Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk
Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk
NOWOCZESNE MODELE
NOWOCZESNE MODELE
ZARZĄDZANIA KADRAMI
ZARZĄDZANIA KADRAMI
Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk
Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk
ZARZĄDZANIE KADRAMI
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI
LUDZKIMI
Cele kształcenia
Cele kształcenia
•
poznanie uwarunkowań określonych
koncepcji zarządzania zasobami
ludzkimi z uwzględnieniem otoczenia
zewnętrznego i wewnętrznego,
•
ocena skuteczności stosowanych w
organizacji technik zarządzania
zasobami ludzkimi ze względu na
określony cel.
Program wykładu
Program wykładu
1. Ewolucja celów i funkcji personalnych w
organizacji
1.1. Nurty teoretyczne
1.1.1. Nurt naukowej organizacji pracy
1.1.2. Szkoła stosunków międzyludzkich
1.1.3. Szkoła behawioralna i poznawcza
1.2. Modele funkcji personalnej
1.2.1. Charakterystyka modeli funkcji personalnej
1.2.2. Model sita vs model kapitału ludzkiego
1.2.3. Zarządzanie kadrami
1.2.4. Zarządzanie zasobami ludzkimi
1.2.5. Zarządzanie kapitałem intelektualnym
1.3. Uwarunkowania modeli funkcji personalnej
1.3.1. Systemowe
1.3.2. Doktrynalne
1.3.3. Kulturowe
Program wykładu
Program wykładu
2. ZZL w strukturze zarządzania organizacją
2.1. Podmioty zarządzania zasobami ludzkimi
2.2. Interes właściciela vs interes pracowników
2.3. Istota i struktura funkcji personalnej w ZZL
3. Formy i segmentacja zatrudnienia
3.1. Tradycyjne i nowoczesne formy zatrudnienia
3.2. Segmentacja zatrudnienia w organizacji
3.3. Segmentacja rynku pracy
3.4. Elastyczność zatrudnienia
3.4.1. Numeryczna i zasobowa
3.4.2. Funkcjonalna
3.4.3. Motywacyjna
Program wykładu
Program wykładu
4. Analiza pracy
4.1. Istota i funkcje analizy pracy
4.2. Opis stanowiska pracy
4.3. Charakterystyka kompetencji
5. Zapotrzebowanie, rekrutacja i zwalnianie
pracowników
5.1. Planowanie zatrudnienia
5.2. Źródła i formy rekrutacji
5.3. Modele i techniki selekcji kandydatów
5.4. Skuteczność i efektywność rekrutacji i doboru
5.4. Outplacement, odejścia i zwalnianie
pracowników
Program wykładu
Program wykładu
6. Ocenianie w zarządzaniu zasobami ludzkimi
6.1. Istota i funkcje ocen pracowniczych
6.2. Zasady oceniania
6.3. Opracowywanie systemu ocen pracowniczych
6.4. Przykłady systemów ocen pracowniczych
7. Adaptacja, szkolenie i rozwój zasobów
ludzkich
7.1. Istota i koncepcje adaptacji pracowników
7.2. Szkolenie pracowników
7.3. Szkolenie do pracy za granicą
7.4. Rozwój zasobów ludzkich
Program wykładu
Program wykładu
8. Informacja osobowa w zarządzaniu
zasobami ludzkimi
8.1. Kodeks dobrej praktyki informacji o
pracowniku
8.2. Systemy informacji personalnej
9. Audyt personalny
9.1. Cele audytu personalnego
9.2. Metody audytu personalnego
9.3. Wyniki audytu personalnego
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
•
LITERATURA PODSTAWOWA
Armstrong Michael
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI
Oficyna Ekonomiczna Oddział Polskich Wydawnictw
Profesjonalnych 2005
Pocztowski Aleksy
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI
Strategie – procesy - metody
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2007
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
•
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Najlepsze praktyki zarządzania zasobami
ludzkimi w Polsce. Studia przypadków. Red
A.Pocztowski, Oficyna Ekonomiczna, 2001 [Drugi
zestaw studiów przypadków-2002; Trzeci zestaw
studiów przypadków-2003]
•
Standardy europejskie w zarządzaniu
zasobami ludzkimi. Pr. Zb. Pod red. Marty
Juchnowicz. Poltext, Warszawa 2004
•
Mary F.Cook, Outsourcing funkcji personalnej.
Oficyna Ekonomiczna. Kraków 2004
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
•
Aleksy Pocztowski
Zarządzanie zasobami ludzkimi w
procesach fuzji i przejęć.
