EDUKACJA

EDUKACJA

UZDROWISKO

UZDROWISKO

WA

WA

Zalecenia księdza

Kneippa, dotyczących

zdrowia:

-

Higieniczny tryb życia -
ośmiogodzinny sen, wczesne
wstawanie, wyeliminowanie używek
(papierosy, mocna kawa i herbata).

-

Stałe hartowanie ciała za pomocą
ruchu i wysiłku fizycznego oraz
ćwiczenia odporności na zmiany
temperatur (zimna i ciepła woda
na przemian).

-

Dbałość o fizjologicznie
uzasadnioną pozycję ciała przy
każdej czynności, twarde łóżko w
czasie snu, mała poduszka, lekki
koc.

-

Jedzenie według schematu:
"śniadanie królewskie, obiad
książęcy, kolacja żebracza".

-

Umiar, prostota i konsekwencja są
receptą na zapobieganie
chorobom.

GŁÓWNE ASPEKTY

EDUKACJI

UZDROWISKOWEJ

- Higiena osobista i otoczenia

- Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc

- Żywność i żywienie

- Ruch w życiu człowieka

-

Praca i wypoczynek

- Życie w rodzinie;
psychologiczne i
środowiskowe aspekty
edukacji
zdrowotnej
- Zdrowie psychospołeczne
- Życie bez nałogów

Sposoby edukacji

zdrowotnej



Filmy instruktażowe



Ulotki informacyjne



Bezpośrednie przekazywanie wiedzy

przez lekarzy i personel medyczny.

Higiena

osobista

Jest to higiena skóry i jej
wytworów, higiena
poszczególnych układów i
narządów, higiena
psychiczna, higiena
narządów zmysłów.



„Celem higieny osobistej
człowieka jest dążenie do
uzyskania jak najlepszego
samopoczucia i zdrowia
osiągalnego dla danej
jednostki w
najkorzystniejszych dla niej
warunkach".

Cele i zadania higieny

osobistej to:



utrzymanie i wzmocnienie
zdrowia



rozwijanie pełnej
sprawności i aktywności
fizycznej, psychicznej i
umysłowej organizmu
człowieka w każdym
wieku.



Zadaniem higieny osobistej
jest również tworzenie
racjonalnych norm
higienicznych w różnych
dziedzinach życia osobniczego
zapewnienie prawidłowego
rozwoju organizmu w okresie
dojrzewania, uzyskania
optymalnej sprawności
fizycznej, a także ochrona
organizmu przed chorobami.

Do higieny osobistej

zaliczamy:



Dbałości o czystość skóry,
paznokci i włosów.

Dla pielęgnacji skóry ważna jest

codzienna kąpiel. Codzienna
toaleta zapobiega chorobą
skóry. Cera stale się niszczy i
wymaga systematycznej
pielęgnacji, mycia w miękkiej
wodzie, ścierania, kremowania i
chronienia przed chorobami.



mycie zębów

jest bardzo istotne

dla zdrowia, by były czyste, abyśmy
nie mieli ubytków i by nie bolały.
Zdrowe zęby to nasz wizerunek. Do
higieny jamy ustnej potrzebna jest
pasta z fluorem, szczoteczka, która
powinna być zrobiona ze
sztucznego włosia o zaokrąglonych
końcówkach. Szczoteczkę należy
wymieniać co trzy miesiące. Zęby
należy myć co najmniej trzy razy
dziennie, po każdym posiłku.



dbałość o wygląd, ubiór,
obuwie.

Ubranie człowieka powinno

być czyste i schludne a
obuwie zadbane i wygodne.
Zapobiegniemy w ten sposób
chorobą stóp takim jak
np. grzybica. Zmiana
bielizny i ubrań, maja one
bardzo duży wpływ na
zdrowie człowieka



Ważne jest nie tylko
dbanie o higienę
osobistą, ale również o
higienę całego swojego
otoczenia, gdyż to
również silnie
oddziaływuje na zdrowie i
samopoczucie człowieka.

Niektóre ze skutków

zdrowotnych

zaniedbań higieny

osobistej:



wszawica



świerzb



grzybice



ropne zakażenia skóry



próchnica zębów



żółtaczka zakaźna typu A



salmonellozy i inne
zakaźne choroby przewodu
pokarmowego



tasiemczyce i inne
infestacje pasożytnicze

Pierwsza pomoc i

bezpieczeństwo



Kolejnym bardzo ważnym
aspektem edukacji jest
wpojenie zasad
bezpieczeństwa i nauka
podstawowych zasad
pierwszej pomocy.



