WYŻYNA ŚLĄSKA JEST

PRZYKŁADEM

KRAJOBRAZU

PRZEMYSŁOWO-

MIEJSKIEGO

Kontrola opanowania materiału

Uczeń na ocenę

Dopuszczającą

(2)

Wskaż na mapie Wyżynę Lubelska;

Jaka gałąź gospodarki rozwija się

intensywnie na Wyżynie Lubelskiej?

Dostateczną

(3)

Wymień krainy geograficzne należące do

pasa wyzyn;

Wymień rośliny uprawiane na Wyżynie

Lubelskiej.

Dobrą (4)

•Scharakteryzuj warunki na podstawie mapy;

•Podaj przyczyny rozwoju rolnictwa na

Wyżynie Lubelskiej.

Bardzo dobrą

(5)

.Wyjaśnij , dlaczego na Wyżynie Lubelskiej

rozwinął się przemysł spożywczy.

Oczen znaczenie Wyzyny Lubelskiej dla

gospodarki kraju.

Wskażcie na

mapie krainy

geograficzne

należace do

pasa wyzyn

Polski.

Zwróćcie uwagę na Wyzynę
Śląską . Czy widzicie różnice

z Wyżyną Lubelską?

ANIMACJA

Powstanie obszaru przemysłowo-

miejskiego

Praca z mapami



Co zadecydowało o powstaniu gestej
sieci miast na Wyzynie Śląskiej?



Jakie surowce mineralne występują
na Wyżynie Śląskiej?



Jakie było kiedyś a jakie jest dziś
znaczenie węgla kamiennego?



Dlaczego na Wyżynie Śląskiej zaczął
rozwijac się przemysł ciężki?



Dlaczego krajobraz Wyżyny Ślaskiej
nazywamy przemysłowo-miejskim?



W jaki sposób takie zagęszczenie
kopalni , walcowni, koksowni, hut i
innych zakładów przemysłu ciężkiego
wpływa na zdrowie człowieka?



Dlaczego środowisko przyrodnicze na
Wyżynie Śląskiej jest tak bardzo
zmienione i zniszczone?

Położenie Wyżyny Śląskiej



Jest najbardziej
wysuniętą na
zachód wyżyną w
paśmie wyżyn
Polski.

Forma terenu



Jest krainą mało
urozmaiconą krainą
pod względem
wysokości względnych.



Najwyższe wzniesienie
wyżyny to Góra Świętej
Anny- ma wysokość
400 m. n.p.m

Jest to krajobraz bardzo
różniący się od innych
wyzyn.

Bogactwo Wyżyny Śląskiej



Przed wieloma laty
odkryto na Wyżynie
Śląskiej złoża



Srebra



Cynku



Ołowiu



Rud żelaza



Węgla kamiennego
(największe ilosci)

Historia rozwoju przemysłu
wydobywczego



Początkowo wzdłuż
szlaków
handlowych
powstawały osady
górniczo-hutnicze,
gdzie wytapiano
wydobywane rudy
metali.

Znaczenie węgla kamiennego



W XVIII wieku odkryto,
że węgiel kamienny
jest surowcem
energetycznym i od
tej pory jego wartość
bardzo wzrosła.



Początkowo służył jako
opał do ogrzewania
pomieszczeń , a w
miarę postępu jako
paliwo do maszyn
parowych.

Rozwój Wyżyny Śląskiej



Powstawało wiele
kopalni węgla
kamiennego;



Powstawały zakłady
przemysłowe jak
koksownie i huty.



Przemysł rozwijał
się bardzo szybko.

Powstawanie Górnośląskiego
Okręgu Przemysłowego



W pobliżu zakładów
przemysłowych zaczęli
osiedlać się ludzie w
nich pracujący.



Okoliczne lasy
wycięto , a na ich
miejscu zbudowano
osiedla i miasta.



W ten sposób powstał
Górnośląski Okręg
Przemysłowy (GOP),
który istnieje do dziś

Krajobraz Wyżyny Ślaskiej



Z czasem miasteczka i
osiedla rozrosły się tak ,że
często trudno zaznaczyć
gdzie jedno miasto się kończy
,a inne zaczyna.



Zabudowania są bardzo
różnorodne-wieżowce stoją
obok starych parterowych
domków



Towarzysza im kominy
fabryczne , wieże wyciągowe,
szyby wentylacyjne kopalń.



Wśród nich wybudowano
huty, koksownie i inne
zakłady przemysłowe

Zniszczone środowisko
naturalne Wyzyny Śląskiej



Powietrze atmosferyczne bardzo
zanieczyszczone pyłami i gazami z
kominów



W rzekach płynących przez wyżynę
płynęly ścieki toksyczne z fabryk
i kopalń , które zatruwały wszystkie
organizmy w nich żyjące.



Wokół kopalń usypywano hałdy
( sztuczne góry) z odpadków
skalnych wydobywanych wraz z
węglem.



