Leczenie zachowawcze powikłanego zapalenia wyrostka robaczkowego
Omówienie artykułu: A meta-analysis comparing conservative treatment versus acute appendectomy for complicated appendicitis (abscess or phlegmon)
Simillis C. i wsp.; Data utworzenia: 07.03.2011; Ostatnia modyfikacja: 07.03.2011
Opracowali: dr med. Andrzej Komorowski, dr med. Jan Brożek
Metody: Przegląd systematyczny z metaanalizą 17 badań obserwacyjnych opublikowanych w latach 1969-2007
Populacja: 1572 dorosłych i dzieci hospitalizowanych z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego powikłanego ropniem lub naciekiem okołowyrostkowym (bez rozlanego zapalenia otrzewnej)
Interwencja: Leczenie zachowawcze obejmujące samą antybiotykoterapię dożylną albo z drenażem ropnia pod kontrolą radiologiczną
Kontrola: Wczesne wycięcie wyrostka robaczkowego
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Odsetek powikłań ogółem, odsetek reoperacji, czas hospitalizacji i czas trwania dożylnej antybiotykoterapii
Wyniki: W grupie chorych leczonych zachowawczo, w porównaniu z grupą wczesnej apendektomii, stwierdzono:
mniejsze ryzyko powikłań ogółem (OR 0,24 [95% CI 0,13-0,44]; zakładając ryzyko powikłań w grupie wczesnej apendektomii ~40% przybliżona wartość NNT* wynosi 4 [95% CI 3-6])
mniejsze ryzyko niedrożności jelit (porażennej lub mechanicznej) (OR 0,35 [95% CI 0,17-0,71]; zakładając ryzyko niedrożności w grupie wczesnej apendektomii ~10% przybliżona wartość NNT* wynosi 16 [95% CI 12-37])
mniejsze ryzyko rozwoju ropnia wewnątrzbrusznego lub miednicznego (OR 0,19 [95% CI 0,07-0,58]; zakładając ryzyko rozwoju ropnia w grupie wczesnej apendektomii ~15% przybliżona wartość NNT* wynosi 9 [95% CI 7-17])
mniejsze ryzyko zakażenia rany (OR 0,28 [95% CI 0,13-0,60]; zakładając ryzyko zakażenia w grupie wczesnej apendektomii ~15% przybliżona wartość NNT* wynosi 10 [95% CI 8-18])
mniejsze ryzyko reoperacji (porównywano częstość reoperacji wśród chorych poddawanych planowemu zabiegowi wycięcia wyrostka robaczkowego po leczeniu zachowawczym z częstością reoperacji w grupie chorych, u których zabieg wykonywano w trybie pilnym) OR 0,17 [95% CI 0,04-0,75], zakładając ryzyko reoperacji w grupie wczesnej apendektomii ~10% przybliżona wartość NNT* wynosi 12 [95% CI 10-43])
Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy w zakresie liczby dni hospitalizacji (śr. różnica: 0,04 dnia [95% CI od -3,9 do 4,0]) oraz liczby dni stosowania antybiotyków i.v. (śr. różnica: 1,0 dzień [95% CI od -1,3 do 3,3]).
U 57% chorych początkowo leczonych zachowawczo wykonano odroczoną apendektomię.
_________________________________
(* NNT obliczone przez autorów opracowania na podstawie OR i średniego ryzyka w grupie kontrolnej zawartych w artykule)
Wniosek: U chorych na powikłane zapalenie wyrostka robaczkowego bez rozlanego zapalenia otrzewnej leczenie zachowawcze, w porównaniu z wczesną operacją wycięcia wyrostka robaczkowego, wiązało się z mniejszym ryzykiem wystąpienia powikłań, a zwłaszcza zakażenia rany, ropnia wewnątrzbrzusznego lub miednicznego, niedrożności jelit i konieczności wykonania ponownej operacji.
Uwagi: Dostępne dane pochodzą z badań obserwacyjnych, których wyniki nie były zgodne, dlatego łączna jakość danych wspierających wnioski jest bardzo niska. Autorzy przeglądu systematycznego podkreślają, że potrzebne są dobrze zaplanowane i wykonane badania z randomizacją aby bardziej wiarygodnie ustalić, które postępowanie jest korzystniejsze dla chorych.
Opublikowano w Medycyna Praktyczna Chirurgia 2011/01 http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=57905&l=1129&u=35358008