Anatomia ptaków

Anatomia ptaków

Układ kostny

Nie występują chrząstki nasadowe

.

Ośrodek

kostnienia

występuje w trzonie kości. Ilość szpiku

kostnego jest bardzo

mała, a kości są spneumatyzowane. Wyjątek

stanowią kości

przedramienia i ręki oraz kości kończyny

miednicznej.

Żuchwa- kość płatowa, kątowa, nadkątowa i

kość stawowa oraz pokrywkowa
(uzupełniająca).

Uwaga- jest tylko jeden kłykieć potyliczny.

Kręgosłup

Kręgosłup

Zbudowany jest z analogicznych odcinków jak u

Zbudowany jest z analogicznych odcinków jak u

ssaków, ale uległ modyfikacjom.

ssaków, ale uległ modyfikacjom.

Odcinek szyjny nie ma ustalonej liczby kręgów. U

Odcinek szyjny nie ma ustalonej liczby kręgów. U

różnych gatunków sprawa przedstawia się różnie.

różnych gatunków sprawa przedstawia się różnie.

Kręgi piersiowe ulegają zespoleniu (podobnie było u

Kręgi piersiowe ulegają zespoleniu (podobnie było u

gadów latających). U kury 1. i 6. krąg są wolne a 7.

gadów latających). U kury 1. i 6. krąg są wolne a 7.

zrasta się z kręgiem lędźwiowym. Zespolone kręgi

zrasta się z kręgiem lędźwiowym. Zespolone kręgi

piersiowe- kość grzbietowa

piersiowe- kość grzbietowa

(os dorsale- notarium).

(os dorsale- notarium).

Zespoleniu ulega także odcinek L-Sc kręgosłupa

Zespoleniu ulega także odcinek L-Sc kręgosłupa

tworząc

tworząc

kość lędźwiowo-krzyżową

kość lędźwiowo-krzyżową

(os synsacralis)

(os synsacralis)

.

.

Odcinek ogonowy rozpoczyna się od 2-3 kręgów

Odcinek ogonowy rozpoczyna się od 2-3 kręgów

zespolonych z kością lędźwiowo-krzyżową, a reszta

zespolonych z kością lędźwiowo-krzyżową, a reszta

jest wolna.

jest wolna.

Żebra

Żebra

Dzielimy je podobnie jak u ssaków na mostkowe i

Dzielimy je podobnie jak u ssaków na mostkowe i

rzekome, ale występują w odwrotnej kolejności.

rzekome, ale występują w odwrotnej kolejności.

U kury jest 7 żeber, ale 2 pierwsze nie

U kury jest 7 żeber, ale 2 pierwsze nie

kontaktują bezpośrednio z mostkiem. Żebro

kontaktują bezpośrednio z mostkiem. Żebro

składa się z żebra mostkowego

składa się z żebra mostkowego

(costa strenalis)

(costa strenalis)

i żebra kręgowego

i żebra kręgowego

(costa vertebralis).

(costa vertebralis).

Żebra

Żebra

kręgowe mają główkę żebra i guzek oddzielone

kręgowe mają główkę żebra i guzek oddzielone

szyjką. Od żeber mostkowych w połowie ich

szyjką. Od żeber mostkowych w połowie ich

długości odchodzą dogrzbietowo i doogonowo

długości odchodzą dogrzbietowo i doogonowo

listewki kostne czyli wyrostki haczykowate

listewki kostne czyli wyrostki haczykowate

(procc. uncinati).. Twory te służą do połączenia

(procc. uncinati).. Twory te służą do połączenia

żeber co wzmacnia klatkę piersiową.

żeber co wzmacnia klatkę piersiową.

Mostek

Mostek

Nie występuje metameryzacja. Jest to płaska

Nie występuje metameryzacja. Jest to płaska

blaszka kostna zwężająca się doogonowo.

blaszka kostna zwężająca się doogonowo.

