background image

1

Dlaczego usuwamy wilgoć? Odpowiedź wydaje się oczywista, 

jednak zaskakujące jest stwierdzenie jak często materiał jest suszony, a 
następnie ponownie nawilżony w momencie jego użycia, lub w kolejnym 
etapie procesu wytwórczego.

Można tu wymienić następujące powody:

1. Zmniejszenie masy – proces suszenia w znacznym stopniu obniża 
koszty przechowywania  i transportu. Jest to szczególnie istotne w 
odniesieniu do poddanej dehydratacji żywności, której masa często 
wynosi tylko 10% żywności świeżej.

2. Trwałość w przechowywaniu – reakcje utleniania, enzymatyczne i inne 
powodujące pogorszenie zapachu, koloru oraz rozkład żywności i innych 
produktów są w wyniku spadku zawartości wilgoci zwolnione lub 
zminimalizowane.

3. Zmniejszenie objętości – niektóre materiały w czasie suszenia 
znacznie się kurczą co prowadzi do udogodnień w magazynowaniu i 
obniża koszty opakowań.

4. Łatwość przesyłania – materiały wilgotne z uwagi na ich lepkość i 
tendencje do aglomeracji sprawiają problemy w transporcie. W stanie 
suchym materiały te w  większości są sypkie i nadają się do dalszej 
obróbki czy przesyłania. Często materiał wilgotny musi być mieszany z 
materiałem suchym dla polepszenia  możliwości jego dalszej obróbki 
(również suszenia).

background image

2

5. Polepszenie jakości produktu – w wielu przypadkach proces usuwania 
wilgoci odgrywa istotną rolę w rozwijaniu własności materiału. 
Zagadnienie to nabrało ostatnio szczególnej aktualności z uwagi na 
możliwość kształtowania jakości produktu. Jako przykład można tu podać 
otrzymywanie katalizatorów i absorbentów ponieważ proces suszenia 
wpływa na wewnętrzną strukturę porów. Dla niektórych materiałów 
suszenie jest decydującym czynnikiem w uzyskaniu wysokiej 
wytrzymałości materiału (np. ceramika). Wysoki stopień wysuszenia 
materiału jest niekiedy podstawowym warunkiem poprawnej pracy 
całego urządzenia, którego dany materiał jest częścią składową (np. 
transformatory).

6. Trwałość bakteriologiczna – parametr ten jest istotny w odniesieniu do 
naturalnych materiałów organicznych. Bakterie nie rozwijają się jeżeli 
równowagowa wilgotność względna jest niższa niż 95%. Podobnie 
drożdże i pleśnie nie rozwijają się przy wartości tej wilgotności poniżej 
75%. Należy pamiętać, iż zazwyczaj taniej jest przechowywać materiały 
w stanie suchym niż w lodówce.

Charakter i energia wiązania substancji z cząsteczkami wilgoci 

określają ogólną ilość wilgoci, która zdolne jest utrzymać dane ciało przy 
jego równowadze fizykochemicznej (termodynamicznej) z otoczeniem.

background image

3

Rys. 1. Schemat izotermy sorpcji (desorpcji)

background image

4

Rys. 2. Graficzna ilustracja rodzajów wilgoci

background image

5

Rys. 3. Klasyfikacja izoterm sorpcji Heissa i Eichnera: 

1 – materiał silnie higroskopijny; 2 – umiarkowanie higroskopijny; 3 – 

niehigroskopijny

background image

6

Rys. 4. Termogram procesu 

suszenia: 

I – wilgoć niezwiązana; 

II – wilgoć w porach; 

III – wilgoć kapilarna; 

IV – wilgoć zaadsorbowana w 

postaci warstw 

polimolekularnych, 

V – wilgoć zaadsorbowana w 

postaci warstwy 

monomolekularnej

background image

7

Tab. 1. Rodzaje wilgoci z materiałem

background image

8

Termodynamika gazu 

wilgotnego

Układ: 

(A) para cieczy – (B) gaz

(A) para wodna – (B) powietrze

Podstawowe parametry powietrza wilgotnego:

- wilgotność bezwzględna [masowa] (wilgotność absolutna, zawartość 

wilgoci):

Y = m

A

 / m

B

 

[kg 

pary wodnej

 / kg 

suchego powietrza

]

- wilgotność bezwzględna objętościowa

A

 = m

A

 / V 

[kg 

pary wodnej

 / m

3

 

wilg. pow.