Oficyna Ekonomiczna. Kraków 2004
•
Ch.Brewster, Międzynarodowe i
porównawcze zarządzanie zasobami
ludzkimi.
Zarządzanie Zasobami Ludzkimi nr 6/2003,
ss. 9 - 25
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
•
CZASOPISMA KRAJOWE
Zarządzanie Zasobami Ludzkimi
Personel i Zarządzanie
Rzeczpospolita – Dodatek Moja Kariera
•
INTERNET
Servis HR
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Literatura anglosaska
G.Dessler, Human Resource management. Pearson
Prentice Hall. New Jersey 2005
S.Jackson, R.Schuler, Managing Human Resource
through Strategic Partnership. London 2006
Mondy R.W., R.M.Noe, Human Resource Management.
Pearson-Prentice Hall 2005
Brewster, C., Mayrhofer, W. and Morley, M. (eds.) Human
Resource
Management in Europe: Evidence of
Convergence? Oxford 2004
Czasopisma
International Journal of Human Resource Management
Human Resource Management Journal
Industrial and Labor Relations Review
RYSUNKOWA
RYSUNKOWA
EWOLUCJA FUNKCJI
EWOLUCJA FUNKCJI
PERSONALNEJ
PERSONALNEJ
GŁÓWNE NURTY TEORETYCZNE
GŁÓWNE NURTY TEORETYCZNE
Podział i specjalizacja pracy
MODEL
Koncentracja na wydajności
Dyscyplina pracy
TRADYCYJNY
Kontrola pracownika
Motywacja materialna
MODEL
Oparty na hierarchii potrzeb Maslowa
STOSUNKÓW
Partycypacja pracowników w zarządzaniu
MIĘDZYLUDZKICH
Satysfakcja z pracy
Kreatywność
MODEL
Odpowiedzialność
ZASOBÓW
Samokontrola
LUDZKICH
Rozwój organizacji i pracowników
………………………………………..
TRENDY ROZWOJOWE W ZARZĄDZANIU
TRENDY ROZWOJOWE W ZARZĄDZANIU
BIUROKRATYZACJA
Administrowanie personelem -dominacja
czynności ewidencyjno-sprawozdawczych
INSTYTUCJONALIZACJA
Centralizacja i specjalizacja w zakresie
spraw kadrowych
HUMANIZACJA
Poprawa warunków pracy i stosunków
społecznych w organizacji
Racjonalizacja pracy
EKONOMIZACJA
Uelastycznianie zatrudnienia
Odbiurokratyzowanie funkcji personalnych
Przedsiębiorczość wewnętrzna i zewnętrzna
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I
Informatyzacja
INNOWACYJNOŚĆ
Współdecydowanie i współdziałanie
Współodpowiedzialność
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Zarządzanie
zasobami ludzkimi /
kadrami
w strukturze zarządzania
przedsiębiorstwem
?
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE
ZASOBAMI LUDZKIMI
ZASOBAMI LUDZKIMI
definiuje się jako
definiuje się jako
zespolenie zasobów ludzkich
zespolenie zasobów ludzkich
ze strategicznymi celami organizacji,
ze strategicznymi celami organizacji,
po to aby podnosić efektywność firmy
po to aby podnosić efektywność firmy
i doskonalić kulturę organizacyjną,
i doskonalić kulturę organizacyjną,
która zwiększa jej
która zwiększa jej
innowacyjność i elastyczność
innowacyjność i elastyczność
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE
ZASOBAMI LUDZKIMI
ZASOBAMI LUDZKIMI
oznacza
oznacza
zaakceptowanie funkcji personalnej jako
zaakceptowanie funkcji personalnej jako
strategicznego partnera zarówno w
strategicznego partnera zarówno w
formułowaniu strategii firmy jak i w jej
formułowaniu strategii firmy jak i w jej
wdrażaniu poprzez rekrutację, dobór,
wdrażaniu poprzez rekrutację, dobór,
adaptowanie, szkolenie, ocenianie,
adaptowanie, szkolenie, ocenianie,
zarządzanie karierą, wynagradzanie, itd.
zarządzanie karierą, wynagradzanie, itd.
Miejsce praktyk HR w wynikach organizacji
Kontekst
organizacyj
ny
ZZL
Zachowania
pracownikó
w
Wynik
organizacji
•
Przywództwo
• Strategia
• Struktura
• Normy
• ……………..
• Rekrutacja i
dobór
• Rozwój
• Ocena
• Motywowanie
• ……………….
