Rehabilitacja

Wymagania prawne

Rehabilitacja osób niepełnosprawnych
oznacza zespół działań, w szczególności
organizacyjnych, leczniczych,
psychologicznych, technicznych,
szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych,
zmierzających do osiągnięcia, przy
aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie
najwyższego poziomu ich funkcjonowania,
jakości życia i integracji społecznej.

Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej
uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego
przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia
zawodowego i pośrednictwa pracy.

2. Do realizacji powyższego celu niezbędne jest:
  1)  dokonanie oceny zdolności do pracy, w szczególności przez:
a)    przeprowadzenie badań lekarskich i psychologicznych umożliwiających określenie
sprawności fizycznej, psychicznej i umysłowej do wykonywania zawodu oraz ocenę
możliwości zwiększenia tej sprawności,
b)    ustalenie kwalifikacji, doświadczeń zawodowych, uzdolnień i zainteresowań,

  2)  prowadzenie poradnictwa zawodowego uwzględniającego ocenę zdolności do
pracy oraz umożliwiającego wybór odpowiedniego zawodu i szkolenia,

 3)  przygotowanie zawodowe z uwzględnieniem perspektyw zatrudnienia,

4)  dobór odpowiedniego miejsca pracy i jego wyposażenie,

 5)  określenie środków technicznych umożliwiających lub ułatwiających wykonywanie
pracy, a w razie potrzeby - przedmiotów ortopedycznych, środków pomocniczych,
sprzętu rehabilitacyjnego itp.

Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwianie
osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu
społecznym.

Realizowana jest ona przede wszystkim przez:



   wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie
aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej,



  wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania
ról społecznych,



 likwidację barier, w szczególności architektonicznych,
urbanistycznych, transportowych, technicznych, w
komunikowaniu się i dostępie do informacji,



  kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i
zachowań sprzyjających integracji z osobami
niepełnosprawnymi

Do podstawowych

form rehabilitacji społecznej

zalicza się zwłaszcza

uczestnictwo w:



    warsztatach terapii zajęciowej ,

Warsztat terapii zajęciowej oznacza wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo
placówkę, stwarzającą osobom niepełnosprawnym z upośledzeniem
uniemożliwiającym aktualnie podjęcie pracy możliwość udziału w rehabilitacji
społecznej i zawodowej przez terapię zajęciową.



    turnusach rehabilitacyjnych,

Turnus rehabilitacyjny oznacza formę aktywnej rehabilitacji, połączoną z
elementami wypoczynku, mającą na celu przede wszystkim ogólną poprawę
sprawności, wyrobienie zaradności, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań
osób niepełnosprawnych.



   zespołach ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo,
rekreacyjnych i sportowych oraz innych zespołach aktywności społecznej,
zgodnie z potrzebami osób niepełnosprawnych.

Warsztaty terapii zajęciowej oraz turnusy rehabilitacyjne mogą
być organizowane przez pracodawców prowadzących zakłady
pracy chronionej lub przez inne jednostki organizacyjne.

Osoby niepełnosprawne kierowane są do uczestnictwa:
 1)  w warsztacie terapii zajęciowej - zgodnie z orzeczeniem,
2)  w turnusie rehabilitacyjnym - na wniosek lekarza.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych

Przychodami Funduszu są:



  wpłaty pracodawców,



  dotacje z budżetu państwa oraz inne dotacje i
subwencje,



 spadki, zapisy i darowizny,



 dobrowolne wpłaty pracodawców,



 dochody z oprocentowania pożyczek, dyskonto od
zakupionych bonów skarbowych, odsetki od obligacji
emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa
lub Narodowy Bank Polski oraz lokat terminowych,



 dochody z działalności gospodarczej,



 wpłaty



 dywidendy,

Środki Funduszu przeznaczane są na:



utrzymanie istniejących, a zagrożonych likwidacją miejsc pracy osób
niepełnosprawnych,



  dofinansowanie zadań wynikających z rządowych programów na rzecz osób
niepełnosprawnych,



 programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji społecznej,
zawodowej i leczniczej,



 tworzenie i funkcjonowanie poradnictwa zawodowego,



 dofinansowanie:

a)    turnusów rehabilitacyjnych,
b)    sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych,
c)    zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i
środki
pomocnicze, przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie
odrębnych przepisów,



  finansowanie w całości lub w części kosztów organizowania i działania warsztatów
terapii zajęciowej,



 dotację dla przedsiębiorców podejmujących produkcję wyrobów ortopedycznych,
protetycznych, środków pomocniczych lub sprzętu rehabilitacyjnego albo usługi w tym
zakresie na uruchomienie tej produkcji lub usług,



  finansowanie w części lub w całości badań, ekspertyz, analiz, opracowywania
projektów norm, a także wydawnictw i konkursów dotyczących rehabilitacji zawodowej
lub społecznej,



 opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych i szkoleniowych,



 dofinansowanie budowy, rozbudowy i modernizacji obiektów służących rehabilitacji,



 dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, urbanistycznych,
transportowych, w komunikowaniu się i technicznych.

