Choroby przebiegające z
postępującym zanikiem
mięśni
Choroby przebiegające z postępującym
zanikiem mięśni dzielimy na:
1.Choroby pierwotnie mięśniowe.
2.Rdzeniowe zaniki mięśni.
Ad.1. Wyróżniamy tu:
a)Miopatie wrodzone uwarunkowane
genetycznie- dystrofie mięśniowe.
Do pierwszych objawów należą trudności w
chodzeniu, szczególnie po schodach, chód
staje się kaczkowaty, występuje wstawanie
po sobie (podpieranie się rękami o uda i
przesuwanie rąk coraz wyżej). Stopniowo
pojawiają się zaniki mięśni, w różnej
kolejności i o różnym umiejscowieniu,
zależnie od postaci dystrofii:
- postać rzekomo-przerostowa Duchenne’a: występuje
tylko u chłopców (sprzężenie z chromosomem X,
kobiety są zdrowymi nosicielkami choroby), między 2
a 10 r.ż., zanikowi ulegają najpierw mięśnie obręczy
biodrowej przy rzekomym przeroście łydek (tu
mięśnie przerastają tkanką łączną i powiększają się),
później obręczy barkowej i mięśnie oddechowe,
ulegają zniesieniu odruchy głębokie. Często
występują przykurcze i zniekształcenia kostne.
Większość chorych umiera przed 20 r.ż. w wyniku
niewydolności oddechowej.
-postać twarzowo-łopatkowo-ramienna – typ Landouzy-
Dejerine, występuje u chłopców i dziewcząt między
10 a 18 r.ż., zanikają najpierw mięśnie twarzy i
obręczy barkowej, rzadziej obręczy biodrowej,
rokowanie jest korzystniejsze.
-postać obręczowo-kończynowa – typ Erba, występuje u
osób młodych między 10 a 20 r.ż., zmiany zanikowe
obejmują obręcz biodrową ze zniesieniem odruchów
kolanowych i, rzadziej, obręcz barkową, również
występuje wstawanie po sobie i chód kaczkowaty.
b) Miopatie nabyte (objawowe) obejmują wtórne zmiany
mięśniowe: degeneracyjne, degeneracyjno-zapalne,
martwicze; występują w przebiegu innych chorób, np.
nowotworów, zaburzeń hormonalnych. Usunięcie
przyczyny z reguły powoduje pełne wycofanie zmian
mięśniowych.
c) Zapalenia wielomięśniowe – tym terminem określa się
reakcje zapalne układu mięśniowego na różne czynniki.
Cechą charakterystyczną chorób pierwotnie mięśniowych
jest wzrost poziomu fosfokinazy kreatynowej (CPK) –
enzymu typowego dla mięśnia. W przypadku
uszkodzenia włókien mięśniowych CPK przesącza się
do osocza, gdzie normalnie nie występuje. W
chorobach mięśniowych nabytych poziom CPK wzrasta,
potem się zatrzymuje i w trakcie leczenia spada. W
chorobach uwarunkowanych genetycznie jest
podobnie, ale poziom CPK spada, ponieważ włókna
zdegenerowane przekształcają się w tkankę łączną, a
pozostałe włókna dają coraz niższy poziom CPK. Inne
badania diagnostyczne to EMG i badanie histologiczne
mięśnia.
Ad.2. Rdzeniowe zaniki mięśniowe to choroba wrodzona
uwarunkowana genetycznie, w której pierwotnemu
uszkodzeniu ulegają komórki rogów przednich rdzenia,
czego wynikiem jest postępujący zanik mięśni połączony
z drżeniem mięśni:
-postać wczesnodziecięca Werdniga-Hoffmanna:
rozpoczyna się już w pierwszych miesiącach życia
dziecka, a nawet wewnątrzmacicznie (ruchy płodu są
słabsze). Objawy to: postępujące wiotkie niedowłady w
kierunku proksymalno-dystalnym, zazwyczaj mocniej
wyrażone w kkd, upośledzenie ruchomości klatki
piersiowej prowadzące do brzusznego toru oddychania.
Zaniki mięśni są z początku mało widoczne ze względu na
bogatą podściółkę tłuszczową niemowląt. Dzieci nigdy nie
uczą się chodzić.
-postać pośrednia charakteryzuje się szybkim postępem,
wczesnym tworzeniem się dużych zniekształceń kostno-
stawowych, unieruchomienie następuje ok. 10 r.ż.
-postać młodzieńcza Kugelberga-Welandera przebiega
powoli i łagodnie, nawet po kilkudziesięciu latach choroby
chorzy mogą zachować pełną samodzielność ruchową i
ograniczoną zdolność do pracy.