STRUKTURY
STRUKTURY
ORGANIZACYJN
ORGANIZACYJN
E
E
agenda:
agenda:
1.
1.
Struktura – przegląd definicji
Struktura – przegląd definicji
2.
2.
Elementy struktury organizacyjnej
Elementy struktury organizacyjnej
3.
3.
Rodzaje struktur organizacyjnych i
Rodzaje struktur organizacyjnych i
ich klasyfikacja
ich klasyfikacja
4.
4.
Projektowanie struktur
Projektowanie struktur
organizacyjnych
organizacyjnych
5.
5.
Modelowanie struktury
Modelowanie struktury
organizacyjnej – praca projektowa
organizacyjnej – praca projektowa
1.
1.
Struktura? –
Struktura? –
przegląd
przegląd
definicji
definicji
struktura?
struktura?
1)
1)
Konkretna postać
Konkretna postać
układu elementów
układu elementów
organizacji i ich
organizacji i ich
wzajemnych
wzajemnych
powiązań
powiązań
.
.
2)
2)
Całokształt
Całokształt
stosunków miedzy
stosunków miedzy
elementami
elementami
: ludźmi i składnikami
: ludźmi i składnikami
rzeczowymi.
rzeczowymi.
3)
3)
Sposób uporządkowania elementów
Sposób uporządkowania elementów
składowych organizacji
składowych organizacji
, relacje miedzy
, relacje miedzy
ich cechami, a także struktura
ich cechami, a także struktura
procesów zachodzących w organizacji.
procesów zachodzących w organizacji.
struktura?
struktura?
4)
4)
Układ i wzajemne zależności
Układ i wzajemne zależności
między
między
częściami składowymi oraz
częściami składowymi oraz
stanowiskami przedsiębiorstwa.
stanowiskami przedsiębiorstwa.
5)
5)
Wyznacza
Wyznacza
podział pracy
podział pracy
w organizacji,
w organizacji,
powiązania
powiązania
pomiędzy różnymi
pomiędzy różnymi
funkcjami i czynnościami. Określa
funkcjami i czynnościami. Określa
także strukturę hierarchii i władzy
także strukturę hierarchii i władzy
oraz przedstawia układ
oraz przedstawia układ
odpowiedzialności.
odpowiedzialności.
struktura?
struktura?
6)
6)
Formy organizacyjne
Formy organizacyjne
relacji
relacji
zachodzących między podmiotami
zachodzących między podmiotami
działania wchodzącymi w skład danego
działania wchodzącymi w skład danego
układu społecznego.
układu społecznego.
Struktury organizacyjne stanowią
Struktury organizacyjne stanowią
„formy organizacyjne działań i funkcji”
„formy organizacyjne działań i funkcji”
realizowanych w ramach społecznego
realizowanych w ramach społecznego
podziału pracy.
podziału pracy.
struktura?
struktura?
Z istoty organizacji jako systemu społeczno-
Z istoty organizacji jako systemu społeczno-
technicznego wynika, że mogą występować
technicznego wynika, że mogą występować
trzy rodzaje relacji między jej elementami.
trzy rodzaje relacji między jej elementami.
Są to relacje
Są to relacje
między:
między:
-
-
ludźmi
ludźmi
-
-
ludźmi i rzeczami
ludźmi i rzeczami
-
-
rzeczami.
rzeczami.
S
S
truktura organizacyjna jest
truktura organizacyjna jest
rezultatem:
rezultatem:
1.
1.
Podziału
pracy
Podziału
pracy
(zadań)
między
(zadań)
między
uczestników organizacji;
uczestników organizacji;
2.
2.
Podziału władzy
Podziału władzy
w organizacji, tzn.
w organizacji, tzn.
uprawnień do decydowania i kontroli;
uprawnień do decydowania i kontroli;
3.
3.
Koordynacji i integracji
Koordynacji i integracji
elementów i
elementów i
działań w całości, która jest nieodłączną
działań w całości, która jest nieodłączną
„drugą stroną” wymienionych podziałów
„drugą stroną” wymienionych podziałów
.
.
Do strukturalnych
Do strukturalnych
charakterystyk organizacji
charakterystyk organizacji
można zaliczyć:
można zaliczyć:
1.
Rozmiary
struktury, jej wielkość wynikającą z wielkości
organizacji;
2.
Sposób rozczłonkowania całości
i pogrupowania jej elementów
oraz kryteria zastosowane do podziału i łączenia;
3.
Liczbę szczebli hierarchicznych i rozpiętość kierowania
, czyli
liczbę osób podporządkowanych bezpośrednio jednemu
kierownikowi
4.
Stopień specjalizacji
wyrażający się zróżnicowaniem zadań,
głębokością podziału pracy i stopniem wykorzystania wiedzy i
umiejętności fachowych pracowników;
5.
