PROCES PLANOWANIA
BUDŻETOWEGO
Spojrzenia na instytucję
budżetu jednostki
samorządu terytorialnego
budżet jako scentralizowany zasób finansowy
budżet jako scentralizowany zasób finansowy
jednostki samorządu terytorialnego
jednostki samorządu terytorialnego
budżet jako akt prawny w formie uchwały
budżet jako akt prawny w formie uchwały
organu stanowiącego jednostki samorządu
organu stanowiącego jednostki samorządu
terytorialnego wraz z pełną jego zawartością
terytorialnego wraz z pełną jego zawartością
budżet jako narzędzie zarządzania finansami
budżet jako narzędzie zarządzania finansami
publicznymi
publicznymi
WĄSKIE UJĘCIE
BUDŻETU
WYNIK FINANSOWY BUDŻETU JST
[(DOCHODY + PRZYCHODY) - (WYDATKI + ROZCHODY)]
DOCHODY BUDŻETU
JST
WYDATKI BUDŻETU
JST
WYNIK EKONOMICZNY BUDŻETU JST
(DOCHODY - WYDATKI)
PRZYCHODY BUDŻETU
JST
ROZCHODY BUDŻETU
JST
Fazy planowania
budżetowego
FAZA 1
OKREŚLENIE
PRIORYTETÓW
BUDŻETOWYCH
Określenie priorytetów budżetowych
Określenie priorytetów budżetowych
to przede
to przede
wszystkim etap określania krótko i długofalowych
wszystkim etap określania krótko i długofalowych
założeń polityki budżetowej, które wskazują na wytyczne
założeń polityki budżetowej, które wskazują na wytyczne
i kierunki jej realizacji.
i kierunki jej realizacji.
Efektem takich działań mogą być założenia dotyczące
Efektem takich działań mogą być założenia dotyczące
nowych zadań, kontynuowanych i przeznaczonych do
nowych zadań, kontynuowanych i przeznaczonych do
likwidacji z uwzględnieniem przede wszystkim skutków
likwidacji z uwzględnieniem przede wszystkim skutków
dla danej społeczności lokalnej.
dla danej społeczności lokalnej.
Następuje identyfikacja potrzeb i możliwości finansowych
Następuje identyfikacja potrzeb i możliwości finansowych
ich realizacji oraz nadanie im priorytetów w zakresie
ich realizacji oraz nadanie im priorytetów w zakresie
kolejności realizacji.
kolejności realizacji.
Etap ten zwykle kończy się określeniem budżetu
Etap ten zwykle kończy się określeniem budżetu
modelowego to znaczy zgromadzeniem i
modelowego to znaczy zgromadzeniem i
zidentyfikowaniem wszystkich możliwych potrzeb, jakie
zidentyfikowaniem wszystkich możliwych potrzeb, jakie
mogą się pojawić w zakresie funkcjonowania jednostki
mogą się pojawić w zakresie funkcjonowania jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
Zgromadzenie ww informacji pozwala na ich weryfikację
Zgromadzenie ww informacji pozwala na ich weryfikację
w zakresie zasadności, opłacalności i planowanego
w zakresie zasadności, opłacalności i planowanego
stopnia zaspokojenia potrzeb społecznych.
stopnia zaspokojenia potrzeb społecznych.
Ostateczny efekt tych działań to ustalenie priorytetów
Ostateczny efekt tych działań to ustalenie priorytetów
budżetowych na najbliższy rok i lata kolejne.
budżetowych na najbliższy rok i lata kolejne.
FAZA 2
OKREŚLENIE TRYBU
I HARMONOGRAMU
PRAC
NAD PROJEKTEM
BUDŻETU JEDNOSTKI
SAMORZĄDU
TERYTORIALNEGO
Sformalizowany proces planowania budżetu
Sformalizowany proces planowania budżetu
jednostki samorządu wynika z jednej strony z
jednostki samorządu wynika z jednej strony z
obowiązujących przepisów prawa, a z drugiej z
obowiązujących przepisów prawa, a z drugiej z
konieczności ujednolicenia procesu prac i
konieczności ujednolicenia procesu prac i
informacji gromadzonych na etapie tworzenia
informacji gromadzonych na etapie tworzenia
budżetu.
budżetu.
W obecnych uwarunkowaniach legislacyjnych
W obecnych uwarunkowaniach legislacyjnych
tryb prac na projektem budżetu
tryb prac na projektem budżetu
jednostki
jednostki
samorządu terytorialnego oraz ich czasowy i
samorządu terytorialnego oraz ich czasowy i
przedmiotowy harmonogram określa organ
przedmiotowy harmonogram określa organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
FAZA 3
PRZYGOTOWANIE SYSTEMU
ZESTAWIEŃ FINANSOWYCH,
KTÓRE BĘDĄ
WYKORZYSTYWANE
DO BUDOWY PLANÓW
OGÓLNYCH JEDNOSTKI
SAMORZĄDU
(INSTRUKCJA
PLANISTYCZNA)
Przygotowanie
Przygotowanie
systemu zestawień finansowych
systemu zestawień finansowych
wykorzystywanych do budowy planów ogólnych jednostki
wykorzystywanych do budowy planów ogólnych jednostki
samorządu, zwykle wynika z
samorządu, zwykle wynika z
instrukcji planistycznej
instrukcji planistycznej
, która
, która
zawiera wytyczne jak skonstruować projekt budżetu jednostki
zawiera wytyczne jak skonstruować projekt budżetu jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
Określenie szczegółowych założeń do budżetu na rok
Określenie szczegółowych założeń do budżetu na rok
następny, które w tym przypadku dotyczą podstawowych
następny, które w tym przypadku dotyczą podstawowych
parametrów takich jak: wskaźniki wzrostu cen, założeń co do
parametrów takich jak: wskaźniki wzrostu cen, założeń co do
maksymalnych przyrostów wydatków, zakres zakładanych
maksymalnych przyrostów wydatków, zakres zakładanych
oszczędności, parametry dotyczące wynagrodzeń i ich
oszczędności, parametry dotyczące wynagrodzeń i ich
ewentualnego wzrostu, etatyzacja itp.
ewentualnego wzrostu, etatyzacja itp.
Tworzenie projektu budżetu to najbardziej sformalizowana
Tworzenie projektu budżetu to najbardziej sformalizowana
część procesu planistycznego.
część procesu planistycznego.
Zwykle w oparciu o przyjęte procedury i instrukcję
Zwykle w oparciu o przyjęte procedury i instrukcję
planistyczną wszystkie jednostki organizacyjne planują
planistyczną wszystkie jednostki organizacyjne planują
poszczególne wycinkowe części budżetu, które w następnym
poszczególne wycinkowe części budżetu, które w następnym
kroku są ujmowane w sposób zbiorczy w projekcie budżetu z
kroku są ujmowane w sposób zbiorczy w projekcie budżetu z
korektami lub bez, w zależności od przyjętych założeń i
korektami lub bez, w zależności od przyjętych założeń i
możliwości finansowych jednostki samorządu terytorialnego.
możliwości finansowych jednostki samorządu terytorialnego.
