Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

cichy zabójca

cichy zabójca

Marta Negrusz-Kawecka

Marta Negrusz-Kawecka

Katedra i Klinika Kardiologii AM we

Katedra i Klinika Kardiologii AM we

Wrocławiu

Wrocławiu

Światowy Dzień Serca

Światowy Dzień Serca

18.09.2005

18.09.2005

Dane epidemiologiczne

Dane epidemiologiczne

•

około

około

miliarda

miliarda

osób na całym świecie choruje na

osób na całym świecie choruje na

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

•

w świecie

w świecie

15,3 mln zgonów

15,3 mln zgonów

z powodu chorób

z powodu chorób

układu sercowo-naczyniowego

układu sercowo-naczyniowego

1996 r.

1996 r.

•

najczęstszą przyczyną śmierci w świecie:

najczęstszą przyczyną śmierci w świecie:

choroba niedokrwienna serca – 7,2 mln

choroba niedokrwienna serca – 7,2 mln

udar mózgu - 4,6 mln

udar mózgu - 4,6 mln

•

w Polsce

w Polsce

48% zgonów

48% zgonów

w 2000 r. z powodu chorób

w 2000 r. z powodu chorób

układu sercowo – naczyniowego

układu sercowo – naczyniowego

•

główne zagrożenie zdrowia Polaków:

główne zagrożenie zdrowia Polaków:

choroby układu sercowo – naczyniowego

choroby układu sercowo – naczyniowego

Nadciśnienie tętnicze jest

Nadciśnienie tętnicze jest

jednym z głównych

jednym z głównych

czynników ryzyka

czynników ryzyka

•

choroby niedokrwiennej serca

choroby niedokrwiennej serca

•

zawału mięśnia serca

zawału mięśnia serca

•

niewydolności serca

niewydolności serca

•

nagłego zgonu

nagłego zgonu

•

udaru mózgu

udaru mózgu

•

niewydolności nerek

niewydolności nerek

Nadciśnienie tętnicze w

Nadciśnienie tętnicze w

Polsce

Polsce

•

populacja osób w

populacja osób w

średnim wieku

średnim wieku

:

:

45,5%

45,5%

mężczyzn i

mężczyzn i

36,1%

36,1%

kobiet

kobiet

choruje na nadciśnienie tętnicze

choruje na nadciśnienie tętnicze

•

skutki nadciśnienia tętniczego sprawiają,

skutki nadciśnienia tętniczego sprawiają,

że przybiera ono wymiar choroby

że przybiera ono wymiar choroby

społecznej

społecznej

Zależność między

Zależność między

wysokością ciśnienia

wysokością ciśnienia

tętniczego

tętniczego

i

i

ryzykiem incydentów sercowo-

ryzykiem incydentów sercowo-

naczyniowych

naczyniowych

jest

jest

ciągła

ciągła

stała

stała

niezależna od innych czynników ryzyka

niezależna od innych czynników ryzyka

Czynniki ryzyka w Polsce

Czynniki ryzyka w Polsce

Program NATPOL III Plus, 2002 r.

Program NATPOL III Plus, 2002 r.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

53%

nadwaga i otyłość

33%

palenie

29%

nadciśnienie tętnicze

53%

hypercholesterolemia

aktywność fizyczna

MINIMALNA !!!

wiedza o prewencji

MINIMALNA !!!

