Podstawy

przedsiębiorczości

(przedsiębiorczość bez tajemnic)

Temat: Autoprezentacja

Autoprezentacja

W starożytnej Grecji uczono retoryki –
sztuki argumentacji, oraz erystyki –
umiejętności prowadzenia sporów.

Do najwybitniejszych mówców świata
starożytnego należeli między innymi
Protagoras z Abdery (480 – 410 r.
p.n.e.), Demostenes (384 – 322 r.
p.n.e.) oraz Cyceron.

Demostenes

Protagoras z Abdery

Autoprezentacja

Autoprezentacja - próba zakomunikowania poprzez nasze
wypowiedzi, zachowania niewerbalne i działania, kim jesteśmy albo za
kogo chcielibyśmy być uważani przez innych.

Pierwszym sposobem jest komunikacja
werbalna, czyli słowny opis swojej
osoby, w taki sposób, aby wywrzeć
na innych pożądane wrażenie czy
wykreować określony wizerunek.

Z opisywaniem samego siebie stykamy się
zarówno na rozmowie kwalifikacyjnej, jak
również pisząc podanie o przyjęcie do pracy
lub życiorys.

W przypadku autoprezentacji sami decydujemy, które fakty z naszego
życia pragniemy ujawnić, a treść naszej wypowiedzi zależy w dużym
stopniu od tego, jakie wrażenie pragniemy wywrzeć na słuchaczu.

Jeżeli na rozmowie zostaniemy spytani o pełne umiejętności czy
doświadczenia, których nie posiadamy - przyznajemy się do tego, ale
od razu rekompensując wypowiedź inną, posiadana przez nas
umiejętnością podobną do wymaganej.

Na rozmowie kwalifikacyjnej możemy spotkać się z wieloma
zaskakującymi nas pytaniami, w odpowiedziach których ukryte są nasze
postawy - sugerujących, że dana osoba posiada takie a nie inne cechy
czy też przynależy do określonej grupy ludzi głoszących określone
poglądy. W tej sytuacji nie sterujemy informacją o własnej osobie, ale
o ludziach i rzeczach, z którymi jesteśmy powiązani.

Autoprezentacja

Drugim sposobem prezentacji jest
komunikacja niewerbalna, w skład której
wchodzą następujące formy:

1)Forma pozajęzykowa/paralingwistyczna,
która wiąże się z wszystkimi aspektami
wymowy (artykulacji), takimi jak: modulacja,
intonacja, zawieszenie głosu, tonacja, tempo
mówienia, barwa głosu.

2) Forma proksemiczna, jest to przekazanie
wiadomości za pomocą aranżacji przestrzeni.
Jej wymiarami są: dystans przestrzenny
między nadawcą a odbiorcą, związana z nim
postawa ciała, usadowienie.

3) Forma kinezyjna, są to informacje
wysyłane przez gesty, wyraz twarzy, kontakt
wzrokowy, zmianę postawy, dotyk.

Te właśnie informacje wchodzą w skład
szeroko rozumianej mowy ciała.

Autoprezentacja

Uważa się bowiem, że informacje przekazywane przez różne sygnały
ciała, szczególnie gdy dotyczą stanów emocjonalnych oraz postaw
wobec innych, są w pewien sposób bardziej obiektywne i prawdziwe.

Wyraz twarzy – odzwierciedla wszelkie zmiany zachodzące
podczas rozmowy, pozwala rozpoznać czy słowa są zrozumiałe, czy
słuchacz się z nimi zgadza, jakiego rodzaju reakcje emocjonalne
w nim zachodzą.

Zalecenie – staraj się zwrócić do rozmówcy całą twarzą. Jeśli twój
rozmówca zmieni położenie, podążaj za nim. Ruchy głowy tzn.
kiwanie głową, potakiwanie mogą stanowić zachętę dla rozmówcy
do kontynuowania wypowiedzi. Dzięki temu masz szansę
na uzyskanie dalszych ważnych dla ciebie informacji.

Autoprezentacja

Spojrzenie – odzwierciedla emocje, bliskość, chęć nawiązania
kontaktu. Odgrywa szczególną rolę w okazaniu rozmówcy, że
go słuchamy.

Zalecenie – utrzymuj cały czas z rozmówcą kontakt wzrokowy. Nie
unikaj wzroku rozmówcy, ale też nie wpatruj się uporczywie w oczy
drugiej osoby, gdyż może to ją krępować.

Autoprezentacja

Uśmiech – uśmiechaj się życzliwie.
Sygnalizuj pracodawcy uśmiechem, gdy
mówi o sprawach dla ciebie ważnych
i ciekawych.

Gesty – wykonywane dłońmi plasują się tuż
za wyrazem twarzy, jeśli chodzi o ich
znaczenie wśród zachowań pozawerbalnych.
Służą do podkreślenia komunikatów
słownych, a w określonych sytuacjach,
w których używanie słów jest utrudnione,
mogą je nawet zastępować. Są również
wskaźnikiem pewnych stanów
emocjonalnych.

