Poród przedwczesny.
Poród przedwczesny.
Etiopatogeneza,
Etiopatogeneza,
rozpoznanie,leczenie i
rozpoznanie,leczenie i
zapobieganie
zapobieganie
Agnieszka Kubiak
Agnieszka Kubiak
.
Definicja wg WHO
Definicja wg WHO
Poród przedwczesny
Poród przedwczesny
jest to poród
jest to poród
pomiędzy 22 a 36 ukończonym
pomiędzy 22 a 36 ukończonym
tygodniem ciąży liczonym od
tygodniem ciąży liczonym od
pierwszego dnia ostatniej miesiączki
pierwszego dnia ostatniej miesiączki
Poród przedwczesny jest jedną z
Poród przedwczesny jest jedną z
głównych przyczyn umieralności
głównych przyczyn umieralności
okołoporodowej oraz odległych
okołoporodowej oraz odległych
powikłań dotyczących rozwoju
powikłań dotyczących rozwoju
psychofizycznego i fizycznego
psychofizycznego i fizycznego
wcześniaków.
wcześniaków.
Epidemiologia
Epidemiologia
Wskaźnik porodów przedwczesnych:
Wskaźnik porodów przedwczesnych:
-Najniższy:
-Najniższy:
Holandia – 3,5%
Holandia – 3,5%
- Najwyższy:
- Najwyższy:
Indie – 34,7%
Indie – 34,7%
•
W Polsce częstość porodów
W Polsce częstość porodów
przedwczesnych w latach 1998-2001
przedwczesnych w latach 1998-2001
wynosiła ogółem 6,6 do 12%( w
wynosiła ogółem 6,6 do 12%( w
zależności od regionu), w tym przed
zależności od regionu), w tym przed
31. tygodniem ciąży 1,23%, a między
31. tygodniem ciąży 1,23%, a między
32.i 37. tygodniem 5,6%.
32.i 37. tygodniem 5,6%.
Z wcześniactwem łączy się wiele powikłań:
Z wcześniactwem łączy się wiele powikłań:
-
Zespól niewydolności oddechowej
Zespól niewydolności oddechowej
-
Krwawienia dokomorowe
Krwawienia dokomorowe
-
Dysplazja oskrzelowo – płucna
Dysplazja oskrzelowo – płucna
-
Opóźniony rozwój umysłowy
Opóźniony rozwój umysłowy
-
Retinopatia wcześniacza
Retinopatia wcześniacza
-
Leukomalacja
Leukomalacja
-
Martwicze zapalenie jelit
Martwicze zapalenie jelit
Ryzyko porażenia mózgowego jest 40 razy większe u
Ryzyko porażenia mózgowego jest 40 razy większe u
wcześniaków niż u noworodków donoszonych
wcześniaków niż u noworodków donoszonych
•
Ciężarne zagrożone porodem
Ciężarne zagrożone porodem
przedwczesnym powinny być
przedwczesnym powinny być
hospitalizowane w ośrodkach
hospitalizowane w ośrodkach
najwyższego stopnia referencji, gdzie
najwyższego stopnia referencji, gdzie
prowadzona jest profilaktyka zespołu
prowadzona jest profilaktyka zespołu
niewydolności oddechowej
niewydolności oddechowej
noworodka, a także
noworodka, a także
wysokospecjalistyczne leczenie.
wysokospecjalistyczne leczenie.
Etiologia
Etiologia
Najprawdopodobniej wieloczynnikowa
Najprawdopodobniej wieloczynnikowa
pozostaje jednak ciągle niedokońca
pozostaje jednak ciągle niedokońca
poznana. Zostały natomiast
poznana. Zostały natomiast
określone czynniki ryzyka, które
określone czynniki ryzyka, które
wg.Salinga można podzielić:
wg.Salinga można podzielić:
Etiologia cd.
Etiologia cd.
