MALARSTWO

Dziedzina sztuk plastycznych, której istotą jest
posługiwanie się linią i barwą (niekiedy tylko plamą
barwną) i którego produkt, obraz, jest zasadniczo
dwuwymiarowy.

RODZAJE MALARSTWA



MONUMENTALNE – związane z architekturą (wyróżnia
się malarstwo ścienne, sklepienne i plafonowe)



SZTALUGOWE – obrazy o charakterze przenośnym



KSIĄŻKOWE – iluminacje



MINIATUROWE – operujące małym formatem i
precyzyjną techniką



służące do zdobienia przedmiotów rzemiosła
artystycznego (np. ceramiki)

AL SECCO

Technika malarstwa ściennego polegająca na
malowaniu na suchym tynku pigmentami zmieszanymi
z wodą, których spoiwem jest mleko wapienne,
kazeina, klej, olej, żywice, woski, jajo całe lub żółtko.

Malowidło z Lascaux, 13 000 p.n.e.

Malowidło ścienne z Herkulanum, I w.
n.e.

Diego Rivera, Alegoria Kalifornii, 1931

FRESK

Technika malarstwa ściennego polegająca na
malowaniu na mokrym tynku pokrytym kilkoma
warstwami zaprawy farbami rozprowadzonymi wodą.
Spoiwem staje się tu samo podłoże.

Giotto, Boże Narodzenie, kaplica
Scrovegnich w Padwie, 1303-05

Michał Anioł, Sąd Ostateczny, Kaplica
Sykstyńska, 1508-12

Johann Friedrich Overbeck, Józef sprzedany
przez swoich braci, 1816-17, fresk w Casa
Bartholdy

ENKAUSTYKA

Technika malarska, w której spoiwem dla pigmentów
są woski. Enkaustyka polegała na stosowaniu farb w
spoiwie z wosku pszczelego, czasem z dodatkiem

olejów schnących dla zwiększenia płynności farby.

Portret z Fajum, II w. n.e.

Ikona z klasztoru św. Katarzyny na
górze Synaj, VI w.

TEMPERA

Technika malarstwa ściennego lub sztalugowego
wykorzystująca farby zwane również temperami, w
których spoiwem jest emulsja, czyli zawieszone w
środowisku wodnym substancje oleiste, żywiczne,
tłuszcze lub woski.

Duccio, Madonna z Dzieciątkiem, 1284

Sandro Botticelli, Narodziny Wenus,
1485

MALARSTWO OLEJNE

Technika malarska polegająca na posługiwaniu się
farbami olejnymi, w których spoiwem jest głównie olej
lniany (rzadziej makowy, orzechowy lub inny). Za
podłoże malarskie służą najczęściej: drewno, płótno,

blacha, rzadziej papier lub pergamin.

Jan van Eyck, Małżeństwo Arnolfinich,
1434

Leonardo da Vinci, Mona Lisa, 1503-07

Peter Paul Rubens, Sąd Parysa, 1632-35

Peter Paul Rubens, Sąd Parysa, 1632-35

Claude Monet, Impresja. Wschód
słońca, 1872

Vincent van Gogh, Pole pszenicy z
krukami, 1890

Jackson Pollock, Numer 8, 1949

AKWARELA

Technika malarska posługująca się farbami
akwarelowymi o spoiwie rozpuszczalnym w wodzie
(przeważnie z gumy arabskiej, często z dodatkiem
miodu, cukru lub gliceryny, które nadają elastyczność i
ułatwiają pobieranie farby wilgotnym pędzlem.

Albrecht Dürer, Zając, 1502

William Turner, San Giorgio Maggiore o
zmierzchu, 1819

GWASZ

Technika malarska posługująca się farbami wodnymi
zwanymi również gwaszem. Poprzez domieszkę kredy
lub bieli farby te są nieprzezroczyste, mają właściwości

kryjące.

Andrea Mantegna, Martwy Chrystus,
ok. 1490

Pierre-Antoine Baudouin, Lektura, ok.
1760

MOZAIKA

Technika dekoracyjna zaliczana do malarstwa
monumentalnego. Polega na układaniu wzoru z
drobnych, różnego kształtu barwnych kamieni, szkła i
ceramiki na odpowiednio przygotowanym podłożu

(świeża zaprawa wapienna, cement, mastyks).

Opus barbaricum
mozaika z Pelli, IV w. p.n.e.

Opus tesselatum
mozaika z Italica

Opus vermiculatum
mozaika z willi Hadriana w Rzymie, 117-138
n.e.

Mozaiki z San Vitale, Rawenna, ok. 547

Mozaiki z San Vitale, Rawenna, ok. 547

WITRAŻ

Technika malarska zaliczana do malarstwa
monumentalnego, w której kolorowe kawałki szkła
łączone są ramkami ołowianymi (zwanymi
dwutówkami) i osadzane między żelaznymi sztabami.

Katedra w Chartres, 1221-30

Rozeta z katedry Notre-Dame w Paryżu,

I poł. XIII wieku

Stanisław Wyspiański, Bóg Ojciec, witraż z
kościoła Franciszkanów w Krakowie, ok. 1904