Zmiany

Zmiany

ogólnoustrojowe

ogólnoustrojowe

w organizmie

w organizmie

kobiety ciężarnej

kobiety ciężarnej

Hormony ciążowe

Hormony ciążowe

Przysadka

Przysadka

mózgowa

mózgowa

Przysadka

Przysadka

mózgowa

mózgowa

Powiększenie przedniego płata:

Powiększenie przedniego płata:

namnażanie się komórek wydzielających

namnażanie się komórek wydzielających

PRL

PRL

Stopniowy

Stopniowy

wzrost

wzrost

stężenia

stężenia

PRL

PRL

we krwi

we krwi

Spadek

Spadek

stężenia

stężenia

FSH i LH

FSH i LH

– hamujący

– hamujący

wpływ steroidów łożyskowych

wpływ steroidów łożyskowych

Wzrost

Wzrost

wydzielania

wydzielania

ACTH, TSH i GH

ACTH, TSH i GH

ACTH i TSH: dodatkowa synteza w łożysku

ACTH i TSH: dodatkowa synteza w łożysku

Jajniki

Jajniki

Jajniki

Jajniki

I trymestr: HCG stymuluje przerost

I trymestr: HCG stymuluje przerost

komórek zrębu – zwiększenie objętości

komórek zrębu – zwiększenie objętości

Ciałko żółte ciążowe

Ciałko żółte ciążowe

: powiększa się do

: powiększa się do

8 tygodnia ciąży – rozrost komórek

8 tygodnia ciąży – rozrost komórek

luteinowych

luteinowych

Od 4 miesiąca ciąży ciałko żółte zanika

Od 4 miesiąca ciąży ciałko żółte zanika

– dojrzałość czynnościowa łożyska

– dojrzałość czynnościowa łożyska

Tarczyca i przytarczyce

Tarczyca i przytarczyce

Wzrost utraty I z moczem – powiększenie

Wzrost utraty I z moczem – powiększenie

tarczycy, pęcherzyków gruczołowych oraz

tarczycy, pęcherzyków gruczołowych oraz

przerost nabłonka gruczołowego

przerost nabłonka gruczołowego

Wzrost

Wzrost

stężenia

stężenia

T3 i T4

T3 i T4

we krwi

we krwi

Powiększenie przytarczyc

Powiększenie przytarczyc

Wzrost

Wzrost

wydzielania

wydzielania

PTH

PTH

: zatrzymanie Ca,

: zatrzymanie Ca,

pobudzenie tworzenia 1,25(OH)

pobudzenie tworzenia 1,25(OH)

2

2

vitD

vitD

3

3

Wzrost

Wzrost

wydzielania

wydzielania

kalcytoniny

kalcytoniny

–

–

zapobiega odwapnieniu kośćca ciężarnej

zapobiega odwapnieniu kośćca ciężarnej

Kora nadnerczy

Kora nadnerczy

Wzrost stężenia całkowitego

Wzrost stężenia całkowitego

i wolnego (!)

i wolnego (!)

kortyzolu

kortyzolu

Znaczny wzrost aktywności

Znaczny wzrost aktywności

kortyzolu podczas porodu

kortyzolu podczas porodu

Wzrost stężenia

Wzrost stężenia

aldosteronu

aldosteronu

– zatrzymanie sodu i wody

– zatrzymanie sodu i wody

Przeciwdziałanie –

Przeciwdziałanie –

progesteron

progesteron

(wzrost

(wzrost

wydalania sodu)

wydalania sodu)

Wątroba

Wątroba

Zwiększenie produkcji

Zwiększenie produkcji

globulin

globulin

, w tym białek

, w tym białek

wiążących hormony

wiążących hormony

Produkcja

Produkcja

albumin: bez

albumin: bez

zmian

zmian

Przyspieszenie OB!

Przyspieszenie OB!