Całość prac planistycznych kończy się przekazaniem projektu
Całość prac planistycznych kończy się przekazaniem projektu
budżetu przez organ wykonawczy organowi stanowiącemu
budżetu przez organ wykonawczy organowi stanowiącemu
danej jednostki samorządu terytorialnego (obecnie jest to 15
danej jednostki samorządu terytorialnego (obecnie jest to 15
listopad roku poprzedzającego kolejny rok budżetowy).
listopad roku poprzedzającego kolejny rok budżetowy).
FAZA 4
OKREŚLENIE
ZAPOTRZEBOWANIA
NA ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ZADAŃ W OPARCIU O PLANY
POSZCZEGÓLNYCH
JEDNOSTEK
ORGANIZACYJNYCH
JEDNOSTKI
SAMORZĄDOWEJ
Określenie zapotrzebowania na źródła finansowania
Określenie zapotrzebowania na źródła finansowania
zadań jest dokonywanie głównie w oparciu o plany
zadań jest dokonywanie głównie w oparciu o plany
poszczególnych jednostek organizacyjnych jednostki
poszczególnych jednostek organizacyjnych jednostki
samorządowej. Można w tym miejscu wskazać, że
samorządowej. Można w tym miejscu wskazać, że
projekcja dochodów jednostki samorządu terytorialnego
projekcja dochodów jednostki samorządu terytorialnego
będzie obejmowała te dochody:
będzie obejmowała te dochody:
na których wysokość nie będzie miał wpływu
na których wysokość nie będzie miał wpływu
samorząd; mogą one być ustalane przez sektor
samorząd; mogą one być ustalane przez sektor
rządowy lub inne jednostki sektora finansów
rządowy lub inne jednostki sektora finansów
publicznych w zależności od rodzaju wykonywanych
publicznych w zależności od rodzaju wykonywanych
zadań (projekcja dochodów),
zadań (projekcja dochodów),
na których wysokość bezpośrednio lub pośrednio
na których wysokość bezpośrednio lub pośrednio
będzie miał wpływ samorząd; w zależności od
będzie miał wpływ samorząd; w zależności od
prowadzonej polityki finansowej i jej restrykcyjności
prowadzonej polityki finansowej i jej restrykcyjności
oraz od aktywności i kreatywności organów, jednostek
oraz od aktywności i kreatywności organów, jednostek
organizacyjnych oraz kadry pracowników.
organizacyjnych oraz kadry pracowników.
Zgłaszane zadania muszą mieć pokrycie w
Zgłaszane zadania muszą mieć pokrycie w
dochodach budżetowych lub w przychodach,
dochodach budżetowych lub w przychodach,
Jeśli dochody budżetowe na etapie planowania
Jeśli dochody budżetowe na etapie planowania
są przeszacowywane i zawyżany jest ich poziom
są przeszacowywane i zawyżany jest ich poziom
w stosunku do realnych możliwości ich
w stosunku do realnych możliwości ich
uzyskania, to jest to zagrożenie wystąpienia w
uzyskania, to jest to zagrożenie wystąpienia w
trakcie wykonywania budżetu braku pokrycia w
trakcie wykonywania budżetu braku pokrycia w
dochodach wydatków, które zaplanowano do
dochodach wydatków, które zaplanowano do
realizacji w budżecie jednostki samorządu
realizacji w budżecie jednostki samorządu
terytorialnego.
terytorialnego.
FAZA 5
OKREŚLENIE DOSTĘPNOŚCI
I REALNOŚCI ŹRÓDEŁ
FINANSOWANIA JEDNOSTKI
SAMORZĄDU
TERYTORIALNEGO Z
UWZGLĘDNIENIEM ŹRÓDEŁ
WEWNĘTRZNYCH JAK I
ZEWNĘTRZNYCH
W tym obszarze główne zadanie to określenie wielkości
W tym obszarze główne zadanie to określenie wielkości
zadań, które będą realizowane pomimo braku możliwości
zadań, które będą realizowane pomimo braku możliwości
sfinansowania ich dochodami lub przychodami w danym
sfinansowania ich dochodami lub przychodami w danym
roku budżetowym (lub latach budżetowych).
roku budżetowym (lub latach budżetowych).
Jest to o tyle istotna kwestia, ponieważ wchodzi w obszar
Jest to o tyle istotna kwestia, ponieważ wchodzi w obszar
deficytu budżetowego i konieczności wskazania źródła
deficytu budżetowego i konieczności wskazania źródła
jego pokrycia.
jego pokrycia.
Pokrycie deficytu budżetowego jest związane
Pokrycie deficytu budżetowego jest związane
bezpośrednio z
bezpośrednio z
określeniem dostępności i realności
określeniem dostępności i realności
źródeł finansowania
źródeł finansowania
jednostki samorządu
jednostki samorządu
terytorialnego z uwzględnieniem źródeł wewnętrznych
terytorialnego z uwzględnieniem źródeł wewnętrznych
jak i zewnętrznych.
jak i zewnętrznych.
Jeśli jako źródła finansowania wydatków nie
Jeśli jako źródła finansowania wydatków nie
znajdujących pokrycia w dochodach budżetowych
znajdujących pokrycia w dochodach budżetowych
wskazywane są zwrotne i odpłatne źródła finansowania
wskazywane są zwrotne i odpłatne źródła finansowania
takie jak kredyty, pożyczki czy też emisje obligacji,
takie jak kredyty, pożyczki czy też emisje obligacji,
istotnym elementem, już na etapie planowania budżetu,
istotnym elementem, już na etapie planowania budżetu,
jest ocena ich dostępności.
jest ocena ich dostępności.
Dostępność zewnętrznych źródeł finansowania
Dostępność zewnętrznych źródeł finansowania
będzie obejmowała dwa elementy:
będzie obejmowała dwa elementy:
spełnienie wymogów dawcy kapitału takich
spełnienie wymogów dawcy kapitału takich
jak ocena zdolności kredytowej, odpowiedni
jak ocena zdolności kredytowej, odpowiedni
rating, wymagane zabezpieczenia,
rating, wymagane zabezpieczenia,
spełnienie norm prawnych w zakresie
spełnienie norm prawnych w zakresie
maksymalnych granic zadłużenia i jego
maksymalnych granic zadłużenia i jego
spłaty;
spłaty;
dostępność czasowa związana ze
dostępność czasowa związana ze
spełnieniem wymogów w zakresie zamówień
spełnieniem wymogów w zakresie zamówień
publicznych wyboru trybu udzielenia
publicznych wyboru trybu udzielenia
zamówienia
zamówienia
FAZA 6
USTANOWIENIE SYSTEMU
KONTROLI REALIZACJI
PLANU ORAZ SYSTEMU
ZARZĄDZANIA FINANSAMI
System kontroli wykonywania budżetu oraz
System kontroli wykonywania budżetu oraz
procedury jego zmian winien funkcjonować już
procedury jego zmian winien funkcjonować już
w trakcie rzeczywistej realizacji budżetu.
w trakcie rzeczywistej realizacji budżetu.