Stopień centralizacji
określający rozmieszczenie uprawnień do
decydowania i odpowiedzialności, czyli podział władzy
pomiędzy szczeble hierarchiczne organizacji;
6.
Stopień sformalizowania
, czyli zakres i stopień szczegółowości
regulacji objętych strukturą formalną i ograniczających
swobodę zachowań uczestników.
Struktura organizacyjna w
Struktura organizacyjna w
praktyce
praktyce
:
:
1.
Określa podział pracy
i tworzy dla realizacji zadań człony
wykonawcze
2.
Ustanawia niezbędne powiązania
między różnymi funkcjami i
czynnościami
3.
Kształtuje podział władzy
4.
Porządkuje hierarchiczne składniki
, przydzielając im zakresy
uprawnień
5.
Ustanawia adekwatny układ odpowiedzialności
6.
Zapewnia ciągłość realizacji zadań
7.
Koordynuje stosunki z otoczeniem
2. Elementy
2. Elementy
struktury
struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
Elementy i pojęcia związane ze
Elementy i pojęcia związane ze
strukturą organizacyjną:
strukturą organizacyjną:
1.
1.
Stanowisko pracy -
Stanowisko pracy -
wyznaczone w celu realizacji
wyznaczone w celu realizacji
poszczególnych zadań przedsiębiorstwa. Stanowiska
poszczególnych zadań przedsiębiorstwa. Stanowiska
łączone są następnie w komórki i większe jednostki
łączone są następnie w komórki i większe jednostki
organizacyjne (działy, wydziały).
organizacyjne (działy, wydziały).
2.
2.
Komórka organizacyjna
Komórka organizacyjna
– składa się z kierownika i jego
– składa się z kierownika i jego
bezpośrednich podwładnych.
bezpośrednich podwładnych.
3.
3.
Jednostka organizacyjna
Jednostka organizacyjna
– na czele stoi kierownik
– na czele stoi kierownik
wyższego szczebla grupującą poszczególne komórki
wyższego szczebla grupującą poszczególne komórki
organizacyjne w tzw. pion organizacyjny.
organizacyjne w tzw. pion organizacyjny.
4.
4.
Rozpiętość kierowania
Rozpiętość kierowania
– liczba pracowników podległych
– liczba pracowników podległych
bezpośrednio jednemu kierownikowi.
bezpośrednio jednemu kierownikowi.
5.
5.
Zasięg kierowania -
Zasięg kierowania -
liczba pracowników podległych
liczba pracowników podległych
bezpośrednio i pośrednio jednemu kierownikowi
bezpośrednio i pośrednio jednemu kierownikowi
Elementy cd:
Elementy cd:
6. Regulamin organizacyjny
6. Regulamin organizacyjny
– ogólny dokument regulujący
– ogólny dokument regulujący
kompleksowo strukturę organizacji. Zawiera on
kompleksowo strukturę organizacji. Zawiera on
schemat organizacyjny, tzw. księgę służb, podstawowe
schemat organizacyjny, tzw. księgę służb, podstawowe
instrukcje i ramowe procedury oraz inne zarządzenia
instrukcje i ramowe procedury oraz inne zarządzenia
dyrektora określające ramowo działania
dyrektora określające ramowo działania
przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa.
7. Schemat organizacyjny
7. Schemat organizacyjny
– graficzny obraz, ukazujący
– graficzny obraz, ukazujący
poszczególne części organizacji, hierarchiczny układ
poszczególne części organizacji, hierarchiczny układ
zależności między nimi oraz przypisującym w sposób
zależności między nimi oraz przypisującym w sposób
najbardziej ogólny konkretne funkcje poszczególnym
najbardziej ogólny konkretne funkcje poszczególnym
elementom organizacji.
elementom organizacji.
8. Opisy stanowisk pracy
8. Opisy stanowisk pracy
– określa ramowe zakresy działań
– określa ramowe zakresy działań
poszczególnych komórek organizacyjnych oraz
poszczególnych komórek organizacyjnych oraz
szczegółowe zadania, uprawnienia i odpowiedzialność
szczegółowe zadania, uprawnienia i odpowiedzialność
stanowisk kierowniczych i samodzielnych.
stanowisk kierowniczych i samodzielnych.
Schemat organizacyjny
Schemat organizacyjny
ilustruje
ilustruje
pięć podstawowych aspektów
pięć podstawowych aspektów
struktury organizacyjnej:
struktury organizacyjnej:
1.
1.
Podział pracy
Podział pracy
– każdy prostokąt przedstawia osobę lub
– każdy prostokąt przedstawia osobę lub
komórkę odpowiedzialną za daną część pracy organizacji.
komórkę odpowiedzialną za daną część pracy organizacji.