Pierwsza pomoc

Zespół czynności

wykonywanych w razie urazu
lub nagłego ataku choroby w
celu zminimalizowania
niekorzystnych następstw,
zanim możliwe będzie
udzielenie specjalistycznej
pomocy medycznej (po
przewiezieniu do szpitala).

W zakres pierwszej

pomocy wchodzą:

1.

zabezpieczenie miejsca
wypadku

2.

sprawdzenie stanu
poszkodowanego
(podstawowych funkcji
życiowych - krążenia, oddechu
i świadomości, zlokalizowanie
odniesionych urazów)

3.

zapewnienie sobie pomocy,

wezwanie pogotowia
ratunkowego

4.

wprowadzenie resuscytacji
krążeniowo-oddechowej

5.

wykonanie
pozostałych/innych
czynności ratunkowych
zależnych od stanu pacjenta

Aktywność fizyczna

Zalety aktywności

fizycznej

1.

Hamuje starzenie się
mózgu

2.

Znacznie poprawia
wydolność układu krążenia,
zmniejsza ryzyko zawału.

3.

Zapobiega nadciśnieniu
tętniczemu

4.

Zapobiega cukrzycy

insulinoniezależnej.

5.

Zapobiega nagłemu zgonowi
w chorobie niedokrwiennej
serca.

6.

Zapobiega żylakom kończyn
dolnych.

7.

Zapobiega nowotworowi
piersi i jelita grubego.

8.

Zapobiega otyłości

9.

Poprawia stan mięśni i

kości,

zmniejsza bóle

pleców, ryzyko osteoporozy.

10.

Wspomaga odchudzanie.

11.

Poprawia sylwetkę i

samopoczucie, redukuje

stany depresyjne.

12.

Pomaga w walce z

nałogami.

Rekreacja a

odporność



Rekreacja to po prostu
efektywne, korzystne
dla naszego zdrowia
spędzanie czasu
wolnego.



Ruch, sport i rekreacja są

niezbędnym składnikiem

naszego funkcjonowania. 

Potrzebujemy równowagi - po

wysiłku intelektualnym, czy

psychicznym - dobrze zrobi

nam odrobina ruchu

fizycznego, a po zmęczeniu

fizycznym - odpoczynek, lub

też zajęcie się czynnością

intelektualną (np. poczytanie

książki).



Ruch i rekreacyjne

uprawianie sportu

wzmacnia siłę mięśnia

sercowego, poprawia

krążenie i utrzymuje w

większej sprawności nasz

układ mięśniowo-kostny.

Ponadto: dotlenia komórki,

spowalnia proces starzenia

się organizmu oraz bardzo

istotnie przyczynia się do

dobrej kondycji psychicznej



Umiejętne wplecenie aktywności
życiowej do naszego codziennego
funkcjonowania zaowocuje
większym zadowoleniem z
jakości naszego życia, a także w
wielu przypadkach wydłużeniem
czasu jego trwania. Wiele chorób
przewlekłych, jak i nagłych
zgonów ma swoje istotne
przyczyny w braku ruchu
fizycznego. 

Zagrożenia związane

z paleniem tytoniu

1.

Paląc papierosy
zwiększasz ryzyko
wystąpienia zawału
serca i udaru
mózgowego trzykrotnie.

2.

Wypalenie każdego papierosa

wiąże się z natychmiastowym
wzrostem ciśnienia tętniczego
i przyspieszeniem akcji serca.
Efekt ten jest szczególnie
wyraźny podczas palenia
pierwszego papierosa w
godzinach porannych, kiedy
ryzyko wystąpienia zawału
serca i udaru mózgowego jest
największe.

3.

Podczas palenia

papierosów dochodzi do

skurczu tętnic

unaczyniających mięsień

sercowy (tzw. naczyń

wieńcowych). Dlatego też

palenie papierosów może

być przyczyną zawału

mięśnia sercowego nawet

w przypadku niewielkich

zmian miażdżycowych w

naczyniach wieńcowych.

4.

