Dr n. med. Bogusław Bucki

Wpływ żywienia

na rozwój odporności

u dzieci

Instytut Dietetyki

PWSZ w Nysie

Rola układu

odpornościowego

Ochrona przed patogenami:

- odpowiedź humoralna,
- odpowiedź komórkowa,

kooperacja z układami

nerwowym,
endokrynowym,

Okresy dojrzewania układu

odpornościowego

Ciąża.

Okres karmienia piersią.

Żywienia enteralnego

(w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym).

Dojrzewanie układu

odpornościowego

Zależy od:

- różnicowania i dojrzewania narządów
limfatycznych,
- procesów adaptacyjnych do życia
pozałonowego:

zaprogramowanie odpowiedzi naturalnej,
nabyta specyficzna odpowiedź

immunologiczna,

Czynniki zaburzające

funkcjonowanie układu

odpornościowego

Zaburzające dojrzewanie

wewnątrzmaciczne.

Choroby matki.

Zagrożenia patogenami.

Wpływające na zakończenie ciąży.

Rola żywienia enteralnego

Źródło antygenów stymulujących

rozwój tkanki limfatycznej

- miejscowej produkcji IgA,
- aktywacja limfocytów śródnabłonkowych,
- wytworzenie tolerancji,

Dostarczenie czynników modulujących

dojrzewanie układu odpornościowego

(probiotyki i prebiotyki)

- regulacja składu flory bakteryjnej

Wpływ żywienia enteralnego

Ochrona przed infekcjami.

Tolerancja na własne antygeny, „nauka”

układu zgodności tkankowej .

Zmniejszenie wrażliwości na antygeny

środowiskowe, limfocyty T regulatorowe.

Ograniczenie indukcji chorób o podłożu
immunologicznym,

(degradacja antygenów).

Wpływ żywienia enteralnego

Niedożywienie

- głodzenie,
- choroby zaburzające odżywianie,

Efekt – wtórne niedobory odpornościowe;

zwiększona podatność i ciężkość przebiegu
infekcji, zwiększona umieralność.

Karmienie pokarmem matki

Czynniki ochronne siary i mleka matki.

Szybsze dojrzewanie układu
odpornościowego.

Większa sprawność układu
odpornościowego.

Czynniki ochronne siary

i mleka matki

Przeciwciała wydzielnicze:

- sIgA, sIgM ( w makrofagach)

IgG

(transcytoza)

Laktoferyna
Lizozym,
Laktoperoksydaza,

Cytokiny

(IL-1, 6, 8, TNF, IFNγ, TGFβ)

Czynniki ochronne siary

i mleka matki

Limfocyty.

Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe.

Składowe dopełniacza.

Białko wiążące wit. B12.

Oligosacharydy.

Oligosacharydy

Pochodne fruktozy i galaktozy

- siara ok. 20 g / L
- mleko dojrzałe ok. 15 g / L

Wpływ na florę jelitową – Bifidobakterie

selektywna stymulacja wzrostu,
hamowanie wiązania patogenów z nabłonkiem
jelitowym,
u dzieci karmionych tylko mlekiem matki jedyne
bakterie kolonizujęce przewód pokarmowy.

Oligosacharydy

Mleka modyfikowane zawierające:

- galaktooligosacharydy (GOS)

- fruktooligosacharydy (FOS)

GOS / FOS : 9 / 1

wpływa na rozwój flory bifidogennej;

Bifidobacterium
Lacidobacillus

Mikroelementy

niezbędne w odpowiedzi
immunologicznej

- Selen,

- Cynk,

- Żelazo,