ZEWNĘTRZNY NADZÓR
ZEWNĘTRZNY NADZÓR
NAD WARUNKAMI PRACY
NAD WARUNKAMI PRACY
Państwowa Inspekcja Pracy
Państwowa Inspekcja Pracy
Struktura organizacyjna, zakres i
Struktura organizacyjna, zakres i
zasady działania oraz uprawnienia w
zasady działania oraz uprawnienia w
zakresie kontrolno -nadzorczym
zakresie kontrolno -nadzorczym
Państwowej Inspekcji Pracy są
Państwowej Inspekcji Pracy są
uregulowane w ustawie z 13 kwietnia
uregulowane w ustawie z 13 kwietnia
2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy
2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy
(Dz. U. Nr 89. póz. 589 z późn. zm.).
(Dz. U. Nr 89. póz. 589 z późn. zm.).
Uprawnienia PIP
Uprawnienia PIP
Państwowa Inspekcja Pracy jest
Państwowa Inspekcja Pracy jest
organem powołanym do sprawowania
organem powołanym do sprawowania
nadzoru i kontroli przestrzegania prawa
nadzoru i kontroli przestrzegania prawa
pracy, w szczególności przepisów i
pracy, w szczególności przepisów i
zasad bezpieczeństwa i higieny pra cy,
zasad bezpieczeństwa i higieny pra cy,
a także przepisów dotyczących
a także przepisów dotyczących
legalności zatrudnienia i innej pracy
legalności zatrudnienia i innej pracy
zarobkowej w zakre sie określonym w
zarobkowej w zakre sie określonym w
ustawie.
ustawie.
Uprawnienia PIP w razie
Uprawnienia PIP w razie
stwierdzenia naruszenia przepisów
stwierdzenia naruszenia przepisów
W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub
W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub
przepisów dotyczących legalno ści zatrudnienia właściwe organy
przepisów dotyczących legalno ści zatrudnienia właściwe organy
Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do:
Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do:
1. nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym
1. nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym
terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad
terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy;
bezpieczeństwa i higieny pracy;
2. nakazania:
2. nakazania:
a) wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje
a) wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje
bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub
bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub
innych osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność,
innych osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność,
b) skierowania do innych prac pracowników lub innych osób
b) skierowania do innych prac pracowników lub innych osób
dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy
dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy
pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo
pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo
pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy
pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy
pracach niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie
pracach niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie
posiadają odpowiednich kwalifikacji - nakazy w tych sprawach
posiadają odpowiednich kwalifikacji - nakazy w tych sprawach
podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
3.
3.
nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w
nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w
sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie
sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy w tych
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy w tych
sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
4.
4.
zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w
zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w
miejscach, w których stan warunków pracy stanowi
miejscach, w których stan warunków pracy stanowi
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi – nakazy
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi – nakazy
w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
5.
5.
nakazania, w przypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa
nakazania, w przypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa
i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracowników lub
i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracowników lub
osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż
osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż
stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny
stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny
rachunek działalność gospodarczą, zaprzestania prowadzenia
rachunek działalność gospodarczą, zaprzestania prowadzenia
działalności bądź działalności określonego rodzaju;
działalności bądź działalności określonego rodzaju;
6.
6.
nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i
nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i
przyczyn wypadku;
przyczyn wypadku;
7.
7.
nakazania pracodawcy wypłaty należnego
nakazania pracodawcy wypłaty należnego
wynagrodzenia za pracę, a także innego
wynagrodzenia za pracę, a także innego
świadczenia przysługującego pracownikowi
świadczenia przysługującego pracownikowi
- nakazy w tych sprawach podlegają
- nakazy w tych sprawach podlegają
natychmiastowemu wykonaniu;
natychmiastowemu wykonaniu;
8.
8.
skierowania wystąpienia, w razie
skierowania wystąpienia, w razie
stwierdzenia innych naruszeń niż
stwierdzenia innych naruszeń niż
wymienione w pkt 1-7 - o ich usunięcie, a
wymienione w pkt 1-7 - o ich usunięcie, a
także o wyciągnięcie konsekwencji w
także o wyciągnięcie konsekwencji w
stosunku do osób winnych.
stosunku do osób winnych.
Właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione
Właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione
do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w
do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w
ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych
ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w
warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w
art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach
art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach
pomostowych, wykreślenia go z ewidencji oraz do
pomostowych, wykreślenia go z ewidencji oraz do
sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji.
sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji.
W postępowaniu przed organami Państwowej Inspekcji Pracy
W postępowaniu przed organami Państwowej Inspekcji Pracy
w sprawach nieuregulowanych w ustawie bądź w przepisach
w sprawach nieuregulowanych w ustawie bądź w przepisach
wydanych na jej podstawie, albo w przepisach szczególnych,
wydanych na jej podstawie, albo w przepisach szczególnych,
stosuje się przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
stosuje się przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r.
postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r.
Nr 98, póz. 1071 z późn. zm.).
Nr 98, póz. 1071 z późn. zm.).
Zadania PIP
Zadania PIP
Do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy:
Do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy:
1)
1)
nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa
nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa
pracy, w szczególności przepisów i zasad
pracy, w szczególności przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów
dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za
dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za
pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku
pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku
pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników
pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników
związanych z rodzicielstwem, zatrudniania
związanych z rodzicielstwem, zatrudniania
młodocianych i osób niepełnosprawnych;
młodocianych i osób niepełnosprawnych;
2)
2)
kontrola przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i
kontrola przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i
higieny pracy przy projektowaniu budowy,
higieny pracy przy projektowaniu budowy,
przebudowy i modernizacji zakładów pracy oraz
przebudowy i modernizacji zakładów pracy oraz
stanowiących ich wyposażenie maszyn i innych
stanowiących ich wyposażenie maszyn i innych
urządzeń technicznych oraz technologii;
urządzeń technicznych oraz technologii;
3)
3)
kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej,
kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej,
wykonywania działalności oraz kontrola przestrzegania
wykonywania działalności oraz kontrola przestrzegania
obowiązku:
obowiązku:
a)
a)
informowania powiatowych urzędów pracy o zatrudnieniu
informowania powiatowych urzędów pracy o zatrudnieniu
bezrobotnego lub powierzeniu mu wykonywania innej pracy
bezrobotnego lub powierzeniu mu wykonywania innej pracy
zarobkowej,
zarobkowej,
b)
b)
informowania powiatowych urzędów pracy przez
informowania powiatowych urzędów pracy przez
bezrobotnych o podjęciu zatrudnienia, innej pracy
bezrobotnych o podjęciu zatrudnienia, innej pracy
zarobkowej lub działalności,
zarobkowej lub działalności,
c)
c)
opłacania składek na Fundusz Pracy,
opłacania składek na Fundusz Pracy,
d)
d)
dokonania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia
dokonania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia
działalności, której prowadzenie jest uzależnione od
działalności, której prowadzenie jest uzależnione od
uzyskania wpisu do tego rejestru,
uzyskania wpisu do tego rejestru,
e)
e)
prowadzenia agencji zatrudnienia zgodnie z warunkami
prowadzenia agencji zatrudnienia zgodnie z warunkami
określonymi w przepisach o promocji zatrudnienia i
określonymi w przepisach o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy;
instytucjach rynku pracy;
4)
4)
kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania
kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania
pracy przez
pracy przez
cudzoziemców;
cudzoziemców;
5)
5)
uczestnictwo w przejmowaniu do eksploatacji wybudowanych lub
uczestnictwo w przejmowaniu do eksploatacji wybudowanych lub
przebudowanych obiektów budowlanych albo ich części w zakresie
przebudowanych obiektów budowlanych albo ich części w zakresie
ustalonym w odrębnych przepisach;
ustalonym w odrębnych przepisach;
6)
6)
kontrola wyrobów wprowadzanych do obrotu pod względem spełniania
kontrola wyrobów wprowadzanych do obrotu pod względem spełniania
przez nie wymagań
przez nie wymagań
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, określonych w odrębnych
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, określonych w odrębnych
przepisach;
przepisach;
7)
7)
podejmowanie działań polegających na zapobieganiu i eliminowaniu
podejmowanie działań polegających na zapobieganiu i eliminowaniu
zagrożeń w środowisku pracy, a w szczególności:
zagrożeń w środowisku pracy, a w szczególności:
a)
a)
badanie i analizowanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz
badanie i analizowanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz
kontrola stosowania środków zapobiegających tym wypadkom,
kontrola stosowania środków zapobiegających tym wypadkom,
b)
b)
analizowanie przyczyn chorób zawodowych oraz kontrola stosowania
analizowanie przyczyn chorób zawodowych oraz kontrola stosowania
środków zapobiegających tym chorobom,
środków zapobiegających tym chorobom,
c)
c)
inicjowanie prac badawczych w dziedzinie przestrzegania prawa pracy, a w
inicjowanie prac badawczych w dziedzinie przestrzegania prawa pracy, a w
szczególności
szczególności
bezpieczeństwa i higieny pracy,
bezpieczeństwa i higieny pracy,
d)
d)
inicjowanie przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie
inicjowanie przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie
indywidualnym,
indywidualnym,
e)
e)
udzielanie porad i informacji technicznych służących eliminowaniu
udzielanie porad i informacji technicznych służących eliminowaniu
zagrożeń dla życia
zagrożeń dla życia
i zdrowia pracowników, a także porad i informacji w zakresie
i zdrowia pracowników, a także porad i informacji w zakresie
przestrzegania prawa pracy;
przestrzegania prawa pracy;
8)
8)
współdziałanie z organami ochrony środowiska w zakresie
współdziałanie z organami ochrony środowiska w zakresie
kontroli przestrzegania przez pracodawców przepisów o
kontroli przestrzegania przez pracodawców przepisów o
przeciwdziałaniu zagrożeniom dla środowiska;
przeciwdziałaniu zagrożeniom dla środowiska;
9)
9)
kontrola przestrzegania wymagań bezpieczeństwa i higieny
kontrola przestrzegania wymagań bezpieczeństwa i higieny
pracy, określonych w ustawie z 22 czerwca 2001 r. o
pracy, określonych w ustawie z 22 czerwca 2001 r. o
organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007
organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007
r. Nr 36, póz. 233);
r. Nr 36, póz. 233);
9a)
9a)
kontrola ewidencji pracowników wykonujących prace w
kontrola ewidencji pracowników wykonujących prace w
szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o
szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o
której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008
której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008
r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, póz. 1656);
r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, póz. 1656);
10)
10)
opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu prawa
opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu prawa
pracy;
pracy;
11)
11)
prawo wnoszenia powództw, a za zgodą osoby
prawo wnoszenia powództw, a za zgodą osoby
zainteresowanej - uczestnictwo w postępowaniu
zainteresowanej - uczestnictwo w postępowaniu
przed sądem pracy, w sprawach o ustalenie
przed sądem pracy, w sprawach o ustalenie
istnienia stosunku pracy,
istnienia stosunku pracy,
12)
12)
wydawanie i cofanie zezwoleń w przypadkach, o
wydawanie i cofanie zezwoleń w przypadkach, o
których mowa w art. 304S k.p.;
których mowa w art. 304S k.p.;
13)
13)
udzielanie na pisemny wniosek osoby
udzielanie na pisemny wniosek osoby
zainteresowanej informacji o minimalnych
zainteresowanej informacji o minimalnych
warunkach zatrudnienia pracowników, określonych
warunkach zatrudnienia pracowników, określonych
w dziale drugim, rozdziale II k.p.;
w dziale drugim, rozdziale II k.p.;
14)
14)
współpraca z urzędami państw członkowskich Unii
współpraca z urzędami państw członkowskich Unii
Europejskiej odpowiedzialnymi za nadzór nad
Europejskiej odpowiedzialnymi za nadzór nad
warunkami pracy i zatrudnienia pracowników,
warunkami pracy i zatrudnienia pracowników,
polegająca na:
polegająca na:
Organy PIP
Organy PIP
Organami Państwowej Inspekcji Pracy
Organami Państwowej Inspekcji Pracy
są;
są;
1.
1.
Główny Inspektor Pracy,
Główny Inspektor Pracy,
2.
2.
okręgowi inspektorzy pracy;
okręgowi inspektorzy pracy;
3.
3.
inspektorzy pracy.
inspektorzy pracy.
Zakres działania i
Zakres działania i
uprawnienia inspektora
uprawnienia inspektora
pracy
pracy
►
Inspektorzy pracy działają w ramach właściwości
Inspektorzy pracy działają w ramach właściwości
terytorialnej okręgowych inspektoratów pracy.
terytorialnej okręgowych inspektoratów pracy.
►
Postępowanie kontrolne inspektora pracy ma na celu
Postępowanie kontrolne inspektora pracy ma na celu
ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania
ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania
prawa pracy, w szczególności przepisów oraz zasad
prawa pracy, w szczególności przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
dotyczących legalności zatrudnienia tudzież
dotyczących legalności zatrudnienia tudzież
udokumentowanie dokonanych ustaleń.
udokumentowanie dokonanych ustaleń.
►
Główny Inspektor Pracy może wyznaczyć inspektora
Główny Inspektor Pracy może wyznaczyć inspektora
pracy do przeprowadzenia określonych kontroli i
pracy do przeprowadzenia określonych kontroli i
stosowania środków prawnych na obszarze działania
stosowania środków prawnych na obszarze działania
innego okręgowego inspekto ratu pracy, a także poza
innego okręgowego inspekto ratu pracy, a także poza
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie stosunek
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie stosunek
pracy podlega przepisom polskiego prawa pracy.
pracy podlega przepisom polskiego prawa pracy.
W toku postępowania kontrolnego
W toku postępowania kontrolnego
inspektor pracy ma prawo:
inspektor pracy ma prawo:
1.
1.
swobodnego wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń podmiotu
swobodnego wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń podmiotu
kontrolowanego;
kontrolowanego;
2.
2.
przeprowadzania oględzin obiektów, pomieszczeń, stanowisk pracy, maszyn i
przeprowadzania oględzin obiektów, pomieszczeń, stanowisk pracy, maszyn i
urządzeń
urządzeń
oraz przebiegu procesów technologicznych i pracy;
oraz przebiegu procesów technologicznych i pracy;
3.
3.
żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób,
żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób,
które są
które są
lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na
lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na
innej pod
innej pod
stawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek
stawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek
działalność gospodarczą, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych
działalność gospodarczą, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych
kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną
kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną
kontrola;
kontrola;
4.
4.
żądania okazania dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub
żądania okazania dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub
modernizacji oraz
modernizacji oraz
uruchomienia zakładu pracy, planów i rysunków technicznych, dokumentacji
uruchomienia zakładu pracy, planów i rysunków technicznych, dokumentacji
technicznej
technicznej
i technologicznej, wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji
i technologicznej, wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji
bądź innej
bądź innej
działalności podmiotu kontrolowanego, jak również dostarczenia mu próbek
działalności podmiotu kontrolowanego, jak również dostarczenia mu próbek
surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku
surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku
produkcji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub badań, gdy mają one
produkcji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub badań, gdy mają one
związek
związek
z
z
przeprowadzaną kontrolą;
przeprowadzaną kontrolą;
5.
5.
żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów
żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów
związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby
związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby
świadczące pracę na innej 4 podstawie niż stosunek pracy;
świadczące pracę na innej 4 podstawie niż stosunek pracy;
6.
6.
zapoznania się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i
zapoznania się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i
nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacją;
nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacją;
7.
7.
utrwalania przebiegu i wyników oględzin, o których wyżej mowa,
utrwalania przebiegu i wyników oględzin, o których wyżej mowa,
za pomocą aparatu i i środków technicznych służących do
za pomocą aparatu i i środków technicznych służących do
utrwalania obrazu lub dźwięku;
utrwalania obrazu lub dźwięku;
8.
8.
wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów lub
wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów lub
wyciągów z dokumentów również zestawień i obliczeń
wyciągów z dokumentów również zestawień i obliczeń
sporządzanych na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby
sporządzanych na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby
żądania ich od podmiotu kontrolowanego;
żądania ich od podmiotu kontrolowanego;
9.
9.
sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub
sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub
przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego, ich
przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego, ich
przesłuchiwania i żądania oświadczeń w sprawie legalności
przesłuchiwania i żądania oświadczeń w sprawie legalności
zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej;
zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej;
10.
10.
korzystania z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych
korzystania z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych
laboratoriów.
laboratoriów.
Inspektor pracy kontrolę przeprowadza po okazaniu
Inspektor pracy kontrolę przeprowadza po okazaniu
legitymacji służbowej, z następującymi
legitymacji służbowej, z następującymi
zastrzeżeniami
zastrzeżeniami
:
:
1)
1)
kontrolę przedsiębiorcy przeprowadza się po okazaniu legitymacji
kontrolę przedsiębiorcy przeprowadza się po okazaniu legitymacji
służbowej i upoważnienia do jej przeprowadzenia;
służbowej i upoważnienia do jej przeprowadzenia;
2)
2)
upoważnienie do przeprowadzania kontroli u przedsiębiorcy
upoważnienie do przeprowadzania kontroli u przedsiębiorcy
powinno zawierać następujące dane:
powinno zawierać następujące dane:
•
wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli,
wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli,
•
oznaczenie organu kontroli,
oznaczenie organu kontroli,
•
imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby upoważnionej do
imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby upoważnionej do
przeprowadzenia kontroli
przeprowadzenia kontroli
oraz numer jej legitymacji służbowej,
oraz numer jej legitymacji służbowej,
•
określenie zakresu przedmiotowego kontroli,
określenie zakresu przedmiotowego kontroli,
•
oznaczenie podmiotu objętego kontrolą,
oznaczenie podmiotu objętego kontrolą,
•
wskazanie dary rozpoczęcia i przewidywanego terminu
wskazanie dary rozpoczęcia i przewidywanego terminu
zakończenia kontroli,
zakończenia kontroli,
•
podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego
podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego
stanowiska lub funkcji;,
stanowiska lub funkcji;,
•
h) pouczenie kontrolowanego podmiotu o jego prawach i
h) pouczenie kontrolowanego podmiotu o jego prawach i
obowiązkach, i) datę i miejsce wystawienia upoważnienia.
obowiązkach, i) datę i miejsce wystawienia upoważnienia.
Obowiązki kontrolowanego
Obowiązki kontrolowanego
wobec inspektora
wobec inspektora
Podmiot kontrolowany ma obowiązek:
Podmiot kontrolowany ma obowiązek:
►
zapewnić inspektorowi pracy warunki i środki
zapewnić inspektorowi pracy warunki i środki
niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a
niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a
w szczególności niezwłocznie przedstawić żądane
w szczególności niezwłocznie przedstawić żądane
dokumenty i materiały, zapewnić terminowe
dokumenty i materiały, zapewnić terminowe
udzielanie informacji przez pracowników lub osoby,
udzielanie informacji przez pracowników lub osoby,
które są lub byty zatrudnione, albo które wykonują lub
które są lub byty zatrudnione, albo które wykonują lub
wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie
wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie
niż stosunek pracy, w tym osoby wykonujące na
niż stosunek pracy, w tym osoby wykonujące na
własny rachunek działalność gospodarczą;
własny rachunek działalność gospodarczą;
►
udostępnić urządzenia techniczne oraz, w miarę
udostępnić urządzenia techniczne oraz, w miarę
możliwości, oddzielne pomieszczenie z odpowiednim
możliwości, oddzielne pomieszczenie z odpowiednim
wyposażeniem.
wyposażeniem.
►
Inspektor pracy, przystępując do sprawdzenia
Inspektor pracy, przystępując do sprawdzenia
tożsamości osób wykonujących pracę lub
tożsamości osób wykonujących pracę lub
przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego,
przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego,
jest obowiązany okazać legitymację służbową w taki
jest obowiązany okazać legitymację służbową w taki
sposób, aby osoba ta mogła odczytać i zanotować jego
sposób, aby osoba ta mogła odczytać i zanotować jego
dane osobowe.
dane osobowe.
►
Podczas wykonywania czynności kontrolnych inspektor
Podczas wykonywania czynności kontrolnych inspektor
pracy oraz pracownicy nadzorujący czynności kontrolne,
pracy oraz pracownicy nadzorujący czynności kontrolne,
podinspektorzy pracy, biegli i specjaliści uczestniczący
podinspektorzy pracy, biegli i specjaliści uczestniczący
w kontroli na podstawie imiennego upoważnienia,
w kontroli na podstawie imiennego upoważnienia,
wydanego odpowiednio przez Głównego Inspektora
wydanego odpowiednio przez Głównego Inspektora
Pracy lub okręgowego inspektora pracy, są zobowiązani
Pracy lub okręgowego inspektora pracy, są zobowiązani
do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny
do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz przepisów o
pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz przepisów o
ochronie informacji niejawnych.
ochronie informacji niejawnych.
Ustalenia kontroli dokumentowane są w formie protokołu.
Ustalenia kontroli dokumentowane są w formie protokołu.
W wyniku ustaleń dokonanych w toku kontroli inspektor pracy wydaje
W wyniku ustaleń dokonanych w toku kontroli inspektor pracy wydaje
decyzje:
decyzje:
1)
1)
nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie w
nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie w
przypadku, gdy na
przypadku, gdy na
ruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
ruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
2)
2)
nakazania:
nakazania:
a)
a)
wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje
wstrzymania prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje
bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub innych
bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub innych
osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność,
osób wykonujących te prace lub prowadzących działalność,
b)
b)
skierowania do innych prac pracowników lub innych osób
skierowania do innych prac pracowników lub innych osób
dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy
dopuszczonych do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy
pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo
pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo
pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy pracach
pracowników lub innych osób dopuszczonych do pracy przy pracach
niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie posiadają
niebezpiecznych, jeżeli pracownicy ci lub osoby nie posiadają
odpowiednich kwalifikacji (nakazy w tych sprawach podlegają
odpowiednich kwalifikacji (nakazy w tych sprawach podlegają
natychmiastowemu wykonaniu);
natychmiastowemu wykonaniu);
3)
3)
nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w
nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w
sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie
sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy w tych
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy w tych
sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
4)
4)
zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności
zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności
w miejscach, w których stan warunków pracy sianowi
w miejscach, w których stan warunków pracy sianowi
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi - nakazy
w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu;
5)
5)
nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i
nakazania ustalenia, w określonym terminie, okoliczności i
przyczyn wypadku;
przyczyn wypadku;
6)
6)
nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia
nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia
za pracę, a także innego świadczenia przysługującego
za pracę, a także innego świadczenia przysługującego
pracownikowi - nakazy w tych sprawach podlegają
pracownikowi - nakazy w tych sprawach podlegają
natychmiastowemu wykonaniu.
natychmiastowemu wykonaniu.
Wystąpienie Inspektora
Wystąpienie Inspektora
pracy
pracy
W razie stwierdzenia innych naruszeń niż wyżej
W razie stwierdzenia innych naruszeń niż wyżej
wymienione Inspektor pracy kieruje wystąpienia
wymienione Inspektor pracy kieruje wystąpienia
o ich usunięcie, a także o wyciągnięcie
o ich usunięcie, a także o wyciągnięcie
konsekwencji w stosunku do osób winnych.
konsekwencji w stosunku do osób winnych.
Inspektor pracy ma ponadto prawo:
Inspektor pracy ma ponadto prawo:
►
wnoszenia powództw, a za zgodą osoby
wnoszenia powództw, a za zgodą osoby
zainteresowanej - uczestniczyć w postępowaniu
zainteresowanej - uczestniczyć w postępowaniu
przed sądem pracy w sprawach o ustalenie
przed sądem pracy w sprawach o ustalenie
istnienia stosunku pracy;
istnienia stosunku pracy;
►
podejmować inne działania, jeżeli prawo lub
podejmować inne działania, jeżeli prawo lub
obowiązek ich podjęcia wynika z odrębnych
obowiązek ich podjęcia wynika z odrębnych
przepisów.
przepisów.
►
Środki prawne, o których wyżej
Środki prawne, o których wyżej
mowa,dotyczące terenowych jednostek
mowa,dotyczące terenowych jednostek
organizacyjnych podmiotu kontrolowanego,
organizacyjnych podmiotu kontrolowanego,
inspektor pracy kieruje do tego podmiotu, bez
inspektor pracy kieruje do tego podmiotu, bez
względu na swoją właściwość terytorialną.
względu na swoją właściwość terytorialną.
►
Jeżeli usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości
Jeżeli usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości
nie wymaga decyzji pracodawcy, a także gdy
nie wymaga decyzji pracodawcy, a także gdy
nie można inaczej uniknąć niebezpieczeństwa
nie można inaczej uniknąć niebezpieczeństwa
zagrażającego życiu lub zdrowiu pracowników,
zagrażającego życiu lub zdrowiu pracowników,
decyzje inspektora pracy wydaje się osobie
decyzje inspektora pracy wydaje się osobie
kierującej tą jednostką.
kierującej tą jednostką.
Inspektor pracy jest obowiązany zawiadomić o
Inspektor pracy jest obowiązany zawiadomić o
naruszeniu przepisów prawa właściwe organy,
naruszeniu przepisów prawa właściwe organy,
a w szczególności:
a w szczególności:
►
Zakład Ubezpieczeń Społecznych - o
Zakład Ubezpieczeń Społecznych - o
naruszeniu przepisów w zakresie ubezpieczeń
naruszeniu przepisów w zakresie ubezpieczeń
społecznych;
społecznych;
►
urząd kontroli skarbowej - o naruszeniu
urząd kontroli skarbowej - o naruszeniu
przepisów prawa podatkowego;
przepisów prawa podatkowego;
►
Policję lub Straż Graniczną - o naruszeniu
Policję lub Straż Graniczną - o naruszeniu
przepisów o cudzoziemcach.
przepisów o cudzoziemcach.
►
Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie
Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie
powiadamia marszałka właściwego województwa
powiadamia marszałka właściwego województwa
o przypadkach naruszenia warunków prowadzenia
o przypadkach naruszenia warunków prowadzenia
agencji zatrudnienia określonych w przepisach o
agencji zatrudnienia określonych w przepisach o
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
►
Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie
Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie
powiadamia właściwego starostę o stwierdzonych
powiadamia właściwego starostę o stwierdzonych
przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub
przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub
przez podmiot kontrolowany przepisów o promocji
przez podmiot kontrolowany przepisów o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Nadzór nad PIP - Rada
Nadzór nad PIP - Rada
Ochrony Pracy
Ochrony Pracy
►
Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) jest
Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) jest
instytucją państwową podległą Sejmowi.
instytucją państwową podległą Sejmowi.
Nadzór nad PIP w zakresie określonym w
Nadzór nad PIP w zakresie określonym w
ustawie sprawuje Rada Ochrony Pracy (ROP).
ustawie sprawuje Rada Ochrony Pracy (ROP).
Rada Ochrany Pracy działa przy Sejmie RP.
Rada Ochrany Pracy działa przy Sejmie RP.
►
Zgodnie z ustawą o PIP - Rada Ochrony
Zgodnie z ustawą o PIP - Rada Ochrony
Pracy, jest organem nadzoru w sprawach
Pracy, jest organem nadzoru w sprawach
dotyczących przestrzegania prawa pracy, w
dotyczących przestrzegania prawa pracy, w
tym bezpieczeństwa i higieny pracy, a także
tym bezpieczeństwa i higieny pracy, a także
legalności zatrudnienia oraz działalności
legalności zatrudnienia oraz działalności
Państwowej Inspekcji Pracy.
Państwowej Inspekcji Pracy.
Państwowa Inspekcja
Państwowa Inspekcja
Sanitarna
Sanitarna
►
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Państwowa Inspekcja Sanitarna
funkcjonuje zgodnie z ustawą z 14
funkcjonuje zgodnie z ustawą z 14
marca 1965 r. o Państwo wej Inspekcji
marca 1965 r. o Państwo wej Inspekcji
Sanitarnej (tekst jedn. Dz. U.
Sanitarnej (tekst jedn. Dz. U.
z
z
2006 r.
2006 r.
Nr 122. poz. 851 z późn. z
Nr 122. poz. 851 z późn. z
m.).
m.).
