Produkty żywnościowe

poprawiające

pamięć i koncentrację

Estera Jagosz

Joanna Jojko



Aby przemóc ospałość umysłową, podnieść

Aby przemóc ospałość umysłową, podnieść

nastrój, uzyskać większą jasność umysłu,

nastrój, uzyskać większą jasność umysłu,

szczególnie jeśli czeka nas wyczerpująca praca lub

szczególnie jeśli czeka nas wyczerpująca praca lub

nauka, możemy używać naturalnych składników

nauka, możemy używać naturalnych składników

odżywczych usprawniających pracę mózgu.

odżywczych usprawniających pracę mózgu.

Składniki te ułatwiają przepływ krwi do mózgu

Składniki te ułatwiają przepływ krwi do mózgu

i pomagają chronić go przed wolnymi rodnikami.

i pomagają chronić go przed wolnymi rodnikami.

Badania naukowe wykazały, że składniki odżywcze

Badania naukowe wykazały, że składniki odżywcze

przedłużają życie zwierząt laboratoryjnych o 30-50

przedłużają życie zwierząt laboratoryjnych o 30-50

procent

procent



Odżywianie, choć raczej nie

Odżywianie, choć raczej nie

zdajemy sobie z tego sprawy, może

zdajemy sobie z tego sprawy, może

wpłynąć na moc mózgu, na nasze

wpłynąć na moc mózgu, na nasze

możliwości intelektualne czy

możliwości intelektualne czy

zdolność koncentracji. Jest to

zdolność koncentracji. Jest to

szczególnie ważne dla ludzi,

szczególnie ważne dla ludzi,

pracujących umysłowo i uczących

pracujących umysłowo i uczących

się. Rzeczywistość XXI wymaga od

się. Rzeczywistość XXI wymaga od

nas ciągłego rozwoju

nas ciągłego rozwoju

i doskonalenia umysłu oraz

i doskonalenia umysłu oraz

własnych umiejętności. Można

własnych umiejętności. Można

pomóc sobie, odpowiednio się

pomóc sobie, odpowiednio się

odżywiając

odżywiając



Nie należy jednak zapominać o

Nie należy jednak zapominać o

korzystnych właściwościach roślin

korzystnych właściwościach roślin

leczniczych. Wprawdzie nie poznano

leczniczych. Wprawdzie nie poznano

wszystkich dróg, jakimi zioła

wszystkich dróg, jakimi zioła

wzmagają potencjał psychiczny

wzmagają potencjał psychiczny

organizmu, ale wiadomo, że

organizmu, ale wiadomo, że

zwiększają one aktywność pewnych

zwiększają one aktywność pewnych

mózgowych neuroprzekaźników, tzn.

mózgowych neuroprzekaźników, tzn.

związków, które przenoszą

związków, które przenoszą

informacje z jednej komórki

informacje z jednej komórki

nerwowej do innej

nerwowej do innej



Zdrowa dieta, efektywny odpoczynek,

Zdrowa dieta, efektywny odpoczynek,

uprawianie sportów to sposób na zdrowe ciało

uprawianie sportów to sposób na zdrowe ciało

i zdrowy duch

i zdrowy duch



Udowodniono również,

Udowodniono również,

że niektóre z nich

że niektóre z nich

poprawiają

poprawiają

wykorzystanie tlenu w

wykorzystanie tlenu w

komórkach, co pozwala

komórkach, co pozwala

organizmowi skuteczniej

organizmowi skuteczniej

gospodarować energią

gospodarować energią

w czasie wzmożonego

w czasie wzmożonego

wysiłku fizycznego

wysiłku fizycznego

i umysłowego.

i umysłowego.

W jaki sposób zmobilizować

W jaki sposób zmobilizować

mózg do optymalnej wydajności

mózg do optymalnej wydajności

intelektualnej?

intelektualnej?

Jakie produkty powinniśmy

Jakie produkty powinniśmy

spożywać, aby jak najwięcej

spożywać, aby jak najwięcej

energii dostarczyć naszemu

energii dostarczyć naszemu

umysłowi?

umysłowi?