• Derekrutacja
• Uczenie się
• Działanie
• Zaangażowanie
• Intensywność
• Jakość pracy
• Innowacyjność
• ………………..
• Wartość firmy
• Wyniki
ekonomiczne
• Pozycja rynkowa
• Wydajność pracy
• Konkurencyjność
• ……………………
Dział zasobów ludzkich
jako kreator wartości
Wartość dla klientów
Wartość dla akcjonariuszy
Wartość dla personelu
Kompetentne zaspokajanie
potrzeb przez dostarczanie
wartościowych produktów
lub usług
Tworzenie wartości
ekonomicznych przez efekt
dźwigni zasobów ludzkich
Oferta kariery zawodowej
przez tworzenie wartościowych
miejsc pracy
Kontekst systemowy (1)
Kontekst systemowy (1)
•
Wysoka dynamika procesów
społeczno-gospodarczych i zmian
techniczno-organizacyjnych
(np. zmiany struktur społecznych,
podniesienie przeciętnego poziomu
wykształcenia, większy dostęp do
informacji w życiu zawodowym i
prywatnym)
Kontekst systemowy (2)
Kontekst systemowy (2)
Nowa jakość procesów w
następstwie:
- globalizacji
-
informatyzacji
-
integracji
-
umiędzynarodowienia
Kontekst systemowy (3)
Kontekst systemowy (3)
Nowy paradygmat zmian:
„uczyć się z przyszłości a nie z
dnia wczorajszego”
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
o-----------------------------------------o
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Absolutny brak
Absolutna
o-----------------------------------------------------o
autonomii
autonomia
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Od czego zależy usytuowanie modelu w
organizacji?
Absolutny brak Absolutna
o------------------------------------------------------o
autonomii autonomia
Absolutny brak
Absolutna
o-----------------------------------------------------------------------------------
----o
autonomii
autonomia
Kultura Kultura Kultura
Kultura
władzy roli zadania
wsparcia
o--------------o---------------o-------------------o-----------------
o--------------o
Mniej autonomii Wzrost
autonomii
Segmentacja kapitału
Segmentacja kapitału
ludzkiego
ludzkiego
Unikalność pracownika
Wartość
pracownika
Rozwój kapitału ludzkiego
Rekrutacja z rynku pracy
Alians strategiczny
Konkurencyjne kontrakty
SEGMENTACJA
ZATRUDNIENIA
RDZEŃ
ZATRUDNIENIA
ZATRUDNIENIE
PERYFERYJNE
WEWNĘTRZNY
RYNEK
PRACY
Stanowiska o kluczowym
znaczeniu dla organizacji
wyma-
gające wysokich lub
specjalisty-
cznych kwaliffikacji o
wysokich kosztach
transakcyjnych pozys-
kania nowego pracownika
Stanowiska wymagające
stałej
obsady na których wykonuje
się proste lub standardowe
czynno-ści, o niskich
kosztach transak-cyjnych
pozyskania nowych
pracowników
ZEWNĘTRZNY
RYNEK
PRACY
Wysokiej klasy specjaliści
wykonujący sporadycznie
złożone i niestandardowe
zadania dla organizacji o
dużej kosztowności
świadczonych usług
Proste usługi możliwe do
wykonywania na zasadzie
outsourcingu przez
wyspecjalizowane
przedsiębiorstwa
zewnętrzne
Interes właściciela
Interesy pracowników
Interes właściciela
Interesy pracowników
Interes właściciela
Interesy pracowników
Podmioty i ich interesy w
Podmioty i ich interesy w
przedsiębiorstwie
przedsiębiorstwie
Rada
Nadzorcza
Zarząd
Kierowni
cy liniowi
Maksymalizacja
wartości
rynkowej
przedsiębiorstw
a
Właścicie
l
Załog
a
Maksymalizacja
dochodu lub
świadczeń z pracy
Unikal
ne
podejś
cie do
ZZL
Unikal
ne
podejś
cie do
ZZL
Wyni
ki
kadro
we
Wyni
ki
kadro
we
Zasoby ludzkie w zasobowej teorii
Zasoby ludzkie w zasobowej teorii
firmy
firmy
Wymiar
produktowy/
rynkowy/
technologiczny
(P-R-T)
Wymiar
produktowy/
rynkowy/
technologiczny
(P-R-T)
Wymiar
społeczny/
prawny/
kulturowy
(S-P-K)
Wymiar
społeczny/
prawny/
kulturowy
(S-P-K)
„Dziedzict
wo”
organizac
yjne
„Dziedzict
wo”
organizac
yjne
Pole manewrowe
Dominująca
koalicja
wartości, postawy, cele długookresowe
Pole manewrowe
Dominująca
koalicja
wartości, postawy, cele długookresowe
władza
prawo
Związki
zawodo
we
kierow
nictwo
zarząd
specjaliś
ci
kadrowi
Unikal
ne
podejś
cie do