Istotne jest tu zachowanie norm prawnych w
Istotne jest tu zachowanie norm prawnych w
tym zakresie, które ograniczają dowolność w
tym zakresie, które ograniczają dowolność w
zmianach budżetu.
zmianach budżetu.
Kontrola realizacji wykonania zadań będzie
Kontrola realizacji wykonania zadań będzie
dotyczyła zarówno sfery czasowej jak i
dotyczyła zarówno sfery czasowej jak i
rzeczowej budżetu tak, aby zadania były
rzeczowej budżetu tak, aby zadania były
wykonywane w zaplanowanym terminie i
wykonywane w zaplanowanym terminie i
zgodnie z aktualnie zidentyfikowanymi i
zgodnie z aktualnie zidentyfikowanymi i
występującymi w danym momencie potrzebami.
występującymi w danym momencie potrzebami.
Planowanie wydatków budżetu jednostki samorządu
Planowanie wydatków budżetu jednostki samorządu
terytorialnego opiera się na prognozach i
terytorialnego opiera się na prognozach i
kalkulacjach dwóch grup wydatków:
kalkulacjach dwóch grup wydatków:
wydatków bieżących, w skład których wchodzą
wydatków bieżących, w skład których wchodzą
wydatki na wynagrodzenia oraz wydatki rzeczowe,
wydatki na wynagrodzenia oraz wydatki rzeczowe,
wydatków majątkowych (inwestycyjnych).
wydatków majątkowych (inwestycyjnych).
Wydatki bieżące planowane są różnymi metodami, z
Wydatki bieżące planowane są różnymi metodami, z
których podstawowymi są:
których podstawowymi są:
metody oparte na parametrach i normach
metody oparte na parametrach i normach
budżetowych,
budżetowych,
metody oparte na danych z wykonania wydatków
metody oparte na danych z wykonania wydatków
w okresach poprzednich.
w okresach poprzednich.
Innym regułom podlega planowanie wydatków
Innym regułom podlega planowanie wydatków
majątkowych (inwestycyjnych). Planowanie w tych
majątkowych (inwestycyjnych). Planowanie w tych
przypadkach jest tym precyzyjniejsze im więcej jest
przypadkach jest tym precyzyjniejsze im więcej jest
w planowanym budżecie konkretnych jednostkowych
w planowanym budżecie konkretnych jednostkowych
zadań inwestycyjnych.
zadań inwestycyjnych.
FAZA 7
ROZWINIĘCIE PROCEDUR
DOSTOSOWYWANIA
I KORYGOWANIA PLANU
DO ZMIAN W OTOCZENIU
ZARÓWNO
WEWNĘTRZNYM JAK I
ZEWNĘTRZNYM
JEDNOSTKI SAMORZĄDU
Rodzaje budżetów
budżet w układzie rzeczowym
budżet w układzie rzeczowym
budżet w układzie
budżet w układzie
memoriałowym
memoriałowym
budżet w układzie kasowym
budżet w układzie kasowym
Wykonanie wydatów na koniec okresu
sprawozdawczego
1
2
3
4
5
6
7
Wykonanie wydatków w układzie rzeczowym
0
500 000 500 000 500 000 500 000 500 000 500 000
Wykonanie wydatków w układzie memoriałowym
0
0 250 000 400 000 300 000 500 000 500 000
Wykonanie wydatków w układzie kasowym
0
0
0
0
50 000 250 000 500 000
Planowanie, uchwalanie i wykonywanie budżetu jednostki
samorządu terytorialnego
Niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczonych w
Niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczonych w
budżecie jednostki samorządu terytorialnego,
budżecie jednostki samorządu terytorialnego,
wygasają z upływem roku budżetowego.
wygasają z upływem roku budżetowego.
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
może ustalić wykaz wydatków, do których nie stosuje
może ustalić wykaz wydatków, do których nie stosuje
się przepisu w poprzednim punkcie, oraz określić
się przepisu w poprzednim punkcie, oraz określić
ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego
ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego
w tym wykazie w następnym roku budżetowym.
w tym wykazie w następnym roku budżetowym.
Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z
Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z
upływem roku budżetowego, organ stanowiący ustala
upływem roku budżetowego, organ stanowiący ustala
plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i
plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i
rozdziały klasyfikacji wydatków z wyodrębnieniem
rozdziały klasyfikacji wydatków z wyodrębnieniem
wydatków majątkowych.
wydatków majątkowych.
Środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, są
Środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, są
gromadzone na wyodrębnionym subkoncie
gromadzone na wyodrębnionym subkoncie
podstawowego rachunku bankowego jednostki
podstawowego rachunku bankowego jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
KLASYFIKACJA DOCHODÓW I WYDATKÓW
BUDŻETOWYCH
Elementy klasyfikacji
budżetowej
Działy budżetu, które reprezentują
Działy budżetu, które reprezentują
funkcjonalne ujęcie dochodów i
funkcjonalne ujęcie dochodów i
wydatków budżetowych. Działowy
wydatków budżetowych. Działowy
układ budżetu informuje o gromadzeniu
układ budżetu informuje o gromadzeniu
i wydatkowaniu środków budżetowych,
i wydatkowaniu środków budżetowych,
niezależnie od tego, w jakiej jednostce
niezależnie od tego, w jakiej jednostce
organizacyjnej jednostki samorządu
organizacyjnej jednostki samorządu
środki te są wydatkowane.
środki te są wydatkowane.
Rozdziały budżetu, które są
Rozdziały budżetu, które są
rozszerzeniem i uszczegółowieniem
rozszerzeniem i uszczegółowieniem
klasyfikacji działowej budżetu, nadając
klasyfikacji działowej budżetu, nadając
wydatkom jak i dochodom odpowiednio
wydatkom jak i dochodom odpowiednio
podmiotowy, przedmiotowy lub mieszany
podmiotowy, przedmiotowy lub mieszany
charakter.
charakter.
Paragrafy budżetu, które obejmują swoją
Paragrafy budżetu, które obejmują swoją
treścią konkretne wydatki i dochody
treścią konkretne wydatki i dochody
budżetowe, takie jak: wynagrodzenia,
budżetowe, takie jak: wynagrodzenia,
materiały i wyposażenie, usługi
materiały i wyposażenie, usługi
materialne, podatki (zarówno jako
materialne, podatki (zarówno jako
dochód, jak i wydatek).
dochód, jak i wydatek).