Powierzchnia zewnętrzna jest wypukła. U

Powierzchnia zewnętrzna jest wypukła. U

ptaków grzeieniowych

ptaków grzeieniowych

(Carinatae)

(Carinatae)

występuje grzebień mostka

występuje grzebień mostka

(crista sterni).

(crista sterni).

Mostek i grzebień mostka są miejscem

Mostek i grzebień mostka są miejscem

przyczepu mięśni piersiowych ważnych dla

przyczepu mięśni piersiowych ważnych dla

lotu. Stąd tez grzebień mostka u nielotów i

lotu. Stąd tez grzebień mostka u nielotów i

ptaków biegających jest uwsteczniony bądź

ptaków biegających jest uwsteczniony bądź

nie występuje.

nie występuje.

Obręcz kończyny piersiowej

Obręcz kończyny piersiowej

Obręcz: łopatka, kość krucza i obojczyk.

Obręcz: łopatka, kość krucza i obojczyk.

U ptaków biegających kość krucza łączy się z

U ptaków biegających kość krucza łączy się z

łopatką kościozrostem pod kątem rozwartym.

łopatką kościozrostem pod kątem rozwartym.

U ptaków latających łączą się pod kątem

U ptaków latających łączą się pod kątem

ostrym za pomocą chrząstki włóknistej przez

ostrym za pomocą chrząstki włóknistej przez

co występuje tu pewna ruchomość.

co występuje tu pewna ruchomość.

Obojczyki prawy i lewy łączą się ze sobą tworząc

Obojczyki prawy i lewy łączą się ze sobą tworząc

jedną kość. Na dolnym końcu występuje

jedną kość. Na dolnym końcu występuje

więzadło biegnące do grzebienia mostka.

więzadło biegnące do grzebienia mostka.

Kość krucza wraz z łopatką tworzą panewkę

Kość krucza wraz z łopatką tworzą panewkę

stawu ramieniowego. Połączone są ze sobą te

stawu ramieniowego. Połączone są ze sobą te

2 kości chrząstką włóknistą.

2 kości chrząstką włóknistą.

Kości odcinka wolnego

Kości odcinka wolnego

Kościec ramienia- k. ramienna.

Kościec ramienia- k. ramienna.

Kościec przedramienia- k. łokciowa i

Kościec przedramienia- k. łokciowa i

promieniowa. Ich nasady są zespolone a między

promieniowa. Ich nasady są zespolone a między

nimi występuje przestrzeń międzykostna

nimi występuje przestrzeń międzykostna

przedramienia

przedramienia

(spatium interosseum ant.).

(spatium interosseum ant.).

Kość łokciowa jest grubsza i dłuższa od kości

Kość łokciowa jest grubsza i dłuższa od kości

promieniowej (u ssaków jest odwrotnie).

promieniowej (u ssaków jest odwrotnie).

Kościec ręki: nadgarstek, śródręcze i palce.

Kościec ręki: nadgarstek, śródręcze i palce.

Nadgarstek jest mocno zredukowany i np. u kury

Nadgarstek jest mocno zredukowany i np. u kury

występują w nim tylko 2 kości tj. kość

występują w nim tylko 2 kości tj. kość

promieniowa i łokciowa nadgarstka.

promieniowa i łokciowa nadgarstka.

Uwaga nie są to kości homologiczne do kości u

Uwaga nie są to kości homologiczne do kości u

ssaków pomimo sugerujących to nazw!!!

ssaków pomimo sugerujących to nazw!!!

Śródręcze buduje kość śródręcza. Utworzona

Śródręcze buduje kość śródręcza. Utworzona

jest z dwóch komponentów połączonych

jest z dwóch komponentów połączonych

kościozrostem. Pomiędzy kościozrostami

kościozrostem. Pomiędzy kościozrostami

występuje szpara,

występuje szpara,

Palce ręki są 3 (II, III i IV). Palec I ma jeden

Palce ręki są 3 (II, III i IV). Palec I ma jeden

człon. Palec III jest dwuczłonowy. Palec IV

człon. Palec III jest dwuczłonowy. Palec IV

również jest jednoczłonowy i zaopatrzony

również jest jednoczłonowy i zaopatrzony

jest w wyrostek zginaczowy

jest w wyrostek zginaczowy

(proc.