]

- prężność cząstkowa p

A

:

p

A

V = n

A

RT

p

B

V = n

B

RT

P = p

+ p

B

n = m / M

background image

9

Y = (M

A

 / M

B

) [p

A

 / (P – p

A

)]

gdzie:  M

A

 - masa cząsteczkowa pary wodnej = 18 kg/kmol

M

B

 - zastępcza masa cząsteczkowa suchego powietrza = 29 

kg/kmol

 (M

A

 / M

B

) = 18/29 = 0,622

Y = 0,622 [p

A

 / (P – p

A

)]

p

A

 = f(Y) 

przy P = const

p

A

 / p

B

 = n

A

 / n

B

 

- wilgotność bezwzględna molowa

Y

m

 = p

A

 / p

B

 = p

A

 / (P – p

A

)

Y = Y

(M

A

 / M

B

Y

n

 = 0,622 [p

An

 / (P – p

An

)]

Y

mn

 = p

An

 / (P – p

An

)

background image

10

- wilgotność względna 

 = (

A

 / 

A

 

max

)

T

 = (p

A

 / p

A

 

max

)

T, P

A

 = (p

A

M

A

) / (RT)

 

A

 

max  

= (p

A max

M

A

) / (RT)

gdy: 

p

An

 ≤ P

to

 p

A

 

max

 = p

An

 

 = (p

A

 / p

An

)

T

p

An

 > P

to

 p

A

 

max

 = P

 = (p

A

 / P)

T

p

A

 =  p

An

Y = 0,622 [ p

An

 / (P –  p

An

)]

` = 100 

- nasycenie procentowe

 = (Y / Y

n

) 100

background image

11

- objętość wilgotna:

 = 22,42[(1/M

B

) + (Y/M

A

)] [(273 + t)/273] = 22,42[(1/29) + (Y/18)] 

[T/273] 

[]= [m

3

/kg 

such pow

n

 = 22,42[(1/29) + (Y

n

/18)] [T/273] 

V = m

B

 

 = (1 + Y) / 

 = [p

A

M

A

) / (RT)] + [p

B

M

B

) / (RT)] = (

A

)

T, pA

 + (

B

)

T, pB

- temperatura suchego termometru t

- temperatura punktu rosy t

r

- temperatura wilgotnego (mokrego) termometru t

m

q = r

m

 W

q =  (t – t

m

) A

W = k

(Y

m

 – Y) A

q = W r

m

 = k

(Y

m

 – Y) A r

m

t – t

m

 = [r

m

 (Y

m

 – Y)] / ( / k

)

background image

12

c

H

 =  / k

[(Y

m

 – Y) / (t – t

m

)] = ( / k

) (1 / r

m

) ≈ c

H

 / r

m

[(Y

m

 – Y) / (t – t

m

)] = - {  Le 

-2/3

 [(M

A

/ M

B

) / ((M

A

/ M

B

)+ Y)] (1 + Y

m

)} (r

m

 / c

H

)

Liczba Lewisa Le = Sc / Pr 

(Y

m

 – Y) / (t – t

m

) = - ( / k

) (1 / r

m

) = - Le 

2/3

 (c

H

 / r

m

)

