Ostre zapalenie wyrostka
robaczkowego
Appendicitis acuta
Łukasz Bereziak
Położenie wyrostka robaczkowego
1. miedniczny 40 - 60%
2
. wstępujący
- przyokrężniczy 10-17%
- zakątniczy
3. biodrowy 15 - 20%
4. międzypętlowy
5. położenia nietypowe (situs viscerum inversus, ciąża,
wady)
Appendicitis acuta - uwagi ogólne
- 50-60% operowanych z powodu „ostrego brzucha”
- od 120 lat w rozpoznaniu i kwalifikacji do zabiegu
decyduje tylko klinika
- 20-25% chorych - problemy diagnostyczne
40- 45% - u kobiet (20 - 40 rż)
- 15 - 25% negatywnych laparotomii
- opóżnienie laparotomii - znaczny wzrost odsetka
powikłań
u dzieci i staszych > 60 rż
Epidemilologia
6-7‰ populacji na świecie
zachorowalność w Polsce 1-3/1000 (częściej mężczyźni)
szczyt zachorowalności : 2-4 dekada życia (60 - 65%)
powikłania pooperacyjne : 5 - 17%
- app. simplex 2 -4%
- app. perforativa 20 %
śmiertelność - 0.1%
- > 60 rż. 5-7%
- > 70 rż 12-20%
Patogeneza
Zastój treści w wyrostku (zakażenie E.coli 80%)
Zatkanie światła - kał, robaczyce, przerośnięta zastawka
Pogrubienie ściany - odczyny grudek chłonnych
(migdałek jelitowy)
Ucisk z zewnątrz - zrosty, zmiany bliznowate
Skręt – b.rzadko
Zakażenie krwiopochodne
Appendicitis acuta
Appendicitis catarrhalis
Appendicitis ulcerosa
Appendicitis phlegmonosa
Appendicitis gangrenosa
Appendicitis perforativa
Podział
I. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
1. Bez zapalenia otrzewnej
2. Z miejscowym zapaleniem otrzewnej
a. Postępujące
b. Ustępujące
3. Z rozlanym zapaleniem otrzwenej
II. Przewlekłe zapalenie wyrostka robaczkowego
Objawy kliniczne
1. Podmiotowe
Silne bóle w okolicach prawego biodra, dość trudne do
zlokalizowania (ból zwiększa się przy zgięciu prawej nogi, nasila
się przy próbach poruszania się, głębszych oddechach i kaszlu),
obrona mięśniowa,
ból po zwolnieniu ucisku (objaw Blumberga),
brak łaknienia,
nudności (niekiedy nie występują),
wymioty (75% chorych),
przyspieszone tętno,
wzrost temperatury ciała,
u dzieci często biegunka i wzdęcie
zaparcia i zatrzymanie gazów,
Objawy kliniczne cd.
2. Przedmiotowe
- bolesność uciskowa
- objawy otrzewnowe
- Rowsing, Ligets, Jaworski,
- temperatura
- tętno 100-120/min
- badanie per rectum - bolesność
3. Badania dodatkowe
- leukocytoza 10000 - 15000 (dzieci i osoby starsze często norma)
- badanie moczu
- białko ostrej fazy CRP (wzrasta znamiennie u 85% chorych)
- metody obrazowe (USG,RTG brzucha, kolografia, CT, MR) 1986 -
Kolejność występowania objawów zapalenia
wyrostka robaczkowego wg Murphy(ego)
1. Ból
2. Nudności i wymioty
3. Bolesność uciskowa
4. Wzrost temperatury
5. Leukocytoza
Różnicowanie
– zapalenie płuc i opłucnej
– choroby rdzenia
– kolka wątrobowa
– zatrucia pokarmowe i nieżyt
żołądka
– niedrożność jelit
Różnicowanie
„miedniczy”
- niedrożność jelita grubego
– niedrożność jelita cienkiego
– zapalenie uchyłka jelita grubego
– kamica moczowodowa
– zapalenie wezłów chłonnych krezki
u kobiet
– zburzenia miesiączkowania
– zagrażające poronienie
– ciąża pozamaciczna
– torbiel jajnika
– ostre zapalenie przydatków
Różnicowanie
„międzypętlowy”
– ostra niedrożność jelita cienkiego
– choroba Crohna
– zapalenie uchyłka Meckela
– swoiste przedziurawienie jelita
– grużlica otrzewnej
– pneumokokowe zapalenie otrzewnej
– pęknięcie dolnego odcinka mięśnia prostego
brzucha
– kamica moczowodowa
– skręt lub zgorzel przyczepka sieciowego
Różnicowanie
„wstępujący”
– ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
– owrzodzenie, perforacja XII-cy
– ropień okołonerkowy, ostre wodonercze,
roponercze
– kamica nerkowa
– ostre zapalenie nerek
Różnicowanie
„biodrowy”
– perforacja wrzodu XII-cy
– rak kątnicy
– gruźlica, promienica kątnicy
– gruźlica węzłów chłonnych okoicy krętniczo-
kątniczej
– choroby stawu biodrowego
– ropień mięśnia biodrowego
– kamica moczowodowa
– nieswoiste zapalenie węzłów krezkowych
Zabiegi
appendectomia
Zabiegi
appendectomia laparoskopowa
Wyrostek robaczkowy, lekko zmieniony zapalnie, który
obecnie nie spełnia żadnej znaczącej roli w organizmie.
Pierwszym krokiem w zabiegu jest uwolnienie wyrostka z krezeczki. Dokonuje
się tego preparując wyrostek i używając elektrokoagulatora, aby zapobiec
krwawieniu.
Od szczytu wyrostka do jego podstawy
odcina się nożyczkami krezeczkę
wyrostka.
Podstawę wyrostka
podwiązuje się
nićmi.
Szew powinien być mocno
zaciśnięty, aby był
bezpieczny.
Odcinanie nożyczkami nici z szwu.
W końcu wyrostek może zostać odcięty od
podstawy.
Zabieg jest zakończony. Teraz tylko kontrola, czy
przypadkiem coś nie krwawi.
zakażenie ran po operacji ropowiczych wyrostków
niedrożność porażenna
wytworzenie ropnia (okołowyrostkowy, podprzeponowy i
miedniczy)
ropień lub mnogie ropnie wątroby (rzadko)
zakażenie ogólne (w przypadku zmniejszonej odporności)
zakażenie układu wrotnego (rzadko)
przetoki zewnętrzne z kikuta wyrostka
Powikłania zapalenia wyrostka
robaczkowego