Środki Funduszu w wysokości:
  1)  co najmniej 65% jego przychodów na dany rok przeznacza się
na zatrudnianie i rehabilitację zawodową osób niepełnosprawnych,
  2)  od 5% do 10% jego przychodów na dany rok przeznacza się
na dofinansowanie rehabilitacji leczniczej, społecznej i zawodowej
dzieci i młodzieży, w tym:
a)    zakupu sprzętu i urządzeń zmniejszających skutki
niepełnosprawności,
b)    szkolenia rodziców, opiekunów i wolontariuszy w zakresie
specjalistycznej opieki nad dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną,
c)    usług transportowych,
d)    ośrodków szkolno-wychowawczych, rehabilitacyjnych i
innych placówek dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej,

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie
świadczeń gwarantowanych z zakresu
rehabilitacji leczniczej

Świadczenia gwarantowane są realizowane w kierunkach:

1.

ambulatoryjnych, które obejmują:

a. lekarską ambulatoryjną opiekę rehabilitacyjną, realizowaną przez poradę

lekarską rehabilitacyjną,
b. fizjoterapię ambulatoryjną, realizowaną przez:

wizytę fizjoterapeutyczną,
zabieg fizjoterapeutyczny;

2.

domowych, które obejmują:

a.

poradę lekarską rehabilitacyjną,

b.

fizjoterapię

domową, realizowaną przez:

wizytę fizjoterapeutyczną,
zabieg fizjoterapeutyczny;

3.

ośrodka lub oddziału dziennego, które obejmują:

a

. rehabilitację ogólnoustrojową,

b. 

rehabilitację dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego,

c.

 rehabilitację słuchu i mowy,

d.

 rehabilitację wzroku,

e.

 rehabilitację kardiologiczną,

f.

rehabilitację pulmonologiczną z wykorzystaniem metod subterraneoterapii;

4.

stacjonarnych, które obejmują:

a. 

rehabilitację ogólnoustrojową,

b.

 rehabilitację neurologiczną,

c.

rehabilitację pulmonologiczną,

d. 

rehabilitację kardiologiczną.

Porada lekarska rehabilitacyjna udzielana dorosłym i dzieciom, obejmuje:



 ogólną ocenę stanu zdrowia — badanie lekarskie;



skierowanie na konsultację i badania dodatkowe;



 określenie zakresu ruchu w stawach;



test czynnościowy;



ocenę aktywności ruchowej;



ocenę czucia powierzchownego i głębokiego;



 ocenę odruchów ścięgnisto-okostnowych;



 pomiar długości kończyn i obwodów;



ocenę chodu i lokomocji;



ocenę samoobsługi i samodzielności;



ocenę deformacji i zniekształceń;



punkcje lecznicze i iniekcje dostawowe;



zlecenie na wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i
środkami pomocniczymi oraz inne zlecenia i wnioski;



zaplanowanie postępowania rehabilitacyjnego (ustalenie programu
usprawnienia leczniczego);



skierowanie na fizjoterapię i leczenie uzdrowiskowe;



końcową ocenę procesu usprawniania.

Porada lekarska rehabilitacyjna

udzielana

noworodkom i niemowlętom

obejmuje

czynności wymienione w uprzednio oraz:
1) ocenę rozwoju psychoruchowego;
2) ocenę rozwoju neurofizjologicznego;
3) pomiary antropometryczne;
4) ocenę deformacji, cech dyzmorfii i ograniczeń zakresu ruchu w stawach
kończyn górnych i dolnych;
5) ocenę percepcji wzrokowej i słuchowej oraz kontaktu emocjonalnego z
otoczeniem.

