OŚWIETLENIE MIEJSC PRACY

część I

  

Światło jest zjawiskiem, z którym ma do czynienia 
każdy, gdyż oddziałuje ono bezpośrednio na nasz 
narząd wzroku. Dzięki temu traktujemy je jako coś 
oczywistego w otaczającym nas świecie.
O tym, jak dużo czerpiemy dzięki światłu, świadczy 
poniższy wykres. Aby samemu się o tym przekonać 
wystarczy spróbować przemieszczać się w 
pomieszczeniu lub terenie przy zamkniętych oczach. 
Ze słuchawkami na uszach, z głośną muzyką, jest to 
możliwe, ale z zamkniętymi oczami bardzo mocno 
utrudnione. Człowiek dysponuje pięcioma 
podstawowymi narządami zmysłów, dzięki którym 
poznaje otoczenie i zdobywa o nim wiedzę. 
Największe znaczenie ma wzrok. Jego udział w 
postrzeganiu wynosi aż 83%, podczas gdy udział 
pozostałych: słuchu, węchu, dotyku oraz smaku jest 
wiele razy mniejszy.

  

wtorek 6 kwietnia 2021

Rys. 1 - Porównanie percepcji 

otoczenia przez poszczególne 

narządy u człowieka

Światło  -  pojęcie  to  ma  inne  znaczenie  potoczne  i  w 

nauce.

1.Potocznie nazywa się widzialną część promieniowania 
elektromagnetycznego, czyli promieniowanie widzialne 
odbierane przez siatkówkę oka ludzkiego np. światłocień. 
Precyzyjne ustalenie zakresu długości fal 
elektromagnetycznych nie jest tutaj możliwe, gdyż wzrok 
każdego człowieka charakteryzuje się nieco inną 
wrażliwością, stąd za wartości graniczne przyjmuje się 
maksymalnie 380-780 nm, choć często podaje się 
mniejsze zakresy (szczególnie od strony fal najdłuższych) 
aż do zakresu 400-700 nm. 
2.W nauce pojęcie światła jest jednak szersze (używa się 
pojęcia promieniowanie optyczne), gdyż nie tylko fale 
widzialne, ale i sąsiednie zakresy, czyli ultrafiolet i 
podczerwień można obserwować i mierzyć korzystając z 
podobnego zestawu przyrządów, a wyniki tych badań 
można opracowywać korzystając z tych samych praw 
fizyki. 

  

wtorek 6 kwietnia 2021

Rys. 2 - Schematyczne przedstawienie widma promieniowania 
elektromagnetycznego

OŚWIETLENIE POMIESZCZEŃ PRACY

W widmie światła widzialnego można 
wydzielić przedziały długości fal, które 
oko ludzkie odbiera jako wrażenie różnych 
barw: 

380 - 436 nm   fiolet,

436 - 495 nm   niebieski,

495 - 566 nm   zielony,

566 - 589 nm   żółty,

589 - 627 nm   pomarańczowy,

627 - 780 nm   czerwony. 

wtorek 6 kwietnia 2021

Podsumowując podstawowe informacje o świetle można 

stwierdzić m.in. że:

a)jest ono falą elektromagnetyczną o długościach fali z zakresu od 

ok. 380 nm do 780 nm.

b)bez względu na swoją długość fali (tak jak ogólnie wszystkie fale 

elektromagnetyczne) rozchodzi się w próżni z tą samą prędkością 

wynoszącą c= 299 792 458 m/s.

c)jest odbierane przez ludzki narząd wzroku – oko.

d)niesie ze sobą energię.

e)może być w przybliżeniu opisywane prawami optyki geometrycznej.

Podstawowe wielkości oświetleniowe:

a)strumień świetlny [ Φ ] wyrażany w 

lumenach [lm] - strumień świetlny jest 
całkowitą mocą światła emitowaną przez 
źródło światła (lampę),

b)światłość [ I ] wyrażana w kandelach [cd] 

- światłość określa ilość światła wysyłaną
w konkretnym kierunku. Przy pomocy 
światłości tworzy się krzywe rozsyłu 
oprawy oświetleniowej,

c)natężenie oświetlenia [ E ] wyrażane w 

luksach [lx] - natężenie oświetlenia jest z 
kolei tą ilością światła, która wysłana z 
oprawy dociera do powierzchni pracy. To 
światło, które odbije się od powierzchni i 
dotrze do oka obserwatora nazywamy 
luminancją,

wtorek 6 kwietnia 2021

d)  luminancja [ L ] wyrażana w [cd/m

2

] - 

ogólnie luminancja jest ilością światła 
wysyłaną
z określonej powierzchni. Luminancję 
posiada wszystko to, co widzimy. Również 
źródło światła ma luminancję, gdyż 
światło wysyłane jest zawsze z konkretnej 
powierzchni, czasami bardzo małej. 
Różnica jest tylko taka, że jest to duża 
luminancja, która razi oczy i mówimy 
wtedy o zjawisku zwanym olśnieniem.

wtorek 6 kwietnia 2021

Rys. 3 - Podstawowe wielkości oświetleniowe