Ekonomika turystyki i

Ekonomika turystyki i

rekreacji*

rekreacji*

Cena, renta i gospodarka

Cena, renta i gospodarka

turystyczna

turystyczna

•Wykłady zostały opracowane w oparciu o następujące
podręczniki:

•R. Łazarek „Ekonomika Turystyki, WSE, Warszawa 2004,
•A. Panasiuk (red.) „Ekonomika turystyki”, PWN, Warszawa 2006

Naukowcy twierdzą, że:

Naukowcy twierdzą, że:

•

Zdognie z nanjwoymszi baniadmai

perzporawdzomyni na bytyrijskch

uweniretasytch nie ma zenacznia kojnoleść

ltier przy zpiasie dengao sołwa. Nwajżanszjie

jset, aby prieszwa i otatsnia ltiera błya na

siwom mijsecu, ptzosałoe mgoą być w

nieaedziłe i w dszalym cąigu nie pwinono to

sawrztać polbemórw ze zozumierniem tksetu.

Dzijee się tak datgelo, że nie czamyty

wyszistkch lteir w wazyrie, ale cłae sołwa od

razu.

Ceny w turystyce i rekreacji

Ceny w turystyce i rekreacji

Cena jest jedną z podstawowych kategorii

ekonomicznych. Cena to wartość produktu

wyrażona w jednostkach pieniężnych.

Inaczej cenę można określić jako pieniężne

wyrażenie wartości, jakości i/lub korzyści, jakie

daje dany produkt w porównaniu z innymi.

W ujęciu marketingowym cenę można zdefiniować

jako wartość produktu transakcji rynkowej

zgodną z oczekiwaniami kupującego i

sprzedającego wyrażoną najczęściej w

pieniądzu.

Funkcje cen w turystyce i

Funkcje cen w turystyce i

rekreacji:

rekreacji:

•

Agregacyjna – sprowadzają do wspólnego

mianownika nakłady i wyniki, dzięki czemu stwarzają

obiektywne podstawy do dokonywania wyboru przez

kupujących chociażby różnych rodzajów i form

turystyki, rodzaju i standardu usług itp.,

•

Informacyjna – ceny są podstawą optymalnego

wyboru, umożliwiają obiektywizację wartości,

•

Alokacji dochodów – ceny są instrumentem, za

pomocą którego swoje dochody kształtuje zarówno

budżet państwa, podmioty gospodarcze oraz

gospodarstwa domowe.

Funkcje cen w turystyce i

Funkcje cen w turystyce i

rekreacji:

rekreacji:

•

Redystrybucji dochodów – ceny są obciążone

podatkami i innymi opłatami, a uzyskiwane w ten

sposób środki finansowe są wykorzystywane na

pokrycie bieżących potrzeb państwa.

•

Stymulacyjna – ceny są ustalane na podstawie

relacji popytu i podaży i są zasadniczym

motywem działania, bowiem skłaniają do działań

zgodnych z wymogami rynku.

•

Satysfakcji dla klienta – prowadzi do zadowolenia

klienta przy danym poziomie cen (gdy cena

odpowiada wartości kupionego produktu)

Metody ustalania cen:

Metody ustalania cen:

•

Kosztowe,

•

W oparciu o konkurencję,

•

Popytowe,

•

Porównań międzynarodowych,

•

Porównań wartości substytutów.

Renta turystyczna

Renta turystyczna

•

Renta to kategoria ekonomiczna stosowana dla
oznaczenia dochodu, jaki może otrzymać
producent znajdujący się w korzystniejszej sytuacji
od innych producentów.

•

W turystyce i rekreacji wyróżnia się zarówno rentę
producenta, jak i rentę konsumenta (turysty).

•

W turystyce często występuje renta opierająca się
o niezbędny czynnik psychologiczny (wynikająca
np. położenia, korzystniejszej lokalizacji w
terenie).

Gospodarka turystyczna

Gospodarka turystyczna

•

Typowa gospodarka turystyczna
została wydzielona według kryterium
rodzaju działalności i objęła
przedsiębiorstwa, organizacje oraz
instytucje, które zapewniają usługi
wyłącznie lub prawie wyłącznie dla
turystów.

Gospodarka turystyczna

Gospodarka turystyczna

Uzupełniająca gospodarka turystyczna

obejmuje przedsiębiorstwa, organizacje i
instytucje, które w całości były zaliczane
do rozmaitych działów gospodarki
(pozaturystycznych), ale miały pewne
wyraźne wydzielone zakresy działalności
(produkcja lub usługi) ukierunkowane na
turystów (np. agroturystyka).

Gospodarka turystyczna

Gospodarka turystyczna

Nietypowa lub pośrednia gospodarka

turystyczna obejmuje
przedsiębiorstwa, organizacje i
instytucje, których działalność nie
była ukierunkowana bezpośrednio na
turystów. Może się jednak okazać, że
na przykład w trakcie sezonu udział
turystów w sprzedaży jest znaczący.

Turystyka w gospodarce

Turystyka w gospodarce

Polski

Polski

Rozwój turystyki może być istotnym

impulsem dynamizującym rozwój
społecznoekonomiczny kraju. Jej
znaczenie przejawia się w wysokiej
zdolności do generowania nowych miejsc
pracy, podnoszenia jakości życia
lokalnych społeczności, podwyższania
konkurencyjności regionów.

Dlaczego turystyka jest tak istotna dla

Dlaczego turystyka jest tak istotna dla

gospodarki? Ponieważ jest dziedziną:

gospodarki? Ponieważ jest dziedziną:

•

generującą wzrost gospodarczy, przywracającą

równowagę makroekonomiczną i pozytywnie

oddziaływującą na bilans płatniczy kraju;

•

angażującą ze względu na swój interdyscyplinarny

charakter kilkadziesiąt sektorów i dziedzin gospodarki,

stając się jednocześnie kołem zamachowym rozwoju

regionalnego i lokalnego;

•

aktywizującą różne środowiska i potencjały endogeniczne,

wyzwalającą przedsiębiorczość i aktywność społeczną;

•

tworzącą nowe miejsca pracy, wzbogacającą strukturę

gospodarczą, stanowiącą pomost pomiędzy działalnością

społeczną a działalnością komercyjną, umożliwiającą

biznesowe wykorzystanie różnych zainteresowań i pasji;

•

wzmacniającą pozycję ośrodków metropolitalnych, a

równocześnie nadającą nową dynamikę rozwoju ośrodkom

mniejszym, peryferyjnym oraz ośrodkom o wyczerpanych

dotychczasowych potencjałach rozwojowych; jest klamrą

spinającą regiony, łączącą obszary miejskie z wiejskimi,

aktywizującą wieś, dziedziną przyczyniającą się do

rewitalizacji obszarów zdegradowanych, nadającą nowy sens

obszarom podmiejskim z funkcjami turystyczno-

rekreacyjnymi;

•

spajającą różne działalności, których rozwój opiera się na

wykorzystywaniu efektów synergii pomiędzy rozwojem

funkcji gospodarczych, kulturalnych, rozrywkowych,

przekształceniach infrastruktury, przestrzeni, środowiska;

•

budującą świadomość społeczności lokalnych i regionalnych,

wzmacniającą i scalającą kapitał społeczny, pełniącą funkcje

edukacyjne, podwyższającą dumę z miejsca zamieszkania,

wzmacniającą odpowiedzialność za swoje otoczenie,

kreującą dbałość o ład przestrzenny, estetykę i środowisko

przyrodnicze;

Badania

naukowe

Turystyk
a

Zagospodarowani

e przestrzenne

Transport

Kultura

Promocja

Edukacja

Bezpieczeństw

o

Sport

Środowisko

Infrastruktura

Polityka

społeczna

Rozwój wsi

MISJA

rozwoju turystyki w Polsce:

•

turystyka będzie rozwijana jako
dziedzina synergiczna w stosunku do
innych, ważnych z punktu widzenia
rozwoju kraju celów przyczyniająca się
do tworzenia istotnej części dochodu
narodowego, budowania pozytywnego
obrazu Polski wśród mieszkańców
naszego kraju oraz wzmacniania
wizerunku Polski w świecie,

MISJA

rozwoju turystyki w Polsce:

•

turystyka będzie dziedziną eksponującą i

wykorzystującą w sposób efektywny, a

równocześnie respektujący zasady rozwoju

zrównoważonego cenne potencjały kraju, w

szczególności dziedzictwo kultury i tradycji

oraz bogactwo przyrody,

•

Polska będzie kierunkiem atrakcyjnym

turystycznie dla turystów krajowych i

zagranicznych, ze skutecznie

funkcjonującym przemysłem turystycznym

oraz nowoczesnymi, konkurencyjnymi i

wysokiej jakości produktami i usługami

turystycznymi.

CEL NADRZĘDNY ROZWOJU

TURYSTYKI W POLSCE:

•

Tworzenie warunków prawnych,
instytucjonalnych, finansowych i
kadrowych rozwoju turystyki,
sprzyjających rozwojowi społeczno -
gospodarczemu Polski oraz podniesienie
konkurencyjności regionów i kraju, przy
jednoczesnym zachowaniu walorów
kulturowych i przyrodniczych.

Do wiodących celów rozwoju

turystyki zalicza się:

•

Wzrost znaczenia ekonomicznego

turystyki w rozwoju

gospodarczym kraju;

•

Wzrost jakości środowiska i życia

mieszkańców;

•

Współpraca oraz integracja na

rzecz turystyki i jej otoczenia w

wymiarze społecznym,

przestrzennym i ekonomicznym.

Cztery główne obszary rozwoju

Cztery główne obszary rozwoju

turystyki:

turystyki:

1.

PRODUKT TURYSTYCZNY O
WYSOKIEJ KONKURENCYJNOŚCI

2.

ROZWÓJ ZASOBÓW LUDZKICH
NA RZECZ ROZWOJU TURYSTYKI

3.

WSPARCIE MARKETINGOWE

4.

KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI
TURYSTYCZNEJ

PRODUKT TURYSTYCZNY O

PRODUKT TURYSTYCZNY O

WYSOKIEJ KONKURENCYJNOŚCI

WYSOKIEJ KONKURENCYJNOŚCI

Analiza SWOT produktu turystycznego:
S (Strengths) – mocne strony
W (Weaknesses) – słabe strony
O (Opportunities) – szanse
T (Threats) – zagrożenia

SIŁY

SIŁY

•

bogate i stosunkowo dobrze zachowane środowisko mogące

być podstawą dla kreowania produktów turystycznych

unikatowych w skali europejskiej,

•

wysoka atrakcyjność turystycznego potencjału polskiej wsi,

•

znaczny potencjał kulturowy Polski

•

wysoki potencjał turystyczny i doświadczenie w realizowaniu

funkcji turystycznych części polskich regionów,

•

urozmaicone ukształtowanie powierzchni terytorium Polski

•

ogólna dostępność terenów cennych przyrodniczo oraz

kulturowo

•

niska intensyfikacja zabudowy – liczne możliwości doboru tras

SŁABOŚCI

SŁABOŚCI

•

zbyt mała liczba charakterystycznych regionalnych

produktów turystycznych

•

brak turystycznego wizerunku Polski i regionów,

•

niewystarczająca kompleksowa, pakietowana oferta

turystyczna,

•

niewystarczająca liczba produktów turystycznych o

wysokiej jakości,

•

niekorzystne relacje pomiędzy ceną a jakością produktów,

•

brak wypracowanego modelu współpracy między

partnerami publicznym i prywatnymi przy opracowywaniu

nowych produktów oraz tworzeniu oferty turystycznej,

•

niezadowalający poziom bezpieczeństwa wewnętrznego

rzutujący na atrakcyjność turystyczną,

SŁABOŚCI

SŁABOŚCI

•

braki infrastrukturalne wpływające negatywnie na

jakość oferty turystycznej,

•

brak koordynacji między lokalnymi a także

regionalnymi politykami wpływającymi na rozwój

oferty turystycznej,

•

brak systemu tras rowerowych z właściwym

wyznaczeniem, oznakowaniem i infrastrukturą

towarzyszącą

•

występowanie niedostatecznej infrastruktury

ochrony środowiska, zwłaszcza w zakresie

gospodarki wodno-ściekowej oraz gospodarki

odpadami w regionach rozwiniętych i potencjalnie

turystycznych

SZANSE

SZANSE

•

szereg trendów społecznych i zmian w konsumpcji sprzyjających

generowaniu nowych produktów turystycznych (moda na zdrowy

styl życia, nowe formy spędzania wolnego czasu, wzrost

intensywności spędzania wolnego czasu, rosnący rynek konferencji

i kongresów oraz incentives),

•

wzrost zainteresowania ofertą turystyki prozdrowotnej oraz

turystyką do wielkich miast,

•

wzrost gospodarczy skutkujący wzrostem dochodów ludności i

rosnącymi możliwościami inwestycyjnymi i konsumpcyjnymi,

•

zainteresowanie ofertą turystyki prozdrowotnej oraz turystyką do

wielkich miast, przez turystów w najwyższych grupach wiekowych

o coraz wyższych dochodach

•

członkostwo w Unii Europejskiej szeroko otwierające Polskę na

nowych turystów

•

wzrost zainteresowania ogólnodostępnymi formami aktywności

ruchowej, zwłaszcza dającymi możliwość poznawania

ZAGROŻENIA

ZAGROŻENIA

•

wzrost konkurencji głównych europejskich i światowych

ośrodków recepcyjnych,

•

nowe trendy pasywnego spędzania wolnego czasu

dostrzegalne zwłaszcza wśród ludzi młodych,

•

ograniczony dostęp do źródeł finansowania turystyki,

nieproporcjonalnie mały w stosunku do potrzeb

rozwojowych turystyki i kreowania nowych produktów,

•

degradacja zasobów naturalnych zwłaszcza cennych

przyrodniczo obszarów, w tym będących częścią sieci

Natura 2000 lub krajowego systemu obszarów

chronionych,

•

niewystarczająca ilość miejsc noclegowych