Wizyta fizjoterapeutyczna obejmuje:

1) zaplanowanie postępowania fizjoterapeutycznego stanowiącego integralną
część fizjoterapii, które realizuje cel skierowania na rehabilitację i jest zgodne z
tym skierowaniem;
2) ocenę i opis stanu funkcjonalnego świadczeniobiorcy przed rozpoczęciem
rehabilitacji lub fizjoterapii;
3) badanie czynnościowe narządu ruchu lub inne badanie konieczne do ustalenia
planu rehabilitacji;
4) końcową ocenę i opis stanu funkcjonalnego świadczeniobiorcy po zakończeniu
rehabilitacji lub fizjoterapii;
5) udzielenie świadczeniobiorcy zaleceń co do dalszego postępowania
rehabilitacyjnego.

Świadczenia gwarantowane są udzielane świadczeniobiorcom, którzy ze względu na
brak możliwości samodzielnego poruszania się nie mogą dotrzeć do
świadczeniodawców udzielających świadczeń gwarantowanych a wymagają
rehabilitacji lub fizjoterapii.

Zabieg fizjoterapeutyczny jest udzielany świadczeniobiorcom z zaburzeniami funkcji
motorycznych spowodowanymi:



1) ogniskowymi uszkodzeniami mózgu (stanami po zatorach mózgowych, udarach
krwotocznych mózgu, urazach) — przez okres do 12 miesięcy od dnia powstania
ogniskowego uszkodzenia mózgu;



2) ciężkimi uszkodzeniami centralnego i obwodowego układu nerwowego
odpowiadającymi 5. stopniowi skali oceny stopnia inwalidztwa, zwanej dalej „skalą
opartą na skali Rankina”; warunku otrzymania 5. stopnia skali opartej na skali
Rankina nie stosuje się do dzieci do ukończenia 18. roku życia;



3) uszkodzeniem rdzenia kręgowego — przez okres do 12 miesięcy od dnia
powstania uszkodzenia rdzenia kręgowego;



4) chorobami przewlekle postępującymi, w szczególności: miopatiami, chorobą
Parkinsona, zapaleniem wielomięśniowym, rdzeniowym zanikiem mięśni, guzami
mózgu, procesami demielinizacyjnymi, kolagenozami, przewlekłymi zespołami
pozapiramidowymi, reumatoidalnym zapaleniem stawów;



5) chorobami zwyrodnieniowymi stawów biodrowych lub kolanowych, po zabiegach
endoprotezoplastyki stawu przez okres do 6 miesięcy od dnia wykonania operacji;



6) urazami kończyn dolnych — przez okres do 6 miesięcy od dnia powstania urazu;



7) osobom w stanie wegetatywnym lub apalicznym.

Świadczenia gwarantowane są udzielane świadczeniobiorcom,
których stan zdrowia nie pozwala na rehabilitację w warunkach
ambulatoryjnych, a którzy nie wymagają całodobowego nadzoru
medycznego.

Świadczenia gwarantowane są udzielane świadczeniobiorcom,
którzy ze względu na kontynuację leczenia wymagają stosowania
kompleksowych świadczeń rehabilitacyjnych oraz całodobowego
nadzoru lekarskiego i pielęgniarskiego.

 

Kwalifikację świadczeniobiorcy do rehabilitacji neurologicznej

przeprowadza się na podstawie oceny stanu klinicznego
pacjenta, z uwzględnieniem istniejących skal medycznych.

W zakresie koniecznym do wykonania świadczeń gwarantowanych
świadczeniodawca zapewnia świadczeniobiorcy nieodpłatnie:



badania diagnostyczne;



leki i wyroby medyczne oraz środki pomocnicze.

Przejazd środkami transportu sanitarnego
jest finansowany w 40 % ze środków publicznych w przypadku:



 chorób krwi i narządów krwiotwórczych,



 chorób nowotworowych,



 chorób oczu,



 chorób przemiany materii,



 chorób psychicznych i zaburzeń zachowania,



 chorób skóry i tkanki podskórnej.



 chorób układu krążenia,



 chorób układu moczowo-płciowego,



 chorób układu nerwowego,



 chorób układu oddechowego,



 chorób układu ruchu,



 chorób układu trawiennego,



 chorób układu wydzielania wewnętrznego,



 chorób zakaźnych i pasożytniczych,



urazów i zatruć,



 wad rozwojowych wrodzonych, zniekształceń i aberracji chromosomowych



— gdy ze zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera
ubezpieczenia zdrowotnego wynika, że świadczeniobiorca jest zdolny do
samodzielnego poruszania się bez stałej pomocy innej osoby, ale wymaga przy
korzystaniu ze środków transportu publicznego pomocy innej osoby lub środka
transportu publicznego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych.

