Anatomia krtani
Anatomia krtani
Położenie krtani
Położenie krtani
C4-C7 mężczyźni
C3-C6 kobiety
Trójkąt szyi środkowy (żuchwa, mięśnie
mostkowo-obojczykowo-sutkowe, dno – trójkąt
tętnicy szyjnej).
Wyniosłość krtaniowa (jabłko Adama) –
chrząstka tarczowata.
Około 1 cm powyżej – trzon kości gnykowej.
Poniżej dolnego brzegu chrząstki
pierścieniowatej
– na przedniej ścianie tchawicy węzina gruczołu
tarczowego z płatami bocznymi zachodzącymi
ku górze, do płytki chrząstki tarczowatej.
Położenie krtani
Położenie krtani
Budowa krtani
Budowa krtani
Rusztowanie chrzęstne –
9 chrząstek
Parzyste:
nalewkowate, klinowe,
rożkowate
Nieparzyste:
pierścieniowata, tarczowata,
nagłośnia
Połączenia stawowe
Połączenia stawowe
Staw pierścienno-tarczowy
(kulisty),
ruch w osi czołowej – zmiana
długości fałdów głosowych
Staw pierścienno-nalewkowy
(eliptyczny) ruch w osi podłużnej
– zwężenie
i rozszerzenie szpary głośni
Mięśnie krtani
Mięśnie krtani
wewnętrzne, zewnętrzne
wewnętrzne, zewnętrzne
Zewnętrzne :
-
unoszące krtań (nadgnykowe) rylcowo-
gnykowy, żuchwowo-gnykowy, bródkowo-
gnykowy, dwubrzuścowy
-
obniżające krtań (podgnykowe) mostkowo-
gnykowy, łopatkowo-gnykowy, mostkowo-
tarczowy
-
cofające krtań – zwieracz gardła dolny
Mięśnie wewnętrzne krtani
Mięśnie wewnętrzne krtani
właściwe
właściwe
-
Rozwierające szparę głośni: pierścienno-
nalewkowy tylny
-
Zwężające szparę głośni: pierścienno-nalewkowy
boczny,
tarczowo-nalewkowy,
- Napinające fałdy głosowe: pierścienno-tarczowy,
głosowy
-
Rozwierające szparę głośni:
pierścienno-
nalewkowy tylny
-
Zwężające szparę głośni:
pierścienno-nalewkowy
boczny,
tarczowo-nalewkowy,
-
Napinające fałdy głosowe:
pierścienno-tarczowy,
głosowy
Trzy piętra krtani
Trzy piętra krtani
1.
Piętro górne –
przedsionek krtani
2.
Piętro środkowe –
jama
pośrednia krtani
3.
Piętro dolne –
jama
podgłośniowa krtani
Piętra krtani
Piętra krtani
Błona śluzowa krtani
Błona śluzowa krtani
Nabłonek wielorzędowy
migawkowy
Nabłonek wielowarstwowy płaski
nierogowaciejący – pokrywa
błonę śluzową na obwodzie
wejścia do krtani, powierzchni
przyśrodkowej nalewek,
powierzchni językowej nagłośni,
fałdach głosowych.
Gruczoły krtaniowe
Gruczoły krtaniowe
Trzy skupiska:
1.
Górne –
obie powierzchnie
nagłośni, przyległe części
przedsionka krtani,
2.
Środkowe –
fałdy kieszonki,
3.
Tylne –
okolica
międzynalewkowa.
Unaczynienie krtani
Unaczynienie krtani
Tętnica krtaniowa górna
– gałąź tętnicy
tarczowej górnej od tętnicy szyjnej
zewnętrznej,
Tętnica pierścienno-tarczowa
Ściana przednia i boczne ściany krtani
Tętnica krtaniowa dolna – od tętnicy
tarczowej dolnej, od tętnicy
podobojczykowej,
Tylna ściana krtani
Żyły
Żyły
Żyły towarzyszą tętnicom uchodząc
do dopływów żyły głównej górnej
Unerwienie krtani
Unerwienie krtani
Pochodzi od nerwów błędnych:
1.
Nerw krtaniowy górny –
-
gałąź zewnętrzna - ruchowo -
mięsień pierścienno-tarczowy,
czuciowo – przednia część
fałdów głosowych,
-
gałąź wewnętrzna – czuciowo –
górne piętro krtani do fałdów
głosowych
2
. Nerw krtaniowy dolny
:
ruchowo – pozostałe mięśnie krtani,
czuciowo – okolica podgłośniowa.
Nerwy krtaniowe zawierają również
włókna układu autonomicznego:
-
współczulne
-
przywspółczulne
Są to włókna naczynioruchowe i
wydzielnicze.