Przygotowanie się do prezentacji

–

wprowadzenie

Pierwszą rzecz jaką powinieneś zrobić szykując treść prezentacji jest
przedstawienie celu wystąpienia i zagadnienia, o których będzie się
mówić. To jest jedno, dwa zdania, w których zawierasz meritum całej
prezentacji i przekazujesz swoim słuchaczom komunikat:

Dzięki myśli przewodniej od razu ukierunkowuje się wypowiedź i
ułatwia przyswajanie informacji swoim słuchaczom.

Myśl przewodnia (CEL PREZENTACJI) jest również dużym ułatwieniem
podczas tworzenia prezentacji: jest niczym kompas, który wskazuje
właściwy kierunek, jakim należy podążać, by osiągnąć zamierzony cel.
Dzięki temu porządkuje się treści, które chce się przekazać, podkreśla
się te najważniejsze.

„O tym jest ta prezentacja i to jest to, na czym mi zależy
byście zapamiętali”.

Plan prezentacji

Napisz wszystko na kartce nie zapominając o najmniejszych detalach.
Zapoznaj się dobrze z treścią a następnie podziel materiał na części,
nadając każdej tytuł lub punkt.

Przygotowanie się do prezentacji

–

wprowadzenie

Podsumowanie każdej części

Po omówieniu każdej części przypominasz najważniejsze elementy co
służy lepszemu ich zrozumieniu i zapamiętywaniu.

Treść podzielona na części

Na początku poinformuj słuchaczy o temacie wystąpienia.
Przygotowany plan w punktach przedstaw tak, aby słuchacze mogli
swobodnie śledzić tok prezentacji i trzymaj się konsekwentnie
przedstawionej struktury prezentacji.

Przedstaw główne tezy wystąpienia i dokonaj analizy problemu.

Przygotowanie się do prezentacji

–

wprowadzenie

Przejścia do kolejnych części

Przedstawiasz związki występujące między częściami prezentacji,
dbając o ich spójność i logikę.

Zakończenie

Dokonujesz podsumowania całości, wyjaśniasz ewentualne wątpliwości.

Wnioski

Powracasz do głównych tez, podajesz wnioski, uzasadniasz dlaczego
prezentowany projekt jest ważny i wartościowy dla słuchaczy.

Pytania

Poproś swoich odbiorców na początku prezentacji, aby w przypadku
wątpliwości zadawali pytania na koniec prezentacji.

Przygotowanie się do prezentacji

–

wprowadzenie

Praktyka

Zanim staniesz przed dużą grupą osób i zaczniesz prezentację, poćwicz
przed lustrem oraz przed rodzicami lub przyjaciółmi. Pamiętaj, że im
więcej będziesz ćwiczyć tym pewniej będziesz się czuć przedstawiając
swój materiał docelowej grupie osób.

Czas

Powinno się wiedzieć, ile czasu może
trwać prezentacja. Nie może być zbyt
długa – maksimum 15 minut. Ważne jest,
żeby nie przekroczyć zaplanowanego
czasu prezentacji.
Dlatego ważne jest przećwiczenie
przygotowanej prezentacji.

Przygotowanie prezentacji

Stwórz swoją prezentację multimedialną ( np. Power Point). Nie
zapomnij o dobraniu odpowiednich kolorów, wykresów, zdjęć oraz
innych elementów, które podniosą wartość Twojego materiału
(możesz również dodać dźwięk).

Prezentacja

Pamiętaj, że Twoja prezentacja powinna być
jak najbardziej zrozumiała i przedstawiona
w taki sposób, aby przedstawione przez
ciebie informacje dotarły do jak największej
liczby osób.

Każdy przyswaja sobie nowe treści w inny
sposób - dlatego tak ważne są oprócz słowa
mówionego, słowo pisane, wykresy, zdjęcia,
animacje czy dźwięk. Nie przesadzaj jednak
z efektami, aby nie odciągnęły one uwagi
odbiorców od najistotniejszych informacji,
które masz im do przekazania.

Prezentacja

Postawa
Podczas prezentacji ważna jest nasza postawa.

Sposób siedzenia, pozostawanie w pozycji stojącej oraz sposób
chodzenia mogą stanowić wyraz stanu emocjonalnego oraz wskazywać
na postawę i uczucia wobec siebie samego i innych osób.

Zalecenie - nie krzyżuj rąk i nóg, nie zaciskaj dłoni np. na długopisie,
nie kul się, nie rób pozycją ciała bariery między tobą a pracodawcą.
Sztywna postawa może sprawiać wrażenie napięcia, niepewności,
przeżywanego stresu.

Pochyl się lekko do przodu, w stronę rozmówcy. To sygnalizuje, że
utrzymujesz kontakt, że mówi on rzeczy interesujące. Twoje odchylenie
do tyłu może być odebrane jako dezaprobata.

Wygląd zewnętrzny - wprowadza ważne elementy
do komunikacji.
Ubiór - przekazuje wiadomość o tym, jak postrzegamy
samych siebie. Ubranie stanowi wizytówkę każdego
z nas i w dużym stopniu wpływa na to, jak jesteśmy
odbierani przez otoczenie.