WARUNKI REALIZACJI ŚWIADCZEŃ
GWARANTOWANYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI
LECZNICZEJ

Warunki lokalowe:



przy wejściu do obiektu znajdują się dojazdy oraz dojścia dla świadczeniobiorców
niepełnosprawnych ruchowo;



w węzłach sanitarnych dla świadczeniobiorców znajdują się poręcze i uchwyty;



w obiekcie znajduje się co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla
świadczeniobiorców, dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo;



w budynkach wielokondygnacyjnych znajduje się dźwig lub inne urządzenie techniczne (z
wyjątkiem schodotazów), umożliwiające wjazd świadczeniobiorcom niepełnosprawnym
ruchowo, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich, tylko wtedy gdy świadczenia są
udzielane na kondygnacji innej niż parter.

Wymagania dotyczące personelu:



lekarz specjalista w dziedzinie rehabilitacji w chorobach narządu ruchu lub rehabilitacji ogólnej,
lub rehabilitacji, lub rehabilitacji medycznej, lub medycyny fizykalnej i balneoklimatologii, lub
fizjoterapii i balneoklimatologii, lub balneoklimatologii i medycyny fizykalnej, lub balneologii,
lub balneologii i medycyny fizykalnej, lub



lekarz ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie rehabilitacji w chorobach narządu ruchu lub
rehabilitacji ogólnej, lub rehabilitacji, lub rehabilitacji medycznej, lub medycyny fizykalnej i
balneoklimatologii, lub



lekarz w trakcie specjalizacji w dziedzinie rehabilitacji medycznej lub balneologii i medycyny
fizykalnej, lub



lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii ortopedycznej lub chirurgii urazowo-ortopedycznej, lub
ortopedii i traumatologii, lub ortopedii i traumatologii narządu ruchu, lub lekarz specjalista
reumatologii



— udziela świadczeń w wymiarze co najmniej 1/4 etatu przeliczeniowego (równoważnik 1/4
etatu przeliczeniowego).

Zabieg fizjoterapeutyczny wykonuje osoba, która  ukończyła studia wyższe na
kierunku fizjoterapia , rehabilitacja ruchowa , na Akademii Wychowania
Fizycznego i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła specjalizację I lub II stopnia
w dziedzinie rehabilitacji ruchowej, ukończyła odpowiednie kursy lub też
uzyskała tytuł technika fizjoterapii.
Personel realizujący zabiegi masażu: a) osoba prowadząca fizjoterapię,
b) technik masażysta.
Personel realizujący zabiegi krioterapii ogólnoustrojowej: lekarz oraz magister
fizjoterapii. 

Skierowanie do poradni rehabilitacyjnej jest wystawiane przez lekarza
ubezpieczenia zdrowotnego. Poradnia musi być czynna co najmniej 2 dni w
tygodniu, w tym w co najmniej jeden dzień w godzinach 13

00

-18

00.

Wyposażenie w gabinecie, zakładzie rehabilitacji lub fizjoterapii:

1) wyposażenie do zabiegów kinezyterapeutycznych wymagane w miejscu
udzielania świadczeń:
a) wyposażenie sali kinezyterapii: stót rehabilitacyjny, drabinki
rehabilitacyjne,
materace gimnastyczne,
b) rotory do ćwiczeń kończyn górnych i kończyn dolnych,
c) UGUL lub inny system spełniający jego rolę,
d) stót lub tablica do ćwiczeń manualnych (ręki);

2) wyposażenie do zabiegów fizykoterapeutycznych wymagane w miejscu udzielania
świadczeń:
a) zestaw do elektroterapii z osprzętem, aparaty wykorzystujące prąd staty oraz
impulsowy małej i średniej częstotliwości,
b) lampa IR lub IR/UV,
c) zestaw do magnetoterapii,
d) zestaw do ultradźwięków (nie dotyczy ośrodków, które realizują świadczenia tylko
na rzecz dzieci),
e) zestaw do biostymulacji laserowej.
3. Wymagany zakres wykonywanych zabiegów:
1) fizykoterapeutycznych:
a) elektroterapia,
b) świattolecznictwo,
c) leczenie zmiennym polem elektromagnetycznym i magnetycznym,
d) ultradźwięki (nie dotyczy ośrodków, które realizują świadczenia tylko na rzecz
dzieci),
e) laseroterapia;
2) kinezyterapeutycznych:
a) ćwiczenia bierne, czynno-bierne, wspomagane, pionizacja — prowadzone
indywidualnie przez osobę prowadzącą fizjoterapię,
b) ćwiczenia różne: czynne w odciążeniu, czynne w odciążeniu z oporem, czynne
wolne, czynne z oporem, izometryczne,
c) nauka czynności lokomocyjnych,
d) zabiegi z użyciem wyciągów.

