Kaszel i odkrztuszanie

wydzieliny

Cel opieki: uzyskanie u

chorego jak najlepszej

drożności dróg oddechowych

oraz poczucia komfortu

fizycznego i psychicznego.

Postępowanie

pielęgniarskie:

• ocena charakteru i nasilenia kaszlu oraz

odkrztuszanej wydzieliny;

• rozpoznanie czynników wywołujących kaszel;
• zapewnienie prawidłowego mikroklimatu w sali

chorych (powietrze czyste, bogate w tlen, wolne

od substancji drażniących, wilgotność 60-70%;

temperatura 16-20°);

• w przypadku zbyt dużej lepkości wydzieliny

zwiększenie u chorego podaży płynów (na

zlecenie lekarza);

• stosowanie inhalacji wodnych, wodnych z

dodatkiem olejków eterycznych (w porozumieniu

z lekarzem i pacjentem w celu wykluczenia

alergii) lub z roztworu soli fizjologicznej;

• uczenie pacjenta ćwiczeń oddechowych

ułatwiających wykrztuszanie wydzieliny;

• uczenie chorego zasad higieny podczas kaszlu i

odkrztuszania;

• zapewnienie choremu środków do toalety jamy

ustnej (środki antyseptyczne i niwelujące

przykry smak i zapach);

• oklepywanie, sprężynowanie klatki piersiowej;
• układanie chorego w pozycjach drenażowych;

tzn. wykorzystujących siły grawitacji w celu

ewakuacji wydzieliny z dróg oddechowych

(przemieszczenia wydzieliny z oskrzeli drobnych

do tchawicy i gardła);

• współpraca z dietetyczką w zakresie organizacji

podawania posiłków (pora posiłków, zwłaszcza

śniadania, powinna być odległa o jedną godzinę

od pory wykonywania przez chorych toalety

drzewa oskrzelowego);

• w sytuacji krwioplucia pomoc pacjentowi w

przyjęciu wygodnej, spoczynkowej pozycji

ciała i przekonanie go o konieczności

pozostania w łóżku;

• w sytuacji krwotoku z płuc chorego należy

ułożyć w pozycji płaskiej na brzuchu, z

głową poniżej klatki piersiowej. Chory

powinien pozostać w bezruchu, pielęgniarka

towarzyszy pacjentowi, pomaga w usuwaniu

wydobywającej się krwi, uspakaja chorego;

• podawanie pacjentowi (na zlecenie lekarza)

leków przeciw-kaszlowych, wykrztuśnych;

• informowanie pacjenta o konieczności

eliminacji:

- nałogu palenia tytoniu oraz sytuacji

biernego wdychania dymu i innych
substancji drażniących; nasilających kaszel,

- negatywnych bodźców psychicznych,
- nadmiernego wysiłku fizycznego,

gwałtownych zmian pozycji ciała,

- sytuacji narażenia na przeziębienia,

dodatkowe zakażenia. Rodzaj
podejmowanych przez pielęgniarkę działań
będzie uzależniony od ogólnego stanu
chorego, nasilenia dolegliwości i jego
samodzielności w skutecznym
odkrztuszaniu wydzieliny.

Duszność

Cel opieki: wspomaganie chorego w

uzyskaniu poprawy jakości oddychania.

Postępowanie

pielęgniarskie:

• ocena charakteru i nasilenia duszności;
• rozpoznanie i eliminacja czynników oraz sytuacji

nasilających duszność;

• pomoc (wyręczanie) choremu w aktywności

wyzwalającej lub nasilającej duszność

(odżywianie, czynności higieniczne, wydalanie,

chodzenie);

• pomoc pacjentowi w doborze najkorzystniejszej

dla niego pozycji ciała (wysoka lub półwysoka

siedząca, wysoka siedząca z pochyleniem do

przodu, wysoka siedząca z pochyleniem do

przodu i opuszczonymi nogami, stojąca z

podparciem ramion) i w zmianach pozycji ciała;

• zapewnienie prawidłowego mikroklimatu w

Sali

• zapobieganie sytuacjom nadmiernego ruchu

powietrza (przeciągom);

• pomoc pacjentowi w zapewnieniu drożności

dróg oddechowych

• nauczenie chorego i motywowanie do

wykonywania ćwiczeń oddechowych (zalecane
są ćwiczenia ze zwiększonym udziałem
mięśnia przepony w fazie wydechu, w celu
wydalenia powietrza zalegającego w
pęcherzykach płucnych - dotyczy to zwłaszcza
pacjentów z dusznością obturacyjną);

• podawanie choremu tlenu,-

• towarzyszenie choremu w stanach

nasilonej duszności w celu zwiększenia
poczucia bezpieczeństwa;

• udział w leczeniu farmakologicznym

(podawanie leków drogą doustną,
dożylną, wziewną);

• uczenie pacjenta dozowania leków drogą

wziewną przy pomocy inhalatorów,
nebulizatorów;

• informowanie pacjenta o szkodliwości

dymu tytoniowego i motywowanie do
eliminacji nałogu palenia.