Rola biologiczna białek
Białka budujące ciało człowieka składają się z
dwudziestu różnych aminokwasów. Związki te
łączą się w bardzo różnorodny sposób i tworzą
bardzo długie polipeptydowe łańcuchy.
Rola białka i jego właściwości zależą od
kolejnego ułożenia aminokwasów a także
zależą od składu aminokwasowego, gdyż
łańcuchy boczne konkretnych aminokwasów
mogą cechować pewne właściwości fizyczne
lub chemiczne.
Białka są jednym z dominujących związków w
ciele człowieka, gdyż stanowią nawet 15%
całkowitej masy ciała człowieka.
Prawidłowa zawartość białka w organizmie
zapewnia jego prawidłowe funkcjonowanie.
Jego podstawowa rolą jest dostarczanie
materiału budulcowego tkanek i komórek.
Składnik ten musi być dostarczany z
zewnątrz, w postaci pożywienia
zwierzęcego lub roślinnego, w
odpowiednich ilościach: zarówno
ilościowych jaki i jakościowych
funkcje regulatorowe
niektóre hormony są związkami białkowymi,
hormony kontrolują szereg procesów
życiowych
Ruch uporządkowany
Białka są głównymi składnikami mięśni.
Przesunięcie się dwu rodzajów włókien
białkowych względnie siebie prowadzi do
skurczu mięśnia.
W skali mikroskopowej ruchy
uporządkowane, takie jak
przemieszczanie się chromosomów
podczas mitozy lub poruszanie się
plemników za pomocą wici, są także
rezultatem działania białkowych układów
kurczowych
funkcje lokomotoryczne
dzięki takim białkom jak miozyna czy
aktyna możliwe jest kurczenie się mięśni i
ruch
funkcje strukturalne
dzięki swoim właściwościom białka mogą
utrzymywać kształt tkanek i komórek,
przykładem mogą być białka wzmacniające
takie jak elastyna czy kolagen
wytwarzanie i przekazywanie
impulsów nerwowych
Reakcja komórek nerwowych na
specyficzne bodźce przebiega z udziałem
białek receptorowych
. Przykładem jest rodopsyna, białko
fotoreceptorowe, występujące w komórkach
pręcikowych siatkówki
Kontrola wzrostu i różnicowania.
Kontrola odpowiedniej kolejności ekspresji
informacji genetycznej jest zasadniczym
warunkiem uporządkowanego wzrostu i
różnicowania komórek. Tylko mała część
informacji zawartej w genomie ujawnia się
w określonym przedziale życia komórki
immunologiczna
Białka o dużej swoistości, które
rozpoznają substancję obce dla ustroju i
łączą się z nimi, to przeciwciała.
Obcymi dla ustroju mogą być wirusy,
bakterie lub komórki innych
organizmów.
Białka odgrywają zatem istotna rolę w
rozróżnianiu między tym co własne i
obce dla danego organizmu
kataliza enzymatyczna
rola katalityczna białka stanowią enzymy
, dzięki którym możliwe jest szybkie
zachodzenie reakcji chemicznych,
przykładem może być kataliza
wielosacharydów do cukrów prostych),
transportowa – hemoglobina,
transferyna
Transport wielu małych cząsteczek i jonów
zachodzi z udziałem swoistych białek.
Przykładem jest hemoglobina, przenosząca
tlen w krwinkach czerwonych oraz
mioglobina, pokrewne białko
odpowiedzialne za transport tlenu w
mięśniach.
Funkcje mechaniczno -
strukturalne.
.
Dużą elastyczność mięśni oraz tkanki
kostnej zapewnia obecność kolagenu,
białka fibrylarnego.