- temperatura adiabatycznego nasycenia t

an

(Y

2

 – Y

1

) / (t

1

 – t

an

) = c

H1

 / r

2

- entalpia gazu (powietrza) wilgotnego i

i = i

B

 + Y i

A

i

B

 = c

B

 t

i

= c

A

 t + r

0

i = c

B

 t + (c

A

 t +r

0

)Y

i = (c

B

 + c

Y)t + r

Y

 c

A

 - średnie ciepło właściwe pary wodnej = 1,88 kJ/kgK

 c

B

 - średnie ciepło właściwe suchego powietrza = 1,01 kJ/kgK

 r

0

 - ciepło parowania wody w temperaturze 0 ºC = 2501 kJ/kg

background image

13

Rys. 12. A [m

2

];  W [kg/s], t

m

, r

m

background image

14

c

H

 = c

B

 + c

A

 Y

i = c

H

 t + r

0

 Y

- powietrze nasycone

i

n

 = c

B

 t

+ (c

t

n

 + r

0

) Y

n

- entalpia zamglonego powietrza

i

m

 = c

w

 t = 4,19 t

i

n

 = i

B

 + i

A

 Y

1

 + (Y – Y

n

)i

m

i

l

 = -334,1 + 2,09 t

ciepło krzepnięcia wody = 334,1 kJ/kg

ciepło właściwe lodu = 2,09 kJ/kgK

background image

15

Wykres gazu wilgotnego

Y = 0,622 [( p

An

) / (P -  p

An

)]

i = c

B

 t + (c

t + r

0

)

 

Y

i = (c

B

 + c

Y)t + r

Y

(di / dY)

T

 = c

t + r

0

(di / dY)

T

 = r

0

(di / dY) = 4,19 t dla wody

(di / dY) = -334,1 + 2,09 t dla lodu

P2

 = 

p1

 (p

2

/ p

1

)

background image

16

Rys. 13. Zależność prężności cząstkowej p pary wodnej od temperatury t 

i wilgotności względnej powietrza `

background image

17

Rys. 14. Zależność wilgotności bezwzględnej Y od temperatury t 

i nasycenia procentowego 

background image

18

Rys. 15. Wykres Molliera – Ramzina w zakresie temperatur wyższych od 0 ºC

background image

19

Rys. 16. Konstrukcja wykresu Molliera – Ramzina 

background image

20

Rys. 17. Podziałka kierunkowa wykresu I

g

 - Y

background image

21

Rys. 18. Mieszanie gazu wilgotnego z cieczą lub parą

background image

22

Rys. 19. Wyznaczanie wilgotności gazu za pomocą wykresu Ig – Y

1 – linia termometru wilgotnego; 2 – linia adiabatycznego nasycenia

background image

23

Rys. 20. 

background image

24

Rys. 21. 

background image

25

Rys. 22. Wykres i = f( ) dla układu powietrze – para trójch____cetylenu

background image

26

Rys. 23. 

background image

27

Rys. 24. 

background image

28

Mieszanie strumieni gazu

Strumień gazu

G

S1

 + G

S2

 = G

SM

Strumień wilgoci

G

S1

 Y

1

 + G

S2

 Y

2

 = G

SM

 Y

M

Strumień energii

G

S1

 i

1

 + G

S2

 i

2

 = G

SM

 i

M

G

S1

 / G

S2

 = (Y

2

 - Y

M

) / (Y

M

 - Y

1

) = (i

2

 - i

M

) / (i

M

 - i

1

G

S1

 Y

1

 + W = G

S1

 Y

M

G

S1

 i

1

 + W i

L

 = G

S1

 i

M

(i

M

 - i

1

) / (Y

M

 - Y

1

) = i / Y= i

L

 

background image

29

Rys. 25. Korzystanie ze skali kierunkowej na wykresie i – Y na przykładzie 
dodawania do powietrza wody o entalpii i

AW

 oraz pary wodnej o entalpii i

A

background image

30

Rys. 26. Mieszanie strumieni powietrza na wykresie i – Y

background image

31

Rys. 27. Chłodzenie wilgotnego powietrza 

background image

32

Rys. 28. Nawilżanie powietrza przez dodanie pary przypadki szczególne 

background image

33

Rys. 29. 2 -3  mieszanie gazu z cieczą lub parą cieczy (dla uproszczenia 

przyjmuje się, że ciecz posiada temp 0 ºC suszenie jest izentalpowe

1 – 3  nawilżanie gazu [jest ona (prosta) równoległa do prostej łączącej 

biegun ze skalą kierunkową]

background image

34

Rys. 30. Suszenie na wykresie i - Y

background image

35

Rys. 31. Schemat instalacji suszarniczej - jednostopniowej

background image

36

Rys. 32. Schemat instalacji suszarniczej - wielostopniowej

background image

37

Rys. 33. Schemat instalacji suszarniczej – z recyrkulacją

background image

38

Rys. 34. Schemat instalacji suszarniczej – z podgrzewaczem

background image

39

Charakterystyka materiału 

wilgotnego

- wilgotność materiału u oznacza ilość kilogramów wilgotności W 
przypadającej na jeden kilogram materiału wilgotnego S`:

u = W / S`

[kg 

wilgoci

 / kg 

ciała wilgotnego

]