I CZYNNIKI MEDYCZNE:
I CZYNNIKI MEDYCZNE:
A. Obciążony wywiad:
A. Obciążony wywiad:
-przebyte porody przedwczesne
-przebyte porody przedwczesne
-przebyte poronienia
-przebyte poronienia
- poród przedwczesny u matki ciężarnej
- poród przedwczesny u matki ciężarnej
B. Czynniki występujące w ciąży:
B. Czynniki występujące w ciąży:
-choroby infekcyjne
-choroby infekcyjne
1.układu moczowego
1.układu moczowego
2.pochwowe
2.pochwowe
3.infekcje wewnątrzmaciczne
3.infekcje wewnątrzmaciczne
4.inne
4.inne
Etiologia
Etiologia
-krwawienia z macicy
-krwawienia z macicy
-ciąże wielopłodowe
-ciąże wielopłodowe
-łożysko przodujące
-łożysko przodujące
-łożysko przedwcześnie oddzielające się
-łożysko przedwcześnie oddzielające się
-HA stan przedrzucawkowy w EPH gestozie
-HA stan przedrzucawkowy w EPH gestozie
-cukrzyca
-cukrzyca
-wielowodzie
-wielowodzie
-wady płodu
-wady płodu
-niewydolność cieśniowo-szyjkowa
-niewydolność cieśniowo-szyjkowa
-cholestaza
-cholestaza
-konflikt serologiczny
-konflikt serologiczny
-niedokrwistość
-niedokrwistość
-wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
-wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
-przedwczesne pęknięcie błon płodowych
-przedwczesne pęknięcie błon płodowych
C. Przyczyny ginekologiczne
C. Przyczyny ginekologiczne
-
Wady rozwojowe macicy
Wady rozwojowe macicy
-
Duże mięśniaki macicy
Duże mięśniaki macicy
II CZYNNIKI SOCJALNE:
II CZYNNIKI SOCJALNE:
-niski status socjalno-ekonomiczny
-niski status socjalno-ekonomiczny
-stan cywilny wolny
-stan cywilny wolny
-praca fizyczna
-praca fizyczna
-palenie tytoniu i inne używki
-palenie tytoniu i inne używki
-lęk, stres
-lęk, stres
III CZYNNIKI NIEPOZNANE
III CZYNNIKI NIEPOZNANE
W praktyce, w chwili pojawienia się
W praktyce, w chwili pojawienia się
pierwszych objawów klinicznych przyczyna
pierwszych objawów klinicznych przyczyna
porodu przedwczesnego w większości
porodu przedwczesnego w większości
przypadków nie jest znana ,a nawet mimo
przypadków nie jest znana ,a nawet mimo
wielu metod diagnostycznych pozostaje
wielu metod diagnostycznych pozostaje
nieustalona w trakcie hospitalizacji.
nieustalona w trakcie hospitalizacji.
Rozpoznanie porodu
Rozpoznanie porodu
przedwczesnego
przedwczesnego
1.Wywiad
1.Wywiad
2.Objawy:
2.Objawy:
a) czynność skurczowa
a) czynność skurczowa
-udokumentowane skurcze macicy 4/20min
-udokumentowane skurcze macicy 4/20min
lub 8/60min. Czas trwania skurczu powyżej
lub 8/60min. Czas trwania skurczu powyżej
30 sekund
30 sekund
b) przedwczesne dojrzewanie szyjki
b) przedwczesne dojrzewanie szyjki
macicy
macicy
-skracanie, rozpulchnienie i rozwieranie
-skracanie, rozpulchnienie i rozwieranie
kanału szyjki macicy. Oceniane badaniem
kanału szyjki macicy. Oceniane badaniem
wewnętrznym lub/i USG.
wewnętrznym lub/i USG.
c) pęknięcie błon płodowych.
c) pęknięcie błon płodowych.
•
Różnicowanie porodu przedwczesnego:
Różnicowanie porodu przedwczesnego:
Bardzo ważne w rozpoznaniu porodu
Bardzo ważne w rozpoznaniu porodu
przedwczesnego jest przeprowadzenie
przedwczesnego jest przeprowadzenie
diagnostyki różnicowej. Należy w niej
diagnostyki różnicowej. Należy w niej
uwzględnić następujące schorzenia:
uwzględnić następujące schorzenia:
-
zakażenia układu moczowego
zakażenia układu moczowego
-
przedwczesne oddzielenie się łożyska
przedwczesne oddzielenie się łożyska
-
mięśniaki macicy
mięśniaki macicy
-
zapalenie wyrostka robaczkowego
zapalenie wyrostka robaczkowego
•
W przypadku podejrzenia porodu przedwczesnego diagnoza
W przypadku podejrzenia porodu przedwczesnego diagnoza
musi być jak najszybciej zweryfikowana w tym celu należy:
musi być jak najszybciej zweryfikowana w tym celu należy:
-
Hospitalizować ciężarną
Hospitalizować ciężarną
-
Przeprowadzić badanie położnicze przez pochwę, które powinno
Przeprowadzić badanie położnicze przez pochwę, które powinno
określić stopień zgładzenia szyjki macicy jej długość, pozycję
określić stopień zgładzenia szyjki macicy jej długość, pozycję
konsystencję, rozwarcie oraz stosunek części przodującej do
konsystencję, rozwarcie oraz stosunek części przodującej do
linii międzykolcowej. W przypadku przedwczesnego pęknięcia
linii międzykolcowej. W przypadku przedwczesnego pęknięcia
błon płodowych lub krwawienia z dróg rodnych należy odstąpić
błon płodowych lub krwawienia z dróg rodnych należy odstąpić
od badania palpacyjnego, zastępując je badanie we
od badania palpacyjnego, zastępując je badanie we
wziernikach poprzedzonym oceną ultrasonograficzną.
wziernikach poprzedzonym oceną ultrasonograficzną.