(proc.

flexorius

flexorius

).

).

U hoacyna palec I i II posiadają mocne pazury

U hoacyna palec I i II posiadają mocne pazury

z własnymi mięśniami. Dzięki temu ptak ten

z własnymi mięśniami. Dzięki temu ptak ten

wspina się po drzewach.

wspina się po drzewach.

humerus

humerus

Kończyna miedniczna

Kończyna miedniczna

Kość miedniczna jest zbudowana jest z

Kość miedniczna jest zbudowana jest z

analogicznych elementów jak u ssaków. Z

analogicznych elementów jak u ssaków. Z

wyjątkiem strusi nie występuje spojenie

wyjątkiem strusi nie występuje spojenie

łonowe.

łonowe.

Kość udowa przypomina kość udową ssaka.

Kość udowa przypomina kość udową ssaka.

Kości podudzia to zredukowana kość strzałkowa i

Kości podudzia to zredukowana kość strzałkowa i

bardzo mocna kość piszczelowa.

bardzo mocna kość piszczelowa.

Stęp nie występuje!!!!

Stęp nie występuje!!!!

Śródstopie powstaje ze zrośnięcia trzech kości

Śródstopie powstaje ze zrośnięcia trzech kości

śródstopia z szeregiem dalszym stępu. W

śródstopia z szeregiem dalszym stępu. W

wyniku tego zespolenia powstaje kość stępowo-

wyniku tego zespolenia powstaje kość stępowo-

śródstopna

śródstopna

(tarsometatarsus)

(tarsometatarsus)

.

.

Ptaki domowe posiadają 4 palce. Palec I jest

Ptaki domowe posiadają 4 palce. Palec I jest

przeciwstawny, skierowany do tyłu.

przeciwstawny, skierowany do tyłu.

Błona lotna

Błona lotna

(membrana propatagii)

(membrana propatagii)

jest to

jest to

sprężysty fałd skórny łączący przedramię z

sprężysty fałd skórny łączący przedramię z

ramieniem i tułowiem. Pomiędzy 2

ramieniem i tułowiem. Pomiędzy 2

warstwami skóry znajdują się pasma

warstwami skóry znajdują się pasma

mięśniowe tworzące mięsień napinacz błony

mięśniowe tworzące mięsień napinacz błony

lotnej

lotnej

(m. tensor propatagii).

(m. tensor propatagii).

Wpromieniowują tu także włókna pochodne

Wpromieniowują tu także włókna pochodne

m. biceps brachii

m. biceps brachii

(pars propatagialis)

(pars propatagialis)

i m.

i m.

deltoideus

deltoideus

(pars propatagialis).

(pars propatagialis).

Włókna mięśniowe białe i czerwone, O barwie

Włókna mięśniowe białe i czerwone, O barwie

decyduje obfitość ukrwienia.

decyduje obfitość ukrwienia.

Ścięgna m. zginaczy palców posiadają

Ścięgna m. zginaczy palców posiadają

specjalny mechanizm. Pochewki zginaczy

specjalny mechanizm. Pochewki zginaczy

mają otworki w które wchodzą półkoliste

mają otworki w które wchodzą półkoliste

wyniosłości tzw. żeberka. Działa to więc na

wyniosłości tzw. żeberka. Działa to więc na

zasadzie zatrzasków. Ptak więc nie używa

zasadzie zatrzasków. Ptak więc nie używa

mięśni, a kiedy chce zmienić pozycję

mięśni, a kiedy chce zmienić pozycję

mięśnie pokonują opór zamknięć.

mięśnie pokonują opór zamknięć.

Narząd pokarmowy

Narząd pokarmowy

Brak warg, policzków, dziąseł i zębów. W związku z

Brak warg, policzków, dziąseł i zębów. W związku z

tym nie ma tez przedsionka jamy ustnej.

tym nie ma tez przedsionka jamy ustnej.