Jednym z najważniejszych dla

Jednym z najważniejszych dla

mózgu składników jest białko.

mózgu składników jest białko.

Musimy jednak pamiętać, że

Musimy jednak pamiętać, że

istnieją dwa rodzaje białka,

istnieją dwa rodzaje białka,

a ściślej mówiąc dwa

a ściślej mówiąc dwa

aminokwasy w nim zawarte.

aminokwasy w nim zawarte.

1.L-tryptofan - aminokwas.

1.L-tryptofan - aminokwas.

Jest

Jest

surowcem, z którego organizm wytwarza

surowcem, z którego organizm wytwarza

serotoninę, melatoninę oraz niacynę.

serotoninę, melatoninę oraz niacynę.

Produkty spożywcze bogate w białko

Produkty spożywcze bogate w białko

zawierają bogate ilości aminokwasów,

zawierają bogate ilości aminokwasów,

które współzawodniczą z L-tryptofanem

które współzawodniczą z L-tryptofanem

o dostęp do mózgu i mają tendencję do

o dostęp do mózgu i mają tendencję do

rozbudzania mózgu. Zawierają one

rozbudzania mózgu. Zawierają one

bowiem duże ilości L-fenyloalaniny i L-

bowiem duże ilości L-fenyloalaniny i L-

tyrozyny, które stymulują wytwarzanie

tyrozyny, które stymulują wytwarzanie

neuroprzekaźnika noradrenaliny. Produkty

neuroprzekaźnika noradrenaliny. Produkty

spożywcze bogate w L-tryptofan: spirulina

spożywcze bogate w L-tryptofan: spirulina

(wodorost), dynia (pieczona w wysokiej

(wodorost), dynia (pieczona w wysokiej

temperaturze), mleko, ziemniak pieczony

temperaturze), mleko, ziemniak pieczony

ze skórką, pszenica mielona, natka

ze skórką, pszenica mielona, natka

pietruszki (gotowana) , warzywa

pietruszki (gotowana) , warzywa

kapustne, banany, pestki słonecznika.

kapustne, banany, pestki słonecznika.

2.L-tyrozyna - aminokwas

2.L-tyrozyna - aminokwas

, którego mózg

, którego mózg

używa do syntezy neuroprzekaźników

używa do syntezy neuroprzekaźników

noradrenaliny i dopaminy, koniecznych do

noradrenaliny i dopaminy, koniecznych do

uzyskania jasności i szybkości myślenia,

uzyskania jasności i szybkości myślenia,

długotrwałej pamięci oraz poczucia równowagi i

długotrwałej pamięci oraz poczucia równowagi i

przytomności umysłu. Produkty roślinne

przytomności umysłu. Produkty roślinne

zawierające L-tyrozynę: tofu, warzywa (fasola,

zawierające L-tyrozynę: tofu, warzywa (fasola,

groch, soczewica).

groch, soczewica).



Dlatego bardzo ważna jest

Dlatego bardzo ważna jest

kolejność spożywania tych

kolejność spożywania tych

aminokwasów. Jeśli czeka nas

aminokwasów. Jeśli czeka nas

wysiłek intelektualny, posiłek

wysiłek intelektualny, posiłek

powinniśmy zacząć od

powinniśmy zacząć od

produktów, zawierających

produktów, zawierających

tyrozynę, czyli od mięsa, ryb,

tyrozynę, czyli od mięsa, ryb,

drobiu, fasoli. Tryptofan znajduje

drobiu, fasoli. Tryptofan znajduje

się m. in. w przetworach

się m. in. w przetworach

mlecznych i bananach. Ryby

mlecznych i bananach. Ryby

należy jeść również dlatego, że

należy jeść również dlatego, że

zawierają olej omega-3, który

zawierają olej omega-3, który

hamuje powstawanie substancji,

hamuje powstawanie substancji,

przyczyniających się do

przyczyniających się do

uszkadzania mózgu.

uszkadzania mózgu.