W trakcie badania przez pochwę wskazane jest pobranie wymazu
W trakcie badania przez pochwę wskazane jest pobranie wymazu
z pochwy szyjki macicy w celu wykrycia obecności:
z pochwy szyjki macicy w celu wykrycia obecności:
Paciorkowców Grupy B, Trichomonas vaginalis, Neisseria
Paciorkowców Grupy B, Trichomonas vaginalis, Neisseria
gonorrhoeae, Chlamydia trochomatis,lub tzw dysbakteriozy
gonorrhoeae, Chlamydia trochomatis,lub tzw dysbakteriozy
pochwy
pochwy
-
Zastosować reżim łóżkowy
Zastosować reżim łóżkowy
-
Zarejstrować czynność skurczową macicy
Zarejstrować czynność skurczową macicy
-
Wykonać badanie ultrasonograficzne, które
Wykonać badanie ultrasonograficzne, które
powinno pozwolić ocenić:
powinno pozwolić ocenić:
wiek ciążowy, masę płodu, położenie płodu,
wiek ciążowy, masę płodu, położenie płodu,
lokalizację łożyska, wskaźnik płynu owodniowego
lokalizację łożyska, wskaźnik płynu owodniowego
-
Wykonać badania dodatkowe:
Wykonać badania dodatkowe:
Badanie ogólne moczu, morfologię krwi
Badanie ogólne moczu, morfologię krwi
- Zastosować antybiotykoterapię ale jedynie w
- Zastosować antybiotykoterapię ale jedynie w
przypadkach udokumentowanej infekcji albo
przypadkach udokumentowanej infekcji albo
uzasadnionego podejrzenia infekcji
uzasadnionego podejrzenia infekcji
wewnątrzmacicznej
wewnątrzmacicznej
Leczenie porodu
Leczenie porodu
przedwczesnego
przedwczesnego
Przed podjęciem decyzji o wdrożeniu
Przed podjęciem decyzji o wdrożeniu
leczenia należy odpowiedzieć na dwie
leczenia należy odpowiedzieć na dwie
zasadnicze kwestie:
zasadnicze kwestie:
-
Czy przedłużenie ciąży nie niesie
Czy przedłużenie ciąży nie niesie
ryzyka dla matki?
ryzyka dla matki?
-
Czy nie wpłynie to niekorzystnie na
Czy nie wpłynie to niekorzystnie na
stan płodu?
stan płodu?
Leczenie cd.
Leczenie cd.
Czynniki wpływające na decyzję włączenia
Czynniki wpływające na decyzję włączenia
tokolizy:
tokolizy:
-wiek ciążowy
-wiek ciążowy
-zawansowanie porodu
-zawansowanie porodu
-towarzyszące powikłania w przebiegu ciąży
-towarzyszące powikłania w przebiegu ciąży
-stan błon płodowych (przedwczesne pęknięcie
-stan błon płodowych (przedwczesne pęknięcie
błon PROM)
błon PROM)
-dobrostan płodu( oceniany za pomocą badań
-dobrostan płodu( oceniany za pomocą badań
USG i kardiotokografii.)
USG i kardiotokografii.)
Leczenie cd.
Leczenie cd.
Postępowanie lecznicze:
Postępowanie lecznicze:
1.Hamowanie czynności skurczowej
1.Hamowanie czynności skurczowej
mięśnia macicy.
mięśnia macicy.
2.Stymulacja dojrzewania płuc płodu.
2.Stymulacja dojrzewania płuc płodu.
3.Wybór sposobu rozwiązania ciąży.
3.Wybór sposobu rozwiązania ciąży.
4.Postępowanie z wcześniakami
4.Postępowanie z wcześniakami
współpraca położników z zespołem
współpraca położników z zespołem
neonatologów.
neonatologów.