30
BUDŻET JST
Budżet jednostki samorządu
Budżet jednostki samorządu
terytorialnego jest rocznym
terytorialnego jest rocznym
planem dochodów i
planem dochodów i
wydatków oraz przychodów i
wydatków oraz przychodów i
rozchodów tej jednostki.
rozchodów tej jednostki.
Budżet jednostki samorządu
Budżet jednostki samorządu
terytorialnego jest uchwalany
terytorialnego jest uchwalany
na rok budżetowy.
na rok budżetowy.
Rokiem budżetowym jest rok
Rokiem budżetowym jest rok
kalendarzowy.
kalendarzowy.
Podstawą gospodarki finansowej
Podstawą gospodarki finansowej
jednostki samorządu terytorialnego
jednostki samorządu terytorialnego
w danym roku budżetowym jest
w danym roku budżetowym jest
uchwała budżetowa.
uchwała budżetowa.
Uchwała budżetowa składa się z:
Uchwała budżetowa składa się z:
budżetu jednostki samorządu
budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
terytorialnego;
załączników.
załączników.
32
Uchwała budżetowa określa:
1.
1.
łączną kwotę planowanych dochodów
łączną kwotę planowanych dochodów
budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
z wyodrębnieniem dochodów bieżących i
z wyodrębnieniem dochodów bieżących i
majątkowych;
majątkowych;
2.
2.
łączną kwotę planowanych wydatków
łączną kwotę planowanych wydatków
budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
z wyodrębnieniem wydatków bieżących i
z wyodrębnieniem wydatków bieżących i
majątkowych;
majątkowych;
3.
3.
kwotę planowanego deficytu albo
kwotę planowanego deficytu albo
planowanej nadwyżki budżetu jednostki
planowanej nadwyżki budżetu jednostki
samorządu terytorialnego wraz ze źródłami
samorządu terytorialnego wraz ze źródłami
pokrycia deficytu albo przeznaczenia
pokrycia deficytu albo przeznaczenia
nadwyżki budżetu jednostki samorządu
nadwyżki budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
terytorialnego;
4.
4.
łączną kwotę planowanych przychodów
łączną kwotę planowanych przychodów
budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
5.
5.
łączną kwotę planowanych rozchodów
łączną kwotę planowanych rozchodów
budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
6.
6.
limit zobowiązań z tytułu zaciąganych
limit zobowiązań z tytułu zaciąganych
kredytów i pożyczek oraz emitowanych
kredytów i pożyczek oraz emitowanych
papierów wartościowych, o których mowa w
papierów wartościowych, o których mowa w
art. 89 ust. 1 i art. 90;
art. 89 ust. 1 i art. 90;
7.
7.
kwotę wydatków przypadających do spłaty
kwotę wydatków przypadających do spłaty
w danym roku budżetowym, zgodnie z
w danym roku budżetowym, zgodnie z
zawartą umową, z tytułu poręczeń i
zawartą umową, z tytułu poręczeń i
gwarancji udzielonych przez jednostkę
gwarancji udzielonych przez jednostkę
samorządu terytorialnego;
samorządu terytorialnego;
8.
8.
szczególne zasady wykonywania budżetu
szczególne zasady wykonywania budżetu
jednostki samorządu terytorialnego w roku
jednostki samorządu terytorialnego w roku
budżetowym, wynikające z odrębnych
budżetowym, wynikające z odrębnych
ustaw;
ustaw;
9.
9.
uprawnienia jednostki
uprawnienia jednostki
pomocniczej do prowadzenia
pomocniczej do prowadzenia
gospodarki finansowej w ramach
gospodarki finansowej w ramach
budżetu gminy;
budżetu gminy;
10.
10.
inne postanowienia, których
inne postanowienia, których
obowiązek zamieszczenia w
obowiązek zamieszczenia w
uchwale budżetowej wynika z
uchwale budżetowej wynika z
postanowień organu
postanowień organu
stanowiącego jednostki
stanowiącego jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
35
W uchwale budżetowej organ
W uchwale budżetowej organ
stanowiący jednostki samorządu
stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego może upoważnić zarząd
terytorialnego może upoważnić zarząd
do:
do:
zaciągania kredytów i pożyczek oraz
zaciągania kredytów i pożyczek oraz
emitowania papierów
emitowania papierów
wartościowych;
wartościowych;
dokonywania zmian w budżecie.
dokonywania zmian w budżecie.
W uchwale budżetowej nie zamieszcza
W uchwale budżetowej nie zamieszcza
się przepisów niezwiązanych z
się przepisów niezwiązanych z
wykonywaniem budżetu jednostki
wykonywaniem budżetu jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
W załącznikach do uchwały budżetowej
W załącznikach do uchwały budżetowej
zamieszcza się:
zamieszcza się:
zestawienie planowanych kwot
zestawienie planowanych kwot
dotacji udzielanych z budżetu
dotacji udzielanych z budżetu
jednostki samorządu terytorialnego;
jednostki samorządu terytorialnego;
plan dochodów wydzielonych
plan dochodów wydzielonych
rachunku dochodów samorządowych
rachunku dochodów samorządowych
jednostek budżetowych oraz
jednostek budżetowych oraz
wydatków nimi finansowanych;
wydatków nimi finansowanych;
plany przychodów i kosztów
plany przychodów i kosztów
samorządowych zakładów
samorządowych zakładów
budżetowych.
budżetowych.
37
Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego
Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego
może być sfinansowany przychodami pochodzącymi z:
może być sfinansowany przychodami pochodzącymi z:
sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych
sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych
przez jednostkę samorządu terytorialnego;
przez jednostkę samorządu terytorialnego;
kredytów;
kredytów;
pożyczek;
pożyczek;
prywatyzacji majątku jednostki samorządu
prywatyzacji majątku jednostki samorządu
terytorialnego;
terytorialnego;
nadwyżki budżetu jednostki samorządu
nadwyżki budżetu jednostki samorządu
terytorialnego z lat ubiegłych;
terytorialnego z lat ubiegłych;
wolnych środków jako nadwyżki środków
wolnych środków jako nadwyżki środków
pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu
pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu
jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z
jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z
rozliczeń wyemitowanych papierów wartościowych,
rozliczeń wyemitowanych papierów wartościowych,
kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.
kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.
38
1.
1.
Organ stanowiący jednostki
Organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego nie może
samorządu terytorialnego nie może
uchwalić budżetu, w którym
uchwalić budżetu, w którym
planowane wydatki bieżące są wyższe
planowane wydatki bieżące są wyższe
niż planowane dochody bieżące
niż planowane dochody bieżące
powiększone o nadwyżkę budżetową
powiększone o nadwyżkę budżetową
z lat ubiegłych i wolne środki, o
z lat ubiegłych i wolne środki, o
których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6.
których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6.