Palenie papierosów
zmniejsza skuteczność
leczenia nadciśnienia
tętniczego. Znany jest fakt
częstszego występowania
nadciśnienia złośliwego u
palaczy.

5.

Paląc papierosy
narażasz nie tylko
siebie, ale również osoby
z Twojego najbliższego
otoczenia (tzw. biernych
palaczy). Bierne
wdychanie dymu
tytoniowego wywiera
szczególnie niekorzystny
wpływ na układ krążenia
u dzieci.

6.

Nie pocieszaj się tym, że
palisz niewiele lub mniej
niż kiedyś. Nie ma
"bezpiecznej" liczby
wypalanych papierosów.
Palenie nawet 5
papierosów dziennie wiąże
się ze wzrostem ryzyka
wystąpienia powikłań
nadciśnienia tętniczego.

8.

U osób palących znacznie
częściej niż u
niepalących dochodzi do
konieczności amputacji
nóg (z powodu miażdżycy
tętnic kończyn dolnych).

9.

Papierosy mogą być
źródłem impotencji u
mężczyzn i zaburzeń
płodności u kobiet.

10.

U kobiety palącej w czasie

ciąży mogą wystąpić
zaburzenia w rozwoju płodu i
w następstwie częstsze zgony
noworodków.

11.

Palenie papierosów jest w

Polsce przyczyną co drugiego
zgonu mężczyzn w wieku 35-
69 lat - jesteśmy niestety pod
tym względem światowym
liderem.

12.

Palenie przede

wszystkim
powoduje powstawanie

raka w płucach i

innych

narządach.

Działanie alkoholu na

organizm człowieka

- Niszczenie komórek nerwowych

- Zanik pamięci

- Otępienie

- Udar mózgu

- Uszkodzenie mięśnia sercowego

- Nadciśnienie krwi

- Zawał serca

- Uszkodzenie wątroby

(marskość)

- Owrzodzenie żołądka

- Owrzodzenie dwunastnicy

Inne szkodliwe

czynniki



stres, napięcia w pracy, konflikty

rodzinne, niedojrzałość emocjonalna

– wszystkie te czynniki

psychologiczne (i wiele innych)

bardzo istotnie wpływają na ogólny

stan zdrowia i samopoczucie (nie

tylko obniżając odporność układu

immunologicznego, ale także

zaburzając funkcje somatyczne – np.

przyczyniając się do nadciśnienia,

zaburzeń trawiennych i wielu innych

nerwic wegetatywnych).

Żywienie



W leczeniu ważną rolę
odgrywa również
wyżywienie



Prawidłowe żywienie
stosujemy zwykle u osób
zdrowych i tych chorych,
którzy nie wymagają
większych ograniczeń.



Dieta powinna być czynnikiem

leczniczym, a więc składać się z

niektórych składników w

ilościach większych,

zmniejszonych lub zawierać

jakiś dodatkowy składnik

spełniający rolę leczniczą.

Dieta sanatoryjna uwzględnia

dobowe zapotrzebowanie

organizmu na białko, tłuszcze,

węglowodany, energię i

składniki nie energetyczne, tj.

sole i witaminy.

Zaleca się stosowanie

następujących rodzajów

diet:

-

dieta oszczędzająca - z

wyłączeniem substancji

pobudzających wydzielanie

soku żołądkowego i z

wyłączeniem błonnika,

- dieta bogatobiałkowa, w

której zawarte białko

wynosi co najmniej 1,5 g na

1 kg należnej masy ciała,

- dieta ubogobiałkowa, w której

zawarte białko wyno si poniżej
0,75 g na 1 kg należnej masy
ciała,

- dieta ubogotłuszczowa - z

ograniczeniem tłuszczu poniżej
1 g na 1 kg wagi należnej ciała,

- dieta z ograniczeniem

węglowodanów,

-

dieta ubogoenergetyczna.

Diety w różnego

rodzaju schorzeniach

Choroby żołądka i

dwunastnicy



Stosować dietę
wyłączającą potrawy
pobudzające wydzielanie
soku żołądkowego, z
minimalną ilością
substancji resztkowych,
takich jak błonnik.



Posiłki muszą być
regularne i częstsze, aby
wiązać sok żołądkowy. W
okresie zaostrzenia
choroby podajemy pokarmy
rozdrobnione, np. mielone
gotowane mięso.