Wymagane warunki dotyczące pomieszczeń:



zabiegi świattolecznictwa i elektrolecznictwa powinny być udzielane w
osobnych pomieszczeniach (boksach), posiadających ściany o wysokości
co najmniej 2,0 m, umożliwiających stosowanie wspólnej wentylacji
mechanicznej;



diatermie krótkofalowe i mikrofalowe powinny być instalowane w
oddzielnych pomieszczeniach (boksach), odpowiednio zabezpieczonych
przed szkodliwym oddziaływaniem promieniowania
elektromagnetycznego na otoczenie;



sala do kinezyterapii powinna stanowić odrębne pomieszczenie;



gabinet masażu powinien stanowić odrębne pomieszczenie (jeżeli
świadczenie jest realizowane).

Wymagane wyposażenie do zabiegu krioterapii ogólnoustrojowej, jeżeli
dane świadczenie jest udzielane w lokalizacji:



wieloosobowa komora kriogeniczna niskotemperaturowa, zakres
uzyskiwanych temperatur od -120 °C do -150 °C, z możliwością
obserwacji świadczeniobiorcy w trakcie zabiegu;



 gabinet wyposażony w zestaw do udzielania pierwszej pomocy;



 wyposażenie sali kinezyterapii: stót rehabilitacyjny, drabinki
rehabilitacyjne, materace gimnastyczne, w miejscu udzielania
świadczenia;



 cykloergometr — nie mniej niż 2 stanowiska.

Jednemu świadczeniobiorcy przysługuje do 20 zabiegów w krjiokomorze w
okresie roku kalendarzowego.

Skierowanie na fizjoterapię w warunkach ambulatoryjnych wystawia lekarz
ubezpieczenia zdrowotnego, z zastrzeżeniem że w przypadku stwierdzenia u
świadczeniobiorcy wady postawy kwalifikującej się do rehabilitacji leczniczej
lub dysfunkcji narządu ruchu, której przyczyną są wady postawy, skierowanie
na zabiegi wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego będący specjalistą
rehabilitacji ogólnej



rehabilitacji medycznej,



rehabilitacji w chorobach narządu ruchu,



chirurgii ortopedycznej



chirurgii urazowo-ortopedycznej



ortopedii i traumatologii,



ortopedii i traumatologii narządu ruchu,



lekarzem ze specjalizacją I stopnia w zakresie chirurgii ortopedycznej



chirurgii urazowo-ortopedycznej,



ortopedii i traumatologii



rehabilitacji narządu ruchu,



rehabilitacji ogólnej,



rehabilitacji medycznej



lekarzem w trakcie specjalizacji z rehabilitacji medycznej lub ortopedii i
traumatologii narządu ruchu.

Świadczeniobiorca powinien zarejestrować skierowanie w wybranym
gabinecie, zakładzie rehabilitacji lub fizjoterapii nie później niż 30 dni od
dnia jego wystawienia. Skierowanie na cykl zabiegów powinno zawierać:



1) pieczęć nagłówkową z numerem umowy zawartej z dyrektorem
właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia;



2) imię, nazwisko, adres zamieszkania świadczeniobiorcy oraz numer
PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL, numer dokumentu
potwierdzającego tożsamość;



3) rozpoznanie w języku polskim;



4) kod jednostki chorobowej według klasyfikacji ICD-10;



5) opis dysfunkcji narządu ruchu, deficytu neurologicznego lub innej
przyczyny kierowania na rehabilitację;



6) choroby przebyte i współistniejące oraz inne czynniki (np.
wszczepiony rozrusznik lub metal w ciele pacjenta, przyjmowanie
niektórych leków) mogące mieć istotny wpływ na proces rehabilitacji;



7) zlecone zabiegi fizjoterapeutyczne wraz z określeniem okolicy ciała,
ewentualnej strony (prawa, lewa) oraz liczbę poszczególnych
zabiegów w cyklu;



8) pieczęć i podpis lekarza kierującego oraz datę wystawienia
skierowania.