2.
2.
Kierownicy i podwładni
Kierownicy i podwładni
– linie ciągłe oznaczają
– linie ciągłe oznaczają
podporządkowanie (kto komu podlega).
podporządkowanie (kto komu podlega).
3.
3.
Rodzaj wykonywanej pracy
Rodzaj wykonywanej pracy
– opisy prostokątów wskazują na
– opisy prostokątów wskazują na
różne zadania lub obszary odpowiedzialności organizacji.
różne zadania lub obszary odpowiedzialności organizacji.
4.
4.
Grupowanie segmentów pracy
Grupowanie segmentów pracy
– całość schematu przedstawia
– całość schematu przedstawia
podział działalności organizacji, na przykład w układzie
podział działalności organizacji, na przykład w układzie
funkcjonalnym lub regionalnym.
funkcjonalnym lub regionalnym.
5.
5.
Szczeble zarządzania
Szczeble zarządzania
– schemat nie tylko obejmuje
– schemat nie tylko obejmuje
poszczególnych kierowników i ich podwładnych, lecz także
poszczególnych kierowników i ich podwładnych, lecz także
całą hierarchię kierowniczą. Wszyscy podporządkowani
całą hierarchię kierowniczą. Wszyscy podporządkowani
bezpośrednio jednemu kierownikowi, znajdują się na tym
bezpośrednio jednemu kierownikowi, znajdują się na tym
samym szczeblu zarządzania, niezależnie od ich miejsca w
samym szczeblu zarządzania, niezależnie od ich miejsca w
schemacie.
schemacie.
a )
c )
e )
b )
d )
f )
Propozycje układu
Propozycje układu
graficznego
graficznego
schematów
schematów
organizacyjnych:
organizacyjnych:
a)
a)
układ pionowy
układ pionowy
b)
b)
układ poziomy
układ poziomy
c)
c)
układ prostokątny
układ prostokątny
d)
d)
układ koncentryczny
układ koncentryczny
e)
e)
układ kołowy
układ kołowy
f)
f)
układ słoneczny
układ słoneczny
Typowe dokumenty
Typowe dokumenty
formalizujące
formalizujące
strukturę
strukturę
organizacyjną
organizacyjną
:
:
1.
1.
Statut
Statut
– dokument prawny zarejestrowany w sądzie. Zawiera
– dokument prawny zarejestrowany w sądzie. Zawiera
formę organizacyjno-prawną, wysokość kapitału akcyjnego,
formę organizacyjno-prawną, wysokość kapitału akcyjnego,
ilość akcji, założycieli, władze zarządzające i nadzorcze,
ilość akcji, założycieli, władze zarządzające i nadzorcze,
wykaz aktów prawnych formalizujących organizację i
wykaz aktów prawnych formalizujących organizację i
funkcjonowanie przedsiębiorstwa itd.
funkcjonowanie przedsiębiorstwa itd.
2.
2.
Regulamin
Regulamin
– przepisy i rozporządzenia ustalające sposób
– przepisy i rozporządzenia ustalające sposób
postępowania w jakieś dziedzinie.
postępowania w jakieś dziedzinie.
3.
3.
Schemat organizacyjny
Schemat organizacyjny
– graficzny obraz struktury
– graficzny obraz struktury
organizacyjnej wskazującym realizatorów głównych funkcji i
organizacyjnej wskazującym realizatorów głównych funkcji i
ich miejsce w przedsiębiorstwie jako całości.
ich miejsce w przedsiębiorstwie jako całości.
4.
4.
Karta zadań
Karta zadań
/ komórki organizacyjnej
/ komórki organizacyjnej
– podaje szczegółowe
– podaje szczegółowe
wykazy zadań poszczególnych członków organizacji.
wykazy zadań poszczególnych członków organizacji.
5.
5.
Zakres czynności (karta funkcji)
Zakres czynności (karta funkcji)
– podaje szczegółowe
– podaje szczegółowe
rejestry zadań, uprawnień i odpowiedzialności
rejestry zadań, uprawnień i odpowiedzialności
poszczególnych stanowisk organizacyjnych.
poszczególnych stanowisk organizacyjnych.
Źródło: A. Nalepka, Struktura organizacyjna, Antykwa, Kraków 2001, s.
103-117.
Typowe dokumenty
Typowe dokumenty
formalizujące
formalizujące
strukturę
strukturę
organizacyjną
organizacyjną
:
:
6.
6.
Instrukcja
Instrukcja
– akt prawny generalny wyjaśniający znaczenie
– akt prawny generalny wyjaśniający znaczenie
istniejących norm prawnych lub wskazujący sposób ich
istniejących norm prawnych lub wskazujący sposób ich
realizacji.
realizacji.