Należy unikać wszelkich
środków drażniących, jak:
pieprz, chrzan, musztarda,
marynaty, sól (w
nadmiarze), alkohol,
mocna kawa i herbata,
wywary mięsne i warzywne.



Przeciwwskazane jest
również mięso smażone,
wędzone, peklowane
surowe, a poza tym świeże
warzywa, zawierające dużo
błonnika, oraz surowe,
niedojrzałe owoce.

Zaparcia



W zaparciach połączonych
ze skurczem jelit i
wzdęciami zmniejszamy
ilość błonnika, warzywa
podajemy rozgotowane, a
do tego kwaśne mleko,
kefir, maślankę lub
serwatkę.



Należy zwiększyć w diecie
ilości błonnika, podaje się
surowe owoce i warzywa,
zwiększa ilość płynów do 2-3
l na dobę, najlepiej w postaci
mleka, kefiru lub maślanki.
Dieta taka jest pomoc na w
przypadku zaparć na tle
słabej pracy jelit.

Biegunki.



W pierwszym okresie (1-2
dni) stosuje my potrawy
płynne, wywar z borówek,
kakao na wodzie, gorzką
herbatę lub rozcieńczone
soki.



W trzecim dniu podaje się
kleiki ryżowe, przetarte
zupy warzywne, tarte
jabłka i płyny, a w
następnych - świeże masło,
gotowaną cielęcinę, chudą
rybę, gotowaną szynkę.
Około 7 dnia przechodzi się
na żywienie normalne.

Miąższowe

uszkodzenie wątroby



Występujące po
zakażeniach wirusowych,
bakteryjnych lub po
zatruciach wymaga
szczególnie starannego
postępowania
dietetycznego.



Posiłki muszą być

bogatoenergetyczne - do 3000

kcal, z wysoką podażą białka -

1,5 g na 1 kg masy należnej.

Tłuszcze, głównie roślinne,

spożywa się w ilości 1 g na 1

kg masy ciała. Węglowodany

podajemy w szerokim zakresie.

Ogranicza się ilości błonnika.

Potrawy muszą być gotowane

w wodzie lub na parze

Kamica żółciowa i

przewlekłe zapalenie

pęcherzyka żółciowego.



Wymagają maksymalnego
zredukowania ilości
błonnika w diecie (surowe
owoce warzywa).



Pokarm powinien być
ubogoenergetyczny i
ubogotłuszczowy.

Nadciśnienie tętnicze



Ograniczamy spożycie
soli kuchennej.



Dieta powinna być
ubogoenergetyczna, głów
nie kosztem tłuszczów.
Mocna kawa i alkohol są
przeciwwskazane

Miażdżyca tętnic



Diety do 1820-2200 kcal
na dobę, oczywiście u
osób nie pracujących
fizycznie. Ogólna ilość
tłuszczu spożywanego
dobowo powinna
wynosić ok. 60-70 g.



Należy spożywać tłuszcze
pochodzenia roślinnego.
Trzeba również ograniczyć
ilość spożywanych
węglowodanów. Eliminowanie
słodyczy z żywienia chorych
na miażdżycę hamuje postęp
choroby. Zaleca się
spożywanie witamin,
zwłaszcza C,E i z grupy B.

Otyłość



Wymaga drastycznego
ograniczenia kaloryczności
spożywanych posiłków.
Stosujemy dietę
ubogoenergetyczną
wynoszącą 800-1500 kcal.



Ograniczenie wartości
energetycznej pokarmów
polega przede wszystkim
na zmniejszeniu podaży
tłuszczów i węglowodanów
(cukrów), natomiast podaż
białka powinna być
zwiększona.

Praktyczne

informacje dotyczące

przygotowania się i

pobytu w uzdrowisku

Szpitale

uzdrowiskowe



Przeznaczone są dla chorych
bezpośrednio po leczeniu
szpitalnym. Ideą leczenia
szpitalnego - uzdrowiskowego,
jest skrócenie okresu
rekonwalescencji i
przygotowanie chorego do
życia w środowisku, w którym
żył przed chorobą.



Kontynuowanie leczenia w

szpitalu uzdrowiskowym

zmienia charakter

postępowania z chorym, z

ochronno-biernego na czynny,

zwany rehabilitacją poszpitalną.

