Narzędzia
Narzędzia
zarządzania
zarządzania
systemem
systemem
Jacek
Jacek
Węglarczyk
Węglarczyk
Zarządzanie
Zarządzanie
jest działaniem po części
jest działaniem po części
racjonalnym, logicznym, opartym na
racjonalnym, logicznym, opartym na
obiektywnych faktach i po części
obiektywnych faktach i po części
działaniem intuicyjnym, opartym na
działaniem intuicyjnym, opartym na
subiektywnym osądzie.
subiektywnym osądzie.
Taka sytuacja może szybko przekształcić
Taka sytuacja może szybko przekształcić
zarządzanie w bałagan – chyba, że dysponujemy
zarządzanie w bałagan – chyba, że dysponujemy
sprawnym narzędziem zarządzania.
sprawnym narzędziem zarządzania.
SIX SIGMA
SIX SIGMA
Metoda SIX SIGMA jest systemem ciągłego
Metoda SIX SIGMA jest systemem ciągłego
doskonalenia
doskonalenia
bazującym na stałym obniżaniu kosztów procesu –
bazującym na stałym obniżaniu kosztów procesu –
poprzez
poprzez
eliminację kosztów złej jakości.
eliminację kosztów złej jakości.
Polega ona na :
Polega ona na :
określeniu przyczyn zmienności
określeniu przyczyn zmienności
minimalizowaniu zmienności
minimalizowaniu zmienności
w realizowanych procesach
w realizowanych procesach
Wyznacza się wtedy tzw.
Wyznacza się wtedy tzw.
stopę procesu
stopę procesu
/ sigma /
/ sigma /
czyli udział wyrobów bez wad w badanym zbiorze.
czyli udział wyrobów bez wad w badanym zbiorze.
Parametr
Parametr
SIGMA
SIGMA
/ odchylenie standardowe /
/ odchylenie standardowe /
…
…
oznacza prawdopodobieństwo pojawienia się wady.
oznacza prawdopodobieństwo pojawienia się wady.
Im większa wartość parametru, tym lepsza jakość
Im większa wartość parametru, tym lepsza jakość
produktu
produktu
–
–
przy niezmienionej strukturze procesu.
przy niezmienionej strukturze procesu.
Six
Six
Sigma
Sigma
oznacza, że zmienność / możliwość pojawienia się
oznacza, że zmienność / możliwość pojawienia się
wady /
wady /
została ograniczona do 3,4 niezgodności na milion.
została ograniczona do 3,4 niezgodności na milion.
Przeciętne przedsiębiorstwa funkcjonują na poziomie
Przeciętne przedsiębiorstwa funkcjonują na poziomie
3 – 4 sigma. Uznaje się, że poziom poniżej 3 sigma
3 – 4 sigma. Uznaje się, że poziom poniżej 3 sigma
jest zagrożeniem dla istnienia przedsiębiorstwa na
jest zagrożeniem dla istnienia przedsiębiorstwa na
konkurencyjnym rynku.
konkurencyjnym rynku.
Dla poziomu
Dla poziomu
3 - koszt zapewnienia jakości wynosi 24 – 40 %
3 - koszt zapewnienia jakości wynosi 24 – 40 %
przychodu
przychodu
6 – koszt jw. poniżej 1 % przychodu
6 – koszt jw. poniżej 1 % przychodu
/ wg Harry, Schroeder /
/ wg Harry, Schroeder /
Poziom
Poziom
Liczba wad na milion
Liczba wad na milion
możliwości !!!
możliwości !!!