Zadania i zakres działania PIS
Zadania i zakres działania PIS
Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) jest organem
Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) jest organem
nadzoru państwowego realizującym z dania z zakresu
nadzoru państwowego realizującym z dania z zakresu
zdrowia publicznego, w szczególności poprzez
zdrowia publicznego, w szczególności poprzez
sprawowanie nadzoru nad warunkami:
sprawowanie nadzoru nad warunkami:
1.
1.
higieny środowiska;
higieny środowiska;
2.
2.
higieny pracy w zakładach pracy,
higieny pracy w zakładach pracy,
3.
3.
higieny radiacyjnej;
higieny radiacyjnej;
4.
4.
higieny procesów nauczania i wychowania;
higieny procesów nauczania i wychowania;
5.
5.
higieny wypoczynku i rekreacji;
higieny wypoczynku i rekreacji;
6.
6.
zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów
zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów
użytku;
użytku;
7.
7.
higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać
higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać
personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w
personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w
których są udzielane świadczenia zdrowotne.
których są udzielane świadczenia zdrowotne.
►
Działania te mają na celu ochronę zdrowia
Działania te mają na celu ochronę zdrowia
ludzkiego przed niekorzystnym wpływem
ludzkiego przed niekorzystnym wpływem
szkodliwości i uciążliwości środowiskowych,
szkodliwości i uciążliwości środowiskowych,
zapobieganie powstawaniu chorób, w tym
zapobieganie powstawaniu chorób, w tym
chorób zakaźnych i zawodowych.
chorób zakaźnych i zawodowych.
►
Wykonywanie powyższych zadali polega na
Wykonywanie powyższych zadali polega na
sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego
sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego
nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu
nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu
działalności zapobiegawczej i
działalności zapobiegawczej i
przeciwepidemicznej w zakresie chorób
przeciwepidemicznej w zakresie chorób
zakaźnych i innych chorób powodowanych
zakaźnych i innych chorób powodowanych
warunkami środowiska, a także na prowadzeniu
warunkami środowiska, a także na prowadzeniu
działalności oświatowo-zdrowotnej.
działalności oświatowo-zdrowotnej.
Zapobiegawczy nadzór sanitarny
Zapobiegawczy nadzór sanitarny
Do zakresu działania PIS w dziedzinie zapobiegawczego nadzoru
Do zakresu działania PIS w dziedzinie zapobiegawczego nadzoru
sanitarnego należy w szczególności:
sanitarnego należy w szczególności:
1.
1.
uzgadnianie projektów planów zagospodarowania przestrzennego
uzgadnianie projektów planów zagospodarowania przestrzennego
województwa, miejscowych planów zagospodarowania
województwa, miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków
przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz ustalanie warunków
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz ustalanie warunków
zabudowy i zagospodarowania terenu pod względem wymagań
zabudowy i zagospodarowania terenu pod względem wymagań
higienicznych i zdrowotnych;
higienicznych i zdrowotnych;
2.
2.
uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań
uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań
higienicznych i zdrowotnych dotyczących:
higienicznych i zdrowotnych dotyczących:
3.
3.
budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych,
budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych,
statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych,
statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych,
4.
4.
nowych materiałów i procesów technologicznych przed ich
nowych materiałów i procesów technologicznych przed ich
zastosowaniem w produkcji lub budownictwie;
zastosowaniem w produkcji lub budownictwie;
5.
5.
uczestniczenie w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych,
uczestniczenie w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych,
statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych oraz
statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych oraz
środków komunikacji lądowej;
środków komunikacji lądowej;
6.
6.
inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w dziedzinie
inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w dziedzinie
zapobiegania negatywnym wpływom czynników i zjawisk
zapobiegania negatywnym wpływom czynników i zjawisk
fizycznych, chemicznych i biologicznych na zdrowie ludzi.
fizycznych, chemicznych i biologicznych na zdrowie ludzi.
Bieżący nadzór
Bieżący nadzór
sanitarny
sanitarny
►
Do zakresu działania PIS w dziedzinie bieżącego nadzoru
Do zakresu działania PIS w dziedzinie bieżącego nadzoru
sanitarnego należy kontrola prze strzegania przepisów
sanitarnego należy kontrola prze strzegania przepisów
określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w
określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w
szczególności do tyczących:
szczególności do tyczących:
1.
1.
higieny środowiska, a zwłaszcza wody do spożycia, czystości
higieny środowiska, a zwłaszcza wody do spożycia, czystości
powietrza atmosferycznego, gleby, wód i innych elementów
powietrza atmosferycznego, gleby, wód i innych elementów
środowiska w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach;
środowiska w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach;
2.
2.
utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości,
utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości,
zakładów pracy, instytucji, obiektów i urządzeń użyteczności
zakładów pracy, instytucji, obiektów i urządzeń użyteczności
publicznej, ulic oraz osobowego i towarowego transportu
publicznej, ulic oraz osobowego i towarowego transportu
kolejowego, drogowego, lotniczego i morskiego;
kolejowego, drogowego, lotniczego i morskiego;
3.
3.
warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży
warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży
żywności oraz warunków żywienia zbiorowego;
żywności oraz warunków żywienia zbiorowego;
4.
4.
nadzoru nad jakością zdrowotną żywności;
nadzoru nad jakością zdrowotną żywności;
5)
5)
warunków zdrowotnych produkcji i obrotu przedmiotami użytku,
warunków zdrowotnych produkcji i obrotu przedmiotami użytku,
materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością,
materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością,
kosmetykami oraz innymi wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie
kosmetykami oraz innymi wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie
ludzi;
ludzi;
6)
6)
warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania
warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania
powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z
powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z
warunkami pracy,
warunkami pracy,
7)
7)
higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w
higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w
szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, szkołach
szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, szkołach
wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku;
wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku;
8)
8)
higieny procesów nauczania;
higieny procesów nauczania;
9)
9)
przestrzegania przez osoby wprowadzające (oraz przez użytkowników)
przestrzegania przez osoby wprowadzające (oraz przez użytkowników)
substancje lub preparaty chemiczne do obrotu na terytorium
substancje lub preparaty chemiczne do obrotu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej obowiązków wynikających z ustawy z 11
Rzeczypospolitej Polskiej obowiązków wynikających z ustawy z 11
stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U.Nr 11.
stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U.Nr 11.
póz. 84 z póżn. zm.);
póz. 84 z póżn. zm.);
10)
10)
przestrzegania przez podmioty wprowadzające do obrotu tzw. prekursory
przestrzegania przez podmioty wprowadzające do obrotu tzw. prekursory
kategorii 2 i 3 obowiązków wynikających z ustawy z 29 lipca 2005 r. o
kategorii 2 i 3 obowiązków wynikających z ustawy z 29 lipca 2005 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii
przeciwdziałaniu narkomanii
(Dz.
(Dz.
U. Nr 179, póz. 1485 z póżn. zm.),
U. Nr 179, póz. 1485 z póżn. zm.),
określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków
określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków
pomiędzy wspólnotą a państwami trzecimi.
pomiędzy wspólnotą a państwami trzecimi.
Organizacja i struktura PIS
Organizacja i struktura PIS
Państwowa Inspekcja Sanitarna jest centralnym
Państwowa Inspekcja Sanitarna jest centralnym
organem administracji rządowej podległym
organem administracji rządowej podległym
Ministrowi Zdrowia. Zadania PIS wykonują
Ministrowi Zdrowia. Zadania PIS wykonują
następujące organy.
następujące organy.
1.
1.
Główny Inspektor Sanitarny;
Główny Inspektor Sanitarny;
2.
2.
państwowy wojewódzki inspektor sanitarny.
państwowy wojewódzki inspektor sanitarny.
3.
3.
państwowy powiatowy inspektor sanitarny,
państwowy powiatowy inspektor sanitarny,
4.
4.
państwowy graniczny inspektor sanitarny dla
państwowy graniczny inspektor sanitarny dla
obszarów przejść granicznych drogowych,
obszarów przejść granicznych drogowych,
kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich,
kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich,
portów lotniczych i morskich oraz jednostek
portów lotniczych i morskich oraz jednostek
pływających na obszarze wód terytorialnych.
pływających na obszarze wód terytorialnych.
Urząd Dozoru Technicznego
Urząd Dozoru Technicznego
►
Uprawnienia i zakres działania Urzędu Dozoru
Uprawnienia i zakres działania Urzędu Dozoru
Technicznego określa ustawa z 21 grudnia 2000 r,
Technicznego określa ustawa z 21 grudnia 2000 r,
o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, póz. 1321
o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, póz. 1321
z późn. zm.) oraz rozporządzenia wykonawcze.
z późn. zm.) oraz rozporządzenia wykonawcze.
►
W ustawie zostały zdefiniowane (przytoczone
W ustawie zostały zdefiniowane (przytoczone
niżej) najważniejsze pojęcia ułatwiające
niżej) najważniejsze pojęcia ułatwiające
zrozumienie istoty i zakresu działania dozoru
zrozumienie istoty i zakresu działania dozoru
technicznego oraz jego struktury organizacyjnej.
technicznego oraz jego struktury organizacyjnej.
►
Dozór techniczny - to określone ustawą działania,
Dozór techniczny - to określone ustawą działania,
wykonywane przez jednostki dozoru
wykonywane przez jednostki dozoru
technicznego, zmierzające do zapewnienia
technicznego, zmierzające do zapewnienia
bezpiecznego funkcjonowania urządzeń
bezpiecznego funkcjonowania urządzeń
technicznych.
technicznych.
Urządzenia techniczne - to urządzenia, które mogą stwarzać
Urządzenia techniczne - to urządzenia, które mogą stwarzać
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i
środowiska wskutek:
środowiska wskutek:
a)
a)
rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem
rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem
różnym od atmosferycznego;
różnym od atmosferycznego;
b)
b)
wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy
wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy
przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu;
przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu;
c)
c)
rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas
rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas
ich magazynowania lub transportu.
ich magazynowania lub transportu.
Warunki techniczne dozoru technicznego - to ustalone na
Warunki techniczne dozoru technicznego - to ustalone na
podstawie ustawy przez właściwych ministrów wymagania,
podstawie ustawy przez właściwych ministrów wymagania,
jakim powinny odpowiadać urządzenia techniczne.
jakim powinny odpowiadać urządzenia techniczne.
Jednostki dozoru technicznego - to Urząd Dozoru Technicznego
Jednostki dozoru technicznego - to Urząd Dozoru Technicznego
oraz specjalistyczne jednostki dozoru technicznego.
oraz specjalistyczne jednostki dozoru technicznego.
Specjalistyczne jednostki dozoru technicznego - to Transportowy
Specjalistyczne jednostki dozoru technicznego - to Transportowy
Dozór Techniczny i Wojskowy Dozór Techniczny.
Dozór Techniczny i Wojskowy Dozór Techniczny.
Organizacja i zakres działania
Organizacja i zakres działania
UDT
UDT
►
Urząd Dozoru Technicznego, zwany dalej „UDT" jest
Urząd Dozoru Technicznego, zwany dalej „UDT" jest
państwową osobą prawną.
państwową osobą prawną.
►
Siedzibą UDT jest miasto stołeczne Warszawa.
Siedzibą UDT jest miasto stołeczne Warszawa.
►
UDT podlega ministrowi ds. gospodarki, który w
UDT podlega ministrowi ds. gospodarki, który w
drodze rozporządzenia nadaje UDT statut.
drodze rozporządzenia nadaje UDT statut.
►
Statut określa w szczególności: strukturę
Statut określa w szczególności: strukturę
organizacyjną UDT, siedziby jego oddziałów
organizacyjną UDT, siedziby jego oddziałów
terenowych i zasady udzielania pełnomocnictw.
terenowych i zasady udzielania pełnomocnictw.
►
Organem Urzędu Dozoru Technicznego jest Prezes,
Organem Urzędu Dozoru Technicznego jest Prezes,
powoływany i odwoływany przez Ministra
powoływany i odwoływany przez Ministra
Gospodarki. Prezes kieruje UDT i reprezentuje go na
Gospodarki. Prezes kieruje UDT i reprezentuje go na
zewnątrz. Wiceprezesa UDT powołuje i odwołuje, na
zewnątrz. Wiceprezesa UDT powołuje i odwołuje, na
wniosek Prezesa UDT, Minister Gospodarki.
wniosek Prezesa UDT, Minister Gospodarki.
►
Urząd Dozoru Technicznego wykonuje swoje
Urząd Dozoru Technicznego wykonuje swoje
zadania przy pomocy oddziałów terenowych UDT.
zadania przy pomocy oddziałów terenowych UDT.
►
Oddziałami UDT kierują dyrektorzy, powoływani i
Oddziałami UDT kierują dyrektorzy, powoływani i
odwoływani przez Prezesa UDT.
odwoływani przez Prezesa UDT.
►
UDT i podległe mu oddziały wykonują dozór
UDT i podległe mu oddziały wykonują dozór
techniczny nad urządzeniami technicznymi
techniczny nad urządzeniami technicznymi
objętymi ustawą, z wyłączeniem urządzeń
objętymi ustawą, z wyłączeniem urządzeń
podlegających dozorowi technicznemu
podlegających dozorowi technicznemu
specjalistycznych jednostek dozoru technicznego.
specjalistycznych jednostek dozoru technicznego.
Do zakresu działania Urzędu Dozoru
Do zakresu działania Urzędu Dozoru
Technicznego należy:
Technicznego należy:
1.
1.
nadzór i kontrola przestrzegania przepisów o dozorze technicznym,
nadzór i kontrola przestrzegania przepisów o dozorze technicznym,
a także przepisów i zasad z zakresu bezpieczeństwa techniki,
a także przepisów i zasad z zakresu bezpieczeństwa techniki,
dotyczących urządzeń technicznych;
dotyczących urządzeń technicznych;
2.
2.
wykonywanie dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi,
wykonywanie dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi,
w zakresie określonym ustawą;
w zakresie określonym ustawą;
3.
3.
wydawanie decyzji w sprawach wynikających z wykonywania
wydawanie decyzji w sprawach wynikających z wykonywania
dozoru technicznego;
dozoru technicznego;
4.
4.
szkolenie pracowników dozoru technicznego;
szkolenie pracowników dozoru technicznego;
5.
5.
prowadzenie ewidencji eksploatowanych urządzeń technicznych;
prowadzenie ewidencji eksploatowanych urządzeń technicznych;
6.
