Niewydolność serca

postaci kliniczne i rehabilitacja

Niewydolność serca

Niewydolność serca jest zespołem klinicznym,

w którym na skutek upośledzenia funkcji

mięśnia serca jako pompy, przepływ krwi

staje się niewystarczający w stosunku do

aktualnych metabolicznych potrzeb tkanek.

Niewydolność serca jest następstwem

naturalnego przebiegu chorób dotyczących

układu sercowo- naczyniowego.

Zachorowalność



W Polsce na niewydolność serca choruje ok.800 tys. –

1 mln osób, w około 90% przypadków przyczyną jest

choroba niedokrwienna serca i nadciśnienie tętnicze;



Największą liczbę zachorowań odnotowuje się w grupie

osób po 70 roku życia;



W umiarkowanym stadium choroby zgony mają

charakter nagły, podczas gdy w najbardziej

zaawansowanej postaci przyczyną jest progresja

niewydolności serca;



Gorsze rokowanie mają pacjenci z niedokrwienną

przyczyną niewydolności serca;



Koszty leczenia chorych z niewydolnością serca, bez

uwzględnienia transplantacji serca, wynoszą 1,5 –

2,5% całych kosztów służby zdrowia.

Stopnie niewydolności serca

według NYHA

-

New York Heart Assotiation

Klasa I obejmuje chorych z bardzo niewielkim

ograniczeniem tolerancji wysiłku,

Klasa II - to chorzy z objawami zmęczenia/duszności,

które pojawiają się jedynie przy dużych wysiłkach i

w niewielkim stopniu upośledzają codzienne

czynności,

Klasa III obejmuje chorych, dla których zwykłe codzienne

czynności (spacer, mycie się, niewielkie prace

domowe) stanowią poważny problem,

Klasa IV to chorzy z objawami NS występującymi nawet

w spoczynku. bez dolegliwości przy zwykłych

czynnościach, choroba serca bez niewydolności

Niewydolność może być:



lewokomorowa, prawokomorowa,
mieszana



ostra i przewlekła



skurczowa, rozkurczowa, mieszana



z wysokim rzutem, z małym rzutem



z dominacją zaburzeń wyrzucania
(forward), z dominacją zaburzeń
napełniania (backward)



łagodna, umiarkowana, ciężka

Objawy

Początkowo nie występują żadne dolegliwości, ponieważ

uszkodzenia są niewielkie i serce próbuje

zrekompensować spadek wydolności poprzez:



powiększenie



szybszą pracę



pogrubienie włókien mięśniowych



duszności



nadciśnienie



obrzęki kończyn dolnych



ból wieńcowy(dławicowy, stenokardialny).



zmęczenie



brak apetytu



zwiększenie masy ciała

Diagnostyka niewydolności serca
według European Society of
Cardiology

Niewydolność

lewokomorowa

prawokomorowa



Prowadzi do
wzrostu ciśnienia
w lewym
przedsuionku i
zastoju w krążeniu
płucnym



Prowadzi do
wzrostu ciśnienia
w żyłach
obwodowych i
obrzęków

Podział niewydolności serca



Ostra
niewydolność:

szybko
rozwijający się

zespół

objawów

Może rozwinąć się de novo
lub jako dekompensacja

przewlekłej niewydolności

serca

.



Przewlekła
niewydolność:
postępujący

zespół objawów

Ostra niewydolność serca

definiowana jako nagłe pojawienie się objawów
wtórnych wobec nieprawidłowej funkcji serca u
pacjentów z wcześniejszą chorobą serca lub
bez.

Dysfunkcja mięśnia sercowego może być
związana z zaburzeniem funkcji skurczowej lub
rozkurczowej, zaburzeniami rytmu lub
zaburzeniami obciążenia wstępnego lub
następczego.

stany kliniczne:

• ostra zdekompensowana niewydolność

serca (de novo lub dekompensacja

przewlekłej niewydolności serca) – z

objawami ostrej niewydolności serca,

które są łagodne i nie spełniają kryteriów

wstrząsu kardiogennego, obrzęku płuc czy

kryzy nadciśnieniowej;\

• ostra niewydolność serca z wysokim

ciśnieniem tętniczym – objawy

niewydolności serca towarzyszące

dużemu wzrostowi ciśnienia tętniczego

przy relatywnie zachowanej funkcji lewej

komory, z radiologicznymi objawami

ostrego obrzęku płuc;

• obrzęk płuc (potwierdzony radiologicznie) –

z towarzyszącymi zaburzeniami

oddychania, cechami zastoju w krążeniu

płucnym, objawami ortopnoe i spadkiem

saturacji tlenu poniżej 90%;

Stany kliniczne cd.

• niewydolność serca z dużym rzutem – zwykle z szybką

czynnością serca spowodowaną m.in. zaburzeniami rytmu,

tyreotoksykozą, anemią, chorobą Pageta lub z przyczyną

jatrogenną, we wstrząsie septycznym, z niskim ciśnieniem

tętniczym;

• niewydolność prawokomorowa charakteryzująca się

zespołem małego rzutu ze zwiększonym wypełnieniem

żylnym, powiększoną wątrobą i hipotonią.