7.
7.
Instrukcja organizacyjna
Instrukcja organizacyjna
(np. Instrukcja obiegu dokumentów)
(np. Instrukcja obiegu dokumentów)
– porządkuje ona i reguluje przebieg typowych procesów i
– porządkuje ona i reguluje przebieg typowych procesów i
procedur działania w poszczególnych obszarach
procedur działania w poszczególnych obszarach
funkcjonowania (zadań) przedsiębiorstwa, w określonych
funkcjonowania (zadań) przedsiębiorstwa, w określonych
sytuacjach organizacyjnych.
sytuacjach organizacyjnych.
8.
8.
Zarządzenie
Zarządzenie
– akt o charakterze normatywno-wykonawczym,
– akt o charakterze normatywno-wykonawczym,
ciągłej mocy obowiązywania.
ciągłej mocy obowiązywania.
9.
9.
Polecenie służbowe
Polecenie służbowe
– akt prawny regulujący jednorazowe,
– akt prawny regulujący jednorazowe,
doraźne lub okresowe zadania o charakterze operatywnym
doraźne lub okresowe zadania o charakterze operatywnym
określonych w treści wykonawców.
określonych w treści wykonawców.
10.
10.
Okólnik
Okólnik
– wewnętrzny, ogólny akt organów administracyjnych
– wewnętrzny, ogólny akt organów administracyjnych
przedsiębiorstwa. Podaje określone informacje wskazanej w
przedsiębiorstwa. Podaje określone informacje wskazanej w
treści grupie adresatów.
treści grupie adresatów.
Ma charakter zalecający
Ma charakter zalecający
a nie
a nie
wiążący.
wiążący.
3. Rodzaje
3. Rodzaje
struktur
struktur
organizacyjnych
organizacyjnych
i ich
i ich
klasyfikacja
klasyfikacja
Typologia struktur
Typologia struktur
organizacyjnych
organizacyjnych
:
:
1.
1.
Struktura liniowa
Struktura liniowa
– fayolowska zasada
– fayolowska zasada
jedności
jedności
rozkazodawstwa
rozkazodawstwa
, w myśl której
, w myśl której
każdy podwładny może mieć
każdy podwładny może mieć
tylko jednego przełożonego
tylko jednego przełożonego
, stanowiącego pierwszy element
, stanowiącego pierwszy element
tzw. drogi służbowej.
tzw. drogi służbowej.
2.
2.
Struktura liniowo-sztabowa
Struktura liniowo-sztabowa
– jednocześnie określa jedność
– jednocześnie określa jedność
rozkazodawstwa jak też specjalistyczne wsparcie dla zarządu
rozkazodawstwa jak też specjalistyczne wsparcie dla zarządu
– tzw.
– tzw.
komórki sztabowe
komórki sztabowe
.
.
3.
3.
Struktura funkcjonalna
Struktura funkcjonalna
– daje korzyści wynikające ze
– daje korzyści wynikające ze
specjalizacji na poziomie kierownictwa i wykonawstwa
specjalizacji na poziomie kierownictwa i wykonawstwa
.
.
Podział organizacji następuje ze względu na główne funkcje
Podział organizacji następuje ze względu na główne funkcje
w niej realizowane.
w niej realizowane.
4.
4.
Struktura dywizjonalna
Struktura dywizjonalna
– w strukturze tej dąży się do
– w strukturze tej dąży się do
podziału organizacji na względnie
podziału organizacji na względnie
niezależne elementy
niezależne elementy
, z
, z
reguły pokrywające się z miejscami powstania kosztów i
reguły pokrywające się z miejscami powstania kosztów i
tworzenia zysku. Struktura dywizjonalna polega wiec na
tworzenia zysku. Struktura dywizjonalna polega wiec na
podziale organizacji na segmenty (division), kierowane przez
podziale organizacji na segmenty (division), kierowane przez
samodzielnych kierowników.
samodzielnych kierowników.
Typologia struktur
Typologia struktur
organizacyjnych
organizacyjnych
:
:
5.
5.
Struktura macierzowa
Struktura macierzowa
– ma postać macierzy, gdzie kolumny
– ma postać macierzy, gdzie kolumny
przedstawiają więzi funkcjonalno - sztabowe, a wiersze więzi
przedstawiają więzi funkcjonalno - sztabowe, a wiersze więzi
techniczno – służbowe. Mamy do czynienia z
techniczno – służbowe. Mamy do czynienia z
podwójnym
podwójnym
przyporządkowaniem
przyporządkowaniem
.
.
6.
6.