W hamowaniu czynności skurczowej macicy zastosowanie
W hamowaniu czynności skurczowej macicy zastosowanie
znajdują obecnie następujące grupy leków:
znajdują obecnie następujące grupy leków:
-betamimetyki (fenoterol, rytodryna,salbutamol)
-betamimetyki (fenoterol, rytodryna,salbutamol)
-siarczan magnezu
-siarczan magnezu
-antagoniści wapnia
-antagoniści wapnia
-inhibitory syntezy prostaglandyn (indometacyna, ASA)
-inhibitory syntezy prostaglandyn (indometacyna, ASA)
-antagoniści oksytocyny (tractocil)
-antagoniści oksytocyny (tractocil)
-progesteron i jego pochodne
-progesteron i jego pochodne
-leki psychotropowe (diazepam)
-leki psychotropowe (diazepam)
Betamimetyki
Betamimetyki
- najsilniejsze działanie hamujące na czynność skurczową
- najsilniejsze działanie hamujące na czynność skurczową
- działają wybiórczo na receptory beta2-adrenergiczne
- działają wybiórczo na receptory beta2-adrenergiczne
- działanie jest krótkotrwałe
- działanie jest krótkotrwałe
- dają wiele efektów ubocznych:
- dają wiele efektów ubocznych:
-
1. Ze strony układu krążenia: kołatanie serca,
1. Ze strony układu krążenia: kołatanie serca,
tachykardia, wzrost ciśnienia skurczowego i spadek
tachykardia, wzrost ciśnienia skurczowego i spadek
rozkurczowego, zwiększenie objętości wyrzutowej i
rozkurczowego, zwiększenie objętości wyrzutowej i
pojemności minutowej .
pojemności minutowej .
-
2. Hamują skurcze mięśni gładkich oskrzeli,
2. Hamują skurcze mięśni gładkich oskrzeli,
moczowodów i przewodu pokarmowego.
moczowodów i przewodu pokarmowego.
-
3.Aktywują glukoneogenezę powodując wzrost stężenia
3.Aktywują glukoneogenezę powodując wzrost stężenia
glukozy
glukozy
Betamimetyki
Betamimetyki
4.Hipokaliemia
4.Hipokaliemia
-
przenikają przez łożysko
przenikają przez łożysko
-
mają liczne przeciwwskazania do
mają liczne przeciwwskazania do
zastosowania: hipertyreoza, HA,
zastosowania: hipertyreoza, HA,
niewyrównana cukrzyca, choroby serca,
niewyrównana cukrzyca, choroby serca,
jaskra i inne.
jaskra i inne.
Dawkowanie:
Dawkowanie:
-dawkę dobieramy w oparciu o stan kliniczny
-dawkę dobieramy w oparciu o stan kliniczny
-rozpoczynamy od podania preparatu drogą
-rozpoczynamy od podania preparatu drogą
dożylną
dożylną
Fenoterol(Partusisten) 1-4 ug/min
Fenoterol(Partusisten) 1-4 ug/min
Ritodryna(Pre-Par) 100-400ug/min
Ritodryna(Pre-Par) 100-400ug/min
Salbutamol(Salbupart) 20-50ug/min
Salbutamol(Salbupart) 20-50ug/min
Terbutalina(Brethine) 10-20ug/min
Terbutalina(Brethine) 10-20ug/min
Izoksupryna(Duvadilan)
Izoksupryna(Duvadilan)
Siarczan magnezu
Siarczan magnezu
Siarczan magnezu
Siarczan magnezu
-zmniejsza stężenie wewnątrzkomórkowego Ca
-zmniejsza stężenie wewnątrzkomórkowego Ca
-wydalany jest wyłącznie przez nerki
-wydalany jest wyłącznie przez nerki
-objawy uboczne: atonia jelit, utrata odruchu
-objawy uboczne: atonia jelit, utrata odruchu
rzepkowego, duszność , depresja ośrodka
rzepkowego, duszność , depresja ośrodka
oddechowego
oddechowego
-przeciwwskazania: niewydolność nerek, spowolniona
-przeciwwskazania: niewydolność nerek, spowolniona
czynność oddechowa, miastenia, zaburzenia układu
czynność oddechowa, miastenia, zaburzenia układu
bodźcoprzewodzącego serca
bodźcoprzewodzącego serca
Dawkowanie:
Dawkowanie:
4-6 g w ciągu 20 min a następnie we wlewie
4-6 g w ciągu 20 min a następnie we wlewie
dawkę podtrzymującą 1-2 g /h
dawkę podtrzymującą 1-2 g /h
-
W czasie infuzji siarczanu magnezu należy
W czasie infuzji siarczanu magnezu należy
mieć stalą możliwość dożylnego podania
mieć stalą możliwość dożylnego podania
glukonianu wapnia, który jest antidotum na
glukonianu wapnia, który jest antidotum na
toksyczne skutki działania siarczanu
toksyczne skutki działania siarczanu
magnezu.
magnezu.