ZZL
Unikal
ne
podejś
cie do
ZZL
Wyni
ki
kadro
we
Wyni
ki
kadro
we
Zasoby ludzkie w zasobowej teorii firmy
Zasoby ludzkie w zasobowej teorii firmy
(SME)
(SME)
Wymiar
produktowy/
rynkowy/
technologiczny
(P-R-T)
Wymiar
produktowy/
rynkowy/
technologiczny
(P-R-T)
Wymiar
społeczny/
prawny/
kulturowy
(S-P-K)
Wymiar
społeczny/
prawny/
kulturowy
(S-P-K)
„
Dziedzictwo”
organizacyjne:
- brak
klasycznych
struktur
zarządzania
organizacją
„
Dziedzictwo”
organizacyjne:
- brak
klasycznych
struktur
zarządzania
organizacją
Pole manewrowe
Dominująca
koalicja
cele długookresowe: kontynuacja, przyjazna
atmosera pracy, pełna kontrola nad
działalnością
Pole manewrowe
Dominująca
koalicja
cele długookresowe: kontynuacja, przyjazna
atmosera pracy, pełna kontrola nad
działalnością
praco-
dawca
organi
za-cja
stow.
Praco
w-nicy
Dwa modele ZZL wg
Dwa modele ZZL wg
J.Storey’a
J.Storey’a
•
Model „twardy”
– orientacja biznesowa
ukierunkowana na uzyskiwanie wartości
dodanej i przewagi konkurencyjnej poprzez
traktowanie zasobu ludzkiego jako kapitału
i racjonalnych inwestycji w kapitał ludzki
•
Model „miękki”
– oparty o traktowanie
zasobu ludzkiego jako wartościowego
aktywa na który oddziałuje się poprzez
instrumenty socjotechniczne (komunikacja,
motywacja, przywództwo, zaangażowanie)
Zarządzanie kadrami /
Zarządzanie kadrami /
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Zarządzanie zasobami ludzkimi
(istota)
(istota)
•
Aspekt zasobowy
•
Aspekt procesowy
•
Aspekt kulturowy (system
wartości)
Zarządzanie kadrami
Zarządzanie kadrami
(istota)
(istota)
Aspekt zasobowy
Pozyskiwanie
Zainteresowanie kandydatów ?
Rozpoznanie kompetencji i selekcja
?
Utrzymywani
e
Dobór ?
Kształtowanie kompetencji ?
Zmiany
Derekrutacja/outsourcing/outplace
ment
??? ??? ???
Zarządzanie kadrami
Zarządzanie kadrami
(istota) c.d.
(istota) c.d.
Aspekt procesowy:
Panowanie
nad
zdolnością
kadr
Kwalifikacje
Wiedzieć i umieć
Postawy
Chcieć
Warunki
Móc
do realizacji
celów i zadań
organizacji
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Zarządzanie zasobami ludzkimi
(istota)
(istota)
Aspekt procesowy:
Panowanie
nad
zasobami ludzkimi
Kompetencje-
twarde
Zdolności, wiedza,
umiejętności
Kompetencje-
miękkie
Osobowość, postawa,
motywacja
Warunki
Móc
do realizacji
celów
i zadań
organizacji
z uwzględnieniem systemu wartości
organizacji
kierownictwa
pracowników
GÓRA LODOWA KOMPETENCJI
Podstawowe elementy systemu
Podstawowe elementy systemu
kadrowego w organizacji
kadrowego w organizacji
Planowanie zasobów ludzkich
Rekrutacja
Wynagradzanie
Ocena
Adaptacja i
szkolenie
Selekcja i
dobór
Zarządzanie
karierą:
- program rozwoju
- awanse,
- przesunięcia,
- zwolnienia
- emerytury
- renty
otoczeni
e
otoczeni
e
Definicje elementów struktury zarządzanie
Definicje elementów struktury zarządzanie
kadrami
kadrami
REKUTOWANIE
Proces planowania zapotrzebowania na pracowników
według cech kwalifikacyjno-zawodowych,
poszukiwania źródeł pokrycia zapotrzebowania oraz
działania zmierzające do zainteresowania
kandydatów zatrudnieniem w danym podmiocie
DOBÓR
Powierzanie wyselekcjonowanym kandydatom
stanowisk pracy na podstawie dopasowanych cech
kandydata do cech stanowiska pracy i zespołu
ADAPTOWANIE
Ciągły proces wzajemnego dostosowania
poszczególnych pracowników, ich grup i załogi do
wymagań stanowisk pracy, struktury i kultury
organizacji oraz, jej strategii oraz misji
SZKOLENIE
Procesy dokształcania i doskonalenia kwalifikacji
pracowników do obecnych lub projektowanych zadań
i funkcji kadr organizacji albo wymagań rynku pracy
REZERWA KADROWA
PLANOWANIE KARIER
Przygotowanie kadr do objęcia strategicznych
stanowisk w organizacji, służące zapewnieniu
ciągłości ich obsady oraz motywowaniu i rozwojowi
pracowników
Definicje elementów struktury zarządzanie
Definicje elementów struktury zarządzanie
kadrami cd
kadrami cd
.
