Wojciech Lewiński

Diagnostyka stawu

biodrowego

Staw Biodrowy



Staw biodrowy (łac. articulatio coxae)
- staw kulisty tworzony przez głowę
kości udowej oraz panewkę stawu
biodrowego kości miednicznej. Jeden
z największych stawów organizmu
człowieka.

Klinika

Choroby stawu biodrowego:



Zwichnięcie stawu



Skręcenie stawu



Osteoporoza



Wrodzona dysplazja stawów biodrowych



Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)



Choroba zwyrodnieniowa układu kostno-
stawowego (artroza)



Choroba zwyrodnieniowo-
zniekształcająca stawów biodrowych
(koksartroza)

Zwichnięcie stawu



całkowite przemieszczenie względem
siebie powierzchni stawowych kości
tworzących staw



zawsze towarzyszy rozerwanie
torebki stawowej i więzadeł

Skręcenie stawu



W wyniku działania siły, najczęściej
skrętnej, dochodzi do różnego stopnia
rozerwań i rozciągnięć torebki
stawowej i więzadeł, bez trwałego
przemieszczenia powierzchni
stawowych kości

Osteoporoza



Osteoporoza jest uogólnioną chorobą
kości, charakteryzującą się
zmniejszoną masą tkanki kostnej i
destrukcją jej budowy przestrzennej
(mikroarchitektury), które w
kosekwencji prowadzą do
zwiększonego ryzyka złamań kości.

Wrodzona dysplazja stawów

biodrowych



Wrodzona dysplazja (niedorozwój) stawów
biodrowych przejawia się m.in. tym, że
panewka stawu biodrowego jest płytka i mała,
jej kąt nachylenia do linii poziomej jest
zwiększony, głowa kości udowej bywa
odchylona do boku, kąt szyjkowo-trzonowy i
kąt przodoskręcenia szyjki kości udowej są
zwiększone w stosunku do normy



Rozpoznanie odbywa się na podstawie
badania klinicznego noworodka oraz badań
RTG i USG

Reumatoidalne zapalenie

stawów (RZS)

Objawami choroby są:



długotrwałe obrzęki tych samych stawów po obu
stronach ciała, najczęściej stawów rąk i stóp,
nadgarstka, łokci, stawów skokowych;



uczucie sztywności porannej, ustępujące po
rozruszaniu się;



zaniki mięśniowe;



obecność tzw. guzków reumatoidalnych w tkance
podskórnej;



zapalenie kaletek maziowych pochewek ściegien;



często zerwania ścięgien (zarówno mięśni zginaczy, jak
i prostowników) osłabionych w procesie chorobowym.

Choroba zwyrodnieniowa układu kostno-

stawowego (artroza)



W chorobie tej dochodzi do niszczenia i ubytku chrząstek
stawowych oraz nieprawidłowego przerostu (hipertrofii)
tkanki kostnej w okolicy okołostawowej. Określa się to
jako zmiany zwyrodnieniowe (degeneracyjne) i
zniekszałcające stawy. Konsekwencją choroby jest
zniekształcenie powierzchni stawowych. Zmiany
zwyrodnieniowo-zniekształcające stawów pojawiają się z
wiekiem u wszystkich ludzi, ale nie wszyscy wymagają z
tego powodu leczenia. O chorobie zwyrodnieniowej mówi
się wówczas, jeżeli omawiane zmiany stawów są
przyczyną ograniczenia sprawności ruchowej i dają
dolegliwości bólowe

Choroba zwyrodnieniowo-

zniekształcająca stawów

biodrowych (koksartroza)



Koksartroza (z łacińskiego coxarthrosis) polega na
stopniowej destrukcji chrząstki stawowej, która traci swoje
właściwości amortyzujące i zmniejszające tarcie powierzchni
stawowych kości. W rezultacie powstają nierówności na
powierzchniach stawowych, a na ich brzegach pojawiają się
wyrośla kostne. Stopniowo dochodzi do ograniczania
ruchomości stawu biodrowego i ograniczenia możliwości
chodzenia. Ból występuje nie tylko podczas poruszania się,
ale również w czasie spoczynku (nierzadko też w nocy).
Choroba trwa zwykle wiele lat, a objawy narastają
stopniowo z różną szybkością. Choroba może dotyczyć
jednego lub obu stawów biodrowych.

Diagnostyka Radiologiczna Stawu

biodrowego

obejmuje wykonanie zdjęcia rentgenowskiego

miednicy z objęciem obu stawów biodrowych w pozycji
przednio-tylnej, zdjęcia osiowego chorego biodra oraz
w wybranych przypadkach radiogramy kręgosłupa
lędźwiowego i kolana strony chorej. Uzupełnieniem
zdjęć rentgenowskich może być tomografia
komputerowa (TK) lub tomografia rezonansu
magnetycznego (NMR) oraz badanie scyntygraficzne.
Badanie rentgenowskie może wymagać uzupełnienia o
badania laboratoryjne i elektrokardiograficzne (EKG).
W przygotowaniu do operacji może zachodzić
konieczność wykonania konsultacji lekarzy innych
specjalności.

USG Stawów biodrowych-

niemowlęta



Badanie USG pozwala na ocenę zarówno elementów
kostnych jak  chrzęstno włóknistych stawu. Metoda
badania ultrasonograficznego pozwala też na
odstąpienie od badania rentgenowskiego i nie naraża
dzieci na szkodliwe działanie promieniowania X.
Kolejną zaletą ultrasonografii jest możliwość
dynamicznej (czyli w ruchu) oceny stawu oraz to, że
można ją powtarzać w dowolnych odpowiednio do
potrzeb odstępach czasu. Obecność matki przy
badaniu pozwala jej zrozumieć istotę choroby oraz ma
istotny wpływ na skuteczność leczenia a także
zmniejsza stres jaki przeżywa dziecko w obcym
otoczeniu.

Rezonans megnetyczny



Rezonans magnetyczny stawów krzyżowo-
biodrowych

Rezonans magnetyczny stawów krzyżowo-biodrowych
jest doskonałą metodą obrazową pokazującą cały
szereg patologii w tej okolicy. Wykonywane jest
zarówno w uszkodzeniach chorobach zapalnych,
zmianach zwyrodnieniowych, jak i w guzach złośliwych
i łagodnych tej okolicy. W niektórych typach badań
konieczne bywa podanie paramagnetycznych środków
kontrastowych.

Rezonans magnetyczny



Wskazania:



choroby zapalne i reumatyczne



choroby tkanki łącznej



choroba zwyrodnieniowa



guzy nowotworowe i nienowotworowe



inne