2.
2.
Na koniec roku budżetowego
Na koniec roku budżetowego
wykonane wydatki bieżące nie mogą
wykonane wydatki bieżące nie mogą
być wyższe niż wykonane dochody
być wyższe niż wykonane dochody
bieżące powiększone o nadwyżkę
bieżące powiększone o nadwyżkę
budżetową z lat ubiegłych i wolne
budżetową z lat ubiegłych i wolne
środki.
środki.
1.
1.
Wyjątek - Wykonane wydatki bieżące
Wyjątek - Wykonane wydatki bieżące
mogą być wyższe niż wykonane
mogą być wyższe niż wykonane
dochody bieżące powiększone o
dochody bieżące powiększone o
nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i
nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i
wolne środki jedynie o kwotę związaną
wolne środki jedynie o kwotę związaną
z realizacją wydatków bieżących z
z realizacją wydatków bieżących z
udziałem środków, o których mowa w
udziałem środków, o których mowa w
art. 5 ust. 3, w przypadku gdy środki te
art. 5 ust. 3, w przypadku gdy środki te
nie zostały przekazane w danym roku
nie zostały przekazane w danym roku
budżetowym.
budżetowym.
2.
2.
Zastosowanie po raz pierwszy od
Zastosowanie po raz pierwszy od
2011 roku.
2011 roku.
40
1.
1.
W budżecie jednostki samorządu
W budżecie jednostki samorządu
terytorialnego tworzy się rezerwę ogólną, w
terytorialnego tworzy się rezerwę ogólną, w
wysokości nie niższej niż 0,1% i nie wyższej
wysokości nie niższej niż 0,1% i nie wyższej
niż 1% wydatków budżetu.
niż 1% wydatków budżetu.
2.
2.
W budżecie jednostki samorządu
W budżecie jednostki samorządu
terytorialnego mogą być tworzone rezerwy
terytorialnego mogą być tworzone rezerwy
celowe:
celowe:
−
na wydatki, których szczegółowy podział na
na wydatki, których szczegółowy podział na
pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być
pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być
dokonany w okresie opracowywania budżetu
dokonany w okresie opracowywania budżetu
jednostki samorządu terytorialnego;
jednostki samorządu terytorialnego;
−
na wydatki związane z realizacją programów
na wydatki związane z realizacją programów
finansowanych z udziałem środków, o
finansowanych z udziałem środków, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
−
gdy odrębne ustawy tak stanowią.
gdy odrębne ustawy tak stanowią.
3.
3.
Suma rezerw celowych, o których
Suma rezerw celowych, o których
mowa w pkt. 2 tiret 1 i 3, nie
mowa w pkt. 2 tiret 1 i 3, nie
może przekroczyć 5% wydatków
może przekroczyć 5% wydatków
budżetu jednostki samorządu
budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.
terytorialnego.
4.
4.
Zarząd jednostki samorządu
Zarząd jednostki samorządu
terytorialnego dokonuje podziału
terytorialnego dokonuje podziału
rezerw, o których mowa w pkt. 1 i
rezerw, o których mowa w pkt. 1 i
2.
2.
42
W toku wykonywania budżetu zarząd
W toku wykonywania budżetu zarząd
może dokonywać zmian w planie
może dokonywać zmian w planie
dochodów i wydatków budżetu
dochodów i wydatków budżetu
jednostki samorządu terytorialnego
jednostki samorządu terytorialnego
polegających na zmianach planu:
polegających na zmianach planu:
dochodów i wydatków związanych
dochodów i wydatków związanych
ze zmianą kwot lub uzyskaniem
ze zmianą kwot lub uzyskaniem
dotacji przekazywanych z budżetu
dotacji przekazywanych z budżetu
państwa, z budżetów innych
państwa, z budżetów innych
jednostek samorządu terytorialnego
jednostek samorządu terytorialnego
oraz innych jednostek sektora
oraz innych jednostek sektora
finansów publicznych;
finansów publicznych;
dochodów jednostki samorządu
dochodów jednostki samorządu
terytorialnego, wynikających ze zmian kwot
terytorialnego, wynikających ze zmian kwot
subwencji w wyniku podziału rezerw
subwencji w wyniku podziału rezerw
subwencji ogólnej;
subwencji ogólnej;
wydatków jednostki samorządu
wydatków jednostki samorządu
terytorialnego w ramach działu w zakresie
terytorialnego w ramach działu w zakresie
wydatków bieżących, z wyjątkiem zmian
wydatków bieżących, z wyjątkiem zmian
planu wydatków na uposażenia i
planu wydatków na uposażenia i
wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile
wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile
odrębne przepisy nie stanowią inaczej;
odrębne przepisy nie stanowią inaczej;
dochodów i wydatków jednostki samorządu
dochodów i wydatków jednostki samorządu
terytorialnego związanych ze zwrotem
terytorialnego związanych ze zwrotem
dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub
dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub
innych jednostek samorządu terytorialnego.
innych jednostek samorządu terytorialnego.
44
LIMITY DŁUGU JST
Obowiązujące prawne granice zadłużenia:
Obowiązujące prawne granice zadłużenia:
Łączna kwota długu jednostki
Łączna kwota długu jednostki
samorządu terytorialnego na koniec
samorządu terytorialnego na koniec
roku budżetowego nie może
roku budżetowego nie może
przekroczyć 60 % wykonanych
przekroczyć 60 % wykonanych
dochodów ogółem.
dochodów ogółem.
Łączna kwota przypadających w danym
Łączna kwota przypadających w danym
roku budżetowym spłat kwot długu nie
roku budżetowym spłat kwot długu nie
może przekroczyć 15 % planowanych
może przekroczyć 15 % planowanych
na dany rok budżetowy dochodów
na dany rok budżetowy dochodów
jednostki samorządu terytorialnego.
jednostki samorządu terytorialnego.
Nowe limity obowiązują od 2014 roku.
Nowe limity obowiązują od 2014 roku.