Struktura hybrydowa
Struktura hybrydowa
– wykorzystanie struktury będącej
– wykorzystanie struktury będącej
połączeniem dwóch lub większej liczby rozpowszechnionych
połączeniem dwóch lub większej liczby rozpowszechnionych
form struktury organizacyjnej.
form struktury organizacyjnej.
Struktura liniowa (więzi
Struktura liniowa (więzi
organizacyjne)
organizacyjne)
:
:
Dyrektor
Dyrektor
ds.
ds.
produkcji
produkcji
Kierown
Kierown
ik
ik
Kierown
Kierown
ik
ik
Dyrektor
Dyrektor
ds.
ds.
marketingu
marketingu
Kierown
Kierown
ik
ik
Kierown
Kierown
ik
ik
PREZES
PREZES
Struktura liniowo-sztabowa
Struktura liniowo-sztabowa
:
:
Dyrektor
Dyrektor
ds.
ds.
produkcji
produkcji
Kierown
Kierown
ik
ik
Kierown
Kierown
ik
ik
Dyrektor
Dyrektor
ds.
ds.
marketingu
marketingu
Kierown
Kierown
ik
ik
Kierown
Kierown
ik
ik
PREZES
PREZES
Doradca
Doradca
Struktura funkcjonalna -
Struktura funkcjonalna -
(podział funkcjonalny)
(podział funkcjonalny)
:
:
PREZES
PREZES
Vice PREZES
Vice PREZES
Production
Production
Vice PREZES
Vice PREZES
Finance
Finance
Vice PREZES
Vice PREZES
Marketing
Marketing
Vice PREZES
Vice PREZES
Human
Human
Resources
Resources
Vice PREZES
Vice PREZES
Research &
Research &
Development
Development
Struktura dywizjonalna
Struktura dywizjonalna
(podział geograficzny)
(podział geograficzny)
:
:
PREZES
PREZES
Vice PREZES
Vice PREZES
East Region
East Region
Vice PREZES
Vice PREZES
Southeast
Southeast
Region
Region
Vice PREZES
Vice PREZES
Midwest
Midwest
Region
Region
Vice PREZES
Vice PREZES
West
West
Region
Region
Product
Product
Manager
Manager
Brand A
Brand A
Product
Product
Manager
Manager
Brand B
Brand B
Struktura macierzowa (matrix)
Struktura macierzowa (matrix)
:
:
Vice PREZES
Vice PREZES
Production
Production
Vice PREZES
Vice PREZES
Finance
Finance
Vice PREZES
Vice PREZES
Marketing
Marketing
Vice PREZES
Vice PREZES
Research &
Research &
Development
Development
Vice PREZES
Vice PREZES
Human
Human
Resources
Resources
Product
Product
Manager
Manager
A
A
Product
Product
Manager
Manager
B
B
Product
Product
Manager
Manager
C
C
PREZES
PREZES
Wady i zalety
Wady i zalety
:
:
TYP struktury
Zalety
Wady
Liniowa
1. J ednoosobowe kierownictwo
2. J ednolitość kierownictwo
3. Ściśle określona
odpowiedzialność
1. Brak kompetentnej rady w
warunkach szybko zmieniających
się warunków
2. Sprzyjanie autokratywnemu
stylowi zarządzania
3. Długie drogi przepływu informacji
4. Ograniczenie inicjatywy na
poziomie niższych szczebli
5. Sztywność decyzyjna
6. Spiętrzenie kierowania
Wady i zalety
Wady i zalety
:
:
TYP struktury
Zalety
Wady
Liniowo-funkcjonalna
(sztabowa)
1. J ednoosobowe kierownictwo
2. J ednolitość kierownictwo
3. Ściśle określona
odpowiedzialność
4. Kompetentna porada od
doradców
1. Możliwość konfliktu między
komórkami liniowymi a sztabowymi
2. Względnie długie drogi przepływu
informacji
3. Możliwość przekształcenia więzi
funkcjonalnych w liniowe
Wady i zalety
Wady i zalety
:
:
TYP struktury
Zalety
Wady
Funkcjonalna
1. Kompetentna porada od
doradców
2. Krótkie drogi przepływu
informacji
3. Większa elastyczność –
koncentracja na zadaniach
1. Naruszenie zasady
jednoosobowego kierownictwa
2. Trudności z określeniem
odpowiedzialności
3. Trudności koordynacji czynności
kierowniczych
4. Łatwość automatyzacji komórek
funkcjonalnych
4. Projektowanie
4. Projektowanie
struktur
struktur
organizacyjnych
organizacyjnych
Dylematy
Dylematy
:
:
Poziom specjalizacji
Poziom specjalizacji
Poziom autonomii
Poziom autonomii
Depertamentaliz
Depertamentaliz
acja
acja
Rozpiętość kierowania
Rozpiętość kierowania
Wysoki
Wysoki
Niski
Niski
Decentralizacja
Decentralizacja
jednorodna
jednorodna
Centralizacja
Centralizacja
wielodziedzinowa
wielodziedzinowa
Szeroka
Szeroka
Wąska
Wąska
Pytanie
Pytanie
:
:
Jak diagnozować
Jak diagnozować
struktury
struktury
organizacyjne
organizacyjne
?