Czas trwania rehabilitacji realizowanej w warunkach
domowych dla jednego świadczeniobiorcy wynosi do 80 dni
zabiegowych w roku kalendarzowym oraz nie więcej niż 5
zabiegów dziennie.
Czas trwania rehabilitacji ogólnoustrojowej realizowanej w
warunkach ośrodka lub oddziału dziennego wynosi dla
jednego świadczeniobiorcy od 3 do 6 tygodni, średnio 5
zabiegów dziennie u każdego świadczeniobiorcy.
Czas trwania rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku
rozwojowego w ośrodku lub oddziale dziennym wynosi dla
jednego świadczeniobiorcy do 120 dni w roku
kalendarzowym.

Rehabilitacja przeznaczona dla dzieci w wieku:

1) do 7. roku życia z zaburzeniami wieku rozwojowego;
2) od 8. do 18. roku życia z zaburzeniami wieku
rozwojowego, a po przedstawieniu orzeczenia o potrzebie
kształcenia specjalnego lub orzeczenia o potrzebie zajęć
rewalidacyjno-wychowawczych (dotyczących upośledzonych
w stopniu głębokim) do ukończenia 25. roku życia.

Czas trwania rehabilitacji pulmonologicznej z
wykorzystaniem metod subterraneoterapii dla jednego
świadczeniobiorcy jest ustalany indywidualnie przez
lekarza ośrodka dziennego, wynosi średnio 5 zabiegów w
okresie sprawozdawczym i nie może być krótszy niż 14
dni i dłuższy niż 24 dni.
Rehabilitacja w przypadku uzasadnionym względami
medycznymi i koniecznością osiągnięcia celu leczniczego
czas trwania rehabilitacji może zostać przedłużony
decyzją lekarza kierującego na rehabilitację, za pisemną
zgodą dyrektora właściwego oddziału wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY
I POLITYKI SPOŁECZNEJ w sprawie orzekania o
niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Rozporządzenie określa:



szczegółowe zasady wydawania orzeczeń o niepełnosprawności lub o

stopniu niepełnosprawności oraz orzeczeń o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tryb
postępowania przy orzekaniu, skład i sposób powoływania i
odwoływania członków zespołów orzekających, sposób działania
wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i
powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności



- rodzaj i zakres wymaganych kwalifikacji członków zespołów

orzekających oraz tryb postępowania przy wydawaniu zaświadczeń
uprawniających do orzekania o niepełnosprawności lub stopniu
niepełnosprawności



- warunki organizacyjne i techniczne pomieszczeń dla zespołów

orzekających, zapewniające dostęp do tych pomieszczeń osobom
niepełnosprawnym

- tryb przeprowadzania szkoleń i minima

programowe szkoleń dla specjalistów
powoływanych do zespołów orzekających
oraz sposób wyboru ośrodków
szkoleniowych upoważnionych do
prowadzenia szkoleń

- standardy w zakresie kwalifikowania oraz

postępowania dotyczącego orzekania o
niepełnosprawności i stopniu
niepełnosprawności, a także oznaczenie
symboli przyczyn niepełnosprawności

- wzory i terminy składania informacji o

realizacji zadań

- wzory legitymacji dokumentujących

niepełnosprawność lub stopień
niepełnosprawności oraz organy uprawnione
do ich wystawiania.

Szczegółowe zasady wydawania orzeczeń o

niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności
oraz o wskazaniach do ulg i uprawnień, tryb
postępowania przy orzekaniu, skład i sposób
powoływania i odwoływania członków zespołów
orzekających, a także sposób działania tych
zespołów

Powiatowe zespoły i wojewódzkie zespoły wydają

odpowiednio orzeczenia o:

-  niepełnosprawności osób, które nie ukończyły 16 roku życia
- stopniu niepełnosprawności osób, które ukończyły 16 rok

życia

-  wskazaniach do ulg i uprawnień osób posiadających

orzeczenia o inwalidztwie lub niezdolności do pracy,



Przy orzekaniu o
niepełnosprawności osoby, która
nie ukończyła 16 roku życia bierze
się pod uwagę:

- zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu

zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką
lekarską znajduje się dziecko, oraz inne posiadane
dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie
niepełnosprawności

- ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza –

przewodniczącego składu orzekającego

- możliwość poprawy zaburzonej funkcji organizmu

poprzez zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne,
środki techniczne, środki pomocnicze lub inne
działania



Przy orzekaniu o stopniu
niepełnosprawności osoby, która ukończyła
16 rok życia bierze się pod uwagę:

- zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia, rozpoznanie

choroby zasadniczej i chorób współistniejących potwierdzone
aktualnymi wynikami badań diagnostycznych, wydane przez lekarza,
pod którego opieką lekarską znajduje się osoba zainteresowana, oraz
inne posiadane dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie stopnia
niepełnosprawności

- ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza – przewodniczącego

składu orzekającego

- wiek, płeć, wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje
- możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do

wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia – poprzez
leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe

- ograniczenia występujące w samodzielnej egzystencji i uczestnictwie w

życiu społecznym

- możliwość poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej w

samodzielnej egzystencji oraz w pełnieniu ról społecznych – poprzez
leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki
pomocnicze, środki techniczne, usługi opiekuńcze lub inne działania



Przy orzekaniu o wskazaniach do
ulg i uprawnień bierze się pod
uwagę:

- orzeczenie o inwalidztwie lub niezdolności do

pracy wydane na podstawie odrębnych
przepisów oraz posiadaną dokumentację
medyczną mogącą mieć wpływ na określanie
wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3
ustawy, oraz zakresu i rodzaju ograniczeń
uprawniających do ulg i uprawnień

- ocenę aktualnego stanu zdrowia wystawioną

przez lekarza – członka powiatowego zespołu

- zakres i rodzaj ograniczeń spowodowany

naruszoną sprawnością organizmu



Naruszenie sprawności organizmu uważa się za:

- trwałe (stałe) – jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie

rokuje poprawy

- okresowe – jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić

poprawa stanu zdrowia



Stopień niepełnosprawności osoby
zainteresowanej orzeka się na czas określony
lub na stałe.



Niepełnosprawność dziecka orzeka się na czas
określony, jednak na okres nie dłuższy niż do
ukończenia przez dziecko 16 roku życia



Orzeczenie o wskazaniach do ulg i uprawnień
wydaje się do czasu upływu ważności orzeczenia
o inwalidztwie lub niezdolności do pracy

Wniosek o wydanie orzeczenia
składany do powiatowego zespołu
zawiera:



imię i nazwisko dziecka, przedstawiciela ustawowego
dziecka lub osoby zainteresowanej, datę i miejsce
urodzenia dziecka lub osoby zainteresowanej



adres zamieszkania lub pobytu dziecka albo osoby
zainteresowanej, numer dowodu osobistego lub innego
dokumentu potwierdzającego ich tożsamość



określenie celu, dla którego niezbędne jest uzyskanie
orzeczenia



 dane dotyczące sytuacji społecznej i zawodowej
dziecka lub osoby zainteresowanej, w przypadku
wniosku o orzeczenie o niepełnosprawności lub
stopniu niepełnosprawności



 oświadczenie osoby zainteresowanej lub
przedstawiciela ustawowego dziecka o prawdziwości
danych zawartych we wniosku.

Orzeczenie o
niepełnosprawności
zawiera



oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie;



datę wydania orzeczenia;



datę złożenia wniosku;



podstawę prawną wydania orzeczenia;



imię i nazwisko dziecka, datę urodzenia, adres zamieszkania lub
pobytu;



numer dokumentu potwierdzającego tożsamość dziecka;



ustalenie lub odmowę ustalenia niepełnosprawności;



symbol przyczyny niepełnosprawności;



datę lub okres powstania niepełnosprawności;



okres, na jaki orzeczono niepełnosprawność;



wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy, określone przez
skład orzekający;



uzasadnienie;



pouczenie o przysługującym odwołaniu;



podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu
orzekającego oraz pozostałych członków tego składu

Orzeczenie o stopniu
niepełnosprawności zawiera:



oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie;



datę wydania orzeczenia;



datę złożenia wniosku;



podstawę prawną wydania orzeczenia;



imię i nazwisko osoby zainteresowanej;



datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres
zamieszkania lub pobytu;



numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego
tożsamość;



ustalenie lub odmowę ustalenia stopnia niepełnosprawności;



symbol przyczyny niepełnosprawności;



okres, na jaki orzeczono stopień niepełnosprawności;



datę lub okres powstania niepełnosprawności;



datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności;



wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy, określone przez
skład orzekający;



uzasadnienie;



pouczenie o przysługującym odwołaniu;



podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu
orzekającego oraz pozostałych członków tego składu.