45
Organ stanowiący jednostki samorządu
Organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego nie może uchwalić budżetu,
terytorialnego nie może uchwalić budżetu,
którego realizacja spowoduje, że w roku
którego realizacja spowoduje, że w roku
budżetowym oraz w każdym roku
budżetowym oraz w każdym roku
następującym po roku budżetowym relacja
następującym po roku budżetowym relacja
łącznej kwoty przypadających w danym roku
łącznej kwoty przypadających w danym roku
budżetowym:
budżetowym:
spłat rat kredytów i pożyczek wraz z
spłat rat kredytów i pożyczek wraz z
należnymi w danym roku odsetkami od
należnymi w danym roku odsetkami od
kredytów i pożyczek,
kredytów i pożyczek,
wykupów papierów wartościowych wraz z
wykupów papierów wartościowych wraz z
należnymi odsetkami i dyskontem od
należnymi odsetkami i dyskontem od
papierów wartościowych,
papierów wartościowych,
potencjalnych spłat kwot wynikających z
potencjalnych spłat kwot wynikających z
udzielonych poręczeń oraz gwarancji
udzielonych poręczeń oraz gwarancji
46
- do planowanych dochodów ogółem
- do planowanych dochodów ogółem
budżetu przekroczy średnią
budżetu przekroczy średnią
arytmetyczną z obliczonych dla
arytmetyczną z obliczonych dla
ostatnich trzech lat relacji jej
ostatnich trzech lat relacji jej
dochodów bieżących powiększonych o
dochodów bieżących powiększonych o
dochody ze sprzedaży majątku oraz
dochody ze sprzedaży majątku oraz
pomniejszonych o wydatki bieżące, do
pomniejszonych o wydatki bieżące, do
dochodów ogółem budżetu
dochodów ogółem budżetu
47
R - planowaną na rok budżetowy łączną kwotę z tytułu spłaty
rat kredytów i pożyczek, oraz wykupów papierów
wartościowych,
O - planowane na rok budżetowy odsetki od kredytów i
pożyczek, odsetki i dyskonto od papierów wartościowych oraz
spłaty kwot wynikających z udzielonych poręczeń i gwarancji,
D - dochody ogółem budżetu w danym roku budżetowym,
Db - dochody bieżące,
Sm - dochody ze sprzedaży majątku,
Wb - wydatki bieżące,
n - rok budżetowy, na który ustalana jest relacja,
n-1 - rok poprzedzający rok budżetowy, na który ustalana jest
relacja,
n-2 - rok poprzedzający rok budżetowy o dwa lata,
n-3 - rok poprzedzający rok budżetowy o trzy lata.
3
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
3
1
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
D
Wb
Sm
Db
D
Wb
Sm
Db
D
Wb
Sm
Db
D
O
R
48
Przy obliczaniu wskazanej relacji dla
Przy obliczaniu wskazanej relacji dla
roku poprzedzającego rok budżetowy
roku poprzedzającego rok budżetowy
przyjmuje się planowane wartości
przyjmuje się planowane wartości
wykazane w sprawozdaniu za trzy
wykazane w sprawozdaniu za trzy
kwartały z wykonania budżetu
kwartały z wykonania budżetu
jednostki samorządu terytorialnego.
jednostki samorządu terytorialnego.
Do obliczenia relacji dla poprzednich
Do obliczenia relacji dla poprzednich
dwóch lat przyjmuje się wartości
dwóch lat przyjmuje się wartości
wykonane wynikające ze sprawozdań
wykonane wynikające ze sprawozdań
rocznych.
rocznych.
49
Do łącznej kwoty przypadających w danym
Do łącznej kwoty przypadających w danym
roku budżetowym spłat i wykupów, dodaje
roku budżetowym spłat i wykupów, dodaje
się, przypadające do spłaty w tym samym
się, przypadające do spłaty w tym samym
roku budżetowym, kwoty zobowiązań
roku budżetowym, kwoty zobowiązań
związku współtworzonego przez daną
związku współtworzonego przez daną
jednostkę samorządu terytorialnego:
jednostkę samorządu terytorialnego:
1.
1.
w wysokości proporcjonalnej do jej udziału
w wysokości proporcjonalnej do jej udziału
we wspólnej inwestycji współfinansowanej
we wspólnej inwestycji współfinansowanej
kredytem, pożyczką lub emisją obligacji
kredytem, pożyczką lub emisją obligacji
spłacanych lub wykupywanych w danym
spłacanych lub wykupywanych w danym
roku budżetowym;
roku budżetowym;
2.
2.
w pozostałych przypadkach - w wysokości
w pozostałych przypadkach - w wysokości
proporcjonalnej do jej udziału we wpłatach
proporcjonalnej do jej udziału we wpłatach
wnoszonych na rzecz związku, którego jest
wnoszonych na rzecz związku, którego jest
członkiem.
członkiem.
Łączna kwota spłat i wykupów jednostki
Łączna kwota spłat i wykupów jednostki
samorządu terytorialnego nie obejmuje
samorządu terytorialnego nie obejmuje
zobowiązań związku współtworzonego
zobowiązań związku współtworzonego
przez tę jednostkę, na które jednostka
przez tę jednostkę, na które jednostka
udzieliła gwarancji i poręczeń.
udzieliła gwarancji i poręczeń.
51
Ograniczenia w zakresie relacji
wskazanej wcześniej nie stosuje się do:
1.
1.
wykupów papierów wartościowych, spłat kredytów
wykupów papierów wartościowych, spłat kredytów
i pożyczek zaciągniętych w związku z umową
i pożyczek zaciągniętych w związku z umową
zawartą na realizację programu, projektu lub
zawartą na realizację programu, projektu lub
zadania finansowanego z udziałem środków
zadania finansowanego z udziałem środków
zagranicznych (określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2
zagranicznych (określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2
ustawy o finansach publicznych), z wyłączeniem
ustawy o finansach publicznych), z wyłączeniem
odsetek od tych zobowiązań,
odsetek od tych zobowiązań,
2.
2.
poręczeń i gwarancji udzielonych samorządowym
poręczeń i gwarancji udzielonych samorządowym
osobom prawnym realizującym zadania jednostki
osobom prawnym realizującym zadania jednostki
samorządu terytorialnego w ramach programów
samorządu terytorialnego w ramach programów
finansowanych z udziałem środków zagranicznych,
finansowanych z udziałem środków zagranicznych,
–
–
w terminie nie dłuższym niż 90 dni po
w terminie nie dłuższym niż 90 dni po
zakończeniu programu, projektu lub zadania i
zakończeniu programu, projektu lub zadania i
otrzymaniu refundacji z tych środków.
otrzymaniu refundacji z tych środków.
52
W przypadku gdy określone w umowie
W przypadku gdy określone w umowie
środki zagraniczne nie zostaną
środki zagraniczne nie zostaną
przekazane lub po ich przekazaniu
przekazane lub po ich przekazaniu
zostanie orzeczony ich zwrot,
zostanie orzeczony ich zwrot,
jednostka samorządu terytorialnego
jednostka samorządu terytorialnego
nie może emitować papierów
nie może emitować papierów
wartościowych, zaciągać kredytów,
wartościowych, zaciągać kredytów,
pożyczek ani udzielać poręczeń i
pożyczek ani udzielać poręczeń i
gwarancji do czasu spełnienia relacji
gwarancji do czasu spełnienia relacji
wskazanej wcześniej.
wskazanej wcześniej.
