Rynek roślin ozdobnych w

Polsce

Łukasz Galek
Marek Bonek
Gr. 30

Produkcja kwiaciarska na świecie



Wielkość powierzchni upraw

Traktując łącznie uprawy w gruncie i pod osłonami,

kwiaty cięte i rośliny doniczkowe uprawiane są w

skali świata na areale przekraczającym 212 tys.

hektarów, z czego około 1 przypada na kraje Azji i

Pacyfiku (rocznik AIPH). Tu znajdują się najwięksi

producenci kwiatów, tzn. Chiny i Indie, których

udział w światowej powierzchni upraw wynosi

odpowiednio około 28% i 16%. Do pierwszej

dziesiątki należą także Korea Południowa (5

miejsce), Japonia (6 miejsce) i Tajlandia (8 miejsce).

Powierzchnia upraw w gruncie i

pod osłonami



Wraz z rosnącą swobodą w wymianie międzynarodowej,

obserwuje się zjawisko malejącej roli osłon w produkcji

kwiaciarskiej w krajach o niesprzyjających warunkach

klimatycznych. Ze względu na wysokie koszty

budownictwa szklarniowego i ogrzewania szklarni,

produkcja w nich staje się coraz mniej konkurencyjna w

stosunku do produkcji z krajów południowych. Udział

osłon w całkowitej powierzchni kwiaciarskiej w tych

krajach w ostatnim dwudziestoleciu generalnie obniżył

się i wynosi np. około 37% w Belgii, 59% w Danii, 33%

we Francji, 39% w Niemczech i 13% w Wielkiej Brytanii.

Struktura upraw

kwiaciarskich



Produkcja gruntowa w większości krajów to

przede wszystkim produkcja kwiatów ciętych,

łącznie z krzewami uprawianymi w tym celu

(róża, mimoza). Ale w gruncie uprawiane są

także rośliny doniczkowe, w tym azalie i rośliny

balkonowe (np. w Wielkiej Brytanii i Niemczech

zajmują ok.1/3 areału). W produkcji pod

osłonami również podstawę stanowią kwiaty

cięte. Ale w wielu krajach znaczenie kwiatów

ciętych maleje. Wyraźna jest natomiast

tendencja rosnącej roli roślin doniczkowych.

Produkcja kwiaciarska w

Polsce



Powierzchnia upraw kwiaciarskich.

Polska dysponuje relatywnie niewielkim areałem

upraw kwiatów. Łączna powierzchnia w gruncie i

pod osłonami nie przekracza obecnie 1 tys. ha.

Przede wszystkim jesteśmy bardzo małym

producentem kwiatów w gruncie, gdyż według

szacunków powierzchnia ich uprawy wynosi jedynie

około 0,2 tys. ha. Nie obserwuje się także

rozwijania tej produkcji, co widoczne jest w krajach

naszej strefy klimatycznej. Bardzo

prawdopodobnym jest jednak, że zacznie

przybywać upraw kwiatów w gruncie.

Produkcja kwiatów ciętych w

Polsce



Wielkość i struktura powierzchni upraw

Wzrost powierzchni upraw kwiatów ciętych pod

osłonami, który rozpoczął się w 1993 roku,

trwał tylko do roku 1999. Był to wzrost

niewielki, bo jedynie o 24 ha, choć ze względu

na małą powierzchnię początkową wynosił on w

liczbach względnych 5%. W roku 2000

odnotowano już spadek areału uprawy o 2,3%

(o 11 ha), a w 2001 roku o dalsze 1,2% (o 6 ha).

Tak, więc kwiaty cięte uprawiane są dziś na

powierzchni mniejszej niż przed pięcioma laty.

Poziom produktywności

kwiaciarskiej w Polsce



Róże - prawie 90% uprawy róż znajduje się w szklarniach, a

tylko 10% uprawiane jest w tunelach foliowych. Większość

róż produkowana jest metodą tradycyjną, w gruncie ze

spoczynkiem zimowym. Część gospodarstw, głównie tych o

większym areale, przestawiła się w pierwszej połowie lat

90. na całoroczną produkcję w wełnie mineralnej, ale ze

względu na bardzo wysokie koszty ogrzewania zimą wielu z

nich powróciło do usypiania róż. Powyższe, jak również

fakt, iż produkcja w wielu wypadkach odbywa się w starych

i o nienajlepszym stanie technicznym szklarniach, plony

osiągane przez polskich producentów są relatywnie niskie.