Innymi substancjami wpływającymi na

Innymi substancjami wpływającymi na

krążenie mózgowe są:

krążenie mózgowe są:

.

.

Inozytol

Inozytol

- Jest amidem kwasu nikotynowego

- Jest amidem kwasu nikotynowego

(niacyna, witamina B3) - odgrywa zasadniczą

(niacyna, witamina B3) - odgrywa zasadniczą

rolę w produkcji neuroprzekaźników mózgu oraz

rolę w produkcji neuroprzekaźników mózgu oraz

przy przetwarzaniu przez mózg węglowodanów

przy przetwarzaniu przez mózg węglowodanów

na energię. W organizmie ludzkim może być

na energię. W organizmie ludzkim może być

syntetyzowana z tryptofanu. Produkty roślinne

syntetyzowana z tryptofanu. Produkty roślinne

bogate w witaminę B3: buraki, drożdże piwne,

bogate w witaminę B3: buraki, drożdże piwne,

orzeszki ziemne, pestki słonecznika

orzeszki ziemne, pestki słonecznika

Gingko biloba - ekstrakt z miłorzębu. Wzmaga
metabolizm mózgu stymulując syntezę ATP,
pomagając w metabolizmie glukozy
i zapobiegając tworzeniu się skrzepów
w tętnicach mózgowych.

Beta-karoten

Beta-karoten

(prowitamina A) - żółtawy pigment.

(prowitamina A) - żółtawy pigment.

U ssaków z jednej cząsteczki beta-karotenu

U ssaków z jednej cząsteczki beta-karotenu

powstają w wątrobie 2 cząsteczki aktywnej

powstają w wątrobie 2 cząsteczki aktywnej

witaminy A. Produkty roślinne bogate w beta-

witaminy A. Produkty roślinne bogate w beta-

karoten: morele, szparagi, brokuły, melon

karoten: morele, szparagi, brokuły, melon

kantalupa, marchew, cykoria, endywia, sałata

kantalupa, marchew, cykoria, endywia, sałata

lodowa, jarmuż, dynia, szpinak, cukinia, bataty.

lodowa, jarmuż, dynia, szpinak, cukinia, bataty.

Cholina - należy do grupy witamin
B. W mózgu jest przetwarzana na
neuroprzekaźnik, acetylocholinę.
Produkty roślinne bogate w cholinę:
kiełki pszenicy, orzeszki ziemne,
masło z orzeszków ziemnych, mąka
pszenna pełnoziarnista, biały ryż,
orzechy Pecan, kapusta, kalafior,
cieciorka, soczewica, soja, groch

Biotyna

Biotyna

- koenzym w reakcjach metabolizmu

- koenzym w reakcjach metabolizmu

tłuszczu, białka i węglowodanów

tłuszczu, białka i węglowodanów

,

,

DMAE (dwumetyloaminoetanol)

DMAE (dwumetyloaminoetanol)

- składnik

- składnik

odżywczy dostarczający surowców do syntezy

odżywczy dostarczający surowców do syntezy

choliny oraz neuroprzekaźnika acetylocholiny.

choliny oraz neuroprzekaźnika acetylocholiny.

DMAE podwyższa nastrój, poprawia pamięć i

DMAE podwyższa nastrój, poprawia pamięć i

zdolności znajdującym się w mięśniach i błonach

zdolności znajdującym się w mięśniach i błonach

komórkowych. Stymuluje sen, kiedy używa się go

komórkowych. Stymuluje sen, kiedy używa się go

z B3. Produkty roślinne bogate w

z B3. Produkty roślinne bogate w

DMAE

DMAE

: fasola,

: fasola,

melon kantalupa, cieciorka, soczewica, orzechy,

melon kantalupa, cieciorka, soczewica, orzechy,

płatki owsiane, brązowy ryż, kiełki pszenicy

płatki owsiane, brązowy ryż, kiełki pszenicy

i większośc pełnych ziaren

i większośc pełnych ziaren

.