Dziób- ma część górną

Dziób- ma część górną

(rostrum dors.)

(rostrum dors.)

i dolną

i dolną

(rostrum vent.)

(rostrum vent.)

. Łączą się w kącie dzioba (ust).

. Łączą się w kącie dzioba (ust).

Kostna podstawa dzioba jest pokryta przez

Kostna podstawa dzioba jest pokryta przez

pochwy rogowe

pochwy rogowe

(capsula rostri dors. et vent.).

(capsula rostri dors. et vent.).

Róg pochew jest tworem skóry właściwej i warstwy

Róg pochew jest tworem skóry właściwej i warstwy

rozrodczej naskórka. U piskląt dziób zaopatrzony

rozrodczej naskórka. U piskląt dziób zaopatrzony

jest w wyrostek rogowy (proc. cornualis).

jest w wyrostek rogowy (proc. cornualis).

Język ptaków, z wyjątkiem papug, nie posiada

Język ptaków, z wyjątkiem papug, nie posiada

mięśni własnych.

mięśni własnych.

Wole

Wole

(ingluvies)

(ingluvies)

: Jest to rozszerzenie przełyku

: Jest to rozszerzenie przełyku

w dolnej części odcinka szyjnego. Wole

w dolnej części odcinka szyjnego. Wole

prawdziwe zajmują niewielki odcinek

prawdziwe zajmują niewielki odcinek

przełyku i oparte są o obojczyki. W wolach

przełyku i oparte są o obojczyki. W wolach

magazynowany jest pokarm (ziarno) i

magazynowany jest pokarm (ziarno) i

poddawany działaniu specjalnej wydzieliny i

poddawany działaniu specjalnej wydzieliny i

soku żołądkowego. Wole mogą być

soku żołądkowego. Wole mogą być

dwudzielne jak u gołębia. Wole prawdziwe

dwudzielne jak u gołębia. Wole prawdziwe

występują np. u kury, indyka i gołębia.

występują np. u kury, indyka i gołębia.

Wole rzekome występują u ptaków wodnych.

Wole rzekome występują u ptaków wodnych.

Są długim rozszerzeniem przełyku. Zajmują

Są długim rozszerzeniem przełyku. Zajmują

prawie całą jego długość przełyku, ale nie

prawie całą jego długość przełyku, ale nie

zachodzą tam żadne istotne procesy

zachodzą tam żadne istotne procesy

trawienne.

trawienne.

Żołądek

Żołądek

Żołądek gruczołowy i mięśniowy. Między nimi

Żołądek gruczołowy i mięśniowy. Między nimi

jest cieśń.

jest cieśń.

Żołądek gruczołowy odpowiada części

Żołądek gruczołowy odpowiada części

wpustowej żołądka ssaka, cieśń trzonowi a

wpustowej żołądka ssaka, cieśń trzonowi a

żołądek mięśniowy odźwiernikowi.

żołądek mięśniowy odźwiernikowi.

W mielcu znajduje się

W mielcu znajduje się

cuticula

cuticula

stanowiąca

stanowiąca

ochronę przed kamieniami odgrywającymi

ochronę przed kamieniami odgrywającymi

rolę żaren.

rolę żaren.

Jelita

Jelita

Występują jelita cienkie, ślepe i jelito

Występują jelita cienkie, ślepe i jelito

końcowe.

końcowe.

Dwunastnica wychodzi z worka przedniego

Dwunastnica wychodzi z worka przedniego

żołądka mięśniowego. Między dwunastnicą

żołądka mięśniowego. Między dwunastnicą

wstępującą i zstępującą leży trzustka. Do

wstępującą i zstępującą leży trzustka. Do

dwunastnicy uchodzi przewód żółciowy lub

dwunastnicy uchodzi przewód żółciowy lub

przewód pęcherzykowo-żółciowy (np.

przewód pęcherzykowo-żółciowy (np.

perliczka i gołąb) oraz dwa przewody

perliczka i gołąb) oraz dwa przewody

trzustkowe.

trzustkowe.