53
WIELOLETNIA PROGNOZA
FINANSOWA
Zgodnie z nową ustawą o finansach publicznych
Zgodnie z nową ustawą o finansach publicznych
JST zobowiązana jest do sporządzenia Wieloletniej
JST zobowiązana jest do sporządzenia Wieloletniej
Prognozy Finansowej.
Prognozy Finansowej.
Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres
Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres
roku budżetowego oraz co najmniej trzech
roku budżetowego oraz co najmniej trzech
kolejnych lat.
kolejnych lat.
Okres objęty wieloletnią prognozą finansową nie
Okres objęty wieloletnią prognozą finansową nie
może być jednak krótszy niż okres, na jaki
może być jednak krótszy niż okres, na jaki
przyjęto limity wydatków dla poszczególnych
przyjęto limity wydatków dla poszczególnych
przedsięwzięć.
przedsięwzięć.
Prognozę kwoty długu, stanowiącą część
Prognozę kwoty długu, stanowiącą część
wieloletniej prognozy finansowej, sporządza się na
wieloletniej prognozy finansowej, sporządza się na
okres, na który zaciągnięto oraz planuje się
okres, na który zaciągnięto oraz planuje się
zaciągnąć zobowiązania.
zaciągnąć zobowiązania.
54
Wieloletnia prognoza finansowa
Wieloletnia prognoza finansowa
powinna być realistyczna i określać dla
powinna być realistyczna i określać dla
każdego roku objętego prognozą co
każdego roku objętego prognozą co
najmniej:
najmniej:
dochody bieżące oraz wydatki bieżące
dochody bieżące oraz wydatki bieżące
budżetu jednostki samorządu
budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, w tym na obsługę
terytorialnego, w tym na obsługę
długu, gwarancje i poręczenia;
długu, gwarancje i poręczenia;
dochody majątkowe, w tym dochody ze
dochody majątkowe, w tym dochody ze
sprzedaży majątku, oraz wydatki
sprzedaży majątku, oraz wydatki
majątkowe budżetu jednostki
majątkowe budżetu jednostki
samorządu terytorialnego;
samorządu terytorialnego;
wynik budżetu jednostki samorządu
wynik budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
terytorialnego;
przeznaczenie nadwyżki albo sposób
przeznaczenie nadwyżki albo sposób
sfinansowania deficytu;
sfinansowania deficytu;
przychody i rozchody budżetu
przychody i rozchody budżetu
jednostki samorządu terytorialnego, z
jednostki samorządu terytorialnego, z
uwzględnieniem długu zaciągniętego
uwzględnieniem długu zaciągniętego
oraz planowanego do zaciągnięcia;
oraz planowanego do zaciągnięcia;
kwotę długu jednostki samorządu
kwotę długu jednostki samorządu
terytorialnego, w tym relację, o której
terytorialnego, w tym relację, o której
mowa w art. 243 ustawy o finansach
mowa w art. 243 ustawy o finansach
publicznych, oraz sposób
publicznych, oraz sposób
sfinansowania spłaty długu;
sfinansowania spłaty długu;
objaśnienia przyjętych wartości.
objaśnienia przyjętych wartości.
56
W wydatkach wyszczególnia się
W wydatkach wyszczególnia się
także:
także:
kwotę wydatków bieżących i
kwotę wydatków bieżących i
majątkowych wynikających z
majątkowych wynikających z
limitów wydatków na planowane
limitów wydatków na planowane
i
i
realizowane przedsięwzięcia
realizowane przedsięwzięcia
;
;
kwotę wydatków na
kwotę wydatków na
wynagrodzenia i składki od nich
wynagrodzenia i składki od nich
naliczane oraz wydatki związane
naliczane oraz wydatki związane
z funkcjonowaniem organów
z funkcjonowaniem organów
jednostki samorządu
jednostki samorządu
terytorialnego.
terytorialnego.
Przez
Przez
przedsięwzięcia
przedsięwzięcia
należy rozumieć wieloletnie:
należy rozumieć wieloletnie:
programy, projekty lub zadania, w tym związane
programy, projekty lub zadania, w tym związane
z:
z:
1.
1.
programami finansowanymi z udziałem
programami finansowanymi z udziałem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i
środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i
3,
3,
2.
2.
umowami o partnerstwie publiczno-
umowami o partnerstwie publiczno-
prywatnym;
prywatnym;
umowy, których realizacja w roku budżetowym i
umowy, których realizacja w roku budżetowym i
w latach następnych jest niezbędna do
w latach następnych jest niezbędna do
zapewnienia ciągłości działania jednostki i z
zapewnienia ciągłości działania jednostki i z
których wynikające płatności wykraczają poza
których wynikające płatności wykraczają poza
rok budżetowy;
rok budżetowy;
gwarancje i poręczenia udzielane przez jednostki
gwarancje i poręczenia udzielane przez jednostki
samorządu terytorialnego.
samorządu terytorialnego.
58
Uchwała w sprawie wieloletniej prognozy
Uchwała w sprawie wieloletniej prognozy
finansowej
finansowej
może
może
zawierać upoważnienie
zawierać upoważnienie
dla zarządu jednostki samorządu
dla zarządu jednostki samorządu
terytorialnego do zaciągania zobowiązań:
terytorialnego do zaciągania zobowiązań:
związanych z realizacją zamieszczonych
związanych z realizacją zamieszczonych
w niej przedsięwzięć;
w niej przedsięwzięć;
z tytułu umów, których realizacja w roku
z tytułu umów, których realizacja w roku
budżetowym i w latach następnych jest
budżetowym i w latach następnych jest
niezbędna do zapewnienia ciągłości
niezbędna do zapewnienia ciągłości
działania jednostki i z których wynikające
działania jednostki i z których wynikające
płatności wykraczają poza rok budżetowy.
płatności wykraczają poza rok budżetowy.
59
Projekt uchwały w sprawie
Projekt uchwały w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej
wieloletniej prognozy finansowej
lub jej zmiany zarząd jednostki
lub jej zmiany zarząd jednostki
samorządu terytorialnego
samorządu terytorialnego
przedstawia wraz z projektem
przedstawia wraz z projektem
uchwały budżetowej:
uchwały budżetowej:
regionalnej izbie
regionalnej izbie
obrachunkowej - celem
obrachunkowej - celem
zaopiniowania;
zaopiniowania;
organowi stanowiącemu
organowi stanowiącemu
jednostki samorządu
jednostki samorządu
terytorialnego.
terytorialnego.