- zawartość wilgoci z (wilgotność właściwa, wilgotność bezwzględna 
materiału wilgotnego) wyraża ilość kilogramów wilgoci W przypadającej 
na jeden kilogram materiału suchego S:

z = W / S

[kg 

wilgoci

 / kg 

ciała suchego

]

Wzajemne relacje między wielkościami u i z ujmują następujące 
zależności:

u = W / S` = W / (S + W) = (W / S) / [1 + (W / S)]  = z / (1 + z)

z = u / (1 – u)

- zawartość wilgoci równowagowa
- zawartość wilgoci krytyczna

background image

40

Rys. 35. Krzywa suszenia dla warunków ustalonych

background image

41

Rys. 36. Krzywe temperaturowe materiałów wilgotnych na powierzchni i w 

środku materiału: 1 – temperatura powierzchni materiału [ºC]; 2 - 

temperatura w środku materiału [ºC]; t

0

 - temperatura początkowa [ºC]; t

t

 - 

temperatura otoczenia [ºC]

background image

42

Rys. 37. 

background image

43

Rys. 38. 

background image

44

Rys. 39. Krzywe szybkości suszenia: 

ciała kapilarno-porowate o dużej powierzchni właściwej odparowania: 1 - 

papier, cienki karton; 2 - tkaniny, cienka skóra; 

ciała kapilarno-porowate o małej powierzchni właściwej odparowania: 3 i 4 – 

wyroby ceramiczne; 4 – piasek, glina; 

ciała koloidalne: 2 – krochmal; układy złożone, 

ciała kapilarno-porowate-koloidalne: 4, 5 i 6 – zboże, chleb, torf 

background image

45

Rys. 40. Schemat zależności szybkości i czasu suszenia w I i II okresie 

suszenia od zawartości wilgoci w ciele stałym

background image

46

Bilans masowy suszarki 

teoretycznej

Bilans masowy (wilgoci) suszenia doprowadza do zależności:

W = S`

p

 [(u

p

 – u

k

) / (1 – u

k

)] = S`

k

 [(u

p

 – u

k

) / (1 – u

p

)] 

W = S`

p

 - S`

k

W = S (z

p

 – z

k

)

gdzie:  indeks p – stan początkowy (wlot), k – stan końcowy (wylot)

S – masa lub masowe natężenie przepływu absolutnie suchego 

materiału 

[kg lub kg/s]

W - masa lub masowe natężenie przepływu wilgoci usuniętej w 

trakcie 

suszenia [kg lub kg/s]

S`

p

 i S`

k

 - masa lub masowe natężenie przepływu odpowiednio 

surowca 

wilgotnego wprowadzonego i 

wyprowadzonego z suszarni 

[kg lub kg/s]

background image

47

Wskaźniki

Zużycie powietrza (w przeliczeniu na suche) do odparowania 

kilograma wilgoci:

 = G

S

 / W

Ogólne zużycie powietrza suchego niezbędnego do 

odparowania wilgoci:

G

S

 = W / (Y

2

 – Y

1

)

G

S

 – masa lub masowe natężenie przepływu powietrza suchego [kg 

lub kg/s]

background image

48

Bilans cieplny suszarki 

teoretycznej

Dla suszarki teoretycznej, dla której Q

str

 = 0, Q

dod

 = 0, (

2

 – 

1

) = 

0, zużycie ciepła w podgrzewaczu wyraża równanie:

Q = G

S

 (i

2

 – i

1

)

Dla suszarki rzeczywistej obowiązuje wyrażenie:

Q = G

S

 (i

2

 – i

0

) + S`

k

 c

k

 (

2

 – 

1

) + S`

tr

 c

tr

 (

2

 – 

1

) + Q

str

 - Q

dod

 – W c

1

gdzie: i

2

 - entalpia powietrza na wylocie z suszarki [kJ/kg 

suchego powietrza

];

i

0

 - początkowa entalpia powietrza [kJ/kg 

suchego powietrza

];

