Odpowiedź przeciwzakaźna
cz.II – pasożyty, grzyby

Marcin Kurowski

Odpowiedź
przeciwgrzybicza



Infekcje



ENDEMICZNE



OPORTUNISTYCZNE



Mechanizmy nie do końca poznane



Infekcje grzybicze szczególnie

niebezpieczne dla pacjentów z niedoborami

odporności

Zazwyczaj wystarczą mechanizmy nieswoiste

Odporność przeciwgrzybicza
nieswoista



neutrofile (Candida, Aspergillus)



makrofagi



Komórki NK

Cytokiny zwiększające aktywność

fagocytów

TNFa, IFNg, IL-3, GM-CSF, M-CSF

Odporność przeciwgrzybicza
swoista - komórkowa

T CD4+

T CD4+

T CD8+

T CD8+

stymulacja swoistych p-ciał
IFN-g, GM-CSF



fagocytoza

bezpośrednie działanie cytotoksyczne

Odporność przeciwgrzybicza
swoista - humoralna

Przeciwiciała nie odgrywają dużej

roli

Wysokie miano Ab nie świadczy o

nabytej odporności

Obecność swoistych Ab ważna w

diagnostyce serologicznej

Odpowiedź
przeciwpasożytnicza

mastocyty

Eos

granulocyty

makrofagi

IgE, IgA/IgG

ECP,
MBP,
EDN

NO

Odpowiedź
przeciwpasożytnicza
- humoralna



Blokada receptorów na
powierzchni pasożyta



Bezpośrednie uszkodzenie pasożyta

(rzadko, np. Trypanosoma brucei)



IgE: uwalnia mediatory z MC; udział w

ADCC



ADCC – główny mechanizm

obronny –

eozynofile, makrofagi,

neutrofile, płytki krwi

Odpowiedź
przeciwpasożytnicza
- komórkowa



Niewielka rola T CD8+ z uwagi na
brak ekspresji antygenów pasożyta na
kom. gospodarza

(wyj.: Palsmodium,

Toxoplasma, Trypanosoma)



T CD4+



Th1: aktywacja makrofagów, proliferacja
komórek cytotoksycznych [IL-2, IFN-g]



Th2: hamowanie odpowiedzi komórkowej,
hamowanie czynności makrofagów [IL-4, -10,
-13]

Szczepienia

Szczepienia



Szczepionka –

preparat zawierający

antygen(y) drobnoustrojów, który po
podaniu powoduje powstanie swoistej
odpowiedzi immunologicznej
chroniącej przed zakażeniem danym
patogenem

Cele szczepień

Cele szczepień

ochronnych

ochronnych

• Profilaktyka: wzrost swoistej

odpowiedzi immunologicznej u
wszystkich mieszkańców danego
obszaru

• Neutralizacja patogenu po

zakażeniu

Źródła antygenów



Zabite chorobotwórcze drobnoustroje



Żywe atenuowane mikroorganizmy



Izolowane antygeny

Zabite chorobotwórcze
drobnoustroje



Vibrio cholerae



Salmonella typhi



Yersinia pestis



Rickettsia prowazekii



Pałeczki krztuśca



Prątki trądu



Wirus wścieklizny



Polio (Salk)

Żywe atenuowane
mikroorganizmy



Atenuacja – proces pozbawiania
mikroorganizmu właściwości
chorobotwóczych (wirulencji)



Pozostawienie identycznych z
chorobotwórczym szczepem
antygenów



BCG, odra, świnka, polio

(Sabin)

Szczepionki podjednostkowe



WZW typu B (HBsAg)



Haemophilus influenzae typu b



Streptococcus pneumoniae

Zalety szczepionek
podjednostkowych



Wyeliminowanie ryzyka przeniesienia
dodatkowych czynników
chorobotwórczych



Mniejsze ryzyko działań
niepożądanych (toksycznych lub
alergicznych)



Możliwe szczepionki z użyciem Ag
drobnoustrojów trudnych w hodowli

ADIUWANTY



Związki, które podane razem z Ag
nieswoiście zwiększają odpowiedź
immunologiczną

ADIUWANTY



Przedłużanie uwalniania Ag: olej

parafinowy, wodorotlenek i fosforan glinu



Stymulacja wytwarzania p-ciał (związki

glinu)



Ułatwianie prezentacji Ag



Aktywacja makrofagów



Zwiększenie syntezy cytokin i dopełaniacza:

PPD, pochodne LPS



Aktywacja limfocytów Th (białka

immunogenne w połączeniu z anatoksyną

tężcową)