Opinię do projektu uchwały w sprawie
Opinię do projektu uchwały w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej
wieloletniej prognozy finansowej
lub
lub
jej zmiany
jej zmiany
, przedstawionego wraz z
, przedstawionego wraz z
projektem uchwały budżetowej,
projektem uchwały budżetowej,
regionalna izba obrachunkowa wydaje
regionalna izba obrachunkowa wydaje
ze szczególnym uwzględnieniem
ze szczególnym uwzględnieniem
zapewnienia przestrzegania przepisów
zapewnienia przestrzegania przepisów
ustawy dotyczących uchwalania i
ustawy dotyczących uchwalania i
wykonywania budżetów w następnych
wykonywania budżetów w następnych
latach, na które zaciągnięto i planuje
latach, na które zaciągnięto i planuje
się zaciągnąć zobowiązania.
się zaciągnąć zobowiązania.
61
W przypadku negatywnej opinii regionalnej
W przypadku negatywnej opinii regionalnej
izby obrachunkowej dotyczącej wieloletniej
izby obrachunkowej dotyczącej wieloletniej
prognozy finansowej jednostka samorządu
prognozy finansowej jednostka samorządu
terytorialnego dokonuje takich zmian
terytorialnego dokonuje takich zmian
uchwał, aby została zachowana relacja
uchwał, aby została zachowana relacja
określona w art. 243.
określona w art. 243.
Uchwałę w zakresie wieloletniej prognozy
Uchwałę w zakresie wieloletniej prognozy
finansowej organ stanowiący jednostki
finansowej organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego podejmuje nie
samorządu terytorialnego podejmuje nie
później niż uchwałę budżetową.
później niż uchwałę budżetową.
Organ stanowiący jednostki samorządu
Organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego nie może uchylić
terytorialnego nie może uchylić
obowiązującej uchwały w sprawie
obowiązującej uchwały w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej,
wieloletniej prognozy finansowej,
jednocześnie nie podejmując nowej uchwały
jednocześnie nie podejmując nowej uchwały
w tej sprawie.
w tej sprawie.
WYKONANIE BUDŻETU
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego
przedstawia organowi stanowiącemu jednostki
przedstawia organowi stanowiącemu jednostki
samorządu terytorialnego i regionalnej izbie
samorządu terytorialnego i regionalnej izbie
obrachunkowej, w terminie do dnia 31 sierpnia:
obrachunkowej, w terminie do dnia 31 sierpnia:
informację o przebiegu wykonania budżetu
informację o przebiegu wykonania budżetu
jednostki samorządu terytorialnego za pierwsze
jednostki samorządu terytorialnego za pierwsze
półrocze;
półrocze;
informację o kształtowaniu się wieloletniej
informację o kształtowaniu się wieloletniej
prognozy finansowej, w tym o przebiegu realizacji
prognozy finansowej, w tym o przebiegu realizacji
przedsięwzięć;
przedsięwzięć;
informację, o której mowa w art. 265 pkt 1
informację, o której mowa w art. 265 pkt 1
(jednostki, dla których JST jest organem
(jednostki, dla których JST jest organem
założycielskim).
założycielskim).
Zakres i formę informacji określa organ stanowiący
Zakres i formę informacji określa organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego.
jednostki samorządu terytorialnego.
62
63
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego
przedstawia, w terminie do dnia 31 marca
przedstawia, w terminie do dnia 31 marca
roku następującego po roku budżetowym,
roku następującego po roku budżetowym,
organowi stanowiącemu jednostki
organowi stanowiącemu jednostki
samorządu terytorialnego:
samorządu terytorialnego:
1.
1.
sprawozdanie roczne z wykonania
sprawozdanie roczne z wykonania
budżetu tej jednostki, zawierające
budżetu tej jednostki, zawierające
zestawienie dochodów i wydatków
zestawienie dochodów i wydatków
wynikające z zamknięć rachunków
wynikające z zamknięć rachunków
budżetu jednostki samorządu
budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, w szczegółowości nie
terytorialnego, w szczegółowości nie
mniejszej niż w uchwale budżetowej;
mniejszej niż w uchwale budżetowej;
2.
2.
sprawozdania, o których mowa w art. 265
sprawozdania, o których mowa w art. 265
pkt 2 (jednostki dla których JST jest
pkt 2 (jednostki dla których JST jest
organem założycielskim);
organem założycielskim);
3.
3.
informację o stanie mienia jednostki
informację o stanie mienia jednostki
samorządu terytorialnego,
samorządu terytorialnego,
Sprawozdanie obejmuje również
Sprawozdanie obejmuje również
wykaz jednostek budżetowych, o
wykaz jednostek budżetowych, o
których mowa w art. 223
których mowa w art. 223
(rachunki dochodów).
(rachunki dochodów).
Sprawozdanie zarząd jednostki
Sprawozdanie zarząd jednostki
samorządu terytorialnego
samorządu terytorialnego
przedstawia regionalnej izbie
przedstawia regionalnej izbie
obrachunkowej, w terminie do
obrachunkowej, w terminie do
dnia 31 marca roku następującego
dnia 31 marca roku następującego
po roku budżetowym.
po roku budżetowym.
Dotyczy sprawozdań za 2010 rok.
Dotyczy sprawozdań za 2010 rok.
65
Roczne sprawozdanie finansowe
Roczne sprawozdanie finansowe
jednostki samorządu terytorialnego,
jednostki samorządu terytorialnego,
w której liczba mieszkańców,
w której liczba mieszkańców,
ustalona przez Główny Urząd
ustalona przez Główny Urząd
Statystyczny, na dzień 31 grudnia
Statystyczny, na dzień 31 grudnia
roku poprzedzającego rok, za który
roku poprzedzającego rok, za który
sporządzono sprawozdanie,
sporządzono sprawozdanie,
przekracza 150 tysięcy, podlega
przekracza 150 tysięcy, podlega
badaniu przez biegłego rewidenta.
badaniu przez biegłego rewidenta.
66
Nie później niż dnia 30 czerwca roku
Nie później niż dnia 30 czerwca roku
następującego po roku budżetowym
następującego po roku budżetowym
, organ
, organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
podejmuje uchwałę w sprawie absolutorium dla
podejmuje uchwałę w sprawie absolutorium dla
zarządu po zapoznaniu się z:
zarządu po zapoznaniu się z:
sprawozdaniem z wykonania budżetu
sprawozdaniem z wykonania budżetu
jednostki samorządu terytorialnego;
jednostki samorządu terytorialnego;
sprawozdaniem finansowym;
sprawozdaniem finansowym;
opinią biegłego rewidenta z badania
opinią biegłego rewidenta z badania
sprawozdania finansowego;
sprawozdania finansowego;
opinią regionalnej izby obrachunkowej;
opinią regionalnej izby obrachunkowej;
informacją o stanie mienia jednostki
informacją o stanie mienia jednostki
samorządu terytorialnego;
samorządu terytorialnego;
stanowiskiem komisji rewizyjnej.
stanowiskiem komisji rewizyjnej.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
67