Gerbera, Goździk, Frezja, Anthurium, Lilie, Tulipan,

Chryzantemy wielkokwiatowe

Opłacalność produkcji



W Polsce, pomimo uzyskiwania relatywnie

niskich plonów, produkcja kwiatów ciętych i

roślin doniczkowych jest w dalszym ciągu

opłacalna. Jak wynika z badań wskaźniki

opłacalności produkcji cały czas kształtują się na

poziomie powyżej 100-150. Wynika to m.in. z

korzystnych relacji cen kwiatów do cen środków

produkcji. Na przykład, aby zapłacić za 1 GJ

energii cieplnej czy 1 l etyliny polski producent

musi sprzedać około 3-5 razy mniej kwiatów

(zależnie od gatunku) niż producent holenderski,

zaś za godzinę pracy około 20-25 razy mniej.

Wielkość produkcji szkółkarskiej

w Polsce

Struktura produkcji szkółkarskiego materiału

ozdobnego uprawianego w pojemnikach w

Polsce

Ceny zbytu



Do obliczenia wartości produkcji szkółkarskiej niezbędne

było ustalenie średnich cen zbytu produkowanego

materiału, które w Polsce nie są nigdzie rejestrowane. W

tym celu wykorzystano 80 ofert handlowych firm

szkółkarskich z różnych części kraju. Oszacowanie

średnich cen ważonych nie było możliwe przy dużej ich

zmienności związanej z metodami uprawy (pojemniki,

grunt), ogromną różnorodnością gatunkową w danej

grupie roślin, sposobami rozmnażania (z siewu,

sadzonek, przez szczepienie, mikrorozmnażanie),

wielkością pojemników (najczęściej używane są te o

pojemności 0,6–7,5 dm3), wiekiem materiału

oferowanego do sprzedaży, a także lokalizacją szkółki.

Średnie hurtowe ceny roślin ozdobnych

uprawianych w pojemnikach i w gruncie w 2000
r., przyjęte do obliczania wartości

Szacunkowa wartość produkcji szkółkarskiego

materiału ozdobnego w Polsce w 2000 roku

Asortyment



Przy prawie 3,5-krotnej przewadze wielkości produkcji w

pojemnikach nad produkcją w gruncie wartość tej pierwszej

była 3,7 razy wyższa, co związane jest z cenami poszczególnych

grup roś lin. Wysokość cen określa znaczenie tych grup roślin z

ekonomicznego punktu widzenia. Przykładem są drzewa

alejowe, które stanowiły tylko 0,9% wyprodukowanych roślin, ale

w łącznej wartości produkcji ich udział wyniósł 8,8%, co stawia je

na trzeciej pozycji. Znacznie mniejsza była natomiast

ekonomiczna rola róż i bylin, gdyż przy udziale ilościowym,

odpowiednio, 10,6% i 16,6%, ich udział w wartości wyniósł,

odpowiednio, 2,6% i 3,6%. Dominującą rolę zachowały natomiast

rośliny iglaste. Wartość ich produkcji w 2000 roku wynosiła dla

upraw pojemnikowych 287,5 mln zł, dla gruntowych — 78,2 mln

zł, co stanowi — odpowiednio — 53,1% i 50% wartości produkcji

w każdej z tych grup. Na drugim miejscu, choć już ze znacznie

mniejszym udziałem w całej wartości produkcji, bo wynoszącym

tylko 13,2%, znajdują się drzewa i krzewy liściaste

Na tle krajów UE



Różnice w strukturze produkcji polskiej i w

wybranych krajach UE mają także

odzwierciedlenie w całkowitej wartości produkcji,

ale nie tłumaczą do końca jej absolutnego

poziomu przedstawionego w tabeli 4. Wpływa na

niego bowiem także ogólny poziom cen w danym

kraju, a w przypadku Polski również kurs euro.

Stąd też w mierniku pieniężnym nasza produkcja

szkółkarska była w 2000 roku 3 razy mniejsza niż

holenderska, 1,9 razy mniejsza niż brytyjska i aż

5,7 razy mniejsza niż niemiecka.

Wartość produkcji szkółkarskiej

w Polsce i wybranych innych

krajach UE

koniec