6.
współpraca ze specjalistycznymi jednostkami dozoru technicznego
współpraca ze specjalistycznymi jednostkami dozoru technicznego
w zakresie wykonywania dozoru technicznego;
w zakresie wykonywania dozoru technicznego;
7.
7.
inicjowanie działalności normalizacyjnej, współudział w
inicjowanie działalności normalizacyjnej, współudział w
opracowywaniu lub opracowywanie projektów warunków
opracowywaniu lub opracowywanie projektów warunków
technicznych dozoru technicznego oraz norm określających zasady
technicznych dozoru technicznego oraz norm określających zasady
i warunki bezpiecznej pracy urządzeń technicznych;
i warunki bezpiecznej pracy urządzeń technicznych;
8.
8.
analizowanie przyczyn i skutków uszkodzeń urządzeń technicznych
analizowanie przyczyn i skutków uszkodzeń urządzeń technicznych
oraz stała ocena stopnia zagrożenia stwarzanego przez te
oraz stała ocena stopnia zagrożenia stwarzanego przez te
urządzenia;
urządzenia;
9)
9)
inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w zakresie bezpiecznej
inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w zakresie bezpiecznej
pracy urządzeń technicznych oraz prowadzenie w tym zakresie badań
pracy urządzeń technicznych oraz prowadzenie w tym zakresie badań
diagnostycznych i wykonywanie ekspertyz;
diagnostycznych i wykonywanie ekspertyz;
10)
10)
inicjowanie działalności mającej na celu podnoszenie zawodowych
inicjowanie działalności mającej na celu podnoszenie zawodowych
kwalifikacji wytwórców oraz użytkowników w zakresie bezpiecznej pracy
kwalifikacji wytwórców oraz użytkowników w zakresie bezpiecznej pracy
urządzeń technicznych;
urządzeń technicznych;
11)
11)
popularyzowanie zagadnień związanych z bezpieczną pracą urządzeń
popularyzowanie zagadnień związanych z bezpieczną pracą urządzeń
technicznych oraz organizowanie doradztwa w tym zakresie;
technicznych oraz organizowanie doradztwa w tym zakresie;
12)
12)
współpraca międzynarodowa w zakresie zagadnień dotyczących
współpraca międzynarodowa w zakresie zagadnień dotyczących
bezpiecznej pracy urządzeń technicznych;
bezpiecznej pracy urządzeń technicznych;
13)
13)
współpraca z instytucjami polskimi i zagranicznymi w zakresie działań
współpraca z instytucjami polskimi i zagranicznymi w zakresie działań
zmierzających do harmonizacji przepisów dozoru technicznego z
zmierzających do harmonizacji przepisów dozoru technicznego z
wymaganiami Unii Europejskiej;
wymaganiami Unii Europejskiej;
14)
14)
uzgadnianie programów szkolenia osób obsługujących i konserwujących
uzgadnianie programów szkolenia osób obsługujących i konserwujących
urządzenia techniczne;
urządzenia techniczne;
15)
15)
sprawowanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających,
sprawowanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających,
modernizujących, obsługujących i konserwujących urządzenia
modernizujących, obsługujących i konserwujących urządzenia
techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące;
techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące;
16)
16)
certyfikowanie systemów jakości dotyczących urządzeń technicznych;
certyfikowanie systemów jakości dotyczących urządzeń technicznych;
17)
17)
występowanie z wnioskami o zmianę wysokości opłat za czynności
występowanie z wnioskami o zmianę wysokości opłat za czynności
jednostek dozoru technicznego.
jednostek dozoru technicznego.
Rodzaje urządzeń technicznych podlegających
Rodzaje urządzeń technicznych podlegających
dozorowi technicznemu
dozorowi technicznemu
►
Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia
Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia
techniczne w toku ich projektowania,
techniczne w toku ich projektowania,
wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i
wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i
elementów, naprawy i modernizacji, obrotu oraz
elementów, naprawy i modernizacji, obrotu oraz
eksploatacji.
eksploatacji.
►
Przepisów ustawy nie stosuje się do urządzeń
Przepisów ustawy nie stosuje się do urządzeń
technicznych, nad którymi są prowadzone prace
technicznych, nad którymi są prowadzone prace
naukowo-badawcze oraz górniczych szybowych
naukowo-badawcze oraz górniczych szybowych
urządzeń wyciągowych oraz urządzeń
urządzeń wyciągowych oraz urządzeń
technicznych w podziemnych wyrobiskach
technicznych w podziemnych wyrobiskach
zakładów górniczych.
zakładów górniczych.
►
Rodzaje urządzeń technicznych
Rodzaje urządzeń technicznych
podlegających dozorowi technicznemu
podlegających dozorowi technicznemu
określa rozporządzenie Rady Ministrów
określa rozporządzenie Rady Ministrów
z
z
16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
urządzeń technicznych podlegających
urządzeń technicznych podlegających
dozorowi technicznemu (Dz. U. Nr 120,
dozorowi technicznemu (Dz. U. Nr 120,
póz. 1021 z poźn. zm.).
póz. 1021 z poźn. zm.).
Dozór techniczny nad urządzeniami
Dozór techniczny nad urządzeniami
technicznymi jest wykonywany w
technicznymi jest wykonywany w
formie:
formie:
►
dozoru technicznego pełnego;
dozoru technicznego pełnego;
►
dozoru technicznego ograniczonego;
dozoru technicznego ograniczonego;
►
dozoru technicznego uproszczonego.
dozoru technicznego uproszczonego.
Decyzja o wstrzymaniu
Decyzja o wstrzymaniu
eksploatacji urządzenia
eksploatacji urządzenia
►
W przypadku nieprzestrzegania przez eksploatującego
W przypadku nieprzestrzegania przez eksploatującego
przepisów o dozorze technicznym, a także w razie
przepisów o dozorze technicznym, a także w razie
stwierdzenia zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz
stwierdzenia zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz
mienia i środowiska organ właściwej jednostki dozoru
mienia i środowiska organ właściwej jednostki dozoru
technicznego wydaje decyzję o wstrzymaniu eksploatacji
technicznego wydaje decyzję o wstrzymaniu eksploatacji
urządzenia.
urządzenia.
►
Jeżeli urządzenie dopuszczone do obrotu stwarza zagrożenie
Jeżeli urządzenie dopuszczone do obrotu stwarza zagrożenie
dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska,
dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska,
organ właściwej jednostki dozoru technicznego wydaje decyzję
organ właściwej jednostki dozoru technicznego wydaje decyzję
o wycofaniu tego urządzenia z obrotu i wstrzymaniu jego
o wycofaniu tego urządzenia z obrotu i wstrzymaniu jego
wytwarzania.
wytwarzania.
►
Decyzja o wycofaniu urządzenia technicznego z obrotu z ww.
Decyzja o wycofaniu urządzenia technicznego z obrotu z ww.
przyczyn jest podawana do publicznej wiadomości w formie
przyczyn jest podawana do publicznej wiadomości w formie
komunikatu w środkach masowego przekazu.
komunikatu w środkach masowego przekazu.
►
Ponowne dopuszczenie do eksploatacji urządzeń może
Ponowne dopuszczenie do eksploatacji urządzeń może
nastąpić po przeprowadzeniu badań i wydaniu decyzji
nastąpić po przeprowadzeniu badań i wydaniu decyzji
zezwalającej na eksploatację urządzenia.
zezwalającej na eksploatację urządzenia.
Ważne !
Ważne !
►
Eksploatujący urządzenie techniczne
Eksploatujący urządzenie techniczne
jest obowiązany niezwłocznie
jest obowiązany niezwłocznie
zawiadomić organ właściwej jednostki
zawiadomić organ właściwej jednostki
dozoru technicznego o każdym
dozoru technicznego o każdym
niebezpiecznym uszkodzeniu
niebezpiecznym uszkodzeniu
urządzenia lub nieszczęśliwym
urządzenia lub nieszczęśliwym
wypadku związanym z jego
wypadku związanym z jego
eksploatacją.
eksploatacją.
Import urządzeń technicznych
Import urządzeń technicznych
podlegających dozorowi technicznemu
podlegających dozorowi technicznemu
►
Importer urządzeń technicznych oraz materiałów i elementów
Importer urządzeń technicznych oraz materiałów i elementów
stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych
stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych
urządzeń jest obowiązany do uprzedniego uzgodnienia
urządzeń jest obowiązany do uprzedniego uzgodnienia
wymagań technicznych z organem właściwej jednostki dozoru
wymagań technicznych z organem właściwej jednostki dozoru
technicznego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
technicznego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
►
Warunkiem dopuszczenia do obrotu, w rozumieniu Kodeksu
Warunkiem dopuszczenia do obrotu, w rozumieniu Kodeksu
celnego, urządzeń technicznych podlegających dozorowi
celnego, urządzeń technicznych podlegających dozorowi
technicznemu, wyprodukowanych za granicą, jest dołączenie
technicznemu, wyprodukowanych za granicą, jest dołączenie
do zgłoszenia celnego potwierdzenia dokonania uzgodnienia,
do zgłoszenia celnego potwierdzenia dokonania uzgodnienia,
o którym wyżej mowa.
o którym wyżej mowa.
►
W przypadku niespełnienia tego wymogu, organ celny cofa
W przypadku niespełnienia tego wymogu, organ celny cofa
natychmiast urządzenie za granicę lub nakazuje powrotny
natychmiast urządzenie za granicę lub nakazuje powrotny
wywóz urządzenia albo może nakazać zniszczenie urządzenia.
wywóz urządzenia albo może nakazać zniszczenie urządzenia.
Wykonywanie czynności
Wykonywanie czynności
dozoru technicznego
dozoru technicznego
►
Czynności dozoru technicznego wykonują pracownicy jednostek dozoru
Czynności dozoru technicznego wykonują pracownicy jednostek dozoru
technicznego, zwani dalej „inspektorami", na podstawie upoważnienia
technicznego, zwani dalej „inspektorami", na podstawie upoważnienia
wydanego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz
wydanego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz
legitymacji służbowej. Czynności dozoru technicznego w jednostkach
legitymacji służbowej. Czynności dozoru technicznego w jednostkach
organizacyjnych Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i
organizacyjnych Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i
Urzędu Ochrony Państwa wykonują inspektorzy, którzy na podstawie
Urzędu Ochrony Państwa wykonują inspektorzy, którzy na podstawie
odrębnych przepisów są uprawnieni do dostępu do informacji
odrębnych przepisów są uprawnieni do dostępu do informacji
niejawnych.
niejawnych.
►
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują u projektujących i
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują u projektujących i
wytwarzających urządzenia techniczne, a także wytwarzających
wytwarzających urządzenia techniczne, a także wytwarzających
materiały i elementy stosowane do ich wytwarzania, naprawy lub
materiały i elementy stosowane do ich wytwarzania, naprawy lub
modernizacji oraz eksploatujących, naprawiających i modernizujących te
modernizacji oraz eksploatujących, naprawiających i modernizujących te
urządzenia, zwanych dalej „przedsiębiorcami", u których są wykonywane
urządzenia, zwanych dalej „przedsiębiorcami", u których są wykonywane
czynności dozoru technicznego.
czynności dozoru technicznego.
►
Przedsiębiorca, u którego są wykonywane czynności dozoru
Przedsiębiorca, u którego są wykonywane czynności dozoru
technicznego, jest obowiązany zapewnić warunki do sprawnego ich
technicznego, jest obowiązany zapewnić warunki do sprawnego ich
wykonania oraz, na żądanie inspektora, przedstawić do kumenty i udzielić
wykonania oraz, na żądanie inspektora, przedstawić do kumenty i udzielić
informacji koniecznych do prawidłowego wykonania tych czynności.
informacji koniecznych do prawidłowego wykonania tych czynności.
►
Inspektor nie podlega przeszukaniu przewidzianemu w wewnętrznych
Inspektor nie podlega przeszukaniu przewidzianemu w wewnętrznych
regulaminach przedsiębiorcy.
regulaminach przedsiębiorcy.
Inspektor jest uprawniony do:
Inspektor jest uprawniony do:
1.
1.
wstępu za okazaniem upoważnienia i legitymacji służbowej,
wstępu za okazaniem upoważnienia i legitymacji służbowej,
bez potrzeby uzyskiwania przepustki, do pomieszczeń i
bez potrzeby uzyskiwania przepustki, do pomieszczeń i
obiektów, w których znajdują się urządzenia techniczne;
obiektów, w których znajdują się urządzenia techniczne;
2.
2.
swobodnego poruszania się w łych pomieszczeniach i
swobodnego poruszania się w łych pomieszczeniach i
obiektach, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej;
obiektach, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej;
3.
3.
dostępu do urządzeń technicznych;
dostępu do urządzeń technicznych;
4.
4.
żądania od przedsiębiorcy udzielania niezbędnych informacji i
żądania od przedsiębiorcy udzielania niezbędnych informacji i
przedstawienia koniecznych dokumentów oraz wyników
przedstawienia koniecznych dokumentów oraz wyników
badań;
badań;
5.
5.
przeprowadzania w wyznaczonych terminach badań, prób i
przeprowadzania w wyznaczonych terminach badań, prób i
pomiarów oraz innych czynności potrzebnych do ustalenia
pomiarów oraz innych czynności potrzebnych do ustalenia
stanu urządzenia technicznego, prawidłowości jego
stanu urządzenia technicznego, prawidłowości jego
eksploatacji, naprawy lub modernizacji, a także prawidłowości
eksploatacji, naprawy lub modernizacji, a także prawidłowości
wykonania określonych materiałów i elementów stosowanych
wykonania określonych materiałów i elementów stosowanych
do wytwarzania, naprawy lub modernizacji urządzenia
do wytwarzania, naprawy lub modernizacji urządzenia
technicznego;
technicznego;
6.
6.
wydawania zaleceń technicznych.
wydawania zaleceń technicznych.
►
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują w obecności
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują w obecności
przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej przez przedsiębiorcę.
przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej przez przedsiębiorcę.