.
AWANSOWANIE
Zmiana roli i pozycji pracownika w danej organizacji
polegająca na zwiększeniu jego znaczenia
PRZESUWANIE
Zamiana roli i pozycji pracownika w danej organizacji
bez zasadniczej zmiany jego znaczenia (awans
poziomy)
DEGRADOWANIE
Zmiana roli i pozycji pracownika w danej organizacji
polegająca na zmniejszeniu lub ograniczeniu jego
znaczenia
ABSENCJA
Zjawisko nieobecności pracownika lub pracowników
wywołujące czasową utratę panowania nad ich
zdolnością do realizacji zadań
ZWALNIANIE
Celowe zmniejszenie stanu zatrudnienia w wyniku
rozwiązania u mowy o pracę z inicjatywy jednej ze
stron lub w drodze porozumienia
KOMUNIKOWANIE
Rozpowszechnianie lub wymiana informacji w
organizacji z wykorzystaniem różnych kanałów
przekazu
Definicje elementów struktury zarządzanie kadrami
Definicje elementów struktury zarządzanie kadrami
cd.
cd.
OCENIANIE
MOTYWOWANIE
Elementy struktury zarządzania
Elementy struktury zarządzania
Strategia
kadrowa
Kultura firmy
Techniki
kadrowe
Zadania
kadrowe
Misja
firmy
Strategia
firmy
MODEL SITA -
MODEL SITA -
założenia
założenia
- dorosły człowiek jest w pełni
ukształtowaną
jednostką
(kwalifikacje, osobowość, postawy),
-
konkurencja
między ludźmi ma
motywacyjny charakter i
skłania
do
najwyższych nakładów pracy
MODEL SITA –
MODEL SITA –
niektóre
niektóre
cechy
cechy
•
Pracodawca przyjmuje do pracy tylko najlepszych kandydatów
•
Pracownicy w trakcie przechodzą przez system sit eliminujących
jednostki słabsze (rywalizacja, konkurencja)
•
Stosowany głównie na rynku pracy:
- pracodawcy (popyt > podaży)
- o cechach rynku elastycznego
- w społeczeństwach o kulturze indywidualistycznej
- o silnej konkurencji
- gdzie nie ma lub związki zawodowe mają słabą pozycję
- gdzie system szkolny przygotowuje specjalistów lub są dostępni
na rynku
•
Prowadzi do racjonalizacji kosztów ale nie doskonali jakości
•
Odpowiada strategii lidera kosztowego
•
Nie kształtuje poczucia bezpieczeństwa zatrudnienia i
długookresowej lojalności
MODEL KAPITAŁU LUDZKIEGO
MODEL KAPITAŁU LUDZKIEGO
-
-
założenia
założenia
- człowiek wykazuje naturalną
skłonność
do ciągłego rozwoju
- podstawowym bodźcem
motywacyjnym jest
rozwój
a nie
konkurencja
MODEL KAPITAŁU LUDZKIEGO –
MODEL KAPITAŁU LUDZKIEGO –
niektóre
niektóre
cechy
cechy
•
Zatrudnia się kandydatów posiadających potencjał rozwojowy
•
Umożliwia wynagradzanie na poziomie niższym niż średnie na
lokalnym rynku pracy
•
Bezpieczeństwo zatrudnienia i rozwój kwalifikacji pracownika są
podstawowymi bodźcami motywacyjnymi
•
Występuje zarówno na rynku pracodawcy jak i na rynku pracy
pracobiorcy
•
Występuje głównie na nieelastycznym rynku pracy
•
Modelowi sprzyjają związki zawodowe
•
Nie wymaga silnie rozwiniętego systemu kształcenia
specjalistycznego
•
Możliwy do stosowania w różnych kulturach narodowych
•
Odpowiada strategii konkurencji przez markę
Najlepsze firmy
Pozostałe
Wiedza merytoryczna
55%
46%
Umiejętności interpersonalne
44%
41%
Umiejętność komunikacji
32%
26%
Podejmowanie decyzji
29%
29%
Przywództwo/zarządzanie
27%
23%
Elastyczność/adaptowalność
27%
34%
Kreatywność/zaradność
23%
20%
Znajomość biznesu
17%
18%
Chęć uczenia się
15%
15%
Umiejętności analityczne
9%
12%
F
F
irma konsultingowa
irma konsultingowa
Watson Wyatt
Watson Wyatt
zbadała
zbadała
jakie są kluczowe kompetencje w organizacji