1g glukonianu wapnia w rozcieńczeniu
1g glukonianu wapnia w rozcieńczeniu
10%
10%
Antagoniści wapnia
Antagoniści wapnia
Nifedypina(Cordafen)
Nifedypina(Cordafen)
-hamują napływ jonów wapnia z przestrzeni
-hamują napływ jonów wapnia z przestrzeni
zewnątrzkomórkowej
zewnątrzkomórkowej
-głównie zmniejszają siłę skurczów bez
-głównie zmniejszają siłę skurczów bez
wyraźnego wpływu na częstość
wyraźnego wpływu na częstość
-objawy uboczne: obniżenie RR ,
-objawy uboczne: obniżenie RR ,
przyśpieszenie czynności serca, bóle głowy
przyśpieszenie czynności serca, bóle głowy
Dawkowanie: Nifedypina 10-20 mg co 4-6h
Dawkowanie: Nifedypina 10-20 mg co 4-6h
Inhibitory syntezy
Inhibitory syntezy
prostaglandyn
prostaglandyn
-hamują syntezę kwasu arachidonowego substratu do
-hamują syntezę kwasu arachidonowego substratu do
produkcji PGE
produkcji PGE
kwas acetylosalicylowy : 0,3-0,5g/dobę
kwas acetylosalicylowy : 0,3-0,5g/dobę
indometacyna: 0,025-0,5g/dobę
indometacyna: 0,025-0,5g/dobę
naproksen: 0,75-1,2g/dobę
naproksen: 0,75-1,2g/dobę
-objawy uboczne: zaburzenia krzepnięcia, przedwczesne
-objawy uboczne: zaburzenia krzepnięcia, przedwczesne
zamknięcie przewodu tętniczego, zmniejszenie
zamknięcie przewodu tętniczego, zmniejszenie
przepływu mózgowego, wylewy krwi do OUN, zgony
przepływu mózgowego, wylewy krwi do OUN, zgony
wewnątrzmaciczne płodów
wewnątrzmaciczne płodów
Przeciwwskazania: choroby nerek i
Przeciwwskazania: choroby nerek i
wątroby,przedwczesne odzielenie łożyska i inne
wątroby,przedwczesne odzielenie łożyska i inne
krwawienia w ciąży, małowodzie, HA
krwawienia w ciąży, małowodzie, HA
Antagoniści oksytocyny
Antagoniści oksytocyny
Ich kliniczna skuteczność i
Ich kliniczna skuteczność i
bezpieczeństwo są nadal
bezpieczeństwo są nadal
przedmiotem badań klinicnych.
przedmiotem badań klinicnych.
Tractocil
Tractocil
Przeciwskazania:
Przeciwskazania:
Wiek ciążowy<24 i >33
Wiek ciążowy<24 i >33
PROM>30 tygodnia ciąży
PROM>30 tygodnia ciąży
Progesteron i jego pochodne
Progesteron i jego pochodne
-
Powoduje hiperpolaryzację błony komórkowej
Powoduje hiperpolaryzację błony komórkowej
komórek mięśnia macicy, wynikiem czego
komórek mięśnia macicy, wynikiem czego
jest zmniejszenie jego pobudliwości i
jest zmniejszenie jego pobudliwości i
przewodnictwa.
przewodnictwa.
-
Zmniejsza wrażliwość macicy na oksytocynę
Zmniejsza wrażliwość macicy na oksytocynę
-
Jest szybko metabolizowany w związku z
Jest szybko metabolizowany w związku z
czym trudne jest uzyskanie stężenia o
czym trudne jest uzyskanie stężenia o
tokolitycznym efekcie
tokolitycznym efekcie
-
Zwiększa wrażliwość receptorów
Zwiększa wrażliwość receptorów
adrenergiczych na działanie betamimetyków.
adrenergiczych na działanie betamimetyków.
Prgesteron cd.
Prgesteron cd.
-Objawy uboczne: zaburzenia ze strony
-Objawy uboczne: zaburzenia ze strony
układu pokarmowego, hyperkalcemia,
układu pokarmowego, hyperkalcemia,
czasami żółtaczka zastoinowa, opisywano
czasami żółtaczka zastoinowa, opisywano
także przypadki maskulinizacji płodów.
także przypadki maskulinizacji płodów.
Preparaty :
Preparaty :
-Progesteron (Luteina)
-Progesteron (Luteina)
-Alliloestranol (Turinal)
-Alliloestranol (Turinal)
-Hydroksyprogesteron (Kaprogest)
-Hydroksyprogesteron (Kaprogest)
Ogólne zalecenia
Ogólne zalecenia
-
U pacjentek z regularną czynnością
U pacjentek z regularną czynnością
skurczową po 23 tygodniu ciąży
skurczową po 23 tygodniu ciąży
tokolizę rozpoczynamy od dożylnego
tokolizę rozpoczynamy od dożylnego
wlewu betamimetyku lub siarczanu
wlewu betamimetyku lub siarczanu
magnezu przez 48 h.
magnezu przez 48 h.