Koenzym Q10

Koenzym Q10

- substancja służąca do syntezy ATP.

- substancja służąca do syntezy ATP.

Działa jako neutralizator wolnych rodników,

Działa jako neutralizator wolnych rodników,

rozpuszczając tłuszcz i pomagając w regulacji

rozpuszczając tłuszcz i pomagając w regulacji

przewodzenia w sercu. Bogatym źródłem

przewodzenia w sercu. Bogatym źródłem

koenzymuQ są owoce morza oraz biały tuńczyk

koenzymuQ są owoce morza oraz biały tuńczyk

Kwas foliowy

Kwas foliowy

- konieczny do syntezy DNA,

- konieczny do syntezy DNA,

wraz z witaminą B12. Przekształca toksyczne

wraz z witaminą B12. Przekształca toksyczne

produkty uboczne metabolizmu białkowego

produkty uboczne metabolizmu białkowego

na dobroczynne aminokwasy. Produkty

na dobroczynne aminokwasy. Produkty

roślinne bogate w kwas foliowy: jęczmień,

roślinne bogate w kwas foliowy: jęczmień,

fasola, drożdże piwne, cykoria, endywia,

fasola, drożdże piwne, cykoria, endywia,

owoce (prawie wszystkie), cieciorka, zielone

owoce (prawie wszystkie), cieciorka, zielone

warzywa liściaste (prawie wszystkie),

warzywa liściaste (prawie wszystkie),

soczewica, pomarańcze, groch, ryż brązowy,

soczewica, pomarańcze, groch, ryż brązowy,

soja, pędy, kiełki pszenicy.

soja, pędy, kiełki pszenicy.

Kwas pantotenowy

Kwas pantotenowy

- odgrywa zasadniczą rolę w

- odgrywa zasadniczą rolę w

produkowaniu energii mózgu. Potrzebny jest do

produkowaniu energii mózgu. Potrzebny jest do

syntezy acetylocholiny. Pomaga w stresogennych

syntezy acetylocholiny. Pomaga w stresogennych

sytuacjach. Produkty roślinne bogate w kwas

sytuacjach. Produkty roślinne bogate w kwas

pantotenowy: drożdże piwne, brokuły, bataty,

pantotenowy: drożdże piwne, brokuły, bataty,

fasola, groch, soczewica, pełnoziarniste produkty

fasola, groch, soczewica, pełnoziarniste produkty

mączne

mączne

L-arginina

L-arginina

- Produkty roślinne bogate w L-

- Produkty roślinne bogate w L-

argininę: spirulina (wodorost), soja (prażona na

argininę: spirulina (wodorost), soja (prażona na

sucho), dynia (pieczona w wysokiej

sucho), dynia (pieczona w wysokiej

temperaturze), groch (gotowany), cieciorka,

temperaturze), groch (gotowany), cieciorka,

soczewica, tofu , fasola (navy beans, great

soczewica, tofu , fasola (navy beans, great

northern beans, broadbeans).

northern beans, broadbeans).

Lecytyna - jest źródłem choliny,
która z kolei jest prekursorem
neuroprzekaźnika acetylocholiny

L-karnityna

L-karnityna

- przenosi tłuszcz do miejsca spalania

- przenosi tłuszcz do miejsca spalania

w każdej komórce. W przypadkach zwiększonego

w każdej komórce. W przypadkach zwiększonego

zapotrzebowania (starzenie się, stres, wysiłek

zapotrzebowania (starzenie się, stres, wysiłek

fizyczny, wysokie spożycie białek i tłuszczów,

fizyczny, wysokie spożycie białek i tłuszczów,

przewlekła choroba) organizm może być

przewlekła choroba) organizm może być

pozbawiony jej zapasu

pozbawiony jej zapasu

Palmitynian askorbylowy -
rozpuszczalna w tłuszczu postać
witaminy C, antyutleniacz. Może
przenikać ścianki komórki, działa
wewnętrznie. Jest syntetyzowany w
laboratorium, nie ma go w produktach
spożywczych