W związku z tym szpital

uzdrowiskowy zapewnia pełną

opiekę lekarską i pielęgniarską,

możliwość konsultacji

specjalistycznych oraz

wykonanie badań dodatkowych.

Sanatoria

uzdrowiskowe



Celem leczenia
sanatoryjnego jest 21-
dniowa balneorehabilitacja
chorób leczonych
ambulatoryjnie w
przychodni rejonowej.



Służą do leczenia przewlekle
chorych w okresie wolnym od
zaostrzeń choroby. Chorzy ci
powinni być sprawni ruchowo
i wymagać jedynie okresowej
kontroli lekarskiej. Opieka
pielęgniarska w sanatoriach
jest całodobowa.

W każdym z opisanych

przypadków nasze starania
o leczenie uzdrowiskowe
rozpoczynają się od lekarza
leczącego, który wypełnia
formularz - wniosek o
celowości leczenia
uzdrowiskowego. Znajduje
się w nim opis naszego
stanu zdrowia oraz
rozpoznanie wszystkich
naszych chorób.



Poza tym wniosek powinien
zawierać informacje dotyczące
leczenia farmakologicznego i
istnienia ewentualnej alergii na
leki. Ponieważ leczenie
uzdrowiskowe opiera się na
bodźcowym działaniu czynników
fizjoterapeutycznych, należy
wykluczyć istnienie utajonych
ognisk infekcji.



Należy zabrać ze sobą karty

informacyjne leczenia

szpitalnego, ewentualnego

leczenia w poprzednich

uzdrowiskach, kliszę rtg

prześwietleń naszych

narządów wewnętrznych i

stawów. Ułatwimy w ten

sposób pracę lekarzowi

uzdrowiskowemu, który

badając nas ma lepszy wgląd

w stan naszego zdrowia.



Pomaga to w ustaleniu planu

leczenia i służy maksymalnemu

wykorzystaniu czasu w procesie

naszego zdrowienia.



Skierowania na leczenie

uzdrowiskowe wystawiane są

przez lekarzy (mających

podpisaną umowę z NFZ)

pacjentom, którzy mają

powszechne ubezpieczenie

zdrowotne.

Przygotowanie do

wyjazdu



Należy więc zabrać tylko
rzeczy najpotrzebniejsze,
przede wszystkim przybory
toaletowe, płaszcz
kąpielowy, dres, wygodne
sportowe obuwie.



Konieczny jest dowód
osobisty, legitymacja
ubezpieczeniowa lub
rencisty, wszystkie potrzebne
dokumenty medyczne
.Należy dopilnować, aby
dzień rozpoczęcia kuracji był
uwidoczniony na
skierowaniu.

Przyjazd



Po przyjeździe należy udać się

do biura usług, gdzie

następuje przyjęcie,

zameldowanie i rozdzielenie

kwater. Biuro usług informuje

również o wszystkim, co nas

może interesować, a

najważniejsze kiedy odbędzie

się badanie lekarskie i

rozpocznie leczenie.

Pobyt



Po zakwaterowaniu

dowiadujemy się kiedy

rozpoczynają się wstępne

badania lekarskie oraz kiedy

i gdzie odbędzie się zebranie

informacyjne. Pamiętajmy,

że z chwilą rejestracji w

biurze usług jesteśmy

kuracjuszami i obowiązuje

nas przestrzeganie

regulaminu uzdrowiska



Na pewno w ciągu dwóch
pierwszych dni będziemy
zbadani przez lekarza,
zaopatrzeni w kartę
zabiegową z
zaplanowanymi zabiegami i
poinformowani na zebraniu
przez dyrektora sanatorium
o specyfice leczenia



Należy również zaznaczyć,
że kuracjusz nie
przestrzegający zaleceń
objętych programem
leczenia lub naruszający
regulamin uzdrowiska
może byt przedterminowo
wypisany.



Musimy również wiedzieć, że

niekiedy, gdy dłuższy pobyt i

leczenie może wpłynąć na

poprawę naszego zdrowia,

lekarz może zwrócić się do kasy

chorych z prośbą o

przedłużenie kuracji bądź

wpisać do karty informacyjnej

zalecenia co do dalszego

zwolnienia z pracy lub

powtórzenia kuracji w

określonym terminie