Wątroba

Wątroba

Wzrost wytwarzania

Wzrost wytwarzania

czynników

czynników

krzepnięcia

krzepnięcia

Badania laboratoryjne: typowy wzrost

Badania laboratoryjne: typowy wzrost

aktywności

aktywności

fosfatazy zasadowej

fosfatazy zasadowej

(izoenzym łożyskowy)

(izoenzym łożyskowy)

Cholestaza ciążowa

Cholestaza ciążowa

Przemiana materii

Przemiana materii

Wzrost masy ciała

Wzrost masy ciała

o 20%

o 20%



I połowa ciąży

I połowa ciąży

– rozwój

– rozwój

tkanki tłuszczowej

tkanki tłuszczowej

i zatrzymanie wody w

i zatrzymanie wody w

organizmie

organizmie



II połowa

II połowa

– wzrost masy

– wzrost masy

płodu i łożyska, wzrost

płodu i łożyska, wzrost

objętości płynu

objętości płynu

owodniowego

owodniowego

Przemiana materii

Przemiana materii

III trymestr – wzrost

III trymestr – wzrost

PPM o 20%

PPM o 20%

Zwiększenie

Zwiększenie

zapotrzebowania

zapotrzebowania

kalorycznego:

kalorycznego:

500 kcal/dzień pod

500 kcal/dzień pod

koniec ciąży

koniec ciąży

Przemiana materii – c.d.

Przemiana materii – c.d.

Gospodarka

Gospodarka

węglowodanowa:

węglowodanowa:

insulinowrażliwość

insulinowrażliwość

w I i II

w I i II

połowie ciąży

połowie ciąży

Glukoza:

Glukoza:

podstawowy

podstawowy

substrat energetyczny i

substrat energetyczny i

budulcowy dla płodu

budulcowy dla płodu

Lipidy:

Lipidy:

wzrost CH o 50%,

wzrost CH o 50%,

TG 3-krotnie

TG 3-krotnie

Przemiana materii – c.d.

Przemiana materii – c.d.

Nowe

Nowe

białka

białka

: 1000g

: 1000g



½: płód i łożysko

½: płód i łożysko

Gospodarka mineralna

Gospodarka mineralna



Dodatni bilans

Dodatni bilans

Na, Ca,

Na, Ca,

K, Mg, Zn

K, Mg, Zn

Fe:

Fe:

zapotrzebowanie

zapotrzebowanie

800-1200mg/d

800-1200mg/d



wzrost wchłaniania o

wzrost wchłaniania o

10-30%

10-30%

Zmiany w układzie krążenia

Zmiany w układzie krążenia

Zwiększenie objętości krwi krążącej

Zwiększenie objętości krwi krążącej

Zmniejszenie oporów w naczyniach

Zmniejszenie oporów w naczyniach

obwodowych: obniżenie

obwodowych: obniżenie

RR

RR



skurczowe o 5-10mmHg

skurczowe o 5-10mmHg



rozkurczowe o 10-15mmHg

rozkurczowe o 10-15mmHg

Wzrost objętości minutowej serca o 40%:

Wzrost objętości minutowej serca o 40%:



przyspieszenie czynności serca o 10-

przyspieszenie czynności serca o 10-

15/min.

15/min.



zwiększenie pojemności wyrzutowej

zwiększenie pojemności wyrzutowej

Przemiana tętnic spiralnych

Przemiana tętnic spiralnych

Zmiany w układzie

Zmiany w układzie

krwiotwórczym

krwiotwórczym

i we krwi obwodowej

i we krwi obwodowej

Wzrost objętości krwi krążącej:

Wzrost objętości krwi krążącej:



Zwiększenie objętości

Zwiększenie objętości

osocza

osocza

o 40-50%

o 40-50%

(

(

hydraemia

hydraemia

)

)



Wzrost liczby erytrocytów o 15-20%

Wzrost liczby erytrocytów o 15-20%

Spadek stężenia hemoglobiny i

Spadek stężenia hemoglobiny i

hematokrytu:

hematokrytu:

względna niedokrwistość

względna niedokrwistość

Bezwzględny wzrost liczby Leu

Bezwzględny wzrost liczby Leu

PLT bez zmian

PLT bez zmian

Zmiany w czynności nerek

Zmiany w czynności nerek

i dróg moczowych

i dróg moczowych

Poszerzenie i zwiotczenie dróg

Poszerzenie i zwiotczenie dróg

moczowych

moczowych

Wzrost przepływu

Wzrost przepływu

krwi przez nerki

krwi przez nerki

o 50%

o 50%

Wzrost przesączania

Wzrost przesączania

kłębuszkowego

kłębuszkowego

o 35%

o 35%

Wzrost resorpcji

Wzrost resorpcji

wtórnej

wtórnej

Spadek

Spadek

stężenia we krwi:

stężenia we krwi:

mocznika,

mocznika,

kreatyniny, kwasu moczowego

kreatyniny, kwasu moczowego

Fizjologiczna glukozuria i proteinuria

Fizjologiczna glukozuria i proteinuria

Zmiany

Zmiany

w układzie

w układzie

oddechowym

oddechowym

Pobudzenie ośrodka

Pobudzenie ośrodka

oddechowego (progesteron)

oddechowego (progesteron)

- uczucie duszności

- uczucie duszności

Wzrost minutowej

Wzrost minutowej

pojemności oddechowej,

pojemności oddechowej,

przy nie zmienionej liczbie

przy nie zmienionej liczbie

oddechów

oddechów

Maleje objętość powietrza

Maleje objętość powietrza

zalegającego oraz zapasowa

zalegającego oraz zapasowa

wdechowa i wydechowa

wdechowa i wydechowa

Zmiany

Zmiany

w układzie

w układzie

oddechowym

oddechowym

Wzrost wentylacji płuc o 40%

Wzrost wentylacji płuc o 40%

Wzrost wymiany gazowej

Wzrost wymiany gazowej

Obniżenie pCO

Obniżenie pCO

2

2

do 28-32 mmHg

do 28-32 mmHg

pO

pO

2

2

bez zmian

bez zmian

Nie zmienia się pH krwi!

Nie zmienia się pH krwi!

Zmiany w układzie

Zmiany w układzie

pokarmowym

pokarmowym

Spowolnienie motoryki

Spowolnienie motoryki

przewodu

przewodu

pokarmowego:

pokarmowego:

wolniejsze opróżnianie

wolniejsze opróżnianie

żołądka i przesuwanie

żołądka i przesuwanie

treści jelitowej

treści jelitowej



Skuteczniejsze

Skuteczniejsze

wchłanianie

wchłanianie



Ale: zaparcia

Ale: zaparcia

Zmiany w układzie

Zmiany w układzie

pokarmowym

pokarmowym

Osłabienie napięcia mięśni

Osłabienie napięcia mięśni

gładkich w ścianach

gładkich w ścianach

przewodu pokarmowego -

przewodu pokarmowego -

refluks, zgaga, zaleganie

refluks, zgaga, zaleganie

żółci

żółci

Wzrost wydzielania śliny o

Wzrost wydzielania śliny o

niższym niż dotąd pH –

niższym niż dotąd pH –

próchnica zębów!

próchnica zębów!

Krwawienia z dziąseł,

Krwawienia z dziąseł,

epulis

epulis

Zmiany w gruczołach

Zmiany w gruczołach

sutkowych

sutkowych

I trymestr:

I trymestr:

przyrost utkania gruczołowego

przyrost utkania gruczołowego

II trymestr:

II trymestr:

rozrost i przekrwienie sutków;

rozrost i przekrwienie sutków;

komórki sześcienne w nabłonku

komórki sześcienne w nabłonku

mlekotwórczym; wstępna laktogeneza

mlekotwórczym; wstępna laktogeneza

III trymestr:

III trymestr:

wydzielanie siary (

wydzielanie siary (

colostrum

colostrum

)

)

Zmiany w gruczołach

Zmiany w gruczołach

sutkowych

sutkowych

Rozpoczęcie

Rozpoczęcie

wydzielania

wydzielania

pokarmu:

pokarmu:

po wydaleniu

po wydaleniu

łożyska –

łożyska –

spadek

spadek

stężenia estrogenów

stężenia estrogenów

i progesteronu

i progesteronu

Zmiany w narządach

Zmiany w narządach

płciowych

płciowych

Pochwa:

Pochwa:

zasinienie, rozpulchnienie,

zasinienie, rozpulchnienie,

wzmożone wydzielanie śluzu, wzrost pH

wzmożone wydzielanie śluzu, wzrost pH

Mięsień macicy

Mięsień macicy

wzrost masy 30-60 razy

wzrost masy 30-60 razy

(do 1000-1500g) – rozrost miocytów

(do 1000-1500g) – rozrost miocytów

Szkielet włóknisty:

Szkielet włóknisty:

dno, trzon, szyjka

dno, trzon, szyjka

Ukrwienie:

Ukrwienie:

wzrost przepływu ze 100 do

wzrost przepływu ze 100 do

500ml/min; tętnice spiralne

500ml/min; tętnice spiralne

Zmiany w narządach

Zmiany w narządach

płciowych

płciowych

Skurcze macicy

Skurcze macicy

- rozruszniki w

- rozruszniki w

rogach

rogach

Połączenia typu

Połączenia typu

nexus

nexus



szybkie rozchodzenie się bodźca

szybkie rozchodzenie się bodźca

kurczącego

kurczącego



koordynacja czynności skurczowej

koordynacja czynności skurczowej

Zmiany w obrębie skóry

Zmiany w obrębie skóry

Rozstępy i kresy

Rozstępy i kresy

skórne:

skórne:

zwiotczenie

zwiotczenie

powłok – zmiany we

powłok – zmiany we

włóknach

włóknach

kolagenowych,

kolagenowych,

prześwitywanie naczyń

prześwitywanie naczyń

skórnych: brzuch,

skórnych: brzuch,

sutki, biodra, uda

sutki, biodra, uda

Zmiany w obrębie skóry

Zmiany w obrębie skóry

Przebarwienia

Przebarwienia

–

–

brodawki sutkowe i

brodawki sutkowe i

otoczki,

otoczki,

linea fusca,

linea fusca,

znamiona i blizny,

znamiona i blizny,

okolica sromu i krocza

okolica sromu i krocza

Zmiany naczyniowe:

Zmiany naczyniowe:

rumień dłoni, znamiona

rumień dłoni, znamiona

naczyniowe – pajączki

naczyniowe – pajączki

Zmiany w psychice

Zmiany w psychice

ciężarnych

ciężarnych

I trymestr:

I trymestr:



Pojawia się psychiczna

Pojawia się psychiczna

świadomość nowego

świadomość nowego

stanu

stanu

Zmiany w psychice

Zmiany w psychice

ciężarnych

ciężarnych

II trymestr:

II trymestr:



Uświadomiona

Uświadomiona

potrzeba dbania o

potrzeba dbania o

ochronę rozwijającego

ochronę rozwijającego

się płodu

się płodu



Nasilenie przeżywania

Nasilenie przeżywania

stanów

stanów

emocjonalnych;

emocjonalnych;

euforia

euforia

Zmiany w psychice

Zmiany w psychice

ciężarnych

ciężarnych

III trymestr:

III trymestr:



Poczucie odpowiedzialności

Poczucie odpowiedzialności



Ale: niepewność, wzrost

Ale: niepewność, wzrost

obaw

obaw

•

Poród

Poród

•

Macierzyństwo

Macierzyństwo

•

Zmiana trybu życia

Zmiana trybu życia

•

Zmiana funkcjonowania

Zmiana funkcjonowania

rodziny

rodziny

Kliniczne objawy ciąży:

Kliniczne objawy ciąży:

1. Prawdopodobne:

1. Prawdopodobne:

Zatrzymanie miesiączki

Zatrzymanie miesiączki

Powiększenie i rozpulchnienie macicy

Powiększenie i rozpulchnienie macicy

Powiększenie piersi

Powiększenie piersi

Zasinienie pochwy i przedsionka

Zasinienie pochwy i przedsionka

pochwy

pochwy

Rozstępy ciążowe

Rozstępy ciążowe

Linia brunatna

Linia brunatna

Kliniczne objawy ciąży:

Kliniczne objawy ciąży:

2. Pewne:

2. Pewne:

Wysłuchanie

Wysłuchanie

tonów serca

tonów serca

płodu

płodu

Wysłuchanie,

Wysłuchanie,

wyczuwanie i

wyczuwanie i

oglądanie

oglądanie

ruchów

ruchów

płodu

płodu

Wyczuwanie

Wyczuwanie

części płodu

części płodu