Dochody
niepodatkowe
budżetu
Państwa
Jarosław Baran
Dochody budżetowe
Dochody budżetu państwa –
środki pieniężne pobierane od
podmiotów gospodarczych
i gospodarstw domowych
przez państwo lub przez
odrębny organ samorządu
terytorialnego w celu realizacji
wydatków zapewniających
wypełnienie zadań
państwowych.
Jednak nie wszystkie środki, które są pobierane
przez państwo i wpływające na rachunki budżetu
państwa są dochodami budżetowymi. Warto
podkreślić, iż do dochodów budżetowych nie zalicza
się także wpływów z prywatyzacji majątku skarbu
państwa. Zalicza się je natomiast do przychodów
budżetu, które mogą służyć na finansowanie
deficytu budżetowego lub mogą być przeznaczone
na inne cele. Obok wpływów z
prywatyzacji do przychodów zaliczyć można również
przychody jednostek organizacyjnych (np. zakładów
budżetowych, gospodarstw pomocniczych, czy
funduszy celowych) i zaliczanych do
sektora finansów publicznych osób prawnych
prowadzących odpłatną działalność jak np. szkoły
wyższe.
Dochody niepodatkowe budżetu Państwa
wymienione są w artykule 111 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Jest
ich w sumie 17.
1) opłaty, w części, która zgodnie
z odrębnymi ustawami nie stanowi
dochodów jednostek samorządu
terytorialnego, przychodów państwowych
funduszy celowych oraz innych jednostek
sektora finansów publicznych;
2) Cła.
Cło jest opłatą pobieraną przez Państwo w
związku z przemieszczeniem towaru przez
granicę celną (powszechnie stosuje się cła
importowe, niemniej w niektórych
państwach ocleniu podlega również
eksport i tranzyt). W naszym przypadku
do importu dochodzi, gdy towar zostaje
przywieziony spoza UE.
3) wpłaty z zysku przedsiębiorstw
państwowych oraz jednoosobowych spółek
Skarbu Państwa;
Przedsiębiorstwo Państwowe - przedsiębiorstwo,
którego wyłącznym właścicielem jest państwo, a
ściślej rzecz biorąc Skarb Państwa. Jest osobą
prawną, do której stosuje się przepisy ustawy o
przedsiębiorstwach państwowych.
Jednoosobowa spółka skarbu państwa – spółka
utworzona w wyniku komercjalizacji
przedsiębiorstwa państwowego, której dokonuje
Minister Skarbu Państwa na wniosek organu
założycielskiego, dyrektora przedsiębiorstwa
państwowego, rady pracowniczej lub z własnej
inicjatywy.
4) wpłaty z tytułu dywidendy.
Dywidenda - część zysku netto (po opodatkowaniu
podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej
przeznaczona dla jedynego wspólnika albo akcjonariusza
lub podziału pomiędzy wspólników lub akcjonariuszy.
5) wpłaty z zysku Narodowego Banku
Polskiego;
6) wpłaty nadwyżki środków finansowych
agencji wykonawczych;
Agencja wykonawcza ma przejąć zadania od zakładów
budżetowych, otrzyma ona osobowość prawną, a podstawą jej
gospodarki finansowej będzie roczny plan finansowy, obejmujący w
szczególności: przychody (w tym np. dotacje z budżetu
państwa), koszty i wynik finansowy.
7) dochody pobierane przez państwowe
jednostki budżetowe, o ile odrębne
ustawy nie stanowią inaczej;
Jednostka budżetowa – jest to jednostka
organizacyjna sektora finansów publicznych,
która nie posiada osobowości prawnej.
Wszystkie swoje wydatki pokrywa bezpośrednio
z budżetu, natomiast wszystkie dochody takiej
jednostki odprowadzane są odpowiednio, albo
na rachunek budżetu państwa, albo na
rachunek jednostki samorządu terytorialnego
8) dochody z najmu i dzierżawy oraz z
innych umów o podobnym charakterze,
dotyczące składników majątkowych
Skarbu Państwa, o ile odrębne ustawy
nie stanowią inaczej;
9) odsetki od środków zgromadzonych
na rachunkach bankowych
państwowych jednostek budżetowych
lub organów władzy publicznej, o ile
odrębne ustawy nie stanowią inaczej;
10) odsetki od lokat terminowych
ustanowionych ze środków
zgromadzonych na centralnym
rachunku bieżącym budżetu państwa;
11) odsetki od udzielonych z budżetu
państwa pożyczek krajowych i
zagranicznych;
12) grzywny, mandaty i inne kary
pieniężne, o ile odrębne ustawy nie
stanowią inaczej;
13) spadki, zapisy i darowizny w postaci
pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa;
14) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy
i praw, niestanowiące przychodów w
rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 4 lit. a i b, o
ile odrębne ustawy nie stanowią inaczej;
Czyli nie dotyczy to dochodów ze sprzedaży papierów
wartościowych oraz prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz
majątku jednostek samorządu terytorialnego.
15) inne dochody określone w odrębnych
ustawach lub umowach
międzynarodowych;
16) środki europejskie i środki, o których
mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b, na
realizację projektów pomocy technicznej
oraz środki, o których mowa w art. 5 ust. 3
pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6, po ich
przekazaniu na rachunek dochodów
budżetu państwa;
Czyli programów w ramach celu Europejska Współpraca
Terytorialna, o których mowa w rozdziale III rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) w sprawie Europejskie-go
Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającego rozporządzenie i
programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) określającym przepisy ogólne w sprawie
ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa
17) odsetki wykupywane przez
nabywców obligacji skarbowych lub
nadwyżka wynikająca z różnicy
pomiędzy ceną emisyjną a wartością
nominalną zbywanych obligacji
skarbowych.