1 sigma
1 sigma
690 000 / ??? /
690 000 / ??? /
2 sigma
2 sigma
308 537 / firma niekonkurencyjna /
308 537 / firma niekonkurencyjna /
3 sigma
3 sigma
66 807 / firma przeciętna /
66 807 / firma przeciętna /
4 sigma
4 sigma
6 210 / firma dobra /
6 210 / firma dobra /
5 sigma
5 sigma
233 / firma z czołówki /
233 / firma z czołówki /
6 sigma
6 sigma
3,4 / firma idealna /
3,4 / firma idealna /
Założenia SIX SIGMA
Założenia SIX SIGMA
Wymagania klientów są dokładnie zdefiniowane
Wymagania klientów są dokładnie zdefiniowane
i stale uaktualniane
i stale uaktualniane
Procesy są udokumentowane i zarządzane
Procesy są udokumentowane i zarządzane
Pomiary efektów końcowych są jasne i zrozumiale
Pomiary efektów końcowych są jasne i zrozumiale
Menedżerowie wykorzystują pomiary i ich wyniki
Menedżerowie wykorzystują pomiary i ich wyniki
do oceny poziomu działania oraz identyfikacji
do oceny poziomu działania oraz identyfikacji
i problemów i możliwości ich rozwiązania
i problemów i możliwości ich rozwiązania
Doskonalenie procesów jest metodą zwiększania
Doskonalenie procesów jest metodą zwiększania
konkurencyjności firmy i jej rentowności
konkurencyjności firmy i jej rentowności
.
.
Six Sigma i inne koncepcje doskonalenia
Six Sigma i inne koncepcje doskonalenia
Zarówno ISO 9001 / w zakresie ogólnych zasad /, koncepcja TQM,
Zarówno ISO 9001 / w zakresie ogólnych zasad /, koncepcja TQM,
jak i metodyka Six Sigma opierają się na wspólnych założeniach.
jak i metodyka Six Sigma opierają się na wspólnych założeniach.
Poniżej dokonano porównania wg opisu
Poniżej dokonano porównania wg opisu
8 zasad zarządzania jakością.
8 zasad zarządzania jakością.
1. Orientacja na klienta
1. Orientacja na klienta
Six Sigma, zakładając praktycznie zerową liczbę
Six Sigma, zakładając praktycznie zerową liczbę
wad wyrobu,
wad wyrobu,
jest w pełni skoncentrowana na wartości, jaką
jest w pełni skoncentrowana na wartości, jaką
otrzymuje
otrzymuje
klient / zero defects /.
klient / zero defects /.
Dodatkowo Six Sigma odpowiada na wyzwanie,
Dodatkowo Six Sigma odpowiada na wyzwanie,
związane
związane
ze zwiększającą się złożonością nowoczesnych
ze zwiększającą się złożonością nowoczesnych
wyrobów
wyrobów
i procesów.
i procesów.
2. Przywództwo
2. Przywództwo
W Six Sigma niezbędne jest osobiste zaangażowanie
W Six Sigma niezbędne jest osobiste zaangażowanie
i wsparcie przedstawicieli najwyższego kierownictwa,
i wsparcie przedstawicieli najwyższego kierownictwa,
co powoduje zaangażowanie kierownictwa średniego
co powoduje zaangażowanie kierownictwa średniego
szczebla i zdecydowanie zwiększa szanse sukcesu
szczebla i zdecydowanie zwiększa szanse sukcesu
przedsięwzięcia.
przedsięwzięcia.
3. Zaangażowanie personelu
3. Zaangażowanie personelu
Metoda Six Sigma wymaga stworzenia struktury
Metoda Six Sigma wymaga stworzenia struktury
odpowiedzialności.
odpowiedzialności.
Naczelne kierownictwo
Naczelne kierownictwo
– identyfikuje obszary
– identyfikuje obszary
problemowe, dokonuje wyboru priorytetów,
problemowe, dokonuje wyboru priorytetów,
zatwierdza projekty
zatwierdza projekty
Champion
Champion
– wyżsi menedżerowie ; przygotowywanie
– wyżsi menedżerowie ; przygotowywanie
wstępnych założeń projektów, nadzór kilku projektów,
wstępnych założeń projektów, nadzór kilku projektów,
końcowa odpowiedzialność
końcowa odpowiedzialność
Master Black Belt
Master Black Belt
– eksperci w zakresie projektu,
– eksperci w zakresie projektu,
prowadzenie zespołu projektowego
prowadzenie zespołu projektowego
Black Belt
Black Belt
– eksperci wspierający pracę zespołów
– eksperci wspierający pracę zespołów
projektowych
projektowych
Green Belt
Green Belt
– pracownicy działający w zespołach
– pracownicy działający w zespołach
projektowych –
projektowych –
w odróżnieniu od poprzednich zajmują
w odróżnieniu od poprzednich zajmują
się także dotychczasowymi obowiązkami
się także dotychczasowymi obowiązkami
Dlaczego ?