Stek

Stek

(cloaca)

(cloaca)

Jest końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego.

Jest końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego.

Uchodzą doń moczowody i przewody płciowe. .

Uchodzą doń moczowody i przewody płciowe. .

Części steku:

Części steku:
-

część przednia (coprodeum)

część przednia (coprodeum)

-

część środkowa (urodeum)- uchodzą tu

część środkowa (urodeum)- uchodzą tu

moczowody

moczowody

-

część tylna (proctodeum)- tu znajduje się torba

część tylna (proctodeum)- tu znajduje się torba

Fabrycjusza

Fabrycjusza

na ścianie dolnej może być narząd kopulacyjny

na ścianie dolnej może być narząd kopulacyjny

(ptaki wodne).

(ptaki wodne).

Torba Fabrycujsza służy limfocytogenezie oraz ma

Torba Fabrycujsza służy limfocytogenezie oraz ma

funkcję wewnątrzwydzielniczą.

funkcję wewnątrzwydzielniczą.

Układ rozrodczy

Układ rozrodczy

U kury występuje tylko jeden jajnik- lewy.

U kury występuje tylko jeden jajnik- lewy.

Znajduje się on pod płucami i nerką.

Znajduje się on pod płucami i nerką.

Jajowód:

Jajowód:
-

Lejek

Lejek

-

Część główna

Część główna

-

Cieśń

Cieśń

-

Część macicza

Część macicza

-

Cześć pochwowa

Cześć pochwowa

Pierwszy odcinek jajnika tj. lejekodpowiada

Pierwszy odcinek jajnika tj. lejekodpowiada

jajnikowi ssaków.

jajnikowi ssaków.

Kolejna cześć to tzw. część białkotwórcza

Kolejna cześć to tzw. część białkotwórcza

(pars

(pars

albuminifera s. magnum oviductus)

albuminifera s. magnum oviductus)

. Część ta jest

. Część ta jest

bardzo rozszerzona (u kury do 35 cm). Tutaj

bardzo rozszerzona (u kury do 35 cm). Tutaj

wytwarzane jest białko jaja. Samo białko jest

wytwarzane jest białko jaja. Samo białko jest

produktem licznych gruczołów ściany jajowodu.

produktem licznych gruczołów ściany jajowodu.

W następnej części czyli cieśni wytwarzane są

W następnej części czyli cieśni wytwarzane są

wewnętrzna i zewnętrzna osłonka błony

wewnętrzna i zewnętrzna osłonka błony

pregaminowej.

pregaminowej.

Jajo przebywa w cieśni ok. 1 godz. 14 min.

Jajo przebywa w cieśni ok. 1 godz. 14 min.

Czwarty odcinek to część maciczna lub skorupotwórcza

Czwarty odcinek to część maciczna lub skorupotwórcza

(uterus oviductus s. pars testifera).

(uterus oviductus s. pars testifera).

Tu ma miejsce

Tu ma miejsce

wytwarzanie wapiennej ściany jaja.

wytwarzanie wapiennej ściany jaja.

Jajo przebywa w części macicznej ok. 20 godz. i 40 min.

Jajo przebywa w części macicznej ok. 20 godz. i 40 min.

Ostatnia cześć- 5- to część pochwowa

Ostatnia cześć- 5- to część pochwowa

(vagina

(vagina

oviductus)

oviductus)

. Jest to homolog pochwy ssaków i

. Jest to homolog pochwy ssaków i

prowadzi do steku. Na granicy części pochwowej i

prowadzi do steku. Na granicy części pochwowej i

macicznej znajduje się mięsień zwieracz.

macicznej znajduje się mięsień zwieracz.

Jądra leżą w obrębie jamy ciała. Jądro lewe

Jądra leżą w obrębie jamy ciała. Jądro lewe

jest większe od prawego.

jest większe od prawego.