jakie są kluczowe kompetencje w organizacji
w
w
najlepsz
najlepsz
ych
ych
firm
firm
ach
ach
oraz
oraz
pozostał
pozostał
ych
ych
Efektywność
nakładów poniesionych na zasoby ludzkie 26 firm Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych
Human Capital Return on Investment
Human Capital ROI określa zwrot inwestycji poniesionych na kapitał ludzki,
czyli zysk uzyskiwany z 1 zainwestowanej złotówki
Wartości HC ROI dla badanych spółek wynoszą:
Human
Capital ROI
1997
1998
1999
2000
I KWARTYL
1.242
1.242
1.100
1.010
MEDIANA
1.644
1.369
1.324
1.269
ŚREDNIA
1.817
1.617
1.495
1.593
III KWARTYL
2.072
1.650
1.872
1.923
Efektywność
nakładów poniesionych na zasoby ludzkie 26 firm Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych
Human Capital Value Added
HCVA określa: ile warci są pracownicy dla przedsiębiorstwa.
Średnie wartości HCVA dla badanych spółek wynoszą:
Human
Capital Value
Added
w tys.zł
1997
1998
1999
2000
I KWARTYL
24.267
30.294
26.487
28.411
MEDIANA
43.260
44.668
53.216
54.260
ŚREDNIA
53.700
61.076
70.127
73.338
III KWARTYL
60.882
68.808
84.018
98.226
Efektywność
nakładów poniesionych na zasoby ludzkie 26 firm Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych
Zarządzanie kadrami a zarządzanie zasobami
Zarządzanie kadrami a zarządzanie zasobami
ludzkimi
ludzkimi
•
ZZL wywodzi się z literatury amerykańskiej
•
Było wyrazem poszukiwania nowej formuły
realizacji funkcji personalnych w organizacji w
reakcji na zmiany otoczenia
(rosnąca
konkurencja, nowe technologie)
•
Reakcja na konieczność elastycznego reagowania
na potrzeby klientów zewnętrznych i
wewnętrznych
•
Wyraz poszukiwania przewagi konkurencyjnej w
zasobach ludzkich jako strategicznego czynnika
rozwoju firmy
PORÓWNANIE ZK I ZZL
PORÓWNANIE ZK I ZZL
Cecha/kryteri
Cecha/kryteri
um
um
Zarządzanie kadrami
Zarządzanie kadrami
ZZL
ZZL
W a r t o ś c i i z a s a d y
Treść kontraktu
Dokładnie zapisanie praw i
obowiązków stron
Ogólne zakreślenie praw i
obowiązków stron z
intencją nie „krępowania”
Zasady współpracy
Pisemne i precyzyjne
określenie wzajemnych
stosunków
Otwartość stosunków
nacechowana „mogę
zrobić”
Wytyczne dla działań
kierownictwa
Zatwierdzone formalne
procedury działania
Potrzeby organizacji
Wyznacznik
zachowań
Normy zewnętrzne i
wewnętrzne, zwyczaje
ukształtowane w praktyce
Treść misji organizacji
Stosunek
przełożonych do
podwładnych
Obserwowanie,
kontrolowanie,
monitorowanie
Przygotowywanie,
wychowywanie,
motywowanie
Istota stosunków
organizacyjnych
Pluralizm organizacyjny
Konsolidacja organizacji
Podejście do
konfliktu
Instytucjonalizacja
Unikanie
C e c h y s t r a t e g i i p e r s o n a l n e j
Kluczowe relacje
Przełożeni – podwładni
Klient wewnętrzny
Inicjatywy zmian
Fragmentaryczne
Zintegrowane
Kadry w planie
organizacji
Marginalne znaczenie
Centralne znaczenie
Tempo
podejmowania
decyzji
Powolne wynikające z
procedur
Szybkie wynikające z
potrzeb
R o l a k i e r o w n i c t w a l i n i o w e g o
Rola kierownika
wobec pracowników
Transakcyjna
Przewodzenie zmianom
Kluczowe postacie w
funkcjach
personalnych
Specjaliści kadrowi
Wszyscy menedżerowie
Dominujący sposób
komunikowania
Pośrednie
Bezpośrednie
Premiowane
umiejętności
Negocjacyjne
Ułatwiania
ZARZĄDZANIE KADRAMI A ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI c.d.