Pirydoksyna (witamina B6)

Pirydoksyna (witamina B6)

-

-

stymuluje optymalną wydajność

stymuluje optymalną wydajność

umysłową, biorąc udział w transporcie

umysłową, biorąc udział w transporcie

i metabolizmie aminokwasów, z

i metabolizmie aminokwasów, z

których mózg wytwarza

których mózg wytwarza

neuroprzekaźniki. Wymaga witaminy

neuroprzekaźniki. Wymaga witaminy

B2. Pomaga w rozkładzie glikogenu,

B2. Pomaga w rozkładzie glikogenu,

który jest formą magazynowanie

który jest formą magazynowanie

glukozy, podstawowego paliwa

glukozy, podstawowego paliwa

mózgu. Produkty spożywcze bogate w

mózgu. Produkty spożywcze bogate w

pirydoksynę: awokado, banany,

pirydoksynę: awokado, banany,

otręby (pszenne i ryżowe), drożdże

otręby (pszenne i ryżowe), drożdże

piwne, marchew, orzechy laskowe,

piwne, marchew, orzechy laskowe,

soczewica, ryż (brązowy), soja, pestki

soczewica, ryż (brązowy), soja, pestki

słonecznika, melon kantalupa, kiełki

słonecznika, melon kantalupa, kiełki

pszenicy, mąka pełnoziarnista.

pszenicy, mąka pełnoziarnista.

Tiamina (witamina B1)

Tiamina (witamina B1)

- konieczna do

- konieczna do

odpowiedniego metabolizmu mózgu i nerwów.

odpowiedniego metabolizmu mózgu i nerwów.

Produkty roślinne bogate w tiaminę: drożdże piwne,

Produkty roślinne bogate w tiaminę: drożdże piwne,

cieciorka, fasola, brązowy ryż, suszone pestki

cieciorka, fasola, brązowy ryż, suszone pestki

słonecznika, kiełki pszenicy, pistacje, mąka pszenna

słonecznika, kiełki pszenicy, pistacje, mąka pszenna

pełnoziarnista.

pełnoziarnista.

Witamina A (retinol) - jedna z
witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Wspomaga proces wzrostu, wpływa na
zdrowie skóry i tkanki nabłonkowej.
Zapobiega kurzej ślepocie. Zawarta
jest w żółtopomarańczowych owocach
i warzywach (marchew, dynia, papaja,
pomidory, melony, awokado),
ciemnozielonych liściastych
warzywach (szpinak, jarmuż, brokuły).



Występuje w dwóch różnych formach: jako beta-

Występuje w dwóch różnych formach: jako beta-

karoten (w roślinach) lub retinole (w pokarmach

karoten (w roślinach) lub retinole (w pokarmach

pochodzenia zwierzęcego). Nadmiar witaminy A jest

pochodzenia zwierzęcego). Nadmiar witaminy A jest

szkodliwy. Spożycie codziennie jednej marchwi lub 3

szkodliwy. Spożycie codziennie jednej marchwi lub 3

do 4 pomidorów pokrywa zapotrzebowanie na

do 4 pomidorów pokrywa zapotrzebowanie na

witaminę A

witaminę A

Witaminy grupy B - patrz tiamina
(B1), kwas pantotenowy (B5),
pirydoksyna (B6), kwas foliowy
(B9). Współdziałają w syntezie
prostaglandyn, substancji
hormonopodobnych, sterujących
przemianą materii. Ich obecność
jest konieczna do uaktywnienia
limfocytów.

Ryboflawina (witamina B2) - migdały, grzyby, ser,
wątroba, niacyna, patrz amid kwasu nikotynowego
(B3 lub PP): drożdże piwne, orzeszki ziemne,
wątroba,

Biotyna (B8, H) - mączka sojowa, orzechy włoskie,
migdały, pomidory, żółtko jajek, wątroba

Witamina B12 (kobalamina, L2) - niezbędna do
syntezy czerwonych krwinek. W większych ilościach
występuje, oprócz mięsa, tylko w
żółtku.Wegetarianie mogą potrzebować
dodatkowych ilości witaminy B12 w postaci
preparatów farmaceutycznych

.