-
Po 27 tygodniu ciąży można Tractocile
Po 27 tygodniu ciąży można Tractocile
-
Po zahamowaniu czynności skurczowej
Po zahamowaniu czynności skurczowej
należy rozważyć terapię doustną.
należy rozważyć terapię doustną.
-
Każda ciężarna leczona tokolitykami
Każda ciężarna leczona tokolitykami
dożylnymi powinna być poddawana
dożylnymi powinna być poddawana
codziennej kontroli w zakresie:
codziennej kontroli w zakresie:
Gospodarki płynami ( ilość przyjmowanych
Gospodarki płynami ( ilość przyjmowanych
płynów nie może przekraczać 2500-
płynów nie może przekraczać 2500-
3000ml /dobę)
3000ml /dobę)
Stężenia potasu i glukozy
Stężenia potasu i glukozy
Stanu ogólnego (pomiar RR, tętna,
Stanu ogólnego (pomiar RR, tętna,
odruchów ścięgnistych i liczby oddechów,
odruchów ścięgnistych i liczby oddechów,
pomiar masy ciała)
pomiar masy ciała)
- Tokolizę należy natychmiast przerwać w razie
- Tokolizę należy natychmiast przerwać w razie
wystąpienia:
wystąpienia:
bólu w klatce piersiowej
bólu w klatce piersiowej
skrócenia oddechu
skrócenia oddechu
spadku liczby oddechów poniżej 14/minutę
spadku liczby oddechów poniżej 14/minutę
klinicznych objawów obrzęku
klinicznych objawów obrzęku
płuc( krwioplucie, duszność)
płuc( krwioplucie, duszność)
zaniku odruchów ścięgnistych
zaniku odruchów ścięgnistych
Stymulacja dojrzewania płuc
Stymulacja dojrzewania płuc
płodu
płodu
Stosowane leki:
Stosowane leki:
1.
1.
Glikokortykosterydy :
Glikokortykosterydy :
-deksametazon
-deksametazon
-betametazon
-betametazon
2. Mukolityki:
2. Mukolityki:
-ambroksol
-ambroksol
3. Metyloksantyny:
3. Metyloksantyny:
-aminofilina
-aminofilina
-
Glikokortykoidy należą do najważniejszych
Glikokortykoidy należą do najważniejszych
hormonów stymulujących dojrzewanie płuc
hormonów stymulujących dojrzewanie płuc
płodu.
płodu.
-
Hormony steroidowe działają na dwie
Hormony steroidowe działają na dwie
podstawowe komórki płuc płodu: komórki
podstawowe komórki płuc płodu: komórki
nabłonka oddechowego i fibroblasty.
nabłonka oddechowego i fibroblasty.
Pneumocyty II typu, wchodzące w skład
Pneumocyty II typu, wchodzące w skład
nabłonka wyścielającego pęcherzyki są
nabłonka wyścielającego pęcherzyki są
głównym miejscem biosyntezy surfaktantu.
głównym miejscem biosyntezy surfaktantu.
•
Rekomendacje amerykańskie dotyczące
Rekomendacje amerykańskie dotyczące
zastosowania steroidoterapii w zagrażającym
zastosowania steroidoterapii w zagrażającym
porodzie przedwczesnym:
porodzie przedwczesnym:
1. Pojedynczy kurs steroidoterapii należy rozważyć u
1. Pojedynczy kurs steroidoterapii należy rozważyć u
wszystkich kobiet ciężarnych pomiędzy 24 a 34
wszystkich kobiet ciężarnych pomiędzy 24 a 34
tygodniem ciąży, z ryzykiem porodu
tygodniem ciąży, z ryzykiem porodu
przedwczesnego w ciągu 7 dni
przedwczesnego w ciągu 7 dni
2. Przez pojedynczy kurs steroidoterapii rozumie się
2. Przez pojedynczy kurs steroidoterapii rozumie się
podanie domięśniowe dwóch 12 mg dawek
podanie domięśniowe dwóch 12 mg dawek
betametazonu w odstępach 24-godzinnych lub 6
betametazonu w odstępach 24-godzinnych lub 6
mg dawek deksametazonu w odstępach 12-
mg dawek deksametazonu w odstępach 12-
godzinnych
godzinnych
-
Dodatkowym korzystnym działaniem
Dodatkowym korzystnym działaniem
glikokortykosterydów jest zapobieganie
glikokortykosterydów jest zapobieganie
krwawieniom dokomorowym
krwawieniom dokomorowym
-
Prowadzenie terapii stymulującej
Prowadzenie terapii stymulującej
dojrzewanie płuc nie ma uzasadnienia w
dojrzewanie płuc nie ma uzasadnienia w
sytuacjach położniczych wymagających
sytuacjach położniczych wymagających
niezwłocznego zakończenia ciąży:
niezwłocznego zakończenia ciąży:
niedotlenienie płodu, zakażenie
niedotlenienie płodu, zakażenie
wewnątrzmaciczne, krwotok z dróg rodnych
wewnątrzmaciczne, krwotok z dróg rodnych
Decyzja o sposobie
Decyzja o sposobie
rozwiązania ciąży
rozwiązania ciąży
-
Należy uwzględnić wrażliwy na urazy
Należy uwzględnić wrażliwy na urazy
biochemiczny niedojrzały mózg płodu i unikać
biochemiczny niedojrzały mózg płodu i unikać
niedotlenienia.