Narząd oddechowy

Narząd oddechowy

Jama nosowa jest przedzielona przez przegrodę

Jama nosowa jest przedzielona przez przegrodę

nosa na dwie części. Przegroda ma cześć

nosa na dwie części. Przegroda ma cześć

chrzęstną i kostną. Jedynie jedna trzecia dna

chrzęstną i kostną. Jedynie jedna trzecia dna

jamy nosowej jest lita, pozostałe tylne 2/3 są

jamy nosowej jest lita, pozostałe tylne 2/3 są

przebite szczeliną. W obu połowach jamy

przebite szczeliną. W obu połowach jamy

nosowej znajdują się małżowiny nosowe- górna

nosowej znajdują się małżowiny nosowe- górna

i dolna.

i dolna.

Krtań, podobnie jak u gadów nie jest narządem

Krtań, podobnie jak u gadów nie jest narządem

głosotwórczym. Do wydawania dźwięków służy

głosotwórczym. Do wydawania dźwięków służy

oddzielny narząd czyli tzw. krtań tylna.

oddzielny narząd czyli tzw. krtań tylna.

Mięśniówka krtani tylnej zaopatrywana jest

Mięśniówka krtani tylnej zaopatrywana jest

przez nerw błędny, nerw podjęzykowy i nerwy

przez nerw błędny, nerw podjęzykowy i nerwy

szyjne, a przedniej tylko przez nerw błedny.

szyjne, a przedniej tylko przez nerw błedny.

Krtań przednia

Krtań przednia

(larynx cran.)

(larynx cran.)

zbudowana jest

zbudowana jest

z chrząstki pierścieniowatej i dwóch

z chrząstki pierścieniowatej i dwóch

chrząstek nalewkowatych. Chrząstka

chrząstek nalewkowatych. Chrząstka

tarczowata jest zespolona z chrząstką

tarczowata jest zespolona z chrząstką

pierścieniowatą. Nagłośnia jest pod

pierścieniowatą. Nagłośnia jest pod

postacią fałdu śluzówki. W jamie krtani nie

postacią fałdu śluzówki. W jamie krtani nie

ma strun głosowych.

ma strun głosowych.

Krtań tylna

Krtań tylna

(syrinx s. larynx caud.)

(syrinx s. larynx caud.)

występuje

występuje

tylko u ptaków i żółwi afrykańskich. Może

tylko u ptaków i żółwi afrykańskich. Może

być utworzona przez pierścienie tchawicy i

być utworzona przez pierścienie tchawicy i

nazywamy ją krtanią tchawiczą

nazywamy ją krtanią tchawiczą

(syrinx

(syrinx

trachealis),

trachealis),

chrząstek

chrząstek

oskrzeli

oskrzeli

– krtań

– krtań

oskrzelowa

oskrzelowa

(s. bronchialis)

(s. bronchialis)

lub przez

lub przez

tchawicę i oskrzela – krtań tchawiczo-

tchawicę i oskrzela – krtań tchawiczo-

oskrzelową

oskrzelową

(s. broncho-trachealis).

(s. broncho-trachealis).

Krtań tylną z płucami łączą oskrzela I rzędu czyli

Krtań tylną z płucami łączą oskrzela I rzędu czyli

główne. Oskrzele główne wnika do płuc i dzieli się

główne. Oskrzele główne wnika do płuc i dzieli się

na mniejsze. Przechodzi przez całe płuco i

na mniejsze. Przechodzi przez całe płuco i

przechodzi w oskrzela II rzędu. Tuż przed wejściem

przechodzi w oskrzela II rzędu. Tuż przed wejściem

do płuc oskrzele główne rozszerza się- przedsionek.

do płuc oskrzele główne rozszerza się- przedsionek.