S`

k

 - masa materiału wysuszonego, lub natężenie masowe 

przepływu 

[kg lub kg/s];

S`

tr

 - masa urządzeń transportowych [kg/s];

c

w

, c

k

, c

tr

 – odpowiednio ciepło właściwe wilgoci, materiału 

wysuszonego 

i urządzeń transportujących [kJ/kg·K];

Q

str

 – straty ciepła do otoczenia [kJ lub kW];

Q

dod

 – ilość ciepła doprowadzona dodatkowo do suszarki [kJ lub 

kW];

– początkowa temperatura materiału [ºC];



– końcowa temperatura materiału [ºC].

background image

49

Zużycie ciepła przypadające na 1 kg odparowanej wilgoci (tzw. 

właściwe zużycie ciepła) dla suszarki teoretycznej oblicza się w oparciu o 

równanie:

 = Q / W = (G

S

 / W) (i

2

 – i

0

)

zaś dla suszarki rzeczywistej z wyrażenia:

 = Q / W = (G

S

 / W) (i

2

 – i

0

) + [S`

k

 c

w

 (

2

 – 

1

)] / W + [S`

tr

 c

tr

 (

2

 – 

1

)] / 

W + 

+ (Q

str

 / W) – (Q

dod

 / W) – W c

1

) / W

lub

 = (G

S

 / W) (i

2

 – i

0

) + q

m

 + q

tr

 + q

str

 - q

dod

 - 

c

w

Przy analizie procesu suszenia duże znaczenie ma wyrażenie 

oznaczone symbolem :

 = 

c

w

 + q

dod

 – (q

m

 + q

tr

 + q

str

)

Z czego wynika zależność między  a :

 = (G

S

 / W) (i

2

 – i

0

) - 

Uwzględniając, że Y

0

 = Y

1

, można otrzymać wyrażenie:

= (i

2

 – i

1

) / (Y

2

 – Y

1

Dla  > 0 entalpia powietrza wylotowego jest większa od entalpii 

powietrza za podgrzewaczem zewnętrznym (i

2

 > i

1

).

Dla  < 0 zachodzi (i

2

 < i

1

).

Jeżeli  = 0 to (i

2

 = i

1

). Oznacza to, że proces suszenia odbywa 

się przy stałej entalpii powietrza.

background image

50

Podstawy kinetyki suszenia

Kinetyka suszenia zajmuje się określeniem zmian wilgotności 

materiału w czasie. Szybkość suszenia w

D

 wyraża ilość wilgoci W 

usuwanej w jednostce czasu  z jednostki powierzchni suszonej A 

[kg/m

2

·s]:

w

D

 = dW / (A d) = - (S dz) / (A d)

Niekiedy szybkość suszenia wyraża zmianę zawartości wilgoci w czasie -
(dz/d).

Szybkość suszenia może być także wyrażona przez współczynnik 

wnikania masy lub współczynnik wnikania ciepła w fazie gazowej:

w

D

 = k

Y

 (Y

m

 – Y) = ( / r

m

) (t – t

m

)

gdzie:  Y

m

, Y – odpowiednio wilgotność bezwzględna powietrza w 

kontakcie z 

powierzchnią siała stałego i w głębi fazy 

gazowej;

 T

m

, T – temperatura na powierzchni ciała stałego i w głębi fazy 

gazowej;

  – współczynnik wnikania ciepła;
 k

Y

 - współczynnik wnikania masy;

 r

m

 - ciepło parowania w temperaturze t

m

.

background image

51

Czas suszenia przy stałych 

parametrach powietrza 

suszącego

Ze względu na odmienny charakter szybkości suszenia w różnych 

okresach, czas suszenia oblicza się oddzielnie dla pierwszego i drugiego 
okresu suszenia.