?
Która struktura jest lepsza?
Która struktura jest lepsza?
D
Y
R
E
K
T
O
R
S p e c j a l i s t a
d s . O r g i Z a r z .
S p e c j a l i s t a
d s . B H P
W y d z i a ³
R u c h u
W y d z i a ³ K o n t r . E k s -
p l o a t. i O c h r. Œ r o d o w .
W y d z i a ³ R e -
m o n t ó w i I n w e s t .
I n s p e k to r
O c h r. P . P o ¿ .
D z i a ³
K s i ê g o w o œc i
W y d z i a ³
N a w ê g l a n i a
O d d z i a ³ G o s p . W o d n .
i O c h r o n y Œr o d o w i s k a
S p e c j a l i s t a d / s P o s t .
T e c h . W y n a l a z . i R a c j o n .
W y d z . R e m o n tó w
U r z . C i e p l .- M e c h .
D z i a ³
Z a o p a tr z e n i a
W a r s z ta t
M e c h a n i c z n y
O d d z i a ³
T r a n s p o r t u
D z i a ³ K a d r
i S z k o l . Z a w .
D z i a ³ R o z w o j u
i M o d e r n i z a c j i
R a d c a
P r a w n y
D z i a ³ S p r. O b r .
i O c h r. P r z e d s .
D y ¿ u r n y
I n ¿ . R u c h u
O d d z i a ³ Z a b e z p .
P o m i a r ó w i £ ¹ c z .
O d d z i a ³ P r z y -
g o to w . R e m . i I n w .
S p e c j a l i s t a
d s . I n f o r m a t y k i
D z i a ³
F i n a n s o w y
W y d z i a ³ R e m o n tó w
U r z ¹ d z . E l e k t r.
M a g a z y n
D z i a ³
E k o n o m i c z n y
S p e c j a l i s t a
d s . K o n t r. W e w .
Z - c a D y r e k to r a
d / s T e c h n i c z n y c h
G ³ó w n y
K s i ê g o w y
D z i a ³ S o c j .
G o s p o d a r c z y
D N
N O
N B
T W
T E
T R
T S
K K
T N
T E W
T P
T R C
T Z
T R C
T T
N K
N M
N R
N W
T W D
T E L
T R P
T K
K F
T R E
T Z M
N E
N G
D T
D K
N S
D
Y
R
E
K
T
O
R
Z
A
R
Z
¥
D
S
P
Ó
£
K
I
B i u r o
Z a r z ¹ d u S p ó ³k i
S ³u ¿ b a B e z p i e c z .
i H i g i e n y P r a c y
W y d z i a ³
R u c h u
W y d z i a ³ K o n t r . E k s -
p l o a t. i O c h r. Œ r o d o w .
W y d z i a ³ R e -
m o n t ó w i I n w e s t .
G ³ó w n y
K s i ê g o w y
G ³. S p e c j a l i s t a
d s . C o n t r o l i n g u
F i n a n s o w e g o i T a r y f
W y d z i a ³
N a w ê g l a n i a
I n s p e k t o r a t
O c h r. P . p o ¿ .
W y d z . R e m o n tó w
U r z . C i e p l . - M e c h .
D z i a ³
F i n a n s o w y
D z i a ³ S o c j a l n o -
- G o s p o d a r c z y
M a g a z y n
Z e s p ó ³ D o r a d c ó w
P r e z e s a Z a r z ¹ d u
D z i a ³ R o z w o j u
i R e s tr u k t u r y z a c j i
R a d c a
P r a w n y
D z i a ³ Z a p e w n i e n i a
J a k o œc i i Z a r z ¹ d z a n i a
Œ r o d o w i s k i e m
P e ³ n o m o c n i k Z a r z ¹ d u S p ó ³ k i d s .
S y s te m u Z a p e w n i e n i a J a k o œc i
i Z a r z ¹ d z a n i a Œ r o d o w i s k i e m
D z i a ³ S p r a w
O b r o n n y c h
D y ¿ u r n y
I n ¿ . R u c h u
L a b o l a t o r i u m C h e m .
i G o s p o d a r k a W o d n a
O d d z i a ³ P r z y -
g o to w . R e m . i I n w .
D z i a ³
K s i ê g o w o œc i
D z i a ³
E k o n o m i c z n y
W y d z i a ³ R e m o n t ó w
U r z ¹ d z . E l e k tr.