• wstrząs kardiogenny z objawami hipoperfuzji obwodowej

spowodowanej niewydolnością serca, cechujący się niskim

ciśnieniem tętniczym (skurczowe RR <90 mmHg bądź

spadek średniego ciśnienia tętniczego o ponad 30 mmHg)

i/lub oligurii bądź anurii z tętnem >60/min, z objawami

zastoju lub bez;

Klasyfikacje

Objawy



objawy małego rzutu:



splątanie, senność



blada, chłodna, spocona skóra



hipotonia



tętno nitkowate



skąpomocz



sinica obwodowa



objawy zastoju:



duszność



kaszel



hipertonia



blada, chłodna i wilgotna skóra



osłuchowe cechy zastoju nad płucami (rzężenia

drobno- i średniobańkowe)

Badania



Monitorowanie hemodynamiczne nieprawidłowy

wynik pomiaru ciśnienia zaklinowania

cewnikiem Swana-Ganza

jest diagnostyczny



EKG

zazwyczaj nieprawidłowe, zależne od choroby

podstawowej



Badania laboratoryjne poziom

troponin

, CK-MB

podwyższony gdy przyczyną ONS jest ostry zespół

wieńcowy,jonogram



Gazometria

krwi tętniczej



RTG

klatki piersiowej objawy choroby podstawowej



zastój w krążeniu płucnym



ECHO serca

ocena charakteru zaburzenia

czynności serca

Przewlekła niewydolność serca

jest zespołem klinicznym,
wywołanym najczęściej przez
dysfunkcję lewej komory,
cechującym się objawami
niedostatecznej perfuzji tkanek
obwodowych, zaburzeniami
regulacyjnymi oraz retencją płynów.
Zazwyczaj rozwija się powoli, co
powoduje, że wielu pacjentów nie
zdaje sobie sprawy z
nieprawidłowej pracy własnego
serca.

Zachorowalność



w wieku 25–54 lat problem dotyczy 0,5–1

proc. populacji,



w wieku 65–74 lat 1,0–4,5 proc.,



zaś powyżej 75. r.ż. stanowi blisko 10proc.



Pięcioletnie przeżycie w rozwiniętej

niewydolności serca jest porównywalne z

chorobami nowotworowymi, waha się w

granicach 25–50 proc. u mężczyzn i 38–50

proc. u kobiet

Do opisania ciężkości używa
się:

1)

klasyfikacji New York Heart Association

2)

określeń:

      - łagodna - chory może wykonywać

codzienne czynności bez istotnych

trudności

       - ciężka - chory z bardzo nasilonymi

objawami, często wymagających pomocy

medycznej

       - umiarkowana - stan pośredni

między PNS łagodną i ciężką.

Najczęstsze przyczyny przewlekłej
niewydolności serca (PNS) i jej
zaostrzenia



przyczyny PNS

dysfunkcja mięśnia sercowego w przebiegu choroby wieńcowej

lub nadciśnienia tętniczego (najczęstsze przyczyny)

zaburzenia rytmu serca

wady zastawkowe

choroby osierdzia



przyczyny zaostrzeń PNS

ostre niedokrwienie mięśnia sercowego, w tym zawał serca

wzrost ciśnienia tętniczego

zaburzenia rytmu serca, zwłaszcza migotanie przedsionków

nasilenie niedomykalności zastawki

zatorowość płucna

nadmierne spożycie płynów, sodu

niedokrwistość

dysfunkcja nerek

zaburzenia czynności tarczycy

nadużycie alkoholu

zakażenia

działania uboczne leków

nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących leczenia a wg

wytycznych ESC 2005

Kryteria rozpoznania:

1)

objawy podmiotowe niewydolności serca
(w spoczynku lub podczas wysiłku)

2)

obiektywny dowód dysfunkcji skurczowej
lub rozkurczowej serca (w spoczynku)

3)

gdy rozpoznanie budzi wątpliwości -
odpowiedź na leczenie właściwe w
niewydolności serca.



We wszystkich przypadkach powinny być
spełnione kryteria 1 i 2.

Badania:



EKG



Radiogram



Badania biochemiczne i hematologiczne



Pełna morfologia krwi



Jonogram



Stężenie

kreatyniny



Oznaczenie enzymów wątrobowych



Badanie ogólne moczu

Inne



zazwyczaj zwiększone stężenie peptydów

natriuretycznych



ECHO serca



Echokardiografia obciążeniowa



Angiografia radioizotopowa



Rezonans magnetyczny serca

Leczenie

Cele leczenia:



zapobieganie lub leczenie chorób
podstawowych, prowadzących do
dysfunkcji i niewydolności serca



zapobieganie progresji dysfunkcji
serca do niewydolności serca



utrzymanie lub poprawa jakości życia



przedłużenie życia

Do podstawowych zaleceń
dotyczących modyfikacji stylu życia
należą:



zakaz palenia tytoniu;



odpowiednia dieta i redukcja masy ciała;



odpowiednia ilość spożywanych płynów;



redukcja soli w diecie;



odpowiednia, regularna aktywność
fizyczna dostosowana do aktualnego
stanu wydolności.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie inwazyjne



rewaskularyzacja naczyń wieńcowych



stała elektrostymulacja serca



wszczepialny kardiowerter-defibrylator serca



urządzenia wspomagające pracę komór



plastyka pierścienia zastawki mitralnej



plastyka lewej komory serca



sztuczne serce



ultrafiltracja



hemodializa



przeszczep serca

Dziękujemy!