W pobliżu elektrowni i koksowni
powstawały usypiska bardzo
szkodliwych dla środowiska żużli i
popiołów.



Ludzie częściej niż w całej Polsce
zapadali na różne choroby

Konsekwencje



Bardzo nasilona
ekologia
zanieczyszczeń od
kilku lat



Trawy porastają
hałdy



Znajdujące się pod
ziemią chodniki
kopalniane i
wyrobiska ulegają
zawaleniu , co
prowadzi do
usuwania się i
zawalania
budynków.

Największe miasta

Wyżyny Ślaskiej



KATOWICE



Teren miasta odznacza się
urozmaiconą rzeźbą terenu, a
różnice wysokości
względnych wynoszą około
100 m, najwyższe wzniesienie
jest położone 357 m

n.p.m.

(

Wzgórze Wandy w dzielnicy

Murcki

), a najniższy punkt

leży na wysokości 245 m
n.p.m. (w dolinach rzek
Mlecznej i Kłodnicy)

[4]

. Pod

względem geologicznym,
Katowice położone są w
Niecce Śląsko-Krakowskiej.

Chorzów



Chorzów leży na Płaskowyżu
Bytomsko-Katowickim będącym
częścią Wyżyny Śląskiej, na terenie

Górnego Śląska

. Najwyższymi

punktami miasta są:



wzniesienie w lesie załęskim (341 m
n.p.m.)



Góra Wyzwolenia, dawniej Góra
Redena (321 m n.p.m.)



Góra Parkowa (wzniesienie z

Planetarium

) (320 m n.p.m.)



wzniesienie w

Chorzowie Starym

(320

m n.p.m.)



Pod względem geologicznym miasto
położone jest na obszarze
Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
obejmującego cały

Górnośląski Okręg Przemysłowy

oraz

Rybnicki Okręg Węglowy

.

Gliwice



miasto w południowej Polsce
na prawach powiatu w
województwie śląskim, siedziba władz

ziemskiego

powiatu gliwickiego

oraz

diecezji gliwickiej

.



Miasto

przyłączono do Polski w

1945

roku. W latach

1945

-1950 należało do

województwa śląskiego. W latach
1950-1998

miasto

należało do

województwa katowickiego

.



Miasto Gliwice zajmuje 17. miejsce na
liście
największych miast Polski według pow
ierzchni

, 18. miejsce na liście

największych miast Polski według lud
ności

, jest także 4. największym miastem

województwa śląskiego

według

ludności.

Zabrze



Miasto Zabrze jest
położone w
południowo-
zachodniej Polsce, w
zachodniej części

województwa śląski
ego

i
Górnośląskiego Okr
ęgu Przemysłowego
(GOP)

, na

Wyżynie Katowickiej

, nad rzekami
Kłodnicą i

Bytomką

,

w dorzeczu

Odry

.

Bytom



miasto na prawach powiatu,
położone w południowej

Polsce

,

w województwie śląskim, na
Wyżynie Śląskiej, w centrum

konurbacji śląskiej

.



Bytom, wzmiankowany w
XII wieku, jest miastem od

1254

roku.



Ważny lokalny ośrodek
gospodarczy oraz kulturalny.
Siedziba m.in. Opery Śląskiej
oraz

Muzeum Górnośląskiego

.

Członek
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metr
opolii Silesia

,

Związku Miast Polskich

oraz

Związku Powiatów Polskich

[4]

.

Dąbrowa Górnicza



miasto położone w południowej

Polsce

, w

Zagłębiu Dąbrowskim

, w

województwie śląskim

, na

wschodnim krańcu

Górnośląskiego Okręgu Przemysł
owego (GOP)

, nad Czarną Przemszą i

Białą Przemszą

, w dużej części w

Kotlinie Dąbrowskiej

. Historyczna

część zachodniej

Małopolski

.



Największe

powierzchniowo

miasto województwa (9. w kraju) i
największy ośrodek przemysłowy

Zagłębia Dąbrowskiego

. Należy do

Górnośląskiego Związku Metropoli
talnego

i znajduje się w liczącej ok. 2,2
mln mieszkańców

konurbacji śląsko-dąbrowskiej

.

Sosnowiec



miasto położone na
południu

Polski

, w

Zagłębiu Dąbrowski
m

, w

województwie śląsk
im

, w centrum

Górnośląskiego Okr
ęgu Przemysłowego
(GOP)

. Najludniejsze
miasto Zagłębia
Dąbrowskiego

Uzupełnijmy tabelkę

MIESZKAM NA WYŻYNIE ŚLĄSKIEJ

PLUSY

MINUSY

SZANSE NA PRZYSZŁOŚĆ

ZAGROŻENIA W PRZYSZŁOŚCI

ZAD 1-2 STR 54

ZADANIE DOMOWE

ZAD 3-4 STR 55