Dlaczego ?
Np. posiadacz czarnego pasa / karate, dżudo / musi
Np. posiadacz czarnego pasa / karate, dżudo / musi
wykazać się umiejętnością wyboru, szybkiej reakcji,
wykazać się umiejętnością wyboru, szybkiej reakcji,
siłą i zdecydowaniem ; black belts muszą posiadać
siłą i zdecydowaniem ; black belts muszą posiadać
umiejętności prowadzenia w szybkim tempie kilku
umiejętności prowadzenia w szybkim tempie kilku
projektów naraz i szybkiej zmiany pozycji.
projektów naraz i szybkiej zmiany pozycji.
Pozyskiwanie i przekazywanie wiedzy jest
Pozyskiwanie i przekazywanie wiedzy jest
podstawowym obowiązkiem pracowników na
podstawowym obowiązkiem pracowników na
każdym poziomie firmy ; każde szkolenie kończy się
każdym poziomie firmy ; każde szkolenie kończy się
egzaminem.
egzaminem.
4,5. Podejście procesowe i systemowe
4,5. Podejście procesowe i systemowe
Metodę Six Sigma opiera się również na cyklu PDCA
Metodę Six Sigma opiera się również na cyklu PDCA
bardziej rygorystycznie
bardziej rygorystycznie
zaczynjąc od procesów biznesowych
zaczynjąc od procesów biznesowych
DMAIC
DMAIC
DEFINE
DEFINE
MEASURE
MEASURE
ANALYSE
ANALYSE
IMPROVE
IMPROVE
CONTROL
CONTROL
A P
C D
Metoda DMAIC
Metoda DMAIC
D – definiuj
D – definiuj
Należy definiować procesy i problemy tak dokładnie, jak
Należy definiować procesy i problemy tak dokładnie, jak
to
to
możliwe.
możliwe.
Jakie istnieją potrzeby w zakresie dot. procesu ?
Jakie istnieją potrzeby w zakresie dot. procesu ?
Kto jest klientem ?
Kto jest klientem ?
Jak wygląda mapa stanu obecnego ?
Jak wygląda mapa stanu obecnego ?
Jaki jest cel procesu ?
Jaki jest cel procesu ?
Które elementy są krytyczne / najważniejsze / ?
Które elementy są krytyczne / najważniejsze / ?
Kiedy trzeba wykonać działania ?
Kiedy trzeba wykonać działania ?
Metoda DMAIC
Metoda DMAIC
M – mierz
M – mierz
Należy zastosować najlepsze z dostępnych metod
Należy zastosować najlepsze z dostępnych metod
zbierania
zbierania
danych o procesie.
danych o procesie.
Jakie są kluczowe wskaźniki dla procesu ?
Jakie są kluczowe wskaźniki dla procesu ?
Czy wskaźniki są wystarczająco dokładne i wiarygodne ?
Czy wskaźniki są wystarczająco dokładne i wiarygodne ?
Czy dają wystarczający obraz procesu ?
Czy dają wystarczający obraz procesu ?
Jaka jest obecna baza procesu ?
Jaka jest obecna baza procesu ?
Czy i jak można zmierzyć postęp ?
Czy i jak można zmierzyć postęp ?
Jak zmierzyć sukces ?
Jak zmierzyć sukces ?