Zupełnie inaczej będzie postrzegany mężczyzna
ubrany w garnitur niż ten sam odziany w podarte
dżinsy.

Podobnie kobieta ubrana w garsonkę w porównaniu
ze strojem  znacznie swobodniejszym czy wręcz
wyzywającym.

Ponadto ubiór wywiera wpływ nie tylko
na obserwatora, ale także na właściciela - "dobrze
wyglądam - dobrze się czuję".

Prezentacja

Mów zrozumiale ponieważ mówisz do ludzi i dla ludzi. Rób
wszystko, żeby cię rozumieli. Rozmawiaj z nimi a nie przemawiaj.
Używaj poprawnego języka, bez żargonu i obcych słów. Załóż, że
temat, który omawiasz jest nowy dla twojej publiczności. Mów powoli
i spokojnie (ale nie beznamiętnie). Pokaż jak dobrze znasz się na
temacie ale się nie przechwalaj. Pracuj głosem. Zmieniaj tempo
wypowiedzi i natężenie głosu. Obserwuj reakcje słuchaczy. Wyjaśniaj
pojęcia i słowa, które mogą być niezrozumiałe dla słuchaczy.
Znaj swoją publiczność . Wiedz do
kogo mówisz. Kim są słuchacze.
Czego oczekują. Dlaczego przyszli.
Jak do nich trafić. Mów ich językiem,
patrz ich oczami. Wczuj się w ich
sytuację. Dostosuj język prezentacji i
poziom merytoryczny do możliwości
słuchaczy.

Prezentacja

Struktura wypowiedzi

Należy pamiętać o powitaniu zaproszonych gości i przedstawieniu
się. W wypowiedzi powinny dominować zdania o jasnej i logicznej
konstrukcji, niezbyt długie.

Należy pamiętać, że optymalna uwaga słuchacza może utrzymywać
się nieprzerwanie przez około 10 minut.

Wypowiedź nadmiernie przeładowana ozdobnikami przestaje być
czytelna i razi sztucznością.

Ważny jest sposób mówienia. Należy unikać zbyt szybkiego
mówienia. Odpowiednia intonacja głosu i akcentowanie
najistotniejszych myśli sprawiają, że wypowiedź staje się
interesująca i przekonująca.

Dyskusja – debata

Nie wolno zmieniać tematu dyskusji
ani atakować przeciwnika
personalnie. Należy się skupić
wyłącznie na jego argumentach.

Nie należy przerywać wystąpień
innych mówców.

Uczestnicy debaty powinni wykazać
postawę poszanowania dla
odmiennych poglądów.

Do dyskusji i debaty trzeba się przygotować równie starannie, jak do
prezentacji lub przemówienia.

Należy określić własne stanowisko wobec omawianego problemu. W
trakcie dyskusji należy posługiwać się rzeczowymi argumentami,
popartymi konkretnymi przykładami.

Techniki wywierania wpływu
na innych

Technika

Opis

Technika prośby

Polega na tym, że prosi się kogoś o oddanie

przysługi

Technika groźby

Polega na tym, że pracownikowi przedstawia się

sankcje, jakie poniesie, gdy nie będzie się

zachowywał zgodnie z naszymi oczekiwaniami

Technika zaangażowania i

konsekwencji

Polega na umiejętności nakłaniania pracownika do

zaangażowania się w realizację zadań

Technika wzajemności

Polega na tym, że każdy człowiek stara się

odwdzięczyć osobie, która dostarczyła mu jakiegoś

dobra

Technika kontrastu

Polega na tym, że przedstawia się pracownikowi

dwie możliwości

Technika niedostępności

Polega na takim przedstawieniu pracownikowi

propozycji, z której wynika, że jeżeli od razu się nie

zdecyduje, to będzie ono dla niego nieosiągalna

Technika sympatii

• nie podtrzymywania kontaktu
wzrokowego,

• obojętnego wyrazu twarzy,

• zamkniętej pozycji ciała -
skrzyżowanie rąk, nóg, ściskanie
przedmiotu,

• wiercenia się na krześle,

• ziewania,

• pocieranie oczu, uszu,

• drapania się w kark,

• poprawiania kołnierzyka,

• dotykania podbródka,
policzków,

• trzymania torebek, teczek -
( sprawia wrażenie bariery
między sobą a rozmówcą;
postawa defensywna).

Unikaj!

1. Komosa A.: Szkolny słownik ekonomiczny. Ekonomik 2002,
2. Biernacka M., Korba J., Smutek Z.: Podstawy przedsiębiorczości.

Podręcznik do liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego
i technikum. Wyd. II. Operon, Gdynia 2009,

3.

http://pl.wikipedia.org

4. Gregorczyk S., Romanowska M., Sopińska A., Wachowiak P.:

Przedsiębiorczość bez tajemnic. Podręcznik do nauczania
podstaw przedsiębiorczości dla liceum
i technikum. WSiP 2009,

5. J. Detz, Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić, GWP,

Gdańsk, 2001.

Literatura