►
Przedsiębiorca, u którego są wykonywane czynności dozoru
Przedsiębiorca, u którego są wykonywane czynności dozoru
technicznego, jest obowiązany zapewnić warunki do sprawnego ich
technicznego, jest obowiązany zapewnić warunki do sprawnego ich
wykonania oraz. na żądanie inspektora, przedstawić dokumenty i
wykonania oraz. na żądanie inspektora, przedstawić dokumenty i
udzielić informacji koniecznych do prawidłowego wykonania tych
udzielić informacji koniecznych do prawidłowego wykonania tych
czynności. Inspektorzy są obowiązani do przestrzegania przepisów w
czynności. Inspektorzy są obowiązani do przestrzegania przepisów w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących u
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących u
przedsiębiorcy, który w celu sprawnego przeprowadzenia czynności
przedsiębiorcy, który w celu sprawnego przeprowadzenia czynności
dozom technicznego jest obowiązany zapewnić inspektorowi
dozom technicznego jest obowiązany zapewnić inspektorowi
bezpieczne warunki pracy przez umożliwienie mu bezpiecznego
bezpieczne warunki pracy przez umożliwienie mu bezpiecznego
dostępu do badanego urządzenia technicznego, w szczególności
dostępu do badanego urządzenia technicznego, w szczególności
spowodowanie wstrzymania, w bezpośrednim otoczeniu badanego
spowodowanie wstrzymania, w bezpośrednim otoczeniu badanego
urządzenia, prac budowlanych, montażowych, remontowych i innych,
urządzenia, prac budowlanych, montażowych, remontowych i innych,
mogących zagrażać bezpieczeństwu inspektora.
mogących zagrażać bezpieczeństwu inspektora.
►
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują w obecności
Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują w obecności
pracodawcy lub osoby upoważnionej przez pracodawcę.
pracodawcy lub osoby upoważnionej przez pracodawcę.
Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności
Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności
dozoru technicznego w przypadku wystąpienia
dozoru technicznego w przypadku wystąpienia
niewłaściwych warunków do ich przeprowadzenia, a
niewłaściwych warunków do ich przeprowadzenia, a
w szczególności:
w szczególności:
1.
1.
niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia
niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia
technicznego do badania;
technicznego do badania;
2.
2.
niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów
niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów
utrudniających widoczność;
utrudniających widoczność;
3.
3.
przekroczenia dopuszczalnych stężeń i natężeń
przekroczenia dopuszczalnych stężeń i natężeń
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich
pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich
temperatur.
temperatur.
Przepisy karne
Przepisy karne
Kto dopuszcza do eksploatacji urządzenie techniczne:
Kto dopuszcza do eksploatacji urządzenie techniczne:
►
bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru
bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru
technicznego o dopuszczeniu urządzenia do eksploatacji lub
technicznego o dopuszczeniu urządzenia do eksploatacji lub
obrotu;
obrotu;
►
wbrew decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o
wbrew decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o
wstrzymaniu eksploatacji lub wycofaniu z obrotu urządzenia
wstrzymaniu eksploatacji lub wycofaniu z obrotu urządzenia
technicznego,
technicznego,
►
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Tej samej karze podlega ten, kto przerabia urządzenie techniczne
Tej samej karze podlega ten, kto przerabia urządzenie techniczne
bez zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
bez zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
Kto uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie czynności inspektora
Kto uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie czynności inspektora
lub nie wykonuje obowiązku zawiadomienia organu właściwej
lub nie wykonuje obowiązku zawiadomienia organu właściwej
jednostki dozoru technicznego o niebezpiecznym uszkodzeniu
jednostki dozoru technicznego o niebezpiecznym uszkodzeniu
urządzenia technicznego lub nieszczęśliwym wypadku związanym
urządzenia technicznego lub nieszczęśliwym wypadku związanym
z eksploatacją urządzenia technicznego, podlega karze grzywny.
z eksploatacją urządzenia technicznego, podlega karze grzywny.
Państwowa Straż Pożarna
Państwowa Straż Pożarna
►
Państwowa Straż Pożarna (PSP) jest zawodową,
Państwowa Straż Pożarna (PSP) jest zawodową,
umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny
umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny
sprzęt formacją, przeznaczoną do walki z
sprzęt formacją, przeznaczoną do walki z
pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi
pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi
miejscowymi zagrożeniami. PSP jest główną
miejscowymi zagrożeniami. PSP jest główną
służbą realizującą zadania w ramach krajowego
służbą realizującą zadania w ramach krajowego
systemu ratowniczo-gaśniczego.
systemu ratowniczo-gaśniczego.
►
Zadania
Zadania
PSP oraz jej
PSP oraz jej
struktura organizacyjna i
struktura organizacyjna i
kompetencje zostały
kompetencje zostały
określone w ustawie z
określone w ustawie z
24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
(Dz. U. z 2006 r. Nr 96, póz, 667 z późn, zm.).
(Dz. U. z 2006 r. Nr 96, póz, 667 z późn, zm.).
Zadania PSP
Zadania PSP
Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej
Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej
należy.
należy.
►
rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych
rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych
miejscowych zagrożeń;
miejscowych zagrożeń;
►
organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w
organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w
czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji
czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji
miejscowych zagrożeń;
miejscowych zagrożeń;
►
wykonywanie pomocniczych, specjalistycznych
wykonywanie pomocniczych, specjalistycznych
czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych
czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych
lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby
lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby
ratownicze;
ratownicze;
►
kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży
kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży
Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej
Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej
oraz powszechnego systemu ochrony ludności;
oraz powszechnego systemu ochrony ludności;
►
nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
►
prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony
prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony ludności;
przeciwpożarowej oraz ochrony ludności;
►
współpraca z szefem Krajowego Centrum Informacji
współpraca z szefem Krajowego Centrum Informacji
Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań
Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań
ustawowych;
ustawowych;
►
współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi
współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi
innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na
innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na
podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów
podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów
międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;
międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;
►
realizacja innych zadań wynikających z wiążących
realizacja innych zadań wynikających z wiążących
Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych na zasadach
Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych na zasadach
i w zakresie w nich określonych.
i w zakresie w nich określonych.
Struktura organizacyjna PSP
Struktura organizacyjna PSP
Jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej są:
Jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej są:
►
Komenda Główna;
Komenda Główna;
►
Komenda Wojewódzka;
Komenda Wojewódzka;
►
Komenda Powiatowa (miejska);
Komenda Powiatowa (miejska);
►
Szkota Główna Służby Pożarniczej oraz pozostałe szkoły,
Szkota Główna Służby Pożarniczej oraz pozostałe szkoły,
►
Jednostki Badawczo-Naukowę;
Jednostki Badawczo-Naukowę;
►
Centralne Muzeum Pożarnictwa.
Centralne Muzeum Pożarnictwa.
W skład komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej mogą
W skład komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej mogą
wchodzie ośrodki szkole nia.
wchodzie ośrodki szkole nia.
W skład komendy powiatowej (miejskiej) PSP wchodzą jednostki
W skład komendy powiatowej (miejskiej) PSP wchodzą jednostki
ratowniczo-gaśnicze. W ramach jednostek ratowniczo-gaśniczych mogą
ratowniczo-gaśnicze. W ramach jednostek ratowniczo-gaśniczych mogą
być wyodrębnione czasowe posterunki Państwowej Straży Pożarnej.
być wyodrębnione czasowe posterunki Państwowej Straży Pożarnej.
Centralnym organem administracji rządowej w sprawach organizacji
Centralnym organem administracji rządowej w sprawach organizacji
krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz ochrony
krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz ochrony
przeciwpożarowej jest Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej,
przeciwpożarowej jest Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej,
podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
Uprawnienia organów PSP
Uprawnienia organów PSP
Kierujący działaniem ratowniczym może:
Kierujący działaniem ratowniczym może:
►
zarządzić ewakuację ludzi lub mienia;
zarządzić ewakuację ludzi lub mienia;
►
wstrzymać ruch drogowy oraz wprowadzić zakaz przebywania
wstrzymać ruch drogowy oraz wprowadzić zakaz przebywania
osób trzecich w rejonie działania ratowniczego;
osób trzecich w rejonie działania ratowniczego;
►
przejąć w użytkowanie na czas niezbędny do działania
przejąć w użytkowanie na czas niezbędny do działania
ratowniczego nieruchomości i ruchomości, środki transportu,
ratowniczego nieruchomości i ruchomości, środki transportu,
sprzęt, ujęcia wody, inne środki gaśnicze, także przedmioty i
sprzęt, ujęcia wody, inne środki gaśnicze, także przedmioty i
urządzenia przydatne w działaniu ratowniczym.
urządzenia przydatne w działaniu ratowniczym.
Kierujący działaniem ma prawo żądać niezbędnej pomocy od
Kierujący działaniem ma prawo żądać niezbędnej pomocy od
instytucji, organizacji, przedsiębiorców, osób fizycznych oraz
instytucji, organizacji, przedsiębiorców, osób fizycznych oraz
ma prawo odstąpić w trakcie działania ratowniczego od zasad
ma prawo odstąpić w trakcie działania ratowniczego od zasad
działania uznanych powszechnie za bezpieczne.
działania uznanych powszechnie za bezpieczne.
Strażacy w ramach czynności kontrolno-rozpoznawczych, w
Strażacy w ramach czynności kontrolno-rozpoznawczych, w
przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów
przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów
przeciwpożarowych mają prawo do nakładania grzywny w
przeciwpożarowych mają prawo do nakładania grzywny w
drodze mandatu karnego.
drodze mandatu karnego.
Strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej, a także członkowi
Strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej, a także członkowi
ochotniczej straży pożarnej, który w związku z udziałem w
ochotniczej straży pożarnej, który w związku z udziałem w
działaniach ratowniczych lub ćwiczeniach doznał uszczerbku na
działaniach ratowniczych lub ćwiczeniach doznał uszczerbku na
zdrowiu poniósł szkodę w mieniu przysługuje:
zdrowiu poniósł szkodę w mieniu przysługuje:
►
jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub
jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub
długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
►
renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy;
renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy;
►
odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu.
odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu.
Z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy
Z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy
publicznych korzystają:
publicznych korzystają:
►
upoważnieni do prowadzenia czynności kontrolno-
upoważnieni do prowadzenia czynności kontrolno-
rozpoznawczych;
rozpoznawczych;
►
strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkowie OSP
strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkowie OSP
biorący udział w działaniu ratowniczym lub wykonujący inne
biorący udział w działaniu ratowniczym lub wykonujący inne
zadania związane z ochroną ppoż.;
zadania związane z ochroną ppoż.;
►
osoby fizyczne, które zostały zobowiązane do udziału w działaniu
osoby fizyczne, które zostały zobowiązane do udziału w działaniu
ratowniczym.
ratowniczym.
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów
przeciwpożarowych
przeciwpożarowych
W celu rozpoznawania zagrożeń, realizacji nadzoru nad przestrzeganiem
W celu rozpoznawania zagrożeń, realizacji nadzoru nad przestrzeganiem
przepisów przeciwpożarowych oraz przygotowania do działań
przepisów przeciwpożarowych oraz przygotowania do działań
ratowniczych Państwowa Straż Pożarna przeprowadza czynności kontrolno-
ratowniczych Państwowa Straż Pożarna przeprowadza czynności kontrolno-
rozpoznawcze oraz ćwiczenia.
rozpoznawcze oraz ćwiczenia.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane na podstawie:
Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane na podstawie:
►
rocznego planu czynności kontrolno-rozpoznawczych;
rocznego planu czynności kontrolno-rozpoznawczych;
►
zgłoszenia zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku wystąpienia awarii
zgłoszenia zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku wystąpienia awarii
przemysłowej;
przemysłowej;
►
zlecenia starosty,
zlecenia starosty,
►
polecenia sądu, prokuratora lub Najwyższej Izby Kontroli;
polecenia sądu, prokuratora lub Najwyższej Izby Kontroli;
►
zgłoszenia obiektu, dla którego przepisy prawa wymagają opinii lub
zgłoszenia obiektu, dla którego przepisy prawa wymagają opinii lub
zajęcia przez organy Państwowej Straży Pożarnej stanowiska w zakresie
zajęcia przez organy Państwowej Straży Pożarnej stanowiska w zakresie
ochrony przeciwpożarowej;
ochrony przeciwpożarowej;
►
zawiadomienia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o powstaniu
zawiadomienia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o powstaniu
zagrożenia życia lub zdrowia, o niebezpieczeństwie powstania szkód
zagrożenia życia lub zdrowia, o niebezpieczeństwie powstania szkód
majątkowych w znacznych rozmiarach li naruszenia środowiska;
majątkowych w znacznych rozmiarach li naruszenia środowiska;
►
wystąpienia istotnych nowych okoliczności wykresie stanu bezpieczeństwa
wystąpienia istotnych nowych okoliczności wykresie stanu bezpieczeństwa
na terenie działania komendy powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży
na terenie działania komendy powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży
Pożarnej.
Pożarnej.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane w zakresie:
Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane w zakresie:
►
kontroli przestrzegania przepisów przeciwpożarowych;
kontroli przestrzegania przepisów przeciwpożarowych;
►
oceny zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozwiązań
oceny zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozwiązań
technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym;
technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym;
►
oceny zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym;
oceny zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym;
►
ustalenia spełniania wymogów bezpieczeństwa w zakładzie stwarzającym
ustalenia spełniania wymogów bezpieczeństwa w zakładzie stwarzającym
zagrożenie
zagrożenie
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej;
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej;
►
rozpoznawania możliwości i warunków prowadzenia działań ratowniczych przez
rozpoznawania możliwości i warunków prowadzenia działań ratowniczych przez
jednostki
jednostki
ochrony przeciwpożarowej;
ochrony przeciwpożarowej;
►
rozpoznawania innych miejscowych zagrożeń;
rozpoznawania innych miejscowych zagrożeń;
►
wstępnego ustalania nieprawidłowości, które przyczyniły się do powstania pożaru
wstępnego ustalania nieprawidłowości, które przyczyniły się do powstania pożaru
oraz
oraz
okoliczności jego rozprzestrzeniania;
okoliczności jego rozprzestrzeniania;
►
zbierania informacji niezbędnych do wykonania analizy poważnej awarii
zbierania informacji niezbędnych do wykonania analizy poważnej awarii
przesyłowej i formułowania zaleceń dla prowadzącego zakład.
przesyłowej i formułowania zaleceń dla prowadzącego zakład.
►
Prawo do wykonywania czynności kontrolno-rozpoznawczych mają strażacy
Prawo do wykonywania czynności kontrolno-rozpoznawczych mają strażacy
upoważnieni przez właściwego komendanta PSP.
upoważnieni przez właściwego komendanta PSP.