Układ chłonny krtani
Układ chłonny krtani
Fałdy głosowe dzielą układ chłonny
krtani na dwa piętra:
1.
Górne –
do węzłów chłonnych szyi
bocznych głębokich, na wysokości
podziału tętnicy szyjnej wspólnej
2.
Dolne –
spływ do węzłów chłonnych
przedktaniowych, przedtchawiczych,
przytchawiczych.
Receptory
Receptory
1.
Mechanoreceptory
2.
Chemoreceptory
3.
Proprioreceptory
4.
Receptory bólowe
Funkcje krtani
Funkcje krtani
Oddechowa
Zwierająca
Fonacyjna
Funkcje krtani
Funkcje krtani
Prawidłową funkcję oddechową
zapewniają:
-
mięśnie odwodzące krtani
(pierścienno-nalewkowy tylny),
-
sprawny staw pierścienno-
nalewkowy,
-
mechanizmy regulujące szpary
głośni
Krtań – najwęższy odcinek drogi
oddechowej,
Regulacja przepływu powietrza z płuc
i z powrotem (spokojny wdech – 3-5
m/s, kaszel – 120 m/s),
Spokojny wdech- fałdy głosowe
nienapięte, w pozycji pośredniej,
Głęboki, intensywny oddech – pełne
odwiedzenie fałdów głosowych –
minimalny opór wdychanego powietrza
Funkcja zwierająca
Funkcja zwierająca
Regulacja wielkości światła krtani
-
fałdy nalewkowo-nagłośniowe – zamykają
wejście do krtani podczas połykania i
wymiotów,
-
fałdy przedsionkowe – utrzymanie
zwiększonego ciśnienia w obrębie klatki
piersiowej zapobiegając wydostaniu się
powietrza z płuc,
ustalanie klatki piersiowej przy wzroście
ciśnienia wewnątrzbrzusznego (mikcja,
defekacja, poród)
-
fałdy głosowe – zapobiega w większym stopniu
dostawaniu się powietrza do płuc
Funkcja fonacyjna
Funkcja fonacyjna
Do wytworzenia prawidłowego głosu
niezbędne jest współdziałanie
następujących elementów:
Podgłośniowy zbiornik powietrza oddechowego
Sprawny mechanizm drgający
Przestrzenie rezonacyjne klatki piersiowej oraz
gardła, jamy ustnej, jamy nosowej
Podgłośniowy zbiornik
Podgłośniowy zbiornik
powietrza
powietrza
Płuca
Oskrzela
Tchawica
- wytwarza podmuch o wysokim ciśnieniu
-
przy swobodnej rozmowie 5-10 cm H2O
-
Natężenie dźwięku tworzonego w krtani
jest niemal wprost proporcjonalne do
ciśnienia podgłośniowego.
Teorie powstawania głosu
Teorie powstawania głosu
Nerwowo-mięśniowa (Husson)
Wysokość tonu krtaniowego i w
pewnej mierze jego natężenie,
zależą
od bezpośredniej kontroli OUN.
Teoria mięśniowo – elastyczna,
aerodynamiczna
Siłą wprowadzającą fałdy głosowe
w drganie jest ciśnienie słupa
powietrza
w okolicy podgłośniowej.
Budowa warstwowa fałdu
Budowa warstwowa fałdu
głosowego
głosowego
Różne właściwości mechaniczne
warstw umożliwiają odpowiednie
rozchodzenie się naprężeń
(warunek prawidłowego drgania
fałdów głosowych),
Zmniejszona podatność tkanek
na uszkodzenie
Nabłonek
Blaszka właściwa:
-
warstwa powierzchowna
-
warstwa pośrednia i głęboka –
więzadło głosowe
Mięsień tarczowo-nalewkowy
Gruczoły śluzowe
Gruczoły śluzowe
Fałdy głosowe nie mają własnych
gruczołów
Na lepkość śluzu wpływa:
-
stopień nawodnienia organizmu
-
charakter składu śluzu
-
przepuszczalność błon komórkowych dla
białek
-
choroby ogólne
-
przyjmowane leki
-
wiek
-
stres, reakcja bólowa
Wysokość tonu krtaniowego
Wysokość tonu krtaniowego
zależy od:
zależy od:
Długości i napięcia fałdów głosowych -
im fałd krótszy i bardziej napięty , tym ton wyższy
Masy i kształtu fałdów głosowych -
w zakresie tonów niskich fałdy są szerokie,
wysokich – stają się cieńsze
Fazy fonacji
Fazy fonacji
Zamknięcie głośni
Napięcie fałdów głosowych
Zwiększenie ciśnienia
podgłośniowego powietrza
Otwarcie fałdów głosowych
Powrót fałdów głosowych do
ustawienia pośredniego.
Fazy fonacji
Fazy fonacji