W pierwszym okresie suszenia (stałej szybkości suszenia) czas 

suszenia można obliczyć z wyrażenia:

1

 = [S / (A w

D1

)] (z

1

 – z

kr

) = (z

1

 – z

kr

) / [K

(z

kr

 - z

r

)]

gdzie:   w

D1

 - szybkość suszenia w pierwszym okresie [kg/m

2

·s];

 z

1

 - początkowa zawartość wilgoci materiału suszonego;

 z

kr

 - krytyczna zawartość wilgoci (tj. zawartość wilgoci 

charakterystyczna 

dla przejścia z okresu stałej szybkości 

suszenia do okresu 

malejącej szybkości suszenia);

 z

r

 - równowagowa zawartość wilgoci (tj. zawartość wilgoci, która 

znajduje 

się w stanie równowagi z parą zawartą w 

czynniku suszącym);

 K

1

 - stała suszenia [s

-1

]

background image

52

W drugim okresie suszenia (malejącej szybkości suszenia) czas 

suszenia obliczyć można z zależności:

2

 = (S / A) ∫

2

 

zkr

 dz / w

DII

gdzie:  z

2

 – końcowa zawartość wilgoci materiału suszonego.

W przypadku, gdy znana jest zależność  w

DII 

= f(z), jedną z 

metod obliczenia całki w powyższym równaniu jest całkowanie graficzne. 
przez sporządzenie pomocniczego wykresu w układzie współrzędnych [z, 
1/w

DII

].

Krzywą szybkości suszenia w drugim okresie często przybliża się 

linią prostą i wtedy:

w

DII 

= [w

DI

 / (z

kr

 – z

r

)] (z – z

r

)

Po podstawieniu i scałkowaniu:

2

 = [S / (A w

DI

)] (z

kr

 – z

r

) ln[(z

kr

 – z

r

)/(z

2

 – z

r

)] = 1/K

1

 ln[(z

kr

 – z

r

)/(z

2

 – z

r

)] 

Całkowity czas suszenia jest sumą czasu suszenia w pierwszym i 

drugim okresie, co daje:

 = 

1

 + 

2

 = 1/K

1

 {[(z

– z

kr

)/(z

kr

 – z

r

)] + ln[(z

kr

 – z

r

)/(z

2

 – z

r

)]}

background image

53

Rys. 41. Metoda graficzna obliczania czasu suszenia w drugim okresie

background image

54

Rys. 42. Liniowy przebieg zależności w = f(X) dla drugiego okresu suszenia

background image

55

Pytania na które musi odpowiedzieć projektujący instalację suszącą:
- Którą suszarkę wybrać?
- Jakiej wielkości?
- W co wyposażyć instalację?
Sposoby szukania odpowiedzi na powyższe pytania:
- Sięgnięcie do sprawdzonych rozwiązań.
- Budowa instalacji prototypowej.
- Współdziałanie w pracach wykonywanych w Centralnych Planach 

Badawczo-Rozwojowych.
Podstawowym zagadnieniem przy doborze aparatury i technologii jest 

ścisłe i wzajemne powiązanie technologii suszenia z konstrukcją 

suszarki:
- Cel suszenia: uzyskanie produktu o określonych właściwościach.
- Często suszenie bywa łączone technologicznie z innymi operacjami 

(aglomeracja, mieszanie kilku składników, apreturowanie, obróbka 

termiczna).
- Wzajemne oddziaływanie różnych dziedzin techniki jest tak 

intensywne, że w rezultacie za każdym razem dokonywania wyboru 

instalacji należy poszukać rozwiązania optymalnego.
Optymalną instalacją suszarniczą będzie taka instalacja, która 

zapewnia uzyskanie produktu w określonej ilości i o wymaganych 

właściwościach najmniejszym kosztem.

background image

56

Przykład:

Suszenie krystalicznych surowców zawierających wodę, nie 
stwarzających zagrożenia wybuchem:

- Suszarka musi być dostosowana do postaci surowca krystalicznego i 
jego transportu w komorze suszenia (np. suszarka do tkanin nie będzie 
odpowiednia w tym przypadku).

- Powinien zostać uwzględniony transport ciepła dostosowany do 
konkretnych uwarunkowań.

- Dodatkowym utrudnieniem są zmiany własności transportowych 
surowca (tj. sypkość, granulacja).

- Suszarki mogące znaleźć zastosowanie do tego procesu:

Konwekcyjne: - półkowe;

- tacowe;

- taśmowe;

- pneumatyczne;

- fluidyzacyjne;

- wibrofluidyzacyjne;

background image

57

- fontannowe;
- wirowe;
- cyklonowe;
- bębnowe.