►
Czynności kontrolne mogą być wykonywane po doręczeniu kontrolowanemu
Czynności kontrolne mogą być wykonywane po doręczeniu kontrolowanemu
upoważnienia do przeprowadzenia tych czynności
upoważnienia do przeprowadzenia tych czynności
.
.
Inspekcja Ochrony
Inspekcja Ochrony
Środowiska
Środowiska
►
Ochrona środowiska - to podjęcie lub
Ochrona środowiska - to podjęcie lub
zaniechanie działań, umożliwiających
zaniechanie działań, umożliwiających
zachowanie lub przywracanie równowagi
zachowanie lub przywracanie równowagi
przyrodniczej.
przyrodniczej.
►
Środowisko natomiast jest określane jako ogół
Środowisko natomiast jest określane jako ogół
elementów przyrodniczych, w tym także
elementów przyrodniczych, w tym także
przekształconych w wyniku działalności
przekształconych w wyniku działalności
człowieka, a w szczególności obejmuje
człowieka, a w szczególności obejmuje
powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze,
powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze,
zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat.
zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat.
Ochrona środowiska polega w
Ochrona środowiska polega w
szczególności na:
szczególności na:
►
racjonalnym kształtowaniu
racjonalnym kształtowaniu
środowiska i gospodarowaniu
środowiska i gospodarowaniu
zasobami środowiska zgodnie z
zasobami środowiska zgodnie z
zasadą zrównoważonego rozwoju;
zasadą zrównoważonego rozwoju;
►
przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom;
przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom;
►
przywracaniu elementów
przywracaniu elementów
przyrodniczych do stanu właściwego.
przyrodniczych do stanu właściwego.
Organizacja i zadania IOŚ
Organizacja i zadania IOŚ
►
Organem państwowego nadzoru i kontroli
Organem państwowego nadzoru i kontroli
ochrony środowiska jest Inspekcja Ochrony
ochrony środowiska jest Inspekcja Ochrony
Środowiska.
Środowiska.
►
Organizację cele i zasady działania oraz
Organizację cele i zasady działania oraz
uprawnienia Inspekcji Ochrany Środowiska
uprawnienia Inspekcji Ochrany Środowiska
określa ustawa z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji
określa ustawa z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji
Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, póz.
Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, póz.
287 z późn. zm.).
287 z późn. zm.).
►
Po wejściu w życie ustawy o IOŚ powstała
Po wejściu w życie ustawy o IOŚ powstała
jednolita, dwuinstancyjna instytucja ds. kontroli i
jednolita, dwuinstancyjna instytucja ds. kontroli i
badania stanu środowiska, podległa Ministrowi
badania stanu środowiska, podległa Ministrowi
Środowiska.
Środowiska.
Do zadań Inspekcji Ochrony
Do zadań Inspekcji Ochrony
Środowiska należy:
Środowiska należy:
1.
1.
kontrola przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i racjonalnym
kontrola przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i racjonalnym
użytkowaniu zasobów przyrody;
użytkowaniu zasobów przyrody;
2.
2.
kontrola przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze
kontrola przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze
środowiska oraz za
środowiska oraz za
kresu, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji;
kresu, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji;
3.
3.
kontrola zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w
kontrola zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w
instalacjach energetycznego spalania paliw oraz w oleju do silników
instalacjach energetycznego spalania paliw oraz w oleju do silników
statków żeglugi śródlądowej;
statków żeglugi śródlądowej;
4.
4.
udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji, w tym
udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji, w tym
zakładów przemysłowych;
zakładów przemysłowych;
5.
5.
udział w przekazywaniu do użytku obiektów lub instalacji realizowanych
udział w przekazywaniu do użytku obiektów lub instalacji realizowanych
jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko;
jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko;
6.
6.
kontrola eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed
kontrola eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed
zanieczyszczeniem;
zanieczyszczeniem;
7.
7.
podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z
podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z
naruszeniem wymagań
naruszeniem wymagań
związanych z ochroną Środowiska lub naruszeniem warunków
związanych z ochroną Środowiska lub naruszeniem warunków
korzystania ze środowiska;
korzystania ze środowiska;
8.
8.
współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami
współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami
kontrolnymi (jak PIP
kontrolnymi (jak PIP
i PIS), organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości oraz organami
i PIS), organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości oraz organami
administracji państwowej i rządowej, samorządu terytorialnego i obrony
administracji państwowej i rządowej, samorządu terytorialnego i obrony
cywilnej, a także organizacjami społecznymi i opiekunami społecznymi
cywilnej, a także organizacjami społecznymi i opiekunami społecznymi
;
;
10)
10)
organizowanie i koordynowanie państwowego monitoringu środowiska, prowadzenie
organizowanie i koordynowanie państwowego monitoringu środowiska, prowadzenie
badań jakości środowiska, obserwacji i oceny jego stanu oraz zachodzących w nim
badań jakości środowiska, obserwacji i oceny jego stanu oraz zachodzących w nim
zmian;
zmian;
11)
11)
opracowywanie i wdrażanie metod analityczno-badawczych i kontrolno-pomiarowych;
opracowywanie i wdrażanie metod analityczno-badawczych i kontrolno-pomiarowych;
12)
12)
inicjowanie działań tworzących warunki zapobiegania poważnym awariom oraz
inicjowanie działań tworzących warunki zapobiegania poważnym awariom oraz
usuwania ich skutków i przywracania środowiska do stanu właściwego;
usuwania ich skutków i przywracania środowiska do stanu właściwego;
13)
13)
kontrola przestrzegania przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych;
kontrola przestrzegania przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych;
14)
14)
kontrola przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
kontrola przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie
depozytowej;
depozytowej;
15)
15)
nadzór i kontrola w zakresie postępowania z substancjami kontrolowanymi oraz z
nadzór i kontrola w zakresie postępowania z substancjami kontrolowanymi oraz z
produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi te substancje;
produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi te substancje;
16)
16)
kontrola przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie zezwoleń, z
kontrola przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie zezwoleń, z
wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie postępowania z organizmami
wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie postępowania z organizmami
genetycznie zmodyfikowanymi;
genetycznie zmodyfikowanymi;
17)
17)
kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, podlegających
kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, podlegających
ocenie zgodności w zakresie spełniania przez nie zasadniczych lub innych wymagań
ocenie zgodności w zakresie spełniania przez nie zasadniczych lub innych wymagań
dotyczących ochrony środowiska, określonych w przepisach odrębnych;
dotyczących ochrony środowiska, określonych w przepisach odrębnych;
18)
18)
weryfikacja rocznych raportów, o których mowa w ustawie z 22 grudnia 2004 r. o
weryfikacja rocznych raportów, o których mowa w ustawie z 22 grudnia 2004 r. o
handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji
handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji
{Dz. U. Nr 281. póz. 2784);
{Dz. U. Nr 281. póz. 2784);
19)
19)
wykonywanie
wykonywanie
zadań
zadań
określonych w ustawie z 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym
określonych w ustawie z 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym
przemieszczaniu odpadów (Dz. U. Nr 191, póz. 1956);
przemieszczaniu odpadów (Dz. U. Nr 191, póz. 1956);
20)
20)
kontrola przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji;
kontrola przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji;
21)
21)
kontrola przestrzegania przepisów
kontrola przestrzegania przepisów
ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180. póz. 1495);
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180. póz. 1495);
22)
22)
wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami.
wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami.
Organy IOŚ
Organy IOŚ
Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska
Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska
wykonują: Główny Inspektor Ochrony
wykonują: Główny Inspektor Ochrony
Środowiska oraz wojewodowie przy
Środowiska oraz wojewodowie przy
pomocy wojewódzkich inspektorów
pomocy wojewódzkich inspektorów
ochrony środowiska jako kierowników
ochrony środowiska jako kierowników
wojewódzkiej inspekcji ochrony
wojewódzkiej inspekcji ochrony
środowiska, wchodzącej w skład
środowiska, wchodzącej w skład
zespolonej administracji wojewódzkiej.
zespolonej administracji wojewódzkiej.
►
Upoważniony do kontroli inspektor lOŚ jest uprawniony do
Upoważniony do kontroli inspektor lOŚ jest uprawniony do
poruszania się po terenie nieruchomości, obiektu lub ich części
poruszania się po terenie nieruchomości, obiektu lub ich części
oraz środków transportu, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz
oraz środków transportu, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz
nie podlega rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie
nie podlega rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie
wewnętrznym kontrolowanej jednostki organizacyjnej; natomiast
wewnętrznym kontrolowanej jednostki organizacyjnej; natomiast
podlega on przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy
podlega on przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy
obowiązującym w kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
obowiązującym w kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
►
Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej oraz
Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej oraz
kontrolowana osoba fizyczna, z zachowaniem przepisów o
kontrolowana osoba fizyczna, z zachowaniem przepisów o
tajemnicy państwowej i służbowej oraz o zakwaterowaniu sił
tajemnicy państwowej i służbowej oraz o zakwaterowaniu sił
zbrojnych, obowiązani są umożliwić inspektorowi przeprowadzenie
zbrojnych, obowiązani są umożliwić inspektorowi przeprowadzenie
kontroli, a w szczególności umożliwić dokonanie ww. czynności.
kontroli, a w szczególności umożliwić dokonanie ww. czynności.
►
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może wystąpić z
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może wystąpić z
wnioskiem do właściwego miejscowo komendanta Policji o pomoc,
wnioskiem do właściwego miejscowo komendanta Policji o pomoc,
jeżeli jest to niezbędne do przeprowadzenia czynności kontrolnych.
jeżeli jest to niezbędne do przeprowadzenia czynności kontrolnych.
Komendant Policji jest obowiązany do zapewnienia inspektorowi
Komendant Policji jest obowiązany do zapewnienia inspektorowi
pomocy w toku wykonywania przez niego czynności kontrolnych.
pomocy w toku wykonywania przez niego czynności kontrolnych.
►
W razie stwierdzenia, że działanie lub
W razie stwierdzenia, że działanie lub
zaniechanie kierownika jednostki
zaniechanie kierownika jednostki
organizacyjnej, jej pracownika lub innej osoby
organizacyjnej, jej pracownika lub innej osoby
fizycznej wyczerpuje znamiona przestępstwa
fizycznej wyczerpuje znamiona przestępstwa
przeciwko środowisku, organy IOŚ kierują do
przeciwko środowisku, organy IOŚ kierują do
organu powołanego do ścigania przestępstw
organu powołanego do ścigania przestępstw
zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa,
zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa,
dołączając dowody dokumentujące podejrzenie.
dołączając dowody dokumentujące podejrzenie.
►
W sprawach o wykroczenia przeciwko
W sprawach o wykroczenia przeciwko
środowisku organom IOŚ przysługuje
środowisku organom IOŚ przysługuje
uprawnienie oskarżyciela publicznego także
uprawnienie oskarżyciela publicznego także
wtedy, gdy wniosek o ukaranie za wykroczenie
wtedy, gdy wniosek o ukaranie za wykroczenie
złożył inny uprawniony oskarżyciel.
złożył inny uprawniony oskarżyciel.
Organy Inspekcji Ochrony środowiska mogą zwrócić się do
Organy Inspekcji Ochrony środowiska mogą zwrócić się do
każdego organu administracji państwowej i rządowej oraz
każdego organu administracji państwowej i rządowej oraz
organu samorządu terytorialnego o udzielenie informacji lub
organu samorządu terytorialnego o udzielenie informacji lub
udostępnienie dokumentów i danych związanych z ochroną
udostępnienie dokumentów i danych związanych z ochroną
środowiska. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie
środowiska. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie
ochrony środowiska w działalności ww. organów, organy IOŚ
ochrony środowiska w działalności ww. organów, organy IOŚ
kierują wystąpienie, którego treścią może być w szczególności
kierują wystąpienie, którego treścią może być w szczególności
wniosek o:
wniosek o:
►
wszczęcie postępowania administracyjnego;
wszczęcie postępowania administracyjnego;
►
dopuszczenie do udziału w toczącym się postępowaniu.
dopuszczenie do udziału w toczącym się postępowaniu.
W przypadku skierowania wystąpienia organom IOŚ przysługują
W przypadku skierowania wystąpienia organom IOŚ przysługują
prawa strony w postępowaniu administracyjnym i
prawa strony w postępowaniu administracyjnym i
postępowaniu przed sądem administracyjnym.
postępowaniu przed sądem administracyjnym.
►
Inspekcja Ochrony Środowiska współdziała
Inspekcja Ochrony Środowiska współdziała
w wykonywaniu czynności kontrolnych z
w wykonywaniu czynności kontrolnych z
innymi organami kontroli, w tym z
innymi organami kontroli, w tym z
Państwową Inspekcją Sanitarną, Państwową
Państwową Inspekcją Sanitarną, Państwową
Inspekcją Pracy i Państwową Strażą
Inspekcją Pracy i Państwową Strażą
Pożarną, organami administracji
Pożarną, organami administracji
państwowej i rządowej, organami
państwowej i rządowej, organami
samorządu terytorialnego, organami
samorządu terytorialnego, organami
obrony cywilnej oraz organizacjami
obrony cywilnej oraz organizacjami
społecznymi.
społecznymi.
Współdziałanie to obejmuje w szczególności:
Współdziałanie to obejmuje w szczególności:
1.
1.
rozpatrywanie wniosków o przeprowadzenie kontroli,
rozpatrywanie wniosków o przeprowadzenie kontroli,
składanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego;
składanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego;
2.
2.
przekazywanie właściwym organom administracji państwowej
przekazywanie właściwym organom administracji państwowej
i rządowej oraz organom samorządu terytorialnego informacji
i rządowej oraz organom samorządu terytorialnego informacji
o wynikach kontroli przeprowadzonych przez Inspekcję
o wynikach kontroli przeprowadzonych przez Inspekcję
Ochrony Środowiska;
Ochrony Środowiska;
3.
3.
wymianę informacji o wynikach kontroli;
wymianę informacji o wynikach kontroli;
4.
