Rośliny nasienne
Uwagi ogólne
Rośliny nasienne są organowcami, o organach
rozrodczych uformowanych w kwiaty. Rozmnażają się za
pomocą nasion. Mają ogromne znaczenie w obiegu
materii w przyrodzie, gdyż wytwarzają węglowodany,
tłuszcze, białka, i uwalniają duże ilości wolnego tlenu.
Stanowią główne źródło pokarmu dla ludzi i zwierząt,
Wiele roślin siennych zaczęto uprawiać i hodować.
Stały się one roślinami użytkowymi.
Podział roślin nasiennych
Według sposobu umieszczenia zalążków w kwiatach.rozróżniamy
rośliny nago- i okrytozalążkowe
Porównanie roślin
okrytonasiennych i
nagonasiennych
Drzewa
Zioła i drzewa
Zalążki leżą
Odkryte na
Owocolist-
kach
NAGONASIENNE OKRYTONASIENNE
Zalążki są zamknię-
te w zalążni
Nie występu-
Ją owoce
Są owoce
Rośliny
nagonasienne
Budowa i sposób życia.
W naszej florze nagonasienne są
roślinami drzewiastymi. Kwiaty są
rozdzielnopłciowe, zalążek leży nie
okryty na owocolistku. Są wiatropylne.
Większość naszych nagozalążkowych
ma liście w kształcie igieł lub łusek,
pozostających najczęściej przez zimę
na drzewie.
Ważniejsi przedstawiciele.
Nasze najważniejsze drzewa iglaste to
sosna, świerk, jodła i modrzew. Do
nagozalążkowych należy także cis i
miłorząb
Kwiaty
nagonasiennych
W żeńskim kwiecie roślin nagozalązkowych zalążki leżą nieosłonięte na owocolistku.
Przykłady roślin
nagonasiennych
Modrzew
europejski
Cis pospolity
Świerk
pospolity
Jodła
pospolita
Miłorząb
japoński
Sosna
pospolita
Rośliny
okrytonasienne
Budowa i sposób życia.
Wśród okrytonasiennych mamy zarówno drzewa i rośliny zielne. Zalążki
ukryte są wewnątrz zalążni. Kwiaty są najczęściej obupłciowe z
barwnym okwiatem. Owadopylne lub wiatropylne. Okrytonasienne
(okrytozalążkowe) dzielą się na dwuliścienne i jednoliścienne.
Cechy roślin
dwuliściennych
Korzeń główny z korzeniami bocznymi
Liście z ogonkiem, unerwienie rozgałęzione
Wiązki przewodzące w łodydze
ułożone są w postaci pierścienia
Kwiaty cztero-, pięcio- lub wielokrotne
Cechy roślin
jednoliściennych
Korzeń wiązkowy
Liście często bezogonkowe z równoległym unerwieniem
Wiązki przewodzące leżą rozproszone w łodydze
Kwiaty najczęściej trzykrotne
Części
kwiatu
Znaczenie i funkcja
Owocolistk
i żeńskie
Tworzą słupek zbudowany z zalążni, szyjki i
znamienia. Okrywają zalążki z komórkami jajowymi.
Owocolistk
i męskie
Wytwarzają w pylnikach pyłek z męskimi komórkami
rozrodczymi
Okwiat
Składa się przeważnie z kielicha i korony, ochrania
owocolistki i przywabia owady.
Kwiaty okrytozalążkowych. W kwiatach roślin okrytozalążkowych
owocolistki zrastają się w słupek, w komorze którego znajdują się zalążki.
Oprócz pręcików i słupków wytwarza się często okwiat złożony z kielicha i
korony. W kwiecie roślin okrytozalążkowych możemy więc wyróżnić
następujące części: kielich, koronę, pręciki ( ), i słupek ( ).
Kwiaty roślin
okrytonasiennych
Ułożenie
poszczególnych części
w kwiecie
Poszczególne części kwiatu ułożone są promieniście lub mają symetrię dwuboczną.
Czasami części kwiatu zrastają się ze sobą. U pewnych gatunków wykształcają się nie
wszystkie części kwiatu. Budowa kwiatu w obrębie rodziny jest najczęściej bardzo
podobna, w obrębie gatunku wszystkie rośliny mają kwiaty identycznie zbudowane.
Budowa kwiatu jest ważną cechą przy oznaczaniu roślin.
Położenie słupka
Rozmieszczenie kwiatów na łodydze
Owoce
U większości roślin owoc powstaje w zalążni. Wewnątrz owocu znajdują się
nasiona. W owocach mięsistych ściana zalążni przekształca się w soczysty
miękisz, w owocach suchych wysycha i twardnieje. W owocach
szupinkowych przekształca się w miękisz owocu także dno kwiatowe.
owoce suche
owoce mięsiste
owoce pozorne
Przykłady roślin
okrytonasiennych
Aste
r
Miłek
Mieczyk