Im wyższe jest ciśnienie

Im wyższe jest ciśnienie

tętnicze

tętnicze

tym większe jest prawdopodobieństwo

tym większe jest prawdopodobieństwo

wystąpienia

wystąpienia

zawału mięśnia serca

zawału mięśnia serca

niewydolności serca

niewydolności serca

udaru mózgu

udaru mózgu

uszkodzenia nerek

uszkodzenia nerek

U osób w wieku 40-70 lat

U osób w wieku 40-70 lat

każdy wzrost RR

każdy wzrost RR

skurczowego o 20

skurczowego o 20

mm Hg

mm Hg

lub

lub

każdy wzrost RR

każdy wzrost RR

rozkurczowego o

rozkurczowego o

10

10

mm Hg

mm Hg

w zakresie 115/75 do 185/110

w zakresie 115/75 do 185/110

oznacza

oznacza

podwojenie ryzyka

podwojenie ryzyka

chorób sercowo-naczyniowych

chorób sercowo-naczyniowych

Przerost mięśnia lewej komory

Przerost mięśnia lewej komory

serca

serca

zwiększa ryzyko

zwiększa ryzyko

niewydolności serca

niewydolności serca

15

15

-krotnie

-krotnie

nagłej śmierci sercowej

nagłej śmierci sercowej

6

6

-krotnie

-krotnie

choroby niedokrwiennej serca

choroby niedokrwiennej serca

4

4

-

-

krotnie

krotnie

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

sercowo-naczyniowego

sercowo-naczyniowego

modyfikowalne

modyfikowalne

niemodyfikowalne

niemodyfikowalne

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

wiek

wiek

dyslipidemia

dyslipidemia

płeć

płeć

otyłość

otyłość

obciążenie rodzinne

obciążenie rodzinne

cukrzyca

cukrzyca

przebyta choroba

przebyta choroba

serca

serca

palenie tytoniu

palenie tytoniu

przebyta choroba

przebyta choroba

naczyń

naczyń

Klasyfikacja ciśnienia

Klasyfikacja ciśnienia

tętniczego

tętniczego

wg VI JNC

wg VI JNC

wartość ciśnienia

wartość ciśnienia

ciśnienie

ciśnienie

skurczowe / rozkurczowe

skurczowe / rozkurczowe

mm Hg

mm Hg

częstość

częstość

występowania w

występowania w

Polsce

Polsce

optymalne

optymalne

<120 i <80

<120 i <80

20%

20%

prawidłowe

prawidłowe

<130 i <85

<130 i <85

21%

21%

wysokie

wysokie

prawidłowe

prawidłowe

130-139 i 85-89

130-139 i 85-89

30%

30%

nadciśnieni

nadciśnieni

e tętnicze

e tętnicze

≥

≥

140 lub ≥90

140 lub ≥90

29%

29%

Chorzy na nadciśnienie

Chorzy na nadciśnienie

tętnicze

tętnicze

w Polsce

w Polsce

niewykryte

niewykryte

nadciśnienie

nadciśnienie

33%

33%

nie chcą się leczyć

nie chcą się leczyć

10%

10%

są leczeni

są leczeni

nieskutecznie

nieskutecznie

45%

45%

są leczeni skutecznie

są leczeni skutecznie

12%

12%

Nadciśnienie tętnicze w

Nadciśnienie tętnicze w

Polsce

Polsce

wiek

wiek

(lata)

(lata)

częstość występowania

częstość występowania

nadciśnienia tętniczego

nadciśnienia tętniczego

18-30

18-30

5%

5%

31-44

31-44

15%

15%

45-64

45-64

45%

45%

≥

≥

65

65

59%

59%

Leczenie nadciśnienia

Leczenie nadciśnienia

tętniczego

tętniczego

Niefarmakologiczne:

Niefarmakologiczne:

redukcja nadwagi

redukcja nadwagi

aktywność fizyczna

aktywność fizyczna

zmiana diety

zmiana diety

ograniczenie spożycia soli kuchennej i alkoholu

ograniczenie spożycia soli kuchennej i alkoholu

zaprzestanie palenia tytoniu

zaprzestanie palenia tytoniu

Farmakologiczne

Farmakologiczne

-

regularnie - 62%

regularnie - 62%

-

od czasu do czasu - 19%

od czasu do czasu - 19%

-

wcale nie - 19%

wcale nie - 19%

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

– cichy zabójca

– cichy zabójca

Prewencja !

Prewencja !