pokarmowego

Spada efektywność filtracji w nerkach
Menopauza i Andropauza

Słabnie zdolność utrzymywania temperatury

Słabnie zdolność utrzymywania temperatury

ciał

ciał

a

a

(wpływ zaburzeń w przemianie materii

(wpływ zaburzeń w przemianie materii

, żywieniu)

, żywieniu)

Aspekty psychologiczne

 

Regresja do okresu dzieciństwa
Niepokój, bezsenność, zmienność nastrojów, uczuć
Poczucie zagubienia
Czasami „wojownicze usposobienie”
Częste przywoływanie życzenia śmierci
Stawanie się krytycznym i wymagającym wobec
otoczenia

Nasilająca się skłonność do popadania w stany
depresji

Izolacja i wyobcowanie
Poczucie braku przydatności
P

oczucie obniżonej wartości

oczucie obniżonej wartości

Utrata szacunku do samego siebie

 

Aspekty socjologiczne

 

Utrata ról dających poczucie tożsamości, przydatności
społecznej

„Gilotyna emerytalna” obowiązkowe przejście na emeryturę

Syndrom „pustego gniazda” – utrata funkcji opiekuńczej,
wychowawczej w stosunku do dzieci
Utrata współmałżonka

Problemy z przemieszczaniem się (mobilnością)

Brak silniejszych związków ze społecznością

Brak wiedzy o zasobach społeczności

Niedostateczna dostępność świadczeń i usług medycznych

Problemy finansowe- konieczność przystosowania się do życia
ze zmniejszonymi dochodami

Konieczność wypełnienia wydatnie powiększonego wymiaru
czasu wolnego – problemy z właściwym wykorzystaniem czasu
Zagrożenie bezpieczeństwa osobistego – ludzie starzy obiektem
przestępstw kryminalnych

Samotność – możliwość izolacji społecznej

Poziom i zakres

Poziom i zakres

sprawności człowieka

sprawności człowieka

starego

starego

Mycie, kąpiel, czesanie, jedzenie,
ubieranie, golenie, potrzeby
fizjologiczne

Samoobsłu

Samoobsłu

ga

ga

Prowadzenie gospodarstwa

Prowadzenie gospodarstwa

domowego

domowego

Sprzątanie, gotowanie,
porządki

Wychodzenie z

Wychodzenie z

domu

domu

Spacer, zakupy, sprawy w urzędzie, inne
wyjścia

Opracowała: Ewa Kądalska

Diagnoza indywidualna

Diagnoza indywidualna

-orientacja podopiecznego co do własnej osoby i
najbliższego otoczenia

-stosunek podopiecznego do osób sprawujących
opiekę

- akceptacja procesu starzenia się

-sposób reagowania w danej sytuacji

Diagnoza rodzinna

Diagnoza rodzinna

-poziom wiedzy zdrowotnej i umiejętność
dbania o zdrowie

-doświadczenie w opiece nad osobą starszą
-wydolność opiekuńcza rodziny
-podział zadań opiekuńczych wśród członków
rodziny

-potrzeba wsparcia z zewnątrz

Diagnoza środowiska lokalnego

Diagnoza środowiska lokalnego

-istnienie grup wsparcia, stowarzyszeń i
organizacji,

-rodzaj świadczonej pomocy

Opracowała: Ewa Kądalska

Teoria deficytu samoopieki D. E. Orem

Teoria deficytu samoopieki D. E. Orem

– relacje

zachodzące pomiędzy możliwościami samoopieki a
zapotrzebowaniem na samoopiekę terapeutyczną

Doradztwo, zachęcanie, nauczanie, zapewnienie
optymalnego otoczenia

System wspierająco-edukacyjny

System częściowo kompensacyjny

Całkowicie kompensacyjny

Choroba
„ostra”,
krótkotrwa
ła,
przemijają
ca

Choroba
przewlekł
a,
długotrwa
ła,
starzenie
się

Opracowała: Ewa Kądalska

Aktywiza

Aktywiza

cja

cja

Akceptacja

Akceptacja

Zaufanie

Zaufanie

Empatia

Empatia

Wspieranie

Wspieranie

(samoopieki)

(samoopieki)

Nie zmuszanie

Nie zmuszanie

(zachęcanie)

(zachęcanie)

Indywidualizacja,

Indywidualizacja,

Holistyczne podejście,

Holistyczne podejście,

Opracowała: Ewa Kądalska