Orzeczenie o wskazaniach do
ulg i uprawnień zawiera:



oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie;



datę wydania orzeczenia;



datę złożenia wniosku;



podstawę prawną wydania orzeczenia;



imię i nazwisko osoby zainteresowanej;



datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres zamieszkania lub
pobytu;



numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;



stopień niepełnosprawności;



symbol przyczyny niepełnosprawności;



datę lub okres powstania niepełnosprawności;



okres, na jaki wydano orzeczenie;



wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy, określone przez lekarza –
członka powiatowego zespołu;



uzasadnienie;



pouczenie o nieprzysługującym odwołaniu;



podpis z podaniem imienia i nazwiska lekarza – członka zespołu orzekającego

Warunki organizacyjne i
techniczne pomieszczeń dla
zespołów orzekających
zapewniające dostęp osobom
niepełnosprawnym do tych
pomieszczeń

Pomieszczenia dla zespołu orzekającego uznaje się za

spełniające warunki organizacyjne, zapewniające dostęp
osobom niepełnosprawnym do tych pomieszczeń, jeżeli
posiadają:



gabinet lekarski, jako odrębne pomieszczenie;



pomieszczenia do badań i rozmów przeprowadzanych przez
specjalistów, umożliwiające prowadzenie rozmów w sposób
zapewniający dyskrecję;



punkt udzielający informacji o trybie i zasadach
postępowania w zakresie orzekania o niepełnosprawności
lub stopniu niepełnosprawności;



poczekalnię i toalety przystosowane do potrzeb osób
niepełnosprawnych.

Państwowy Fundusz
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych



Podstawową misją Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych jest wspieranie
rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz aktywizacji osób
niepełnosprawnych. Aktywizację, jako
główny cel działalności Funduszu,
odzwierciedlają zasady programów
PFRON, stanowiące uzupełnienie
działań realizowanych w ramach zadań
ustawowych Funduszu.

Dzięki programom PFRON:



dofinansowano zakup blisko 87 tys. zestawów sprzętu komputerowego dla osób
indywidualnych



Fundusz wsparł ponad 26,1 tys. osób w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym



od 2002 r. objęto pomocą finansową coraz większą liczbę studiujących osób
niepełnosprawnych: w 2002 roku z dofinansowania w ramach programu „Student” skorzystało
ok. 1,6 tys. osób niepełnosprawnych. W 2009 roku liczba osób niepełnosprawnych
korzystających z programu „Student II” wzrosła ponad ośmiokrotnie - do ok. 13 tys.



Fundusz wsparł w zakupie samochodu (w postaci pożyczki lub dofinansowania do zakupu auta
lub dofinansowania do oprzyrządowania samochodu stosownie do rodzaju
niepełnosprawności) ponad 31 tys. osób niepełnosprawnych.



ze szkoleń komputerowych skorzystało ponad 8,1 tys. osób niewidomych i słabowidzących.



Fundusz dofinansował zakup około 2,5 tys. pojazdów do transportu zorganizowanego osób
niepełnosprawnych. Znakomita część z tych pojazdów została wyposażona w windę, podjazd
lub inne urządzenia dostosowujące pojazd do przewozu osób niepełnosprawnych.



Fundusz wsparł likwidację barier w komunikowaniu się osób niesłyszących i niedosłyszących,
dofinansowując kursy języka migowego dla otoczenia tych osób. Pomocą objęto ponad 94 tys.
osób. Dodatkowo ok. 120 instytucji uzyskało wsparcie do usługi tłumacza migowego bądź
zakupu urządzeń wzmacniających słyszenie w teatrach, filharmoniach i uczelniach.



Fundusz wsparł działalność na rzecz osób niepełnosprawnych ok. 300 organizacji
pozarządowych. Na ten cel wydatkowano łącznie 540,6 mln zł.



Szacuje się, że w ramach różnych programów dzięki wsparciu Funduszu powstało około 7,1
tys. stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych.

Programy realizowane przez PFRON



Aktywny samorząd



Dofinansowanie do oprocentowania kredytów bankowych dla zpch



Dofinansowanie kosztów szkolenia, o którym mowa w art. 18 ustawy
o języku migowym i innych środkach komunikowania się



Finansowanie badań, ekspertyz i analiz dotyczących rehabilitacji
zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych



Junior - Program aktywizacji zawodowej absolwentów
niepełnosprawnych w ramach Programu Aktywizacji Zawodowej
Absolwentów PIERWSZA PRACA



Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych dla osób
niepełnosprawnych organizowanych na terenie Polski



Program wyrównywania różnic między regionami II



Refundacja dodatkowych kosztów zatrudnienia osób
niepełnosprawnych w zpch



Refundacja kosztów wydawania certyfikatów przez podmioty
uprawnione do szkolenia psów asystujących



Wczesna pomoc dziecku niepełnosprawnemu



Wsparcie dla Biblioteki Centralnej Polskiego Związku Niewidomych



Wsparcie Inicjatyw