Produkcja, popyt globalny a

równowaga krótkookresowa

Wykład: makroekonomia

Prowadzący M. Wajda-Lichy

Składniki popytu globalnego

• Konsumpcja

(C)

• Inwestycje

(I)

• Zakupy rządowe

(G)

• Eksport netto

(X)

Funkcja konsumpcji

• Funkcja konsumpcji obrazuje wielkość popytu

konsumpcyjnego globalnego przy każdym
poziomie rozporządzalnych dochodów
osobistych

• Algebraiczna postać funkcji konsumpcji:

C = A + cY

d

, gdzie

A

jest konsumpcją autonomiczną,

c

jest krańcową skłonnością do konsumpcji

(MPC)

Y

d

, to dochód rozporządzalny

Konsumpcja autonomiczna

(A)

• Określa poziom konsumpcji

realizowanej przy zerowych
dochodach rozporządzalnych

• Poziom konsumpcji autonomicznej

jest niezależny od poziomu
dochodów

• Konsumpcja autonomiczna

finansowana jest z oszczędności i
dochodów otrzymywanych z
wyprzedaży aktywów

Krańcowa skłonność do konsumpcji

(c)

• MPC (marginal propensity to

consumption) –

wskazuje jaka część dodatkowej

jednostki dochodu jest przeznaczana
w danej gospodarce na konsumpcję

• MPC (KSK) jest mniejsza od 1

Funkcja konsumpcji

MP
C

Wydatki
konsumpcyj
ne

Y

C

A

Zależność między MPC a

MPS

• MPS (marginal propensity to save)

wskazuje jaka część każdej
dodatkowej jednostki dochodu jest
przeznaczana w danej gospodarce na
oszczędności

• Funkcja oszczędności:

S = -A + (1 –

c)Y

• MPC + MPS = 1

Funkcja oszczędności

S = -A + (1-
c)Y

dochó
d

oszczędno
ści

MPS

-A

Założenia modelu równowagi krótkookresowej

w modelu Keynes’a(model 45°)

• Analiza gospodarki w krótkim okresie (do

1 roku)

• Ceny są stałe (niska elastyczność cen,

tzw. nominalna sztywność)

• Dochód jest podstawowym czynnikiem

określającym wielkość konsumpcji

• Zamierzony popyt inwestycyjny i wydatki

rządowe nie zależą od bieżącego
dochodu i mają charakter autonomiczny

Przesłanki przyjęcia założenia o

sztywności cen w krótkim czasie

• Niepewność co do trwałości zmian popytu
• Opóźnienia w dostosowaniu kosztów stałych
• Związek płac i cen
• Obawy związane ze zmianą udziału w rynku

ze względu na niekonkurencyjne ceny

• Obawy związane z niekorzystnym

postrzeganiem na rynku częstych zmian cen
(np. niższa cena – gorsza jakość)

• Koszty informacji o zmianie ceny (menu

costs)

Model Keynes’a- model 45°

C

C +
I

C + I +
G

Planowan
e
wydatki

Dochód,
produkcja

45°

E

Produkcja w stanie

równowagi

Przy stałych cenach i płacach

równowaga

krótkookresowa na rynku dóbr i usług

istnieje

wtedy, kiedy popyt globalny

(planowane

wydatki) równają się faktycznie

wytworzonej

produkcji

Produkcja w punkcie równowagi

(model 45°)

AD =
C+I+G

E

produkcj
a

Popyt
globaln
y

Y

0

AD

0

Warunek równowagi i dostosowania

krótkookresowe

Równowaga

gdy AD

0

= Y

0

Gdy AD<Y, czyli faktyczna produkcja

przewyższa globalny popyt

następuje:

1.nieplanowany wzrost zapasów
2.ograniczenie produkcji

Gdy AD>Y, czyli popyt przewyższa faktyczną

produkcję

następuje:

3. Nieplanowane zmniejszenie zapasów
4. Wzrost produkcji

Procesy dostosowawcze wywołane

zmianą popytu autonomicznego (I, G)

A
D

AD
’

E

E’

Y’

Y

Popyt
global
ny

AD’’

E’’

Y’
’

Działanie mnożnika

(keynesowskiego)

• Mnożnikiem nazywamy stosunek zmiany

wielkości produkcji zapewniającej
równowagę do powodującej ją zmiany
wydatków autonomicznych

• Mnożnik informuje jak zmieni się

produkcja w wyniku zmiany popytu
globalnego (autonomicznego)

• Wartość mnożnika zależy od MPC, stopy

podatkowej i MPI (dla gospodarki otwartej)

Wzór na mnożnik

• gospodarka bez udziału państwa lub

dla t=0

m = 1/1 - MPC , czyli m= 1/MPS

• Gospodarka z udziałem państwa

m = 1/1 - MPC (1 - t)

• Gospodarka otwarta z udziałem

państwa

m = 1/1 - MPC (1 - t) + MPI

Czy keynesowska funkcja konsumpcji

dobrze opisuje kształtowanie

wydatków gospodarstw domowych?

• Mniejsza podatność konsumpcji na

wahania w stosunku do PKB

• Działanie automatycznych

stabilizatorów koniunktury (T, B)

• Uzależnienie konsumpcji od dochodu

permanentnego, oczekiwanych
dochodów i finansowanie z oszczędności
i innych aktywów finansowych

Alternatywne wobec keynesowskiej

funkcje konsumpcji

• Milton Friedman

– pojęcie dochodu

permanentnego

• Alberto Ando

i

Franco Modigliani

–

Hipoteza cyