Nagłe zatrzymanie krążenia

pierwsza pomoc przedmedyczna

Opracowanie:

Adrian Haręzga

Anna Żak

II RM

Obowiązek udzielenia pierwszej
pomocy

•

Artykuł 162 Kodeksu karnego z dnia 6 czerwca 1997
roku:

„Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym

bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić
bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo
utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

podlega karze pozbawienia wolności do lat

3

”.

Definicja NZK

•

Nagłe zatrzymanie krążenia – NZK

– to stan, w którym

dochodzi do zatrzymania czynności mechanicznej serca
powodującego ustanie krążenia krwi. Konsekwencją
tego
jest zatrzymanie oddechu, co powoduje nieodwracalne
uszkodzenia mózgu w wyniku niedotlenienia.

•

Postępowaniem właściwym po rozpoznaniu NZK jest
rozpoczęcie podstawowych czynności resuscytacyjnych
tj. masaż serca i oddech zastępczy przed upływem

4

MINUT

Resuscytacja a reanimacja

•

Resuscytacja –

to zespół czynności

ratowniczych

(masaż serca, prowadzenie oddechu zastępczego),
dzięki którym powróciło spontaniczne krążenie i
oddech, ale

nie powróciła

praca układu nerwowego i

nie powróciła

świadomość.

•

Reanimacja

– to zespół czynności ratowniczych

(masaż serca, prowadzenie oddechu zastępczego),
dzięki którym powróciło spontaniczne krążenie i
oddech,

powróciła

praca układu nerwowego i

powróciła

świadomość.

Przyczyny NZK

•

Do nagłego zatrzymania krążenia może dojść z
przyczyn

:



Oddechowych

–

niedrożność dróg oddechowych spowodowana ciałem

obcym, krwią, wymiocinami, opadaniem języka; przyczyny te prowadzą
do niedotlenienia,



Krążeniowo – sercowych

– zaburzenia rytmu serca, niedobór płynów

spowodowany krwotokiem, oparzeniami, wymiotami; spadek temperatury
ciała poniżej 35°C, porażenie prądem elektrycznym, nagłe zanurzenie w
zimnej wodzie tzw. szok termiczny.

Objawy zatrzymania
krążenia

•

NZK należy podejrzewać u osoby,
która

:



jest nieprzytomna

, czyli nie reaguje na głos, dotyk,



nie oddycha

, sprawdzenie oddechu po udrożnieniu dróg

oddechowych
- przez

10 sekund

;

sprawdzamy wzrokiem, słuchem i

dotykiem

.

Jeżeli na naszym policzku nie czuć oddechu, nie słychać
świstu
i nie widać unoszenia się i opadania klatki piersiowej
należy uznać,
że poszkodowany nie oddycha,



nie ma widocznych oznak krążenia

(brak kaszlu,

jakiegokolwiek ruchu).

WSZYSTKIE TE OBJAWY MUSZĄ WYSTĄPIĆ

JEDNOCZEŚNIE

Postępowanie

•

Jeśli rozpoznasz Nagłe Zatrzymanie Krążenia,
czyli stwierdzisz, że:

-

poszkodowany jest nieprzytomny,

-

poszkodowany nie oddycha,

-

brak u niego oznak krążenia,

Natychmiast rozpocznij RKO !!!
Pamiętaj – w czasie krótszym niż 4 minuty.

Algorytm BLS

u dorosłych

Basic Life Support

NIE REAGUJE

NIE REAGUJE

ZAWOŁAJ O POMOC

ZAWOŁAJ O POMOC

UDROŻNIJ DROGI

ODDECHOWE

UDROŻNIJ DROGI

ODDECHOWE

BRAK PRAWIDŁOWEGO

ODDECHU

BRAK PRAWIDŁOWEGO

ODDECHU

ZADZWOŃ POD NUMER 112

lub 999

ZADZWOŃ POD NUMER 112

lub 999

WYKONAJ 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

WYKONAJ 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

2 WDECHY

30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ

2 WDECHY

30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ

Zanim zaczniesz udzielać
pomocy

•

Zapewnij

bezpieczeństwo:

•

własne,

•

poszkodowanego,

•

świadków zdarzenia

Ocena stanu
świadomości

•

Sprawdź czy ratowany reaguje

na głos i dotyk:

•

zawołaj: „Halo, słyszysz mnie”,

•

delikatnie potrząśnij.

Poszkodowany nie
reaguje

•

Jeśli poszkodowany nie reaguje:

•

zawołaj głośno o pomoc,

•

odwróć chorego na plecy, jeśli jest to konieczne,

•

udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego poprzez
odchylenie jego głowy do tyłu – jeśli nie ma urazu
kręgosłupa; jeżeli przypuszczasz, że mogło dojść do
takiego urazu – zastosuj wysunięcie żuchwy.

Podejrzenie urazu kręgosłupa
szyjnego

•

Nie odchylaj głowy do tyłu!

•

Zastosuj rękoczyn Esmarcha – wysunięcie
żuchwy

Ocena oddechu

•

Utrzymując cały czas drożność dróg
oddechowych, oceń oddech
poszkodowanego:

•

wzrokiem, słuchem i dotykiem przez 10 sekund

oceń czy

występuje prawidłowy oddech, oceń ruchy klatki
piersiowej i występowanie świstu oddechowego, staraj
się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku,

•

jeżeli występują pojedyncze głośne westchnięcia, lub
oddech jest bardzo słaby, uznaj oddech za nieprawidłowy,

•

jeśli masz wątpliwości czy oddech jest prawidłowy –
działaj jak w przypadku oddechu nieprawidłowego

Oddech nieprawidłowy lub
bezdech

•

Jeśli poszkodowany oddycha
nieprawidłowo
lub nie oddycha wcale:

•

wyślij kogoś po pomoc lub udaj się po nią sam,

•

w trakcie oceny oddychania zwróć uwagi na oznaki
krążenia (kaszel lub jakikolwiek mimowolny ruch
poszkodowanego)

•

WEZWIJ POMOC 112/999

Wezwanie zespołu
RM

•

112 /999

•

Przedstaw się i potwierdź że dzwonisz ze swojego
telefonu,

•

Postaraj się jak najdokładniej określić miejsce zdarzenia,
dokładny adres, charakterystyczne punkty, które widzisz

•

Powód wezwania – co się wydarzyło i dlaczego dzwonisz,

•

Ilość i stan poszkodowanych - podaj objawy które
możesz zaobserwować, jak i te które podają
poszkodowani

•

UWAŻNIE SŁUCHAJ DYSPOZYTORA

•

NIE KOŃCZ ROZMOWY PIERWSZY

RKO = masaż serca + wdechy

•

Rozpocznij uciskanie klatki piersiowej:

•

uklęknij obok poszkodowanego na wysokości jego klatki piersiowej,

•

połóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej, dołącz nadgarstek drugiej
ręki,

•

uciskaj klatkę piersiową 30 razy na głębokość 5-6 cm z częstotliwością 100 / min,

•

po 30 uciśnięciach udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego,

•

wykonaj dwa skuteczne wdechy ratownicze – zaciśnij skrzydełka nosa używając
kciuka i palca wskazującego ręki umieszczonej na czole poszkodowanego,

•

wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę,
obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa unosi się, jeśli się nie uniosła
sprawdź drożność dróg oddechowych, popraw ułożenie głowy, popraw uszczelnienie
swoich ust z ustami poszkodowanego.

•

kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i wdechy w stosunku 30:2

Uciskanie klatki piersiowej

2 wdechy
ratownicze

Kiedy przerwać RKO ?

•

Zabiegi ratownicze prowadzisz do
momentu gdy:

•

przybędzie specjalistyczna pomoc,

•

poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać
i będą widoczne oznaki krążenia,

•

gdy opadniesz z sił

Sposoby prowadzenia RKO

•

Przez jedną osobę:

osoba sama wykonuje

uciskanie klatki piersiowej i oddechy
ratownicze w stosunku 30:2

•

Przez dwie osoby:

jedna osoba uciska

klatkę piersiową, druga wykonuje wdechy
– w stosunku 30:2, osoby mogą się
zmieniać

Odstępstwa od Algorytmu

Jeśli masz wątpliwości…

•

W sytuacji gdy nie możesz lub nie

chcesz wykonywać wdechów

uciskaj klatkę piersiową bez

przerw 100/min

Poszkodowany
reaguje

•

Jeśli poszkodowany reaguje:

•

pozostaw go w pozycji zastanej, jeśli jest dla niego
bezpieczna,

•

oceń stan poszkodowanego,

•

wezwij pomoc jeśli trzeba,

•

regularnie oceniaj jego funkcje życiowe.

Oddech
prawidłowy

•

Jeśli poszkodowany oddycha
prawidłowo:

•

zastosuj pozycję boczną bezpieczną,

•

wyślij kogoś po pomoc lub udaj się po nią
sam,

•

regularnie oceniaj stan poszkodowanego.

Pozycja boczna ustalona

(bezpieczna)

1

uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, że obie nogi są
wyprostowane
rękę bliższą Tobie ułóż pod kątem prostym w stosunku do ciała
a następnie zegnij w łokciu pod kątem prostym skierowując
dłoń do góry

2

dalszą rękę przełóż przez klatkę piersiową i
przytrzymaj grzbietową stroną przy bliższym
Tobie policzku,

3

drugą ręką złap za dalszą kończynę dolną tuż powyżej kolana i
pociągnij ku górze, nie odrywając stopy od podłoża,
przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą
kończynę dolną tak aby ratowany obrócił się na bok w Twoim
kierunku.

4

ułóż kończynę, za którą przetaczałeś poszkodowanego w ten
sposób aby staw kolanowy i biodrowy były zgięte pod kątem
prostym.
odegnij głowę ratowanego do tyłu i upewnij się czy drogi
oddechowe są drożne,
jeśli jest to konieczne ułóż rękę poszkodowanego pod
policzkiem tak, aby utrzymać głowę w odgięciu,

Zapamiętaj…

•

sprawdź oddech poszkodowanego przez 10
sekund,

•

okryj poszkodowanego, jeśli masz czym.

•

regularnie sprawdzaj oddech.

NIE ZOSTAWIAJ POSZKODOWANEGO BEZ

OPIEKI

RKO u
dzieci

Dorosły a dziecko…

•

Podstawowe różnice:

•

rozmiary ciała,

•

masa ciała,

•

budowa ciała i dróg oddechowych.

•

Dziecko – >1 roku życia do okresu pokwitania

Odmienności w postępowaniu

•

Po udrożnieniu dróg oddechowych i skontrolowaniu
oddechu jeśli występuje bezdech

wykonaj 5

wdechów wstępnych

, po czym ponownie oceń

oddech – brak oddechu = RKO przez 1 minutę

•

Po 1 minucie RKO wezwij pomoc – 112/999 w razie
potrzeby kontynuuj RKO

Sposób prowadzenia RKO

•

Uciski klatki piersiowej wykonujemy
jedną ręką, na głębokość 4-5cm, z
szybkością 100/min.

•

Stosunek uciśnięć do wdechów – 15:2

Algorytm BLS

u dzieci

Basic Life Support

NIE REAGUJE

NIE REAGUJE

ZAWOŁAJ O POMOC

ZAWOŁAJ O POMOC

UDROŻNIJ DROGI

ODDECHOWE

UDROŻNIJ DROGI

ODDECHOWE

BRAK PRAWIDŁOWEGO

ODDECHU

BRAK PRAWIDŁOWEGO

ODDECHU

5 WDECHÓW

RATOWNICZYCH

5 WDECHÓW

RATOWNICZYCH

BRAK OZNAK

ŻYCIA

BRAK OZNAK

ŻYCIA

2 WDECHY

15 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

2 WDECHY

15 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

Po minucie RKO dzwoń 112 lub

999

Po minucie RKO dzwoń 112 lub

999

15 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

15 UCIŚNIĘĆ KLATKI

PIERSIOWEJ

Zadławienie

Jak rozpoznać ?

•

O zadławieniu mówimy gdy ciało obce (głównie
pokarm) trafia
do dróg oddechowych zamiast trafić do przełyku.

•

Zadławienie sugerują następujące objawy:



kaszel, duszenie się,



gestykulacja rękami,



trzymanie się za szyję,



początkowo zaczerwieniona później sina twarz.

Algorytm postępowania
w zadławieniu u dorosłych

NIEDROŻNOŚ

Ć

NIEDROŻNOŚ

Ć

CIĘŻK

A

CIĘŻK

A

NIEZNACZN

A

NIEZNACZN

A

5 UDERZEŃ MIĘDZY

ŁOPATKI

5 UCIŚNIĘĆ NADBRZUSZA

5 UDERZEŃ MIĘDZY

ŁOPATKI

5 UCIŚNIĘĆ NADBRZUSZA

PRZYTOMN

Y

PRZYTOMN

Y

RK

O

RK

O

NIEPRZYTOM

NY

NIEPRZYTOM

NY

EFEKTWNY

KASZEL

EFEKTWNY

KASZEL

NIEEFEKTYWNY

KASZEL

NIEEFEKTYWNY

KASZEL

Kontynuuj ocenę do

momentu

pogorszenia się

stanu – wystąpienia

nieefektywnego

kaszlu, lub do

usunięcia ciała

obcego

Kontynuuj ocenę do

momentu

pogorszenia się

stanu – wystąpienia

nieefektywnego

kaszlu, lub do

usunięcia ciała

obcego

Algorytm postępowania w zadławieniu u
dzieci

NIEDROŻNOŚ

Ć

NIEDROŻNOŚ

Ć

5 UDERZEŃ MIĘDZY

ŁOPATKI

5 UCIŚNIĘĆ NADBRZUSZA

5 UDERZEŃ MIĘDZY

ŁOPATKI

5 UCIŚNIĘĆ NADBRZUSZA

PRZYTOMN

Y

PRZYTOMN

Y

RK

O

RK

O

NIEPRZYTOM

NY

NIEPRZYTOM

NY

EFEKTWNY

KASZEL

EFEKTWNY

KASZEL

NIEEFEKTYWNY

KASZEL

NIEEFEKTYWNY

KASZEL

Kontynuuj ocenę do

momentu

pogorszenia się

stanu – wystąpienia

nieefektywnego

kaszlu, lub do

usunięcia ciała

obcego

Kontynuuj ocenę do

momentu

pogorszenia się

stanu – wystąpienia

nieefektywnego

kaszlu, lub do

usunięcia ciała

obcego

5

WDECHÓW

5

WDECHÓW

ZACHĘCAJ DO

KASZLU

ZACHĘCAJ DO

KASZLU

UDROŻNIJ

DROGI

ODDECHOWE

UDROŻNIJ

DROGI

ODDECHOWE

Licz się z niespodziewanymi kłopotami

w czasie resuscytacji !!!

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

: - )