Ostre zapalenie wyrostka 

robaczkowego

Appendicitis acuta

Łukasz Bereziak

 

 

 

 

 

 

 

 

Położenie wyrostka robaczkowego

1. miedniczny          40 - 60%

2

. wstępujący

      - przyokrężniczy   10-17%
      - zakątniczy
3. biodrowy             15 - 20%
4. międzypętlowy
5. położenia nietypowe (situs viscerum inversus, ciąża, 

wady)

 

 

Appendicitis acuta - uwagi ogólne

-    50-60% operowanych z powodu „ostrego brzucha”
-    od 120 lat w rozpoznaniu i kwalifikacji do zabiegu
       decyduje tylko klinika
-    20-25% chorych - problemy diagnostyczne
     40- 45%   -      u kobiet (20 - 40 rż) 
-   15 - 25% negatywnych laparotomii
-    opóżnienie laparotomii - znaczny wzrost odsetka 

powikłań
     u dzieci i staszych > 60 rż

 

 

Epidemilologia

6-7‰ populacji na świecie

zachorowalność w Polsce 1-3/1000  (częściej mężczyźni)

szczyt zachorowalności : 2-4 dekada życia  (60 - 65%)

powikłania pooperacyjne : 5 - 17%

     -  app. simplex 2 -4%

     -  app. perforativa 20 %

śmiertelność - 0.1%

     - > 60 rż.    5-7%

     - > 70 rż   12-20%

 

 

Patogeneza



Zastój treści w wyrostku (zakażenie E.coli 80%)



Zatkanie światła - kał, robaczyce, przerośnięta zastawka



Pogrubienie ściany - odczyny grudek chłonnych 

(migdałek jelitowy)



Ucisk z zewnątrz - zrosty, zmiany bliznowate



Skręt – b.rzadko



Zakażenie krwiopochodne

 

 

Appendicitis acuta

Appendicitis catarrhalis
Appendicitis ulcerosa
Appendicitis phlegmonosa
Appendicitis gangrenosa
Appendicitis perforativa

 

 

Podział

I. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego

1. Bez zapalenia otrzewnej
2. Z miejscowym zapaleniem otrzewnej

a. Postępujące
b. Ustępujące

3. Z rozlanym zapaleniem otrzwenej

II. Przewlekłe zapalenie wyrostka robaczkowego

 

 

Objawy kliniczne

1. Podmiotowe
Silne bóle w okolicach prawego biodra, dość trudne do 

zlokalizowania (ból zwiększa się przy zgięciu prawej nogi, nasila 

się przy próbach poruszania się, głębszych oddechach i kaszlu),
obrona mięśniowa,
ból po zwolnieniu ucisku (objaw Blumberga),
brak łaknienia,
nudności (niekiedy nie występują),
wymioty (75% chorych),
przyspieszone tętno,
wzrost temperatury ciała,
u dzieci często biegunka i wzdęcie
zaparcia i zatrzymanie gazów,

 

 

Objawy kliniczne cd.

2. Przedmiotowe

    - bolesność uciskowa

    - objawy otrzewnowe

    - Rowsing, Ligets, Jaworski,

    - temperatura

    - tętno 100-120/min

    - badanie per rectum - bolesność

3. Badania dodatkowe

    - leukocytoza 10000 - 15000 (dzieci i osoby starsze często norma)

    - badanie moczu

    - białko ostrej fazy CRP (wzrasta znamiennie u 85% chorych)

    - metody obrazowe (USG,RTG brzucha, kolografia, CT, MR) 1986 - 

 

 

Kolejność występowania objawów zapalenia 

wyrostka robaczkowego wg Murphy(ego)

1. Ból
2. Nudności i wymioty
3. Bolesność uciskowa
4. Wzrost temperatury
5. Leukocytoza

 

 

Różnicowanie

– zapalenie płuc i opłucnej
– choroby rdzenia
– kolka wątrobowa
– zatrucia pokarmowe i nieżyt 

żołądka
– niedrożność jelit

 

 

Różnicowanie

„miedniczy” 
- niedrożność jelita grubego
– niedrożność jelita cienkiego
– zapalenie uchyłka jelita grubego
– kamica moczowodowa
– zapalenie wezłów chłonnych krezki
u kobiet
– zburzenia miesiączkowania
– zagrażające poronienie
– ciąża pozamaciczna
– torbiel jajnika
– ostre zapalenie przydatków

 

 

Różnicowanie

„międzypętlowy” 
– ostra niedrożność jelita cienkiego
– choroba Crohna
– zapalenie uchyłka Meckela
– swoiste przedziurawienie jelita
– grużlica otrzewnej
– pneumokokowe zapalenie otrzewnej
– pęknięcie dolnego odcinka mięśnia prostego 

brzucha
– kamica moczowodowa
– skręt lub zgorzel przyczepka sieciowego

 

 

Różnicowanie

„wstępujący”
– ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
– owrzodzenie, perforacja XII-cy
– ropień okołonerkowy, ostre wodonercze, 

roponercze
– kamica nerkowa
– ostre zapalenie nerek

 

 

Różnicowanie

„biodrowy”
– perforacja wrzodu XII-cy
– rak kątnicy
– gruźlica, promienica kątnicy
– gruźlica węzłów chłonnych okoicy krętniczo-

kątniczej
– choroby stawu biodrowego
– ropień mięśnia biodrowego
– kamica moczowodowa
– nieswoiste zapalenie węzłów krezkowych

 

 

Zabiegi 

appendectomia

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zabiegi 

appendectomia laparoskopowa

 

 

Wyrostek robaczkowy, lekko zmieniony zapalnie, który 

obecnie nie spełnia żadnej znaczącej roli w organizmie.

 

 

Pierwszym krokiem w zabiegu jest uwolnienie wyrostka z krezeczki. Dokonuje 

się tego preparując wyrostek i używając elektrokoagulatora, aby zapobiec 

krwawieniu.

 

 

Od szczytu wyrostka do jego podstawy 

odcina się nożyczkami krezeczkę 

wyrostka.

 

 

Podstawę wyrostka 

podwiązuje się 

nićmi.

 

 

Szew powinien być mocno 

zaciśnięty, aby był 

bezpieczny.

 

 

Odcinanie nożyczkami nici z szwu.

 

 

W końcu wyrostek może zostać odcięty od 

podstawy.

 

 

Zabieg jest zakończony. Teraz tylko kontrola, czy 

przypadkiem coś nie krwawi.

 

 

zakażenie ran po operacji ropowiczych wyrostków

niedrożność porażenna

wytworzenie ropnia (okołowyrostkowy,  podprzeponowy i 

miedniczy)

ropień lub mnogie ropnie wątroby (rzadko) 

zakażenie ogólne (w przypadku zmniejszonej  odporności)          

                                                                                                          

                                                          

zakażenie układu wrotnego (rzadko) 

przetoki zewnętrzne z kikuta wyrostka

Powikłania zapalenia wyrostka 

robaczkowego