D z i a ³
Z a o p a tr z e n i a
S p e c j a l i s t a d s .
K o n tr o l i W e w n .
D z i a ³ K a d r
i S z k o l e n i a Z a w .
D y r e k to r T e c h n i c z n y
D y r e k t o r
E k o n o m i c z n o – F i n a n s o w y
S ³u ¿ b a O c h r o n n a
D N
N O
N B
T W
T E
T R
E K
E T
T N
T S
T R C
K F
E S
E Z M
N D
N M
N R
N S
Z S
N W
T W D
T E W
T R P
K K
E A
T R E
E Z
N G
N K
D T
D E
N P
?
Idealna struktura
Idealna struktura
organizacyjna
organizacyjna
musi spełniać szereg funkcji i
musi spełniać szereg funkcji i
wymogów
wymogów
:
:
1.
1.
Regulować działania
Regulować działania
wszystkich pracowników i
wszystkich pracowników i
zespołów.
zespołów.
2.
2.
Uwzględnić specyfikę
Uwzględnić specyfikę
procesów wykonawczych.
procesów wykonawczych.
3.
3.
Zapewnić efektywną
Zapewnić efektywną
realizację celów organizacji.
realizację celów organizacji.
4.
4.
Wynikać ze strategii
Wynikać ze strategii
i być do niej dostosowana (patrz
i być do niej dostosowana (patrz
misja).
misja).
5.
5.
Neutralizować turbulencje
Neutralizować turbulencje
w otoczeniu i
w otoczeniu i
współpracując, pozostawać z nimi w symbiozie.
współpracując, pozostawać z nimi w symbiozie.
6.
6.
Sprzyjać rozwojowi
Sprzyjać rozwojowi
organizacji, kompensując czasowe
organizacji, kompensując czasowe
niedoskonałości poszczególnych jej elementów.
niedoskonałości poszczególnych jej elementów.
7.
7.
Być elastyczną
Być elastyczną
na zmiany wewnętrzne iż zewnętrzne
na zmiany wewnętrzne iż zewnętrzne
8.
8.
Liczba szczebli
Liczba szczebli
zarządzania powinna być minimalna
zarządzania powinna być minimalna
.
.
9.
9.
Uwzględniać osobowość
Uwzględniać osobowość
oraz sylwetki ludzi.
oraz sylwetki ludzi.
Organizacja może być tylko tak dobra, jak
Organizacja może być tylko tak dobra, jak
ludzie,
ludzie,
którzy wchodzą w jej skład,
którzy wchodzą w jej skład,
ponieważ stanowi ich odzwierciedlenie.
ponieważ stanowi ich odzwierciedlenie.
Dlatego jeśli organizacja ma się rozwijać, musi
Dlatego jeśli organizacja ma się rozwijać, musi
równocześnie rozwijać wchodzących w jej
równocześnie rozwijać wchodzących w jej
skład ludzi.
skład ludzi.
Pytanie
Pytanie
:
:
Proces
Proces
projektowania
projektowania
struktury
struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
CEL
(misja)
Stanowi
ska
pracy
Grupowa
nie
stanowis
k
Podporz
ą-
dkowani
e
SCHEMA
T
Formaliz
acja
Proces
Proces
projektowania
projektowania
struktury
struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
:
:
DYSKUSJA!
Metodologia wdrożenia nowej
Metodologia wdrożenia nowej
struktury
struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
:
:
Podział
Kompeten
cji
opracowan
ie PLANU
Podział
kompetenc
ji
i ustalenie
potrzeb
WDROŻENI
E
OCENA!
!!
Cykliczn
a
diagnoz
a
Proces projektowania
Proces projektowania
struktury
struktury
powinien przebiegać
powinien przebiegać
następująco:
następująco:
1.
1.
Ustalenie celu głównego
Ustalenie celu głównego
, celów uzupełniających
, celów uzupełniających
(funkcji) – patrz
(funkcji) – patrz
misja firmy
misja firmy
2.
2.
Projektowanie stanowisk pracy
Projektowanie stanowisk pracy
– określenie wstępne
– określenie wstępne
zakresu obowiązków
zakresu obowiązków
poszczególnych osób pracujących
poszczególnych osób pracujących
w organizacji oraz określenie zakresu pożądanej
w organizacji oraz określenie zakresu pożądanej
specjalizacji.
specjalizacji.
3.
3.
Grupowanie stanowisk organizacyjnych
Grupowanie stanowisk organizacyjnych
w stanowiska
w stanowiska
funkcjonale –
funkcjonale –
łączenie określonych stanowisk pracy w
łączenie określonych stanowisk pracy w
pewien logiczny układ
pewien logiczny układ
. Możemy wyróżnić grupowanie:
. Możemy wyróżnić grupowanie:
-
-
funkcjonalne
funkcjonalne
-
-
według klientów
według klientów
-
-
według lokalizacji, itd.
według lokalizacji, itd.