ZARZĄDZANIE KADRAMI A ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI c.d.
G ł ó w n e m e t o d y i t e c h n i k i
Selekcja pracowników Drugorzędne znaczenie
Zintegrowane funkcja
kluczowych zadań
Warunki pracy i płacy
Zbiorowe układy pracy
W kierunku indywidualnych
umów
Systemy płacowe
Wartościowanie pracy
Płaca = F(wynik/cel)
Obieg informacji
Ograniczony dostęp
Informatyzacja
Projektowanie
stanowisk
Specjalizacja i podział
Praca zespołowa
Rozwiązywanie
konfliktu
Zawieszanie sporu
Kultura organizacji
Szkolenie
Kontrolowany dostęp
Organizacja ucząca się
Interwencje
Skargi i zażalenie
Budowanie zespołu
Opracowanie własne na podstawie J. Storey,
Developments in the Management of human
resources, Oxford, Blacwell 1992; D. Goss, Principles
of Human Resource Management, Routledgr 1994.
ZARZĄDZANIE KADRAMI A ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI c.d.
ZARZĄDZANIE KADRAMI A ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI c.d.
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
Nowoczesne modele zarządzania kadrami
i
i
Koncepcje
MODEL
SITA
MODEL
KAPITAŁU
LUDZKIEGO
ZARZĄDZANI
E KADRAMI
Wysoce
prawdopodob
ny układ cech
Mało
prawdopodob
ny układ cech
ZARZĄDZANI
E ZASOBAMI
LUDZKIMI
Bardzo mało
prawdopodob
ny układ cech
Średnio
prawdopodob
ny układ cech
Przesłanki konstrukcji nowoczesnych modeli
Przesłanki konstrukcji nowoczesnych modeli
kadrowych
kadrowych
D O K T R Y N A L N E
D O K T R Y N A L N E
•
REGULACJA
•
INTERWENCJONIZM
NIEELASTYCZNY
RYNEK PRACY
…………………….
…………………….
…………………….
•
DEREGULACJA
•
LIBERALIZM
ELASTYCZNY
RYNEK PRACY
…………………….
…………………….
…………………….
Przesłanki konstrukcji nowoczesnych modeli
Przesłanki konstrukcji nowoczesnych modeli
kadrowych
kadrowych
S Y S T E M O W E
S Y S T E M O W E
•
Różnorodność
strukturalno-
własnościowa
•
Efektywność jako
kryterium alokacji
•
Równowaga
makroekonomiczna
•
Ekonomiczna
determinacja
polityki kadrowej
•
Różnorodność
strukturalno-
własnościowa
•
Efektywność jako
kryterium alokacji
•
Równowaga
makroekonomiczna
•
Polityczna i socjo-
psycholog
determinacja
polityki kadrowej
CECHY NOWOCZESNYCH MODELI
CECHY NOWOCZESNYCH MODELI
•
Elastyczność zatrudnienia
- numeryczna/zasobowa
- funkcjonalna
- motywacyjna
•
Informatyzacja organizacji
•
Przekształcanie stanowisk kosztotwórczych
w dochodowe
•
Skracanie „cyklu życia” stanowiska
•
Osobista odpowiedzialność za karierę
•
Zróżnicowane ścieżki kariery
CECHY NOWOCZESNYCH MODELI
CECHY NOWOCZESNYCH MODELI
•
Podwyższanie standardów rekrutacyjnych
(techniki selekcji, headhunting, rekrutacja dla kariery –
sekwencji stanowisk)
•
Reengineering zatrudnienia
(segmentacja, leasing
outsourcing, derekrutacja, outplacement)
•
Monitoring kadr
(oceny bieżące - wynik, kompeten-
cje, potencjał rozwoju, ryzyko konfliktu)
•
Zróżnicowane strategie i metody motywowania
(np. wynagrodzenia powiązane z cyklem życia organiz.)
•
Organizacja ucząca się
•
Kształtowanie kultury organizacji
(expatriate man.)
