Proste akty ruchowe człowieka w
różnych płaszczyznach i osiach ciała
Rafal Ratuszniak
• Ruch- zmiana położenia ciała
odbywająca się w czasie względem
danego układu odniesienia.
• Akt ruchowy- pojedyncza czynność
ruchowa. Połączenie większej liczby
aktów ruchowych daje aktywność
ruchową.
• Akt ruchowy acykliczny zasadniczo
składa się z 3 faz:
• -faza przygotowawcza
• -faza główna
• -faza końcowa
Osie ciała
• Osie pionowe lub długie wyznaczają
kierunek górny i kierunek dolny.
Najdłuższą oś biegnącą od szczytu głowy
do podstawy ciała nazywamy osią główną;
• Osie poprzeczne lub poziome są
prostopadłe do osi pionowych i biegną od
strony prawej ku stronie lewej, określając
kierunek boczny i przyśrodkowy;
• Osie strzałkowe mają kierunek przednio-
tylny, są prostopadłe do obu poprzednich
osi i określają kierunek przedni lub
brzuszny oraz tylny lub grzbietowy.
PŁASZCZYZNY
•Akty ruchowe mogą być
wykonywane w 3 płaszczyznach:
• -strzałkowej- dzieli ona
przestrzeń, lub obiekt na część
lewą i prawą.
• -czołowej- dzieli ona
przestrzeń na część przednią i
tylną
• -poprzecznej- dzieli ona
przestrzeń na część górną i dolną
Płaszczyzna strzałkowa
•Jeśli dana czynność ruchowa jest wykonywana w
płaszczyźnie strzałkowej to ruch odbywa się
jednocześnie dookoła osi poprzecznej.
•Ruchy możliwe w płaszczyźnie strzałkowej:
•-zginanie i wyprost
•-wysuwanie i cofanie
•Przykładowe akty ruchowe:
•-skłony do przodu
•-chód do przodu
•-sięganie przed siebie
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
strzałkowej w stawie: ramiennym
Zgięcie:
•
m. naramienny- część
obojczykowa
•
m. piersiowy większy-
część obojczykowa
•
m. kruczo-ramienny
Wyprost:
•
m. naramienny- część
grzebieniowa
•
m. najszerszy grzbietu
•
m. obły większy
•
m. trójgłowy- głowa
długa
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie strzałkowej w stawie: łokciowym
Zgięcie:
•
m. dwugłowy ramienia
•
m. ramienny
•
m. ramienno-
promieniowy
Wyprost:
•
m. trójgłowy ramienia
•
m. łokciowy
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie strzałkowej w stawie: biodrowym
Zgięcie:
•
m. prosty uda
•
m. biodrowo-lędźwiowy
•
m. naprężacz powięzi
szerokiej
•
m. krawiecki
•
m. przywodziciel wielki-
część górna
•
m. przywodziciel długi
•
m. przywodziciel krótki
•
m. grzebieniowy
•
m. smukły
•
m. pośladkowy średni i
mały- część przednia
Wyprost:
m. pośladkowy wielki
•
m. przywodziciel wielki-
część dolna
•
m. pośladkowy średni i
mały- część tylna
•
m. półbłoniasty
•
m. dwugłowy uda
•
m. półścięgnisty
•
m. gruszkowaty
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
strzałkowej w stawie: kolanowym
Zgięcie:
•
m. dwugłowy uda
•
m. półbłoniasty
•
m. półścięgnisty
•
m. krawiecki
•
m. podkolanowy
•
m. brzuchaty łydki
Wyprost:
•
m. czworogłowy uda
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie strzałkowej w stawie: skokowym
Zgięcie grzbietowe:
•
m. piszczelowy przedni
•
m. prostownik dł.
palców
•
m. prostownik dł.
palucha
•
m. strzałkowy trzeci
Zgięcie podeszwowe:
•
m. trójgłowy łydki
•
m. piszczelowy tylny
•
m. zginacz dł. palców
•
m. zginacz dł. palucha
•
m. strzałkowy krótki
•
m. strzałkowy długi
•
m. podeszwowy
Płaszczyzna czołowa
•Jeśli dana czynność ruchowa jest wykonywana
w płaszczyźnie czołowej to ruch odbywa się
jednocześnie dookoła osi strzałkowej.
•Ruchy możliwe w płaszczyźnie czołowej:
•-odwodzenie i przywodzenie
•Przykładowe akty ruchowe:
•-unoszenie rąk nad głowę torem bocznym
•-krok odstawno-dostawny
•-skłon do boku
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie czołowej w stawie: ramiennym
Odwodzenie:
•
m. naramienny- część
barkowa
•
m. nadgrzebieniowy
•
m. dwugłowy- głowa
długa
Przywodzenie:
•
m. naramienny- część
obojczykowa,
grzebienowa
•
m. piersiowy większy
•
m. najszerszy grzbietu
•
m. obły większy
•
m. trójgłowy- głowa dł.
•
m. dwugłowy- głowa kr.
•
m. kruczo-ramienny
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie czołowej w stawie: biodrowym
Odwodzenie:
•
m. pośladkowy wielki-
część górna
•
m. pośladkowy średni
•
m. pośladkowy mały
•
m. naprężacz powięzi
szerokiej
•
m. prosty uda
•
m. gruszkowaty
•
m. krawiecki
Przywodzenie:
•
m. przywodziciel wielki
•
m. pośladkowy wielki-
część dolna
•
m. przywodziciel dł., kr.
•
m. grzebieniowy
•
m. smukły
•
m. czworoboczny uda
•
m. zasłaniacz wew. i
zew.
•
m. biodrowo- lędźwiowy
•
m. bliźniacze
•
m. półścięgnisty
•
m. dwugłowy uda
•
m. półbłoniasty
Mięśnie odpowiadające za ruch w
płaszczyźnie czołowej w stawie: skokowym
Odwracanie stopy:
•
m. trójgłowy łydki
•
m. piszczelowy przedni
•
m. piszczelowy tylny
•
m. zginacz dł. palucha
•
m. zginacz dł. palców
•
m. podeszwowy
•
Nawracanie stopy:
•
m. strzałkowy dł.
•
m. strzałkowy kr.
•
m. strzałkowy trzeci
•
m. prostownik dł.
palucha
•
m. prostownik dł.
palców
!!!
• W płaszczyźnie czołowej ruchy w
stawie kolanowym oraz stawie
łokciowym nie są możliwe.
Płaszczyzna poprzeczna
•Jeśli dana czynność ruchowa jest wykonywana
w płaszczyźnie poprzecznej to ruch odbywa się
jednocześnie dookoła osi pionowej.
•Ruchy możliwe w płaszczyźnie poprzecznej:
•-rotacje
•-odwracanie i nawracanie
•Przykładowe akty ruchowe:
•-skręty tułowia
•-obroty
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
poprzecznej w stawie: ramiennym
Odwracanie:
•
m. naramienny- część
grzebieniowa
•
m. podgrzebieniowy
•
m. obły mniejszy
Nawracanie:
•
m. naramienny- część
obojczykowa
•
m. podłopatkowy
•
m. najszerszy grzbietu
•
m. piersiowy większy
•
m. obły większy
•
m. kruczo-ramienny
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
poprzecznej w stawie: biodrowym
Odwracanie:
• m. pośladkowy wielki-
część dolna
• m. pośladkowy średni,
mały- część tylna
• m. zasłaniacz wewnętrzny
• m. biodrowo-lędźwiowy
• m. czworoboczny uda
• m. bliźniacze
• m. gruszkowaty
• m. prosty uda
• m. przywodziciel wielki
• Przywodziciel dł. i kr.
• m. dwugłowy uda
• m. krawiecki
• m. grzebieniowy
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
poprzecznej w stawie: biodrowym- c.d.
Nawracanie:
• m. przywodziciel wielki-
część dolna
• m. pośladkowy mały,
średni- część przednia
• m. półścięgnisty
• m. półbłoniasty
• m. naprężacz powięzi
szerokiej
• m. smukły
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
poprzecznej w stawie: kolanowym
Odwracanie:
•
m. dwugłowy uda
•
m. brzuchaty łydki-
głowa przyśrodkowa
Nawracanie:
•
m. półbłoniasty
•
m. półścięgnisty
•
m. krawiecki
•
m. smukły
•
m. podkolanowy
•
m. brzuchaty łydki-
głowa boczna
Mięśnie odpowiadające za ruch w płaszczyźnie
poprzecznej w stawie: skokowym
Odwodzenie stopy:
•
m. strzałkowy dł.
•
m. strzałkowy kr.
•
m. strzałkowy trzeci
•
m. prostownik dł.
palucha
•
m. prostownik dł.
palców
Przywodzenie stopy:
•
m. piszczelowy przedni
•
m. trójgłowy łydki
•
m. piszczelowy tylny
•
m. zginacz dł. palucha
•
m. zginacz dł. palców
•
m. podeszwowy