4.
wymianę z organami celnymi i Strażą Graniczną informacji
wymianę z organami celnymi i Strażą Graniczną informacji
związanych ze sprowadzaniem do kraju towarów, których
związanych ze sprowadzaniem do kraju towarów, których
wwóz jest zakazany lub ograniczony ze względu na ochronę
wwóz jest zakazany lub ograniczony ze względu na ochronę
środowiska;
środowiska;
5.
5.
współpracę ze Strażą Graniczną w wykonywaniu kontroli w
współpracę ze Strażą Graniczną w wykonywaniu kontroli w
strefie nadgranicznej;
strefie nadgranicznej;
6.
6.
współpracę z organami Państwowej Straży Pożarnej w zakresie
współpracę z organami Państwowej Straży Pożarnej w zakresie
przeciwdziałania poważnym awariom.
przeciwdziałania poważnym awariom.
►
Organy IOŚ koordynują działalność
Organy IOŚ koordynują działalność
państwowego monitoringu środowiska,
państwowego monitoringu środowiska,
którego celem jest monitorowanie
którego celem jest monitorowanie
głównych elementów środowiska, z
głównych elementów środowiska, z
uwzględnieniem zobowiązań
uwzględnieniem zobowiązań
międzynarodowych wynikających z umów i
międzynarodowych wynikających z umów i
konwencji wiążących Rzeczpospolitą Polską,
konwencji wiążących Rzeczpospolitą Polską,
dla potrzeb oceny skuteczności działań
dla potrzeb oceny skuteczności działań
podejmowanych w skali kraju, regionu lub
podejmowanych w skali kraju, regionu lub
lokalnie na rzecz ochrony środowiska.
lokalnie na rzecz ochrony środowiska.
►
Organy administracji rządowej oraz
Organy administracji rządowej oraz
samorządowej, prowadzące rejestry, wykazy,
samorządowej, prowadzące rejestry, wykazy,
pomiary, analizy i obserwacje stanu
pomiary, analizy i obserwacje stanu
środowiska, są obowiązane do nieodpłatnego
środowiska, są obowiązane do nieodpłatnego
udostępniania danych o stanie środowiska
udostępniania danych o stanie środowiska
uzyskanych w trakcie ich działalności dla
uzyskanych w trakcie ich działalności dla
potrzeb państwowego monitoringu
potrzeb państwowego monitoringu
środowiska. Informacje o środowisku i jego
środowiska. Informacje o środowisku i jego
ochronie na obszarze województwa objęte
ochronie na obszarze województwa objęte
państwowym monitoringiem Środowiska są
państwowym monitoringiem Środowiska są
gromadzone przez wojewódzkich inspek torów
gromadzone przez wojewódzkich inspek torów
ochrony Środowiska i przekazywane
ochrony Środowiska i przekazywane
Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska.
Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska.
Wykonywanie zadań dotyczących
Wykonywanie zadań dotyczących
poważnych awarii
poważnych awarii
►
Poważna awaria - to zdarzenie, szczególności
Poważna awaria - to zdarzenie, szczególności
emisja, pożar lub eksplozja, powstałe w trakcie
emisja, pożar lub eksplozja, powstałe w trakcie
procesu przemysłowego, magazynowania lub
procesu przemysłowego, magazynowania lub
transportu, w których występuje jedna lub
transportu, w których występuje jedna lub
więcej niebezpiecznych substancji,
więcej niebezpiecznych substancji,
prowadzących do natychmiastowego powstania
prowadzących do natychmiastowego powstania
zagrożenia życia lub zdrowia ludzi albo
zagrożenia życia lub zdrowia ludzi albo
środowiska, lub powstania takiego zagrożenia z
środowiska, lub powstania takiego zagrożenia z
opóźnieniem.
opóźnieniem.
►
Natomiast poważna awaria przemysłowa - to
Natomiast poważna awaria przemysłowa - to
poważna awaria w zakładzie.
poważna awaria w zakładzie.
►
Do emisji, pożaru lub eksplozji może dojść przy
Do emisji, pożaru lub eksplozji może dojść przy
stosowaniu substancji niebezpiecznych, które
stosowaniu substancji niebezpiecznych, które
w ustawie zostały zdefiniowane jako jedna lub
w ustawie zostały zdefiniowane jako jedna lub
więcej substancji albo mieszanina substancji,
więcej substancji albo mieszanina substancji,
które ze względu na swoje właściwości
które ze względu na swoje właściwości
chemiczne, biologiczne lub promieniotwórcze
chemiczne, biologiczne lub promieniotwórcze
mogą, w razie nieprawidłowego obchodzenia
mogą, w razie nieprawidłowego obchodzenia
się z nimi, spowodować zagrożenie życia lub
się z nimi, spowodować zagrożenie życia lub
zdrowia ludzi, albo środowiska; substancją
zdrowia ludzi, albo środowiska; substancją
niebezpieczną może być surowiec, produkt,
niebezpieczną może być surowiec, produkt,
półprodukt, odpad, a także substancja
półprodukt, odpad, a także substancja
powstała w wyniku awarii.
powstała w wyniku awarii.
W zakresie przeciwdziałania poważnym awariom do IOŚ
W zakresie przeciwdziałania poważnym awariom do IOŚ
należy;
należy;
►
kontrola podmiotów, których działalność może
kontrola podmiotów, których działalność może
stanowić przyczynę powstania poważnej awarii;
stanowić przyczynę powstania poważnej awarii;
►
prowadzenie szkoleń dla organów administracji oraz
prowadzenie szkoleń dla organów administracji oraz
ww. podmiotów;
ww. podmiotów;
►
badanie przyczyn powstawania oraz sposobów
badanie przyczyn powstawania oraz sposobów
likwidacji skutków poważnych awarii dla środowiska;
likwidacji skutków poważnych awarii dla środowiska;
►
prowadzenie rejestru zakładów, których działalność
prowadzenie rejestru zakładów, których działalność
może być przyczyną wystąpienia poważnej awarii, w
może być przyczyną wystąpienia poważnej awarii, w
tym zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia
tym zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia
awarii i o dużym ryzyku wystąpienia awarii w
awarii i o dużym ryzyku wystąpienia awarii w
rozumieniu przepisów o ochronie Środowiska.
rozumieniu przepisów o ochronie Środowiska.
Przepisy karne
Przepisy karne
►
Karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny
Karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny
podlega ten, kto w wyznaczonym terminie nie
podlega ten, kto w wyznaczonym terminie nie
informuje organu IOŚ o zakresie wykonania
informuje organu IOŚ o zakresie wykonania
zarządzeń pokontrolnych albo o przeprowadzeniu
zarządzeń pokontrolnych albo o przeprowadzeniu
postępowania służbowego lub innego przewidzianego
postępowania służbowego lub innego przewidzianego
prawem postępowania przeciw osobom winnym
prawem postępowania przeciw osobom winnym
dopuszczenia do uchybień, albo kto niezgodnie z
dopuszczenia do uchybień, albo kto niezgodnie z
prawdą informuje organ IOŚ o wykonaniu zarządzeń
prawdą informuje organ IOŚ o wykonaniu zarządzeń
pokontrolnych lub przeprowadzeniu postępowania
pokontrolnych lub przeprowadzeniu postępowania
służbowego lub innego przewidzianego prawem.
służbowego lub innego przewidzianego prawem.
►
Postępowanie w powyższych sprawach prowadzi się
Postępowanie w powyższych sprawach prowadzi się
na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w
na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w
sprawach o wykroczenia.
sprawach o wykroczenia.
Nadzór budowlany
Nadzór budowlany
Strukturę organizacji służb nadzoru budowlanego określa art. 60 ust. 2 ustawy
Strukturę organizacji służb nadzoru budowlanego określa art. 60 ust. 2 ustawy
z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, póz. 1118 z późn.
z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, póz. 1118 z późn.
zm.).
zm.).
Zgodnie z treścią tego przepisu zadania nadzoru budowlanego wykonują
Zgodnie z treścią tego przepisu zadania nadzoru budowlanego wykonują
następujące organy:
następujące organy:
►
powiatowy inspektor nadzoru budowlanego;
powiatowy inspektor nadzoru budowlanego;
►
wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako
wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako
kierownika
kierownika
wojewódzkiego nadzoru budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej
wojewódzkiego nadzoru budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej
administracji wojewódzkiej;
administracji wojewódzkiej;
►
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Na podstawie odrębnych przepisów sprawowany jest nadzór budowlany w
Na podstawie odrębnych przepisów sprawowany jest nadzór budowlany w
dziedzinie górnictwa.
dziedzinie górnictwa.
Wskazanie w art. 80 ust. 2 wojewody, jako wykonującego zadania nadzoru
Wskazanie w art. 80 ust. 2 wojewody, jako wykonującego zadania nadzoru
budowlanego, jest w istocie określeniem dotyczącym organizacji wojewódzkiej
budowlanego, jest w istocie określeniem dotyczącym organizacji wojewódzkiej
administracji zespolonej, a nie kompetencji.
administracji zespolonej, a nie kompetencji.
Organem administracji publicznej - w rozumieniu Kodeksu postępowania
Organem administracji publicznej - w rozumieniu Kodeksu postępowania
administracyjnego - faktycznie realizującym zadania nadzoru budowlanego
administracyjnego - faktycznie realizującym zadania nadzoru budowlanego
jest wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.
jest wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.
Kompetencje organów nadzoru
Kompetencje organów nadzoru
budowlanego
budowlanego
Organem nadzoru budowlanego l instancji jest co do zasady powiatowy inspektor nadzoru
Organem nadzoru budowlanego l instancji jest co do zasady powiatowy inspektor nadzoru
budowlanego. Są jednak takie rodzaje inwestycji, dla których w l instancji występuje
budowlanego. Są jednak takie rodzaje inwestycji, dla których w l instancji występuje
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego. Podział kompetencji jest odzwierciedleniem
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego. Podział kompetencji jest odzwierciedleniem
właściwości dla udzielania pozwolenia na budowę. Jeśli pozwolenie wydaje starosta, to
właściwości dla udzielania pozwolenia na budowę. Jeśli pozwolenie wydaje starosta, to
właściwy w l instancji jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, natomiast
właściwy w l instancji jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, natomiast
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego jest właściwy dla spraw, w których pozwolenie
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego jest właściwy dla spraw, w których pozwolenie
na budowę wydaje
na budowę wydaje
wojewoda. Są to wymienione w art. 82 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane sprawy obiektów
wojewoda. Są to wymienione w art. 82 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane sprawy obiektów
i robót budowlanych:
i robót budowlanych:
►
usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód
usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód
wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych
wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych
terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego;
terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego;
►
hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, regulacyjnych, melioracji podstawowych oraz
hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, regulacyjnych, melioracji podstawowych oraz
kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu
kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu
z nich, wraz z obiektami towarzyszącymi;
z nich, wraz z obiektami towarzyszącymi;
►
dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz
dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz
z
z
obiektami i urządzeniami służącymi
obiektami i urządzeniami służącymi
utrzymaniu tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa
utrzymaniu tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa
drogowego sieciami uzbrojenia terenu - niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w
drogowego sieciami uzbrojenia terenu - niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w
odniesieniu
odniesieniu
do dróg ekspresowych i autostrad - wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych,
do dróg ekspresowych i autostrad - wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych,
pojazdów i przesyłek;
pojazdów i przesyłek;
►
usytuowanych na obszarze kolejowym;
usytuowanych na obszarze kolejowym;
►
lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;
lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;
►
usytuowanych na terenach zamkniętych.
usytuowanych na terenach zamkniętych.
►
Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego jest
Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego jest
organem wyższego stopnia - w rozumieniu
organem wyższego stopnia - w rozumieniu
Kodeksu postępowania administracyjnego - w
Kodeksu postępowania administracyjnego - w
stosunku do powiatowego inspektora nadzoru
stosunku do powiatowego inspektora nadzoru
budowlanego.
budowlanego.
►
Taka sama zależność zachodzi pomiędzy
Taka sama zależność zachodzi pomiędzy
Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, a
Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, a
wojewódzkim inspektorem nadzoru
wojewódzkim inspektorem nadzoru
budowlanego.
budowlanego.
►
W sprawach nadzoru budowlanego Główny
W sprawach nadzoru budowlanego Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego jest centralnym
Inspektor Nadzoru Budowlanego jest centralnym
organem administracji rządowej.
organem administracji rządowej.
Obowiązki i uprawnienia
Obowiązki i uprawnienia
nadzoru budowlanego
nadzoru budowlanego
►
Dla wprowadzenia w zakres działań nadzoru
Dla wprowadzenia w zakres działań nadzoru
budowlanego należy najpierw przypomnieć, że
budowlanego należy najpierw przypomnieć, że
ustawa - Prawo budowlane przewiduje dla jej
ustawa - Prawo budowlane przewiduje dla jej
wykonywania dwa rodzaje administracji.
wykonywania dwa rodzaje administracji.
►
Jest to administracja architektoniczno-budowlana i
Jest to administracja architektoniczno-budowlana i
nadzór budowlany. Podział zadań w uproszczeniu
nadzór budowlany. Podział zadań w uproszczeniu
wygląda w ten sposób, że poza nielicznymi,
wygląda w ten sposób, że poza nielicznymi,
szczególnymi przypadkami, działania administracji
szczególnymi przypadkami, działania administracji
architektoniczno-budowlanej kończą się z chwilą
architektoniczno-budowlanej kończą się z chwilą
udzielenia pozwolenia na budowę.
udzielenia pozwolenia na budowę.
►
Wszystko co potem, czyli przebieg budowy, oddanie
Wszystko co potem, czyli przebieg budowy, oddanie
obiektu do użytkowania i jego eksploatacja to już
obiektu do użytkowania i jego eksploatacja to już
domena nadzoru budowlanego.
domena nadzoru budowlanego.
Jako wspólne podstawowe obowiązki administracji
Jako wspólne podstawowe obowiązki administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego ustawa
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego ustawa
wskazuje nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem przepisów
wskazuje nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem przepisów
prawa budowlanego, a w szczególności:
prawa budowlanego, a w szczególności:
►
zgodności zagospodarowania terenu z miejscowymi planami
zgodności zagospodarowania terenu z miejscowymi planami
zagospodarowania przestrzennego oraz wymaganiami
zagospodarowania przestrzennego oraz wymaganiami
ochrony środowiska;
ochrony środowiska;
►
warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia w rozwiązaniach
warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia w rozwiązaniach
przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu
przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu
robót budowlanych oraz utrzymywaniu obiektów
robót budowlanych oraz utrzymywaniu obiektów
budowlanych;
budowlanych;
►
zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych
zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych
z
z
przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy
przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy
techniczne;
techniczne;
►
właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych;
właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych;
►
stosowania wyrobów budowlanych.
stosowania wyrobów budowlanych.