Metoda DMAIC
Metoda DMAIC
A – analizuj
A – analizuj
Analiza ma wykazać poprawność zdefiniowania,
Analiza ma wykazać poprawność zdefiniowania,
związek i
związek i
przydatność danych, określić przyczyny problemów,
przydatność danych, określić przyczyny problemów,
wskazać
wskazać
najlepsze rozwiązanie.
najlepsze rozwiązanie.
Jaki jest stan obecny ?
Jaki jest stan obecny ?
Czy jest wystarczająco dobry ?
Czy jest wystarczająco dobry ?
Kto może przeprowadzić ewent. zmiany ?
Kto może przeprowadzić ewent. zmiany ?
Jakie są potrzeby w zakresie zasobów ?
Jakie są potrzeby w zakresie zasobów ?
Co może spowodować niepowodzenie ?
Co może spowodować niepowodzenie ?
Jakie są największe trudności wdrożeniowe ?
Jakie są największe trudności wdrożeniowe ?
Metoda DMAIC
Metoda DMAIC
I – poprawiaj
I – poprawiaj
Po znalezieniu rozwiązania należy je wdrożyć, rezultaty
Po znalezieniu rozwiązania należy je wdrożyć, rezultaty
powinny
powinny
być zweryfikowane w oparciu o nowe dane.
być zweryfikowane w oparciu o nowe dane.
Jak wygląda przyszła mapa procesu ?
Jak wygląda przyszła mapa procesu ?
Czy istnieje możliwość załamania się procesu zmian ?
Czy istnieje możliwość załamania się procesu zmian ?
Jakie jeszcze działania są potrzebne by osiągnąć postawione
Jakie jeszcze działania są potrzebne by osiągnąć postawione
cele ?
cele ?
Metoda DMAIC
Metoda DMAIC
C – sprawdź
C – sprawdź
Zweryfikuj podjęte działania – efekt !
Zweryfikuj podjęte działania – efekt !
Czy proces daje się sterować / ryzyko, koszty / ?
Czy proces daje się sterować / ryzyko, koszty / ?
Jakie typy raportu są niezbędne do kontroli ?
Jakie typy raportu są niezbędne do kontroli ?
Jak można udowodnić, że cele są osiągnięte i będą
Jak można udowodnić, że cele są osiągnięte i będą
dotrzymywane ?
dotrzymywane ?
Jak zostanie zapewnione utrzymanie osiągniętych
Jak zostanie zapewnione utrzymanie osiągniętych
korzyści ?
korzyści ?
6. Ciągłe doskonalenie
6. Ciągłe doskonalenie
Projekt w Six Sigma trwa średnio 2 – 3 miesiące i
Projekt w Six Sigma trwa średnio 2 – 3 miesiące i
pozwala
pozwala
udoskonalić w określonym stopniu kluczowy proces.
udoskonalić w określonym stopniu kluczowy proces.
Następnie – po okresie zakorzenienia się zmiany -
Następnie – po okresie zakorzenienia się zmiany -
można
można
szukać możliwości dalszego doskonalenie lub zająć się
szukać możliwości dalszego doskonalenie lub zająć się
innym procesem.
innym procesem.
7. Podejmowanie decyzji opartych na
7. Podejmowanie decyzji opartych na
faktach
faktach
Zasadą Six Sigma jest podejmowanie decyzji na
Zasadą Six Sigma jest podejmowanie decyzji na
podstawie
podstawie
danych z pomiarów, np. zadowolenia klientów czy
danych z pomiarów, np. zadowolenia klientów czy
wydajności
wydajności
/ kosztów / procesów – przy zastosowaniu
/ kosztów / procesów – przy zastosowaniu
zaawansowanych
zaawansowanych
technik statystycznych.
technik statystycznych.
8. Współpraca z dostawcami oparta na
8. Współpraca z dostawcami oparta na
wzajemnych korzyściach
wzajemnych korzyściach
Wg Six Sigma jednym z podstawowych aksjomatów dot.
