Rozwój psychofizyczny

dziecka w wieku

przedszkolnym

1.

Stadium „malucha”(3 rok życia). Dziecko osiąga taki stopień rozwoju
fizycznego, psychicznego, emocjonalnego i społecznego, że może dalej
uspołeczniać się w grupie przedszkolnej.

2.

Stadium „młodszaka”(4 rok życia). Dziecko posiada już więcej
doświadczenia, jest bardziej samodzielne i zaradne w wykonywaniu prostych
czynności samoobsługowych. Rozwija się u niego zdolność obserwacji
otoczenia, wyobraźnia i fantazja, co skłania do nieustannego zadawania pytań.

3.

Stadium „średniaka” (5 rok życia). Dziecko szczególnie interesuje się
światem przyrody oraz życiem społecznym. Potrafi już dłużej skupiać swoją
uwagę na interesującym je zagadnieniu, głównie zabawie(zabawy tematyczne,
gry zespołowe o charakterze dydaktycznym, w których obowiązują reguły).

4.

Stadium „starszaka” (6 rok życia). Dzieci 6-letnie są już dojrzałe pod
względem fizycznym, psychicznym , moralnym, społecznym i uczuciowym do
rozpoczęcia nauki szkolnej.

Rozwój fizyczny

Dzieci 3-4 letnie zachowują typ budowy małego

dziecka:

• duża głowa, długi tułów, krótkie kończyny, słabe i mało

wydolne stopy

• niepełne uformowanie naturalnych krzywizn kręgosłupa

U dzieci 5-6 letnich obserwujemy znaczny postęp w
rozwoju:

• widoczny przyrost wysokości ciała związany z wydłużaniem

kości kończyn dolnych

• harmonijna sylwetka
• korzystne zmiany w zarysie kręgosłupa
• wysklepienie łuków stóp, co poprawia ich wydolność

Układ ruchowy (aparat kostny, stawowo – więzadłowy i

mięśniowy) jest ogólnie słaby:

• kościec miękki, elastyczny, zbudowany w znacznej mierze z

tkanki chrzęstnej – podatny na deformacje

• połączenia stawowe odznaczają się dużą ruchomością
• więzadła są sprężyste, ale cienkie i słabe

Obserwujemy nierównomierny rozwój mięśni:

• u młodszych dzieci są one słabe, włókna cienkie i delikatne

(słabo wykształcone pasemka mięśni dłoni i palców)

• w piątym roku życia wzrasta umięśnienie ciała, szczególnie

nóg i tułowia, co powoduje przyrost siły

Rozwój motoryczny

• u dzieci 3- letnich obserwujemy: powolne i niezręczne działanie,

obecność przyruchów, brak umiejętności wykonywania czynności
skomplikowanych (łączących w sobie kilka form ruchu)

• między 4 a 5 rokiem życia następuje przyspieszenie procesów

rozwojowych: obserwuje się doskonalenie zdolności
koordynacyjnych; najwyższy poziom osiągają takie cechy
motoryczne jak siła, szybkość, zwinność, zręczność i ogólna
wytrzymałość

• u dzieci 6- letnich obserwuje się dalszy postęp rozwoju

motorycznego: ruchy stają się bardziej celowe i odpowiednio
przystosowane do zadania; niektóre z podstawowych ruchów, np.
bieg, podskoki, ulegają automatyzacji, co powoduje ich większą
płynność i swobodę

Rozwój psychiczny dziecka w

wieku przedszkolnym

• psychikę dziecka przedszkolnego cechuje

emocjonalność

• w wieku przedszkolnym znacznie zwiększa się masa

mózgu, doskonali się jego struktura-wpływa to na szybki
rozwój wyższej czynności nerwowej (zwłaszcza po
ukończeniu 5 roku życia), dzięki temu rozwijają się u
dziecka procesy umysłowe oraz uczucia bardziej złożone

• dzieci w wieku przedszkolnym cechuje pobudliwość

Stadium przedoperacyjne

(według Piageta)

• Charakterystyka stadium: celowe

eksperymentowanie na przedmiotach; coraz
bardziej świadome planowanie działań
oparte na reprezentacjach przedmiotów;
stopniowe uwewnętrznianie działań
zewnętrznych, czyli przejście do myślenia.

• Główne osiągnięcia: czynności symboliczne

wraz z mową; zdolność do zachowania
tożsamości jakościowej (stałość cech);
rozumowanie transdukcyjne

Cechy myślenia dziecka w wieku

przedszkolnym

• Egocentryzm – dotyczy spostrzegania świata

wyłącznie z własnej perspektywy. Oznacza naturalną
niezdolność dziecka do zrozumienia, że inni mogą
spostrzegać rzeczy z innego punktu widzenia
(eksperyment z makietą gór).

• Animizm – dzieci w wieku przedszkolnym, zdaniem

Piageta nie są w stanie rozróżnić co jest żywe, a co
nie. Próbują przypisać cechy żywych organizmów
przedmiotom martwym.

• Centracja – tendencja małych dzieci do

koncentrowania się tylko na jednym aspekcie
problemu w danym momencie

• Sztywność myślenia – objawia się na wiele sposobów np.:
- tendencja do myślenia o przedmiotach i wydarzeniach tak, jak

wskazuje na to doświadczenie ( przedszkolaki nie potrafią odwrócić w
myślach biegu zdarzeń).

- niezdolność do dostosowania się do zmian zachodzących w

wyglądzie zewnętrznym przedmiotów (pies w masce kota).

• Myślenie przedlogiczne – dzieci nie są zdolne do myślenia

indukcyjnego ani dedukcyjnego tj. od szczegółu do ogółu, lub od
ogółu do szczegółu. W zamian reprezentują typ myślenia, który
Piaget określa mianem transdukcyjnego (od szczegółu do szczegółu).

Rozumowanie transdukcyjne zakłada związek przyczynowy

między dwoma konkretnymi elementami, podczas gdy faktycznie
takiego związku nie ma, po prostu dwa elementy występują
jednocześnie.

Dzieci odwracają także związek przyczynowo – skutkowy

Rozwój moralny

Stadium heteronomii moralnej

• Normy są traktowane jako zewnętrzne względem jednostki.
• Normy są przestrzegane z uwagi na autorytet dorosłych oraz w

obawie przed sankcjami jakie grożą za ich naruszenie.

• Dziecko wierzy, że rodzice są wszechmocni i nieomylni, wierzy w

absolutną wartość ich zaleceń.

• Nie uświadamia sobie istnienia reguł.
• Po naruszeniu reguł musi nastąpić kara – immanentna

sprawiedliwość.

• Egocentryzm – wszyscy mają taki sam pogląd na to co dobre i

złe.

• Nie oddziela we własnych przeżyciach - tego co subiektywne i

obiektywne - realizm moralny.

• Ocenia czyny innych ludzi według fizycznych konsekwencji nie

uwzględniając intencji (odpowiedzialność obiektywna).