►
Do wspólnych zadań należy także
Do wspólnych zadań należy także
wydawanie decyzji administracyjnych
wydawanie decyzji administracyjnych
oraz kontrola w zakresie posiadania
oraz kontrola w zakresie posiadania
przez osoby wykonujące samodzielne
przez osoby wykonujące samodzielne
funkcje techniczne w budownictwie
funkcje techniczne w budownictwie
wymaganych uprawnień do pełnienia
wymaganych uprawnień do pełnienia
tych funkcji oraz ich właściwego
tych funkcji oraz ich właściwego
wykonywania.
wykonywania.
►
W celu wykonywania zadań nadzór budowlany
W celu wykonywania zadań nadzór budowlany
został wyposażony w niezbędne uprawnienia
został wyposażony w niezbędne uprawnienia
upoważniające organ nadzoru budowlanego
upoważniające organ nadzoru budowlanego
lub osoby działające z jego upoważnienia do
lub osoby działające z jego upoważnienia do
wstępu do obiektu budowlanego oraz na teren
wstępu do obiektu budowlanego oraz na teren
budowy i zakładu pracy.
budowy i zakładu pracy.
►
Oznacza to, że powiatowy inspektor nadzoru
Oznacza to, że powiatowy inspektor nadzoru
budowlanego w każdym czasie (również bez
budowlanego w każdym czasie (również bez
wcześniejszego zawiadomienia) może
wcześniejszego zawiadomienia) może
przeprowadzić kontrolę budowy, a także
przeprowadzić kontrolę budowy, a także
kontrolę np. dawno wybudowanego budynku
kontrolę np. dawno wybudowanego budynku
lub jego części.
lub jego części.
Od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy
Od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy
obiektu budowlanego, organy nadzoru budowlanego mogą
obiektu budowlanego, organy nadzoru budowlanego mogą
żądać informacji i udostępnienia dokumentów:
żądać informacji i udostępnienia dokumentów:
►
związanych z prowadzeniem robót budowlanych,
związanych z prowadzeniem robót budowlanych,
przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania,
przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania,
utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego;
utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego;
►
świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu
świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu
albo jednostkowego zastosowania do obrotu.
albo jednostkowego zastosowania do obrotu.
Ponadto organy nadzoru budowlanego w ranie powstania
Ponadto organy nadzoru budowlanego w ranie powstania
uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów
uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów
budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu
budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu
technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć na
technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć na
uczestnika procesu budowlanego, właściciela lub zarządcę
uczestnika procesu budowlanego, właściciela lub zarządcę
obiektu budowlanego, obowiązek dostarczenia w określonym
obiektu budowlanego, obowiązek dostarczenia w określonym
terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz.
terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz.
Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana.
Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana.
Ingerencja organów nadzoru
Ingerencja organów nadzoru
budowlanego może dotyczyć czterech
budowlanego może dotyczyć czterech
sfer działania związanych z:
sfer działania związanych z:
►
budową;
budową;
►
przystąpieniem do użytkowania
przystąpieniem do użytkowania
obiektu budowlanego;
obiektu budowlanego;
►
użytkowaniem obiektu budowlanego;
użytkowaniem obiektu budowlanego;
►
katastrofą budowlanką.
katastrofą budowlanką.
Przystąpienie do
Przystąpienie do
użytkowania obiektu
użytkowania obiektu
budowlanego
budowlanego
►
Po zakończeniu budowy niezbędne jest
Po zakończeniu budowy niezbędne jest
zawiadomienie organu nadzoru
zawiadomienie organu nadzoru
budowlanego lub uzyskanie
budowlanego lub uzyskanie
pozwolenia na użytkowanie.
pozwolenia na użytkowanie.
Utrzymanie obiektu
Utrzymanie obiektu
budowlanego
budowlanego
►
Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany
Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany
użytkować obiekt budowlany w sposób zgodny z jego przeznaczeniem
użytkować obiekt budowlany w sposób zgodny z jego przeznaczeniem
i wymaganiami ochrony środowiska, oraz utrzymywać w należytym
i wymaganiami ochrony środowiska, oraz utrzymywać w należytym
stanie technicznym i estetycznym nie dopuszczając do nadmiernego
stanie technicznym i estetycznym nie dopuszczając do nadmiernego
pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej.
pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej.
►
Obowiązek szczególnej dbałości dotyczy obiektów zaliczonych do
Obowiązek szczególnej dbałości dotyczy obiektów zaliczonych do
grupy tzw. podwyższonego ryzyka. Dwukrotnej kontroli okresowej w
grupy tzw. podwyższonego ryzyka. Dwukrotnej kontroli okresowej w
ciągu roku podlegają budynki o powierzchni zabudowy powyżej 2000
ciągu roku podlegają budynki o powierzchni zabudowy powyżej 2000
m
m
2
2
i innych obiektów o powierzchni dachu powyżej 1000 m
i innych obiektów o powierzchni dachu powyżej 1000 m
2
2
.
.
►
Niewątpliwie odpowiedni stan techniczny obiektu będącego miejscem
Niewątpliwie odpowiedni stan techniczny obiektu będącego miejscem
pracy ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy.
pracy ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy.
Również nad dopełnieniem tych obowiązków czuwa nadzór budowlany.
Również nad dopełnieniem tych obowiązków czuwa nadzór budowlany.
►
Podmiot odpowiedzialny za stan techniczny może zostać np.
Podmiot odpowiedzialny za stan techniczny może zostać np.
zobowiązany do wykonania niezbędnych napraw obiektu i to z
zobowiązany do wykonania niezbędnych napraw obiektu i to z
równoczesnym zakazem użytkowania do czasu usunięcia
równoczesnym zakazem użytkowania do czasu usunięcia
nieprawidłowości.
nieprawidłowości.
►
Decyzja o zakazie użytkowania może być również ogłoszona ustnie i
Decyzja o zakazie użytkowania może być również ogłoszona ustnie i
podlega natychmiastowemu wykonaniu.
podlega natychmiastowemu wykonaniu.
►
Do kompetencji nadzoru budowlanego należy także
Do kompetencji nadzoru budowlanego należy także
orzekanie o opróżnieniu budynku przeznaczonego na
orzekanie o opróżnieniu budynku przeznaczonego na
pobyt ludzi, a grożącego zawaleniem oraz nakaz
pobyt ludzi, a grożącego zawaleniem oraz nakaz
rozbiórki nieużytkowanego lub niewykończonego
rozbiórki nieużytkowanego lub niewykończonego
obiektu nie nadającego się do remontu, odbudowy lub
obiektu nie nadającego się do remontu, odbudowy lub
wykończenia. Konieczność bezzwłocznego usunięcia
wykończenia. Konieczność bezzwłocznego usunięcia
niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia upoważnia
niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia upoważnia
nadzór budowlany do zastosowania niezbędnych
nadzór budowlany do zastosowania niezbędnych
środków zabezpieczających na koszt właściciela lub
środków zabezpieczających na koszt właściciela lub
zarządcy obiektu budowlanego.
zarządcy obiektu budowlanego.
►
Ingerencja organów nadzoru budowlanego będzie miała
Ingerencja organów nadzoru budowlanego będzie miała
miejsce również przypadku samowoInej zmiany sposobu
miejsce również przypadku samowoInej zmiany sposobu
użytkowania obiektu budowlanego, tj. zgodnie z
użytkowania obiektu budowlanego, tj. zgodnie z
ustawową definicją - podjęcia bądź zaniechania w
ustawową definicją - podjęcia bądź zaniechania w
obiekcie budowlanym lub jego części działalności
obiekcie budowlanym lub jego części działalności
zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego,
zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego,
powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitame.
powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitame.
ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.
ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.
Wyższy Urząd Górniczy
Wyższy Urząd Górniczy
►
Zadania Wyższego Urzędu Górniczego
Zadania Wyższego Urzędu Górniczego
wynikają z potrzeby realizacji
wynikają z potrzeby realizacji
podstawowych praw człowieka: do ochrony
podstawowych praw człowieka: do ochrony
życia i zdrowia, do bezpiecznych i
życia i zdrowia, do bezpiecznych i
higienicznych warunków pracy w górnictwie.
higienicznych warunków pracy w górnictwie.
►
Stanowi wypełnienie obowiązku
Stanowi wypełnienie obowiązku
prowadzenia przez władze publiczne polityki
prowadzenia przez władze publiczne polityki
zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne
zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne
współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
Organizacja i zakres
Organizacja i zakres
działalności WUG
działalności WUG
►
Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 r. - Prawo
Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 r. - Prawo
geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, póz,
geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, póz,
1947 z późn. zm.), Prezes Wyższego Urzędu
1947 z późn. zm.), Prezes Wyższego Urzędu
Górniczego jest centralnym organem administracji
Górniczego jest centralnym organem administracji
państwowej w zakresie górniczego nadzoru i kontroli.
państwowej w zakresie górniczego nadzoru i kontroli.
►
Swoje zadania wykonuje przy pomocy Wyższego
Swoje zadania wykonuje przy pomocy Wyższego
Urzędu Górniczego, działającego pod jego
Urzędu Górniczego, działającego pod jego
bezpośrednim kierownictwem.
bezpośrednim kierownictwem.
►
Prezesa WUG powołuje Prezes Rady Ministrów na
Prezesa WUG powołuje Prezes Rady Ministrów na
wniosek ministra właściwego ds. administracji
wniosek ministra właściwego ds. administracji
publicznej. Kadencja Prezesa Wyższego Urzędu
publicznej. Kadencja Prezesa Wyższego Urzędu
Górniczego trwa 5 lat. Wiceprezesów WUG powołuje i
Górniczego trwa 5 lat. Wiceprezesów WUG powołuje i
odwołuje minister ds. administracji publicznej na
odwołuje minister ds. administracji publicznej na
wniosek Prezesa WUG.
wniosek Prezesa WUG.
Zakres działania organów
Zakres działania organów
WUG
WUG
►
Organy nadzoru górniczego sprawują nadzór i
Organy nadzoru górniczego sprawują nadzór i
kontrolę nad ruchem a w szczególności w zakresie:
kontrolę nad ruchem a w szczególności w zakresie:
►
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
bezpieczeństwa pożarowego;
bezpieczeństwa pożarowego;
►
ratownictwa górniczego;
ratownictwa górniczego;
►
gospodarki złożami kopalin w procesie ich
gospodarki złożami kopalin w procesie ich
wydobywania;
wydobywania;
►
ochrony środowiska, w tym zapobiegania szkodom;
ochrony środowiska, w tym zapobiegania szkodom;
►
budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym
budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym
rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów
rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów
po działalności górniczej.
po działalności górniczej.
Ponadto organy nadzoru górniczego kontrolują
Ponadto organy nadzoru górniczego kontrolują
wykonywanie przez przedsiębiorców obowiązków
wykonywanie przez przedsiębiorców obowiązków
dotyczących ochrony środowiska, określonych w
dotyczących ochrony środowiska, określonych w
przepisach prawa ochrony środowiska oraz w
przepisach prawa ochrony środowiska oraz w
decyzjach ustalających warunki użytkowania
decyzjach ustalających warunki użytkowania
środowiska w związku z ruchem zakładów górniczych.
środowiska w związku z ruchem zakładów górniczych.
Organy nadzoru górniczego wydają, w drodze decyzji
Organy nadzoru górniczego wydają, w drodze decyzji
administracyjnej:
administracyjnej:
►
zezwolenia na oddanie do ruchu w zakładzie
zezwolenia na oddanie do ruchu w zakładzie
górniczym określonych obiektów, maszyn i urządzeń;
górniczym określonych obiektów, maszyn i urządzeń;
►
pozwolenia na używanie środków strzałowych oraz
pozwolenia na używanie środków strzałowych oraz
zezwolenia na przechowywanie i używanie sprzętu
zezwolenia na przechowywanie i używanie sprzętu
strzałowego w zakładach górniczych.
strzałowego w zakładach górniczych.
►
Organy nadzoru górniczego sprawują
Organy nadzoru górniczego sprawują
nadzór i kontrolę nad podmiotami
nadzór i kontrolę nad podmiotami
zawodowo trudniącymi się
zawodowo trudniącymi się
wykonywaniem czynności ratownictwa
wykonywaniem czynności ratownictwa
górniczego oraz jednostkami
górniczego oraz jednostkami
organizacyjnymi szkolącymi
organizacyjnymi szkolącymi
pracowników zakładu górniczego, w
pracowników zakładu górniczego, w
zakresie przestrzegania przez te
zakresie przestrzegania przez te
podmioty obowiązujących je przepisów.
podmioty obowiązujących je przepisów.
Uprawnienia organów nadzoru
Uprawnienia organów nadzoru
górniczego
górniczego
Przy wykonywaniu nadzoru i kontroli pracownikom
Przy wykonywaniu nadzoru i kontroli pracownikom
organów nadzoru górniczego przysługuje prawo:
organów nadzoru górniczego przysługuje prawo:
1.
1.
wstępu do zakładów górniczych, siedzib, obiektów i
wstępu do zakładów górniczych, siedzib, obiektów i
urządzeń podmiotów zawodowo trudniących się
urządzeń podmiotów zawodowo trudniących się
wykonywaniem czynności ratownictwa górniczego
wykonywaniem czynności ratownictwa górniczego
oraz siedzib, obiektów i urządzeń jednostek
oraz siedzib, obiektów i urządzeń jednostek
organizacyjnych trudniących się szkoleniem
organizacyjnych trudniących się szkoleniem
pracowników układu górniczego;
pracowników układu górniczego;
2.
2.
dostępu do niezbędnych informacji, urządzeń i
dostępu do niezbędnych informacji, urządzeń i
dokumentów;
dokumentów;
3.
3.
żądania udzielania wyjaśnień w zakresie uprawnień
żądania udzielania wyjaśnień w zakresie uprawnień
organów nadzoru górniczego wynikających z ustawy.
organów nadzoru górniczego wynikających z ustawy.