niedotlenienia.
Wskazania do cięcia:
Wskazania do cięcia:
-nieprawidłowe położenie płodu
-nieprawidłowe położenie płodu
-przedwczesne oddzielenie łożyska, łożysko
-przedwczesne oddzielenie łożyska, łożysko
przodujące
przodujące
-objawy niedotlenienia
-objawy niedotlenienia
- przedłużający się poród, PROM
- przedłużający się poród, PROM
Zapobieganie:
Zapobieganie:
Długofalowemu zmniejszeniu liczby porodów
Długofalowemu zmniejszeniu liczby porodów
przedwczesnych służy odpowiednia
przedwczesnych służy odpowiednia
świadomość społeczna i zmiana stylu życia.
świadomość społeczna i zmiana stylu życia.
Należy podkreślić konieczność:
Należy podkreślić konieczność:
-częstszych badań kontrolnych
-częstszych badań kontrolnych
-wcześniejszego wystawiania zaświadczeń o
-wcześniejszego wystawiania zaświadczeń o
niezdolności do pracy
niezdolności do pracy
-ewentualnie wcześniejszego kierowania do
-ewentualnie wcześniejszego kierowania do
leczenia szpitalnego
leczenia szpitalnego
Przedwczesne pęknięcie błon
Przedwczesne pęknięcie błon
plodowych
plodowych
•
PROM - przedwczesne pęknięcie błon
PROM - przedwczesne pęknięcie błon
płodowych:
płodowych:
- Nastąpiło prze rozpoczęciem czynności
- Nastąpiło prze rozpoczęciem czynności
skurczowej
skurczowej
-
Należy do częstych patologii położniczych-
Należy do częstych patologii położniczych-
występuje w 2-4 % wszystkich ciąż i jest
występuje w 2-4 % wszystkich ciąż i jest
przyczyną około 1/3 porodów przedwczesnych.
przyczyną około 1/3 porodów przedwczesnych.
-
Ryzyko dla matki jest najczęściej konsekwencją
Ryzyko dla matki jest najczęściej konsekwencją
rozwijającej się infekcji wewnątrzmacicznej,
rozwijającej się infekcji wewnątrzmacicznej,
natomiast dla płodu i noworodka-
natomiast dla płodu i noworodka-
wcześniactwa i wszystkich jego następstw
wcześniactwa i wszystkich jego następstw
- Przedwczesne pęknięcie błon płodowych
- Przedwczesne pęknięcie błon płodowych
pozalożyskowych jest przerwaniem ciągłości
pozalożyskowych jest przerwaniem ciągłości
wszystkich trzech ich warstw ( owodni, kosmówki i
wszystkich trzech ich warstw ( owodni, kosmówki i
doczesnej).
doczesnej).
Przerwanie ciągłości błon płodowych może nastąpić :
Przerwanie ciągłości błon płodowych może nastąpić :
-
przed rozpoczęciem czynności skurczowej
przed rozpoczęciem czynności skurczowej
-
niezależnie od czasu trwania ciąż
niezależnie od czasu trwania ciąż
-
w obrębie ujścia wewnętrznego kanału szyjki
w obrębie ujścia wewnętrznego kanału szyjki
macicy( nad ujściem znajduje się tylko owodnia i
macicy( nad ujściem znajduje się tylko owodnia i
kosmówka jest to typowe miejsce pękania błon
kosmówka jest to typowe miejsce pękania błon
płodowych.)
płodowych.)