Kontaktowe:

- bębnowo-rurowe;
- obrotowe;
- mieszadłowe.

- O doborze suszarki decyduje koszt suszenia.
- Koszt suszenia kontaktowego jest wyższy niż suszenia konwekcyjnego.
- Wyższa intensywność suszenia zachodzi w warstwie zawieszonej niż w 

warstwie nieruchomej.
- Wprowadźmy dodatkowy warunek unikania silnego tarcia kryształów o 

ściany suszarki. Eliminuje to suszarki pneumatyczne, wirowe i 

cyklonowe.
- W wyniku selekcji pozostały suszarki: bębnowe, wymagające więcej 

stali do ich wykonania, często przegrywają w konkurencji, choć zużywają 

mniej energii do przetłaczania powietrza.
- Mała masa suszarek wibrofluidyzacyjnych, także korzystnych pod 

względem energii przetłaczania powietrza, powoduje, że mogą one mieć 

największe szanse.
- Zazwyczaj jednak o przewadze instalacji nie decyduje suszarka, ale 

system odzyskiwania ciepła oraz opinie o jej niezawodności i jakości.

background image

58

Rys. 43. Schemat ideowy procesu produkcji krystalicznego siarczanu amonu

background image

59

Średni skład granulometryczny przedstawia się następująco:

ziarno > 

3,15 mm

21 %

2,50   -  3,15 mm

15 %

1,00   -  2,50 mm

53 %

0,50   -  1,00 mm

  8 %

poniżej 0,50 mm

  3 %

Zgodnie z obowiązującą normą (PN – 85/C – 87002) produkt po 

suszeniu powinien zawierać minimum 21 % azotu, maksymalna 
zawartość wilgoci nie powinna przekraczać 0,3 %, zawartość wolnego 
H

2

SO

4

 nie więcej niż 0,05 %, a wielkość ziarn w 75 % powinna stanowić 

frakcja powyżej 1 mm.

Izotermę desorpcji dla siarczanu amonu – wyznaczoną w ramach 

kompleksowej analizy metod suszenia tej substancji przedstawia rys. 44. 
Równanie równowagi desorpcji w postaci zależności wilgotności względnej 
 od zawartości wilgotności X i temperatury materiału T ma postać:

 = 155,292 exp [(644,558 + 458,561 lnX) / T]

Dysponując tym wyrażeniem w oparciu o równanie Clausiusa-Clapeyrona 
wyznaczono wartość ciepła sorpcji dla niskich zawartości wilgoci – rys. 45.

background image

60

Rys. 44. Izotermy desorpcji siarczanu amonu

background image

61

Rys. 45. Zależność ciepła sorpcji h

S

 od zawartości wilgoci X dla siarczanu 

amonu

background image

62

Rys. 46. Zestawienie wskaźników techniczno-ekonomicznych 

analizowanych typów suszarek

background image

63

Tab. 4. Porównanie warunków realizacji procesu suszenia

SUSZARKI BĘBNOWE 

KONWENCJONALNE

SUSZARKI 

WIBROFLUIDYZACYJN

E INNOWACYJNE         

                                   

Spaliny metanu jako 

czynnik suszący

Powietrze ogrzewane 

parą wodną jako 

czynnik suszący

Wyłącznie suszenie

Suszenie połączone z 

chłodzeniem

Tendencja produktu do 

zlepiania się

Praktyczna eliminacja 

zlepiania się produktu

Maksymalnie 6 

aparatów zajmujących 

2800m

powierzchni 

użytkowej

2 suszarki zajmują 

700m

powierzchni 

użytkowej

background image

64

Sposoby zwiększenia sprawności energetycznej:

- stosowanie recyrkulacji czynnika suszonego;
- poprzez pobranie energii cieplnej z otaczającego powietrza;
- poprzez pompy ciepła.

Metody zmniejszenia energochłonności procesu:

- modyfikacja procesu suszenia;
- modyfikacja konstrukcji suszarek;
- stosowanie nowych rozwiązań suszarniczych;
- zastosowanie niekonwencjonalnych źródeł energii;
- stosowanie układów do odzysku ciepła.


Document Outline