Włóknienie płuc
Etiologia
(ponad 140 przyczyn)
Choroby zawodowe:
Pylica węglowa, krzemowa, azbestowa, berylowa
Grzybice - kryptokoza
Choroby układowe tkanki łącznej:
RZS
SLE
Twardzina uogólniona
Z. Sjorgena
Zapalenie skórno-mięśniowe
Mieszana choroba tkanki łącznej
Nowotwory
Promieniowanie
Etiologia
Nadwrażliwość na wdychane alergeny:
Płuco farmera
Płuco hodowców gołębi
Płuco uprawiających trzcinę cukrową
Płuco robotników odkorowujących klony
Leki:
Nitrofurantoina
Amiodaron
Bleomycyna, Cyklofosfamid, Metotreksat
Idiopatyczne włóknienie płuc
Genetycznie dziedziczone niedobory enzymów
proteolitycznych
Niedobór alfa-1-antytrypsyny
Przebieg:
1. Przebieg ostry
prowadzący do śmierci w ciągu kilku tygodni
bardzo rzadki
2. Przebieg przewlekły
przebieg paroletni
choroba postępuje powoli
chory umiera wśród narastającej niewydolności
oddechowej
Patomechanizm:
Zaburzenie równowagi z w zrębie
łącznotkankowym
Zmiana proporcji w stosunkach ilościowych
między poszczególnymi typami kolagenu
Faza początkowa – wzrost kolagenu typu IV
(komórki wyściółki pęcherzyków i śródbłonek)
Faza pośrednia – wzrost kolagenu typu I i III
(miofibroblasty)
Faza zaawansowana – wzrost kolagenu typu I
(Fibroblasty)
Włóknienie zawsze toczy się w przegrodach
międzypęcherzykowych i ścianie oskrzelików
Przebieg:
1. Klinicznie
Duszność wysiłkowa
Kaszel suchy (bez odpluwania)
Osłabienie, zmęczenie
Wzrost temperatury ciała
Czasem nieznaczna sinica
Utrata masy ciała
Początkowy okres choroby nieuchwytny – pacjent
zgłasza się już z rozwiniętymi zmianami w płucach
2.Mikroskopowo – rozróżnia się 3
odmiany zmian:
a) Zapalenie Śródmiąższowe
Przesięk w przegrodach
międzypęcherzykowych
Wysięk w świetle pęcherzyków i
formowanie błon szklistych
Proteoglikany i kolagen wytwarzany w
nadmiarze w przegrodach
międzypęcherzykowych
Zajęcie tkanki łącznej ściany oskrzelików
oddechowych i końcowych – świadczy o
ciężkości dalszego przebiegu
W RTG – zmienione dolne części obu płuc
b) Zapalenie złuszczające śródmiąższowe
makrofagi w pęcherzykach płucnych i
oddzielenie nabłonka pęcherzykowego
komórki nabłonkowe płaskie pęcherzyków są
zastępowane przez komórki II typu (sześcienne)
lepsze rokowanie
c) Zapalenie limfocytarne śródmiąższowe płuc
charakterimmunoproliferacyjny
(hipergamaglobulinemia)
przebiega skrycie powoli
w poszerzonych przegrodach limfocyty,
makrofagi i plazmocyty
stopniowy wzrost kolagenu i proteoglikanów
w przegrodach
3.Makroskopowo:
obraz zależy od okresu rozwoju choroby
tkanka płucna staje się spoista, mniej ukrwiona, o
zmniejszonej powietrzności
początkowo – zmiany ogniskowe stopniowo obejmują
większe części miąższu
miąższ ulega obkurczeniu – zmiany zaawansowane
na przekroju – wygląd plastra miodu
opłucna trzewna pogrubiała
jama opłucnej z reguły wolna
Włóknienie płuc w przebiegu RZS
Włóknienie płuc w przebiegu zapalenia
skórno-mięśniowego
Idiopatyczne włóknienie płuc
Rozszerzenia oskrzeli = Rozstrzenia oskrzeli
(bronchiectases)
1.Przyczyny:
Osłabienie ściany oskrzeli przez zapalenie
martwica,
zanik włókien sprężystych
mięśni gładkich
Zwężenie dużych oskrzeli
nowotwory
ucisk z zewnątrz
blizny
ciało obce
Pociąganie ściany przez blizny wokół oskrzeli przez zrosty
opłucnej i tkanki płuc
Zaleganie zbyt gęstej wydzieliny (mukowiscydoza)
Zaburzenia rozwojowe dróg oddechowych (tkanka
mięśniowa i sprężysta)
2. Podział:
Zwykle są mnogie
Dotyczą wielu oskrzeli
A) W zależności od kształtu:
R. Workowate
R. Walcowate
R. Wrzecionowate
B)
W zależności od zachowania się błony
śluzowej:
R. Przerostowe – błona śluzowa przerosła i rozpulchniona
(Na początku)
R. Zanikowe – błona śluzowa cieńczeje (Z czasem)
3. Następstwa:
są terenem zmian zapalnych, często ropnych
- trudne do opanowania
ropień płuca, ropniak opłucnej
żylaki w błonie śluzowej rozszerzonych
oskrzeli
skrobiawica wtórna
metaplazja płaskonabłonkowa nabłonka
powierzchniowego
zespół serca płucnego z powodu
nadciśnienia płucnego