Pożądane profile
Pożądane profile
pracowników
pracowników
„wczoraj”
„dziś”
Menedżerowie
Liderzy
Indywidualiści
Członkowie zespołu
Zorientowani na ilość Zorientowani na
jakość
Troska o stanowisko
Troska o firmę
Koncentracja na
usłudze
Koncentracja na
kliencie
Specjalizacja
zawodowa
Multiumiejętności
Wąska ścieżka kariery Szeroki zakres kariery
Zewnątrzsterowność
Wewnątrzsterowność
Niektóre najlepsze praktyki
Niektóre najlepsze praktyki
ZZL
ZZL
•
Selektywne zatrudnianie
•
Pewność zatrudnienia /outplacement
•
Praca zespołowa i decentralizacja decyzji
•
System ocen pracowników
•
Systemy motywacyjne z premią za wyniki
•
Intensywne szkolenie i rozwój
•
Ograniczanie różnic statusu pracowników
•
Informatyzacja (kanały, przepływ info)
Nowe wyzwania ZZL
Nowe wyzwania ZZL
•
e-HRM
•
Problemy starzenia się siły roboczej
(workforce)
•
Zarządzanie talentami
•
Coaching
•
Internacjonalizacja
•
Globalizacja
Nowa architektura e-HRM
Nowa architektura e-HRM
•
“e-HRM” implies the application of information and
communications technology to HRM with the aim of
changing it from a solely face-to-face relationship to an
increasingly virtual one. In essence, it is the application of
an e-business model internally and, combined with
outsourcing, has the same potential to fundamentally
transform the nature of the function as e-business has done
in sectors such as financial services, retailing and
knowledge management. Such transformation is already
evident in translating individual e-learning into
organizational learning and knowledge management, deep-
web mining for talent, interactive self-selection and career
management, real-time employee engagement surveys and
other forms of interactive communications, creating virtual
communities and teams, bringing customers/clients and
employees into closer virtual relationships, and e-enabling
home working and other, more flexible ways of working
Coaching
Coaching
•
Employers are becoming increasingly disenchanted with the
idea of sending numbers of their management team on
training courses. This clearly has benefits for developing
common language and thinking, but seems to be a less
effective way of creating change in managerial behaviour.
Changing behaviour is recognised as an individual issue:
and companies are now adopting the practice of providing
their managers with individual coaches. Colleges such as
my own, Henley Management College run courses to train
and accredit skilled people able to work with individual
managers and help them to reflect on their activities and
their successes and failures. Through such processes the
managers are helped to understand their situation and their
careers and to change their behaviour towards those
practices more likely to be successful for them.
Problem dyskryminacji wg
Problem dyskryminacji wg
wieku
wieku
•
New Government legislation outlawing discrimination on the
grounds of age is being introduced this year. Like many other
European countries the UK faces the prospect of an aging
workforce. The implications for pension provision and health
services will e enormous. At the workplace level this is a
particularly severe problem for the UK because there is something
of a labour shortage in the country. Unemployment has been
inching up over the last year or so, but remains very low: there are
many employers who are having difficulty filling jobs. One
consequence of these different factors has been demands for
people to retire later. The government has now moved to ban age
discrimination. For employers this is not easy: many of our pay
systems are based on age criteria (younger people earn less; older
people earn more); employers would prefer to provide training and
development to people who may show a twenty-five return on that
investment rather than those who may leave the workforce at any
time. The new legislation has yet to be tested but it will
undoubtedly make a difference and HR managers are examining
their systems and their approaches to try to pre-empt problems
(Vallerius, 2006).
Zarządzanie talentami
Zarządzanie talentami
•
Within the overall labour shortage, there is a skill shortage.
Trying to get and to keep highly talented individuals is a
real challenge in some sectors of the UK economy.
Scientific, professional and top quality managerial staff are
operating in an increasingly competitive market. The notion
of the “war for talent” (Cappelli, 1999) has taken hold in a
lot of organizations. How this is being seen varies. Some
companies are focusing on their key staff; others are
arguing that they need to consider all their staff and are
looking at new places and new ways to find people to join
their organizations. The notion of “employer branding” is
being used – making the employer a well-known name as a
good place to be employed undoubtedly helps recruitment.
There are several “best places to work” competitions in the
UK, usually run by different magazines, and some HR
departments include being recognized there as one of their
objectives.
Bardzo dziękuję za uwagę
Bardzo dziękuję za uwagę
Kontakt:
jan.szambelanczyk@ae.poznan.
pl