Proces projektowania
Proces projektowania
struktury
struktury
powinien przebiegać
powinien przebiegać
następująco:
następująco:
4.
4.
Ustalenie stosunków podporządkowania
Ustalenie stosunków podporządkowania
między
między
różnymi stanowiskami – chodzi tutaj o
różnymi stanowiskami – chodzi tutaj o
określenie
określenie
liczby osób podlegających jednemu menedżerowi
liczby osób podlegających jednemu menedżerowi
(rozpiętość kierownictwa) a więc szukanie odpowiedzi
(rozpiętość kierownictwa) a więc szukanie odpowiedzi
na pytanie: czy organizacje powinny być wysmukłe,
na pytanie: czy organizacje powinny być wysmukłe,
czy spłaszczone.
czy spłaszczone.
5.
5.
Opis graficzny struktury organizacyjnej
Opis graficzny struktury organizacyjnej
– poszczególne
– poszczególne
stanowiska oraz zależności podporządkowania
stanowiska oraz zależności podporządkowania
hierarchiczno - funkcjonalnego należy przedstawić
hierarchiczno - funkcjonalnego należy przedstawić
graficznie –
graficznie –
schemat organizacyjny
schemat organizacyjny
.
.
Proces projektowania
Proces projektowania
struktury
struktury
powinien przebiegać
powinien przebiegać
następująco:
następująco:
6.
6.
Proces formalizacji
Proces formalizacji
– określenie w formie pisemnej
– określenie w formie pisemnej
zakresu zadań i odpowiedzialności. Możemy tego
zakresu zadań i odpowiedzialności. Możemy tego
dokonać za pomocą tzw. „
dokonać za pomocą tzw. „
karty opisu stanowiska
karty opisu stanowiska
”,
”,
która to powinien, oprócz samego tytułu, zawierać:
która to powinien, oprócz samego tytułu, zawierać:
-
poziom płacy
poziom płacy
-
wskazanie bezpośrednich przełożonych
wskazanie bezpośrednich przełożonych
-
osoby współpracujące
osoby współpracujące
-
bezpośrednich podwładnych
bezpośrednich podwładnych
-
zakres odpowiedzialności budżetowej
zakres odpowiedzialności budżetowej
-
określenie wskaźników kontroli strategicznej
określenie wskaźników kontroli strategicznej
-
ogólny zakres odpowiedzialności
ogólny zakres odpowiedzialności
-
szczegółowe obowiązki
szczegółowe obowiązki
5. Modelowanie
5. Modelowanie
struktury
struktury
organizacyjnej –
organizacyjnej –
praca projektowa
praca projektowa
Modelowanie struktury
Modelowanie struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
-
-
zalecenia funkcjonalne
zalecenia funkcjonalne
:
:
1.
1.
Czytelnym wyznaczeniem indywidualnych
Czytelnym wyznaczeniem indywidualnych
kompetencji i odpowiedzialności,
kompetencji i odpowiedzialności,
2.
2.
Zbudowana z relacji bardziej o charakterze
Zbudowana z relacji bardziej o charakterze
funkcjonalnym a nie tyle hierarchicznym,
funkcjonalnym a nie tyle hierarchicznym,
3.
3.
Struktura powinna posiadać charakter
Struktura powinna posiadać charakter
dynamiczny umożliwiający stałe jej
dynamiczny umożliwiający stałe jej
modelowanie bez konieczności
modelowanie bez konieczności
wstrzymywania prac całego działu,
wstrzymywania prac całego działu,
4.
4.
Struktura musi podkreślać aspekt
Struktura musi podkreślać aspekt
celowościowy całego systemu.
celowościowy całego systemu.
Modelowanie struktury
Modelowanie struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
metodologia pracy
metodologia pracy
:
:
1.
1.
Ustalenie celu głównego
Ustalenie celu głównego
(funkcje,zadania)
(funkcje,zadania)
2.
2.
Projektowanie stanowisk pracy
Projektowanie stanowisk pracy
3.
3.
Grupowanie stanowisk
Grupowanie stanowisk
organizacyjnych
organizacyjnych
4.
4.
Ustalenie stosunków
Ustalenie stosunków
podporządkowania
podporządkowania
5.
5.
Opis graficzny struktury
Opis graficzny struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
6.
6.
Proces formalizacji
Proces formalizacji
7.
7.
Metodyka wdrożenia nowego
Metodyka wdrożenia nowego
rozwiązania
rozwiązania
DZIĘKUJĘ ZA
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ
UWAGĘ