Wg Six Sigma jednym z podstawowych aksjomatów dot.
ograniczania zmienności procesów jest osiągnięcie
ograniczania zmienności procesów jest osiągnięcie
sytuacji, w
sytuacji, w
której organizacja i jej dostawcy posługują się tym
której organizacja i jej dostawcy posługują się tym
samym
samym
podejściem i stają się partnerami.
podejściem i stają się partnerami.
Kaizen
Kaizen
Podejście Six Sigma można połączyć z koncepcją
Podejście Six Sigma można połączyć z koncepcją
KAIZEN
KAIZEN
,
,
umozliwiającą wprowadzanie ciągłych, drobnych
umozliwiającą wprowadzanie ciągłych, drobnych
zmian i
zmian i
usprawnień w zakresie wszystkich realizowanych
usprawnień w zakresie wszystkich realizowanych
procesów.
procesów.
Istotę KAIZEN oddaje poniższy przykład, znany jako
Istotę KAIZEN oddaje poniższy przykład, znany jako
Diagram lokalizacji
Diagram lokalizacji
Blaszka Nakrętka Narzędzie
Blaszka Nakrętka Narzędzie
Śruba Podkładka
Śruba Podkładka
Ilość
Ilość
użycia x Odległość m
użycia x Odległość m
Narzędzie Nakrętka Blaszka
Narzędzie Nakrętka Blaszka
Śruba Podkładka
Śruba Podkładka
Metodę Six Sigma
Metodę Six Sigma
opracowała w latach osiemdziesiątych Motorola. W jej ślady
opracowała w latach osiemdziesiątych Motorola. W jej ślady
poszły m.in. GE, ABB, Sony, Polaroid, Texas \instruments.
poszły m.in. GE, ABB, Sony, Polaroid, Texas \instruments.
W Polsce stosują ją w swoich zakładach m.in. Whirlpool, GE
W Polsce stosują ją w swoich zakładach m.in. Whirlpool, GE
Capital Bank, Sauer Danfoss, Bombardier Transportation.
Capital Bank, Sauer Danfoss, Bombardier Transportation.
Korzyści obliczone :
Korzyści obliczone :
MOTOROLA / 1986 – 2001 / 16 mld USD
MOTOROLA / 1986 – 2001 / 16 mld USD
GENERAL ELECTRIC / 1996 – 1999 / 4,4 mld USD
GENERAL ELECTRIC / 1996 – 1999 / 4,4 mld USD
HONEYWELL / 1998 – 2000 / 1,8 mld USD
HONEYWELL / 1998 – 2000 / 1,8 mld USD
ALLIED SIGNAL / 1998 / 0,5 mld USD
ALLIED SIGNAL / 1998 / 0,5 mld USD
Six Sigma
Six Sigma
Nie jest metodą prostą i łatwą w stosowaniu, choć po jej
Nie jest metodą prostą i łatwą w stosowaniu, choć po jej
poznaniu staje się oczywistą.
poznaniu staje się oczywistą.
Najlepiej
Najlepiej
kręte ścieżki
kręte ścieżki
wdrożeniowe oddają słowa
wdrożeniowe oddają słowa
Jacka WELCH’a, prezesa GE :
Jacka WELCH’a, prezesa GE :
„
„
Postrzega się nas jako dość
Postrzega się nas jako dość
niezrównoważonych
niezrównoważonych
w zakresie implementacji Six Sigma. To słuszny
w zakresie implementacji Six Sigma. To słuszny
komentarz. Jesteśmy."
komentarz. Jesteśmy."
Literatura
Literatura
ECKES G.
ECKES G.
Six Sigma for everyone,
Six Sigma for everyone,
J. Willey & Sons,
J. Willey & Sons,
2003
2003
MODLIŃSKI W.
MODLIŃSKI W.
Sześć Sigma,
Sześć Sigma,
Of. Wyd. Pol. Warsz.,
Of. Wyd. Pol. Warsz.,
2004
2004
Artykuły PJ, A. Domańska, R. Wolniak, 2005
Artykuły PJ, A. Domańska, R. Wolniak, 2005
Dziękuję
Dziękuję
za uwagę
za uwagę