-
W prawidłowych warunkach błony
W prawidłowych warunkach błony
płodowe tworzą sterylny zbiornik,
płodowe tworzą sterylny zbiornik,
którego środowisko umożliwia wzrost
którego środowisko umożliwia wzrost
i rozwój płodu.
i rozwój płodu.
-
Najkorzystniejszym momentem
Najkorzystniejszym momentem
odpłynięcia płynu owodniowego jest
odpłynięcia płynu owodniowego jest
początek drugiego okresu porodu.
początek drugiego okresu porodu.
Czynniki ryzyka PROM:
Czynniki ryzyka PROM:
- Infekcje
- Infekcje
- Rozciągnięcie ściany macicy ( na skutek
- Rozciągnięcie ściany macicy ( na skutek
wielowodzia, ciąży bliźniaczej)
wielowodzia, ciąży bliźniaczej)
- Niski status socjoekonomiczny
- Niski status socjoekonomiczny
-
Choroby przenoszone drogą płciową
Choroby przenoszone drogą płciową
-
Poród przedwczesny w wywiadzie
Poród przedwczesny w wywiadzie
-
Obecność szwu okrężnego na szyjce macicy
Obecność szwu okrężnego na szyjce macicy
Diagnostyka :
Diagnostyka :
-
Badanie położnicze we wziernikach
Badanie położnicze we wziernikach
-
ultrasonograficzna ocena ilości płynu
ultrasonograficzna ocena ilości płynu
owodniowego ( AFI)
owodniowego ( AFI)
-
Określenie odczynu treści pochwy
Określenie odczynu treści pochwy
( pH płynu owodniowego jest zwykle
( pH płynu owodniowego jest zwykle
bliskie 6,5-7,5 )
bliskie 6,5-7,5 )
Różnicowanie:
Różnicowanie:
-
Niekontrolowane oddawanie moczu
Niekontrolowane oddawanie moczu
-
Obfite upławy
Obfite upławy
-
Obfite wydzielanie śluzu przy
Obfite wydzielanie śluzu przy
zwiększonym rozwarciu szyjki macicy
zwiększonym rozwarciu szyjki macicy
Powikłania:
Powikłania:
Stopień ryzyka zależy od czasu , jaki
Stopień ryzyka zależy od czasu , jaki
upływa od momentu pęknięcia błon do
upływa od momentu pęknięcia błon do
chwili porodu, oraz od zaawansowania
chwili porodu, oraz od zaawansowania
ciąży
ciąży
-
Infekcja wewnątrzmaciczna
Infekcja wewnątrzmaciczna
-
Niedotlenienie płodu ze wszystkim
Niedotlenienie płodu ze wszystkim
konsekwencjami wcześniactwa
konsekwencjami wcześniactwa
Postępowanie:
Postępowanie:
1.
1.
ZACHOWAWCZE:
ZACHOWAWCZE:
-hospitalizacja z ograniczeniem
-hospitalizacja z ograniczeniem
aktywności fizycznej
aktywności fizycznej
-nadzór nad przebiegiem ciąży( KTG, USG)
-nadzór nad przebiegiem ciąży( KTG, USG)
-obowiązuje obserwacja w kierunku
-obowiązuje obserwacja w kierunku
zakażenia wewnątrzmacicznego
zakażenia wewnątrzmacicznego
2. Czynne:
2. Czynne:
-
ewentualne leczenie tokolityczne,
ewentualne leczenie tokolityczne,
podawanie kortykosteroidów
podawanie kortykosteroidów
-
profilaktyczna antybiotykoterapia
profilaktyczna antybiotykoterapia
zaleca się podawanie antybiotyków o
zaleca się podawanie antybiotyków o
szerokim spektrum działania: terapię
szerokim spektrum działania: terapię
rozpoczyna się 6 godzin od pęknięcia
rozpoczyna się 6 godzin od pęknięcia
błon płodowych.
błon płodowych.
3. Inwazyjne:
3. Inwazyjne:
Wskazaniem są najczęściej objawy
Wskazaniem są najczęściej objawy
zagrażającego zakażenia
zagrażającego zakażenia
wewnątrzmacicznego i niedotlenienia plodu.
wewnątrzmacicznego i niedotlenienia plodu.
Sposób zakończenia ciąży powinien zawsze
Sposób zakończenia ciąży powinien zawsze
uwzględnić wiek ciąży i stan kliniczny matki.
uwzględnić wiek ciąży i stan kliniczny matki.
Poród powinien odbyć się w ośrodku o
Poród powinien odbyć się w ośrodku o
najwyższych referencjach opieki
najwyższych referencjach opieki
neonatologicznej.
neonatologicznej.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