Postępowanie

rehabilitacyjne dla osób

z chorobą Huntingtona

Grażyna Waśniewska

Mgr Fizjoterapii

Znaczenie fizjoterapii w

leczeniu choroby

Huntingtona

• Promować, zachować oraz poprawić

sprawność fizyczną, psychiczną oraz
socjalną.

• Promować niezależność i poprawić

jakość życia pacjentów poprzez
zachęcanie do prowadzenia
aktywnego trybu życia.

Główne cele rehabilitacji w

chorobie Huntingtona

Opóźnić wystąpienie objawów

ograniczających sprawność ruchową

Utrzymać funkcjonalność,

niezależność i opóźnić dalszy rozwój
choroby

Zapobiec wystąpieniu powikłań:

przykurczy, odleżyn, chorób układu
oddechowego.

Dowody na skuteczność

leczenia rehabilitacyjnego

• „

Wzbogacone środowisko” Dobrossy,

Dunnett & Rosser (Cardiff University).

• „Wpływ intensywnego programu

rehabilitacyjnego na pacjentów z
chorobą Huntingtona” Zinzi P. Salmaso
D. De Grandis R. Maceroni S.
Bentivoglio A.

• „Fizjoterapia-przypadek chorobowy”

Quinn L. Rao A.

Wzbogacone Środowisko

Dobrossy, Dunnett & Rosser (Cardiff University)

Wzbogacone środowisko

-opóźniony początek choroby

-spowolnienie rozwoju choroby

-zachowanie funkcji motorycznych

Postępowanie fizjoterapeutyczne dla

pacjentów z choroba Huntingtona:

obecne perspektywy i opis przypadku

chorobowego.

L, Rao A. Neurology Report. 2002;

26(3):145-53.

• Opis przypadku: 49-letnia pacjentka,

zdiagnozowana Choroba Huntingtona-17 lat

temu

• Program terapeutyczny: 5 razy w tygodniu,

przez 14 tygodni, 35-minutowe sesje

• Ćwiczenia poprawiające balans, koordynacje

oraz ćwiczenia wzmacniające i rozciągające.

• Wyniki:

 zmniejszenie poziomu niepełnosprawności,

 zmniejszenie liczby upadków,

 zwiększenie prędkości chodu,

 poprawa samopoczucia i zadowolenia.

„Wpływ intensywnego programu

rehabilitacyjnego na pacjentów z

chorobą Huntingtona” Zinzi P. Salmaso

D. De Grandis R. Maceroni S.

Bentivoglio A.

„Wpływ intensywnego programu

rehabilitacyjnego na pacjentów z chorobą

Huntingtona” Zinzi P. Salmaso D. De Grandis

R. Maceroni S. Bentivoglio A.

Sprzęt używany w terapii

Podstawy postępowania

rehabilitacyjnego w zależności od

stopnia zaawansowania choroby

(Framework for physitherapy intervention Busse M, Khalil H,

Quinn L, Rosser A. Physical Therapy Intervention for People

with Huntington Disease. Phys. Ther. 2008; 88 (7) 820-831   )

Stadium bezobjawowe oraz wczesne

stadium choroby

 Główne problemy: ruchy mimowolne, zaburzenia

równowagi, niestabilny chód, zmniejszona elastyczność

mięśni.

 Strategie postępowania:

• Zapobiegawcze: zachęcenie do aktywnego trybu życia,

nawiązanie kontaktu pacjenta z terapeutą, dobranie

odpowiedniej aktywności fizycznej(spacery, zajęcia na

basenie, Tai chi, itd)

modyfikacja otoczenia
zapobieganie upadkom

• Odbudowujące: trening poprawiający balans, wzmocnienie

gorsetu mięśniowego, ustalenie programu leczenia.

Podstawy postępowania

rehabilitacyjnego w zależności od

stopnia zaawansowania choroby

(Framework for physitherapy intervention Busse M, Khalil H, Quinn L, Rosser A.

Physical Therapy Intervention for People with Huntington Disease. Phys. Ther.

2008; 88 (7) 820-831   )

• Pośrednie stadium choroby



Główne problemy: zmiany postawy ciała, zaburzenia utrzymania równowagi,

osłabienie mięśni stabilizacyjnych, dystonia, zmniejszony zakres ruchu, ruchy

pląsawicze.