Witamina C (kwas askorbinowy) - Bierze
udział w procesach utleniania-redukcji w
organizmie, uczestniczy w syntezie białek,
wzmacnia tkankę łączną (włókna kolagenowe,
naczynia krwionośne). Jest niezbędna dla układu
odpornościowego. Laureat nagrody Nobla, Linus
Pauling, zalecał zażywanie dużych ilości
witaminy C. Znajduje się ona w owocach
cytrusowych, owocach dzikiej róży, kiszonej
kapuście, malinach, borówkach, cebuli,
szpinaku, groszku zielonym, sałacie, papryce,
kalarepie. Jeden owoc kiwi albo jedna średniej
wielkości pomarańcza pokrywają dzienne
zapotrzebowanie na witaminę C. Nadmiar
witaminy C wydalany jest w moczu.

Witamina D - pomaga przyswajać wapń, jest
niezbędna do budowy kości i zębów. Znajduje się
tylko w rybach i tłuszczu pochodzącym z rybich
wątróbek. Na niedobór witaminy D są bardziej
narażone niemowlęta i osoby pozbawione światła
słonecznego, jak również osoby stosujące ścisłą
dietę wegetariańską.
Witamina E (tokoferole) - ma właściwości
przeciwutleniające; przerywa łańcuch reakcji
rodnikowej

Na pracę mózgu mają wpływ różnorodne zioła,
a wśród nich miłorząb, który przede wszystkim
zwiększa dopływ tlenu do mózgu, co wpływa
głównie na polepszenie pamięci krótkotrwałej, a
także wzmocnienie koncentracji. Bardzo
przydatny jest również żeń-szeń, wpływający
pozytywnie na pamięć i wydajność umysłu.
Ponadto dodaje on energii, pobudza krążenie krwi
w mózgu, poprawia trawienie, a także zmniejsza
podatność na stres i jego skutki.

Zwolennicy ajurwedy natomiast polecają ziele o
nazwie gotu-kola, które zwiększa inteligencję,
odtruwa organizm, zwalcza stres i odmładza cały
organizm. Korzeń tataraku natomiast regeneruje
mózg i układ nerwowy, wpływa na wzrost
wrażliwości mózgu, ułatwia przepływ impulsów
nerwowych. Gałka muszkatołowa koi nerwy i
umysł, a zażywana z mlekiem leczy bezsenność, co
również ma niebagatelne znaczenie dla naszych
możliwości intelektualnych i gotowości do
rozwiązywania zadań natury umysłowej. Jeśli
chodzi o inne produkty, to według ajurwedystów
najlepsze są: owies, lukrecja, bazylia, szałwia,
szparagi, mleko kozie, jabłka, pomarańcze, pigwy i
woda różana.

Co ciekawe, ajurweda ceni wartość złota jako
czynnika oddziaływującego pozytywnie na mózg,
a nawet serce. Żeby wykorzystać moc złota,
należy do pół litra wody włożyć złoty przedmiot i
gotować tak długo, aż połowa płynu odparuje;
przyjmować po łyżeczce dziennie.

Medycyna chińska natomiast preferuje
spożywanie produktów, które wzmacniają energię
jin (żeńską), czyli m. in. pełnych ziaren, nasion
mandarynki, rumianku, mleka koziego, cytryn i
morw oraz ogórków, jabłek, kapusty, kiełków oraz
alg. Wszystkie one wpływają uspokajająco na
umysł człowieka i wzmacniają go. Niezwykle
ważne dla naszego mózgu są przeciwutleniacze,
zwalczające wolne rodniki (są to elektrycznie
naładowane atomy, wyrządzające szkodę
narządom i układom organów w naszym
organizmie.

KONIEC