Z tego miejsca odchodzi worek powietrzny

Z tego miejsca odchodzi worek powietrzny

piersiowy przedni. Po wyjściu oskrzela z płuc

piersiowy przedni. Po wyjściu oskrzela z płuc

odchodzi worek powietrzny brzuszny. Od pnia

odchodzi worek powietrzny brzuszny. Od pnia

oskrzela głównego odchodzi oskrzele pośrodkowe,

oskrzela głównego odchodzi oskrzele pośrodkowe,

które kończy się workiem powietrznym piersiowym

które kończy się workiem powietrznym piersiowym

tylnym.

tylnym.

Dalej od oskrzela głównego odchodzi grupa oskrzeli

Dalej od oskrzela głównego odchodzi grupa oskrzeli

górnych i grupa oskrzeli dolnych.

górnych i grupa oskrzeli dolnych.

Pierwsze oskrzele dolne kończy się w.p. szyjnym, a

Pierwsze oskrzele dolne kończy się w.p. szyjnym, a

drugie oskrzele dolne w.p. obojczykowym. Trzecie

drugie oskrzele dolne w.p. obojczykowym. Trzecie

oskrzele dolne nie ma worka powietrznego .

oskrzele dolne nie ma worka powietrznego .

Oskrzele dolne czwarte po podziałach kończy się w

Oskrzele dolne czwarte po podziałach kończy się w

w.p. piersiowym przednim.

w.p. piersiowym przednim.

Płuca

Brak podziału na płaty. Nie występuje

Brak podziału na płaty. Nie występuje

opłucna. Przepona jest szczątkowa.

opłucna. Przepona jest szczątkowa.

Worki powietrzne

Worki powietrzne

Są to jakby pęcherze o ścianie zbudowanej z

Są to jakby pęcherze o ścianie zbudowanej z

błony surowiczej i śluzowej. Są

błony surowiczej i śluzowej. Są

przedłużeniem oskrzeli. Główne worki

przedłużeniem oskrzeli. Główne worki

powietrzne tworzą liczne zachyłki.

powietrzne tworzą liczne zachyłki.

Funkcje: zwiększają wentylację i wymianę

Funkcje: zwiększają wentylację i wymianę

gazową, obniżają ciężar ciała, regulują

gazową, obniżają ciężar ciała, regulują

ośrodek ciężkości, regulują ciepłotę ciała,

ośrodek ciężkości, regulują ciepłotę ciała,

funkcja przy nurkowaniu- nieznana.

funkcja przy nurkowaniu- nieznana.

1. Worki szyjne

1. Worki szyjne

(sacci cervicales)

(sacci cervicales)

2. Worek obojczykowy

2. Worek obojczykowy

(saccus

(saccus

claviculasris)

claviculasris)

3. Worki piersiowe doczaszkowe

3. Worki piersiowe doczaszkowe

(sacci thoracici cran.)

(sacci thoracici cran.)

4. Worki piersiowe

4. Worki piersiowe

(sacci thoracici

(sacci thoracici

caud.)

caud.)

5. Worki brzuszne

5. Worki brzuszne

(sacci

(sacci

abdominales)

abdominales)

Powłoka wspólna

(Integumentum communae)

Pióra

Pióra

(pennae)

(pennae)

są wytworem naskórka

są wytworem naskórka

1.

1.

Konturowe (pokrywowe)

Konturowe (pokrywowe)

2.

2.

Puchowe

Puchowe

3.

3.

Półpuchowe

Półpuchowe

4.

4.

Nitkowate

Nitkowate

5.

5.

Szczecinowate

Szczecinowate

6.

6.

Pędzelkowate

Pędzelkowate

Pióra konturowe są duże. Dzielimy je np. na lotki

Pióra konturowe są duże. Dzielimy je np. na lotki

umieszone na skrzydłach i sterówki w ogonie.

umieszone na skrzydłach i sterówki w ogonie.

Posiada:

Posiada:
-

Łodygę- oś

Łodygę- oś

(scapus)

(scapus)

-

Chorągiewkę

Chorągiewkę

(vexillium)

(vexillium)

Bliższy odcinek osi posiada nieopierzony odcinek

Bliższy odcinek osi posiada nieopierzony odcinek

tkwiący w mieszku pióra czyli dutkę. Dalsza

tkwiący w mieszku pióra czyli dutkę. Dalsza

część to elastyczna stosina z chorągiewką.

część to elastyczna stosina z chorągiewką.

Stosina jest czterokanciasta i posiada rdzeń.

Stosina jest czterokanciasta i posiada rdzeń.

Dutka zbudowana jest z rogu korowego i rdzenia

Dutka zbudowana jest z rogu korowego i rdzenia

pióra.

pióra.

Chorągiewka ma dwa rzędy promieni czyli gałęzi.

Chorągiewka ma dwa rzędy promieni czyli gałęzi.

Od promieni odchodzą promyki posiadające

Od promieni odchodzą promyki posiadające

haczyki z rzęskami.

haczyki z rzęskami.

Pióra kryjące są główną częścią upierzenia. Są

Pióra kryjące są główną częścią upierzenia. Są

krótkie i elastyczne.

krótkie i elastyczne.

Lotki są długie i bardzo odporne.

Lotki są długie i bardzo odporne.

Sterówki tworzą ogon ptaka. Są długie,

Sterówki tworzą ogon ptaka. Są długie,

wąskie, twarde i lekko wygięte.

wąskie, twarde i lekko wygięte.

Pióra puchowe są bardzo miękkie. Stosina jest

Pióra puchowe są bardzo miękkie. Stosina jest

bardzo krótka lub niewidoczna. Promyki nie

bardzo krótka lub niewidoczna. Promyki nie

maja haczyków.

maja haczyków.

Pióra półpuchowe są podobne do puchowych,

Pióra półpuchowe są podobne do puchowych,

ale posiadają długą stosinę.

ale posiadają długą stosinę.

Pióra nitkowate są szczątkowe i nie mają

Pióra nitkowate są szczątkowe i nie mają

właściwie chorągiewki.

właściwie chorągiewki.

Pióra szczecinowate to pióra nitkowate na

Pióra szczecinowate to pióra nitkowate na

niezwykle długiej stosinie.

niezwykle długiej stosinie.

Grzebień

Grzebień

(crista galli)

(crista galli)

jest to fałd skórny. W

jest to fałd skórny. W

grzebieniu występuje kilka zębów. Jest czerwony

grzebieniu występuje kilka zębów. Jest czerwony

czyli b. dobrze ukrwiony.

czyli b. dobrze ukrwiony.

Płaty podżuchwowe

Płaty podżuchwowe

(lobi submandibulares)

(lobi submandibulares)

czyli

czyli

dzwonki są parzyste.

dzwonki są parzyste.

Płaty uszne

Płaty uszne

(lobi auriculares)

(lobi auriculares)

są białe lub czerwone.

są białe lub czerwone.

Leża za płatami podżuchwowymi za oczodołami.

Leża za płatami podżuchwowymi za oczodołami.

Łuski rogowe stopy

Łuski rogowe stopy

(squamae corneae pedis)

(squamae corneae pedis)

są to

są to

wytwory

wytwory

zrogowaciałej warstwy naskórka.

zrogowaciałej warstwy naskórka.

Ostrogi

Ostrogi

(calcare)

(calcare)

występują u samców. Są to

występują u samców. Są to

wyrostki kostne okryte pochwą rogową. Leżą na

wyrostki kostne okryte pochwą rogową. Leżą na

tylno-przyśrodkowej stronie śródstopia.

tylno-przyśrodkowej stronie śródstopia.

Gruczoł kuprowy

Gruczoł kuprowy

(gl. uropygi)

(gl. uropygi)

ma kształt kulisty lub

ma kształt kulisty lub

jajowaty. Wielkość różna. Leży ponad ostatnimi

jajowaty. Wielkość różna. Leży ponad ostatnimi

kręgami krzyżowymi. Wydziela tłusta maź.

kręgami krzyżowymi. Wydziela tłusta maź.