 Strategie postępowania

:

•

Zapobiegawcze: zapobieganie upadkom i zapewnienie bezpieczeństwa

podczas wykonywania czynności codziennych

•

Odbudowujące:

- ćwiczenia czynne lub czynne wspomagane dla utrzymania aktywności

fizycznej, wzmocnienia gorsetu mięśniowego oraz utrzymania zakresów ruchu,

- ćwiczenia chodu
- trening funkcjonalny dla ułatwienia wykonywania czynności dnia codziennego:

zmiany pozycji ciała, wstawanie, przesiadanie,

- ogólne ćwiczenia wzmacniające
- ćwiczenia w wodzie

•

Kompensujące: zmiany modyfikacyjne w domu,

- stosowanie przyrządów ułatwiających chodzenie.

Podstawy postępowania

rehabilitacyjnego w zależności od

stopnia zaawansowania choroby

(Framework for physitherapy intervention Busse M, Khalil H, Quinn L, Rosser A. Physical

Therapy Intervention for People with Huntington Disease. Phys. Ther. 2008; 88 (7) 820-

831

  )

• Zaawansowane stadium choroby

 Główne problemy: zmiany postawy ciała,
- ból,
- odleżyny,
- ograniczenia wydolności układu oddechowego

(zwiększone ryzyko zapalenia płuc),

- upadki,

 Strategie postępowania:

• Odbudowujące:
- ćwiczenia dla utrzymania zakresu ruchu w stawach i

utrzymania prawidłowej pozycji ciała,

- rehabilitacja oddechowa

• Kompensujące: dobranie odpowiedniego wózka

inwalidzkiego lub innego siedzenia zapewniającego

poprawną postawę ciała i komfort

Podstawowe cele

postępowania

rehabilitacyjnego w zależności

od stopnia zaawansowania

choroby

• Stadium bezobjawowe oraz

wczesne stadium choroby – opóźnić

początek wystąpienia ograniczeń w

poruszaniu się i funkcjonowaniu.

• Pośrednie stadium choroby –

Zachować funkcjonalność i opóźnić

dalszy rozwój procesu choroby

• Zaawansowane stadium choroby –

zmniejszyć ryzyko powikłań

Jak poprawić ogólną

kondycję?

• Ćwiczyć 20 minut 3 razy w tygodniu
• Spacerować przez 10 min i stopniowo

wydłużyć czas (jeśli nie występują
żadne niepokojące objawy)

• Jeździć na rowerze stacjonarnym
• Ćwiczenia w wodzie na basenie

Strategia wykonywania

ćwiczeń

• Spokojne otoczenie dla poprawy koncentracji

• Zwiększać stopniowo liczbę powtórzeń

• Stosować bodźce dźwiękowe (komendy,

klaskanie, stukanie, zastosowanie metronomu)

i wzrokowe (taśmy, piłki, barwne oznaczenia)

• Różne pozycje wyjściowe

• Wykonywanie czynności dnia codziennego

rozłożyć na kilka prostych elementów

składowych

• Dostosować dietę- dostarczyć wystarczającą

liczbę kalorii.

Stosowane Ćwiczenia

• Reedukacja chodu

• Ćwiczenia koordynacji i utrzymania

równowagi

• Ćwiczenia oddechowe

• Ćwiczenia rozciągające

• Ćwiczenia mięśni twarzy

• Gry i zabawy ruchowe

• Terapia zajęciowa

• Ćwiczenia w wodzie

• Relaksacja

Wykorzystywany sprzęt

ułatwiający chodzenie i

zapewniający

bezpieczeństwo

• Chodziki

(obciążone lub
nie)

• Laski, kule

• Kask, ochraniacze

na kolana, łokcie

Wózki inwaalidzkie i dodatkowe

wyposażenie zwiększające

komfort i bezpieczeństwo

• standardowy wózek

inwalidzki-
zmodyfikowany z
poduszką i miękkim
obiciem

• Miękkie wyłożenie dla

ramion

• ochronne podstawy dla

stóp

• Wózki inwalidzkie z

systemem
umożliwiającym
pochylenie

• Statyczne, wygodne

fotele

Piśmiennictwo

• EHDN „Physiotherapy guidance notes”,

Physiotherapy working group, Charmaine Meek, Lori
Quinn, Helen Dawes, Ruth Sands, Monica Busse

• „Wpływ intensywnego programu rehabilitacyjnego

na pacjentów z chorobą Huntingtona” Zinzi P.
Salmaso D. De Grandis R. Maceroni S. Bentivoglio A.

• „Fizjoterapia-przypadek chorobowy” Quinn L. Rao A.
• „The Role of physiotherapist in Huntington disease”

Brendon Stubbs

• „Physical and Occupational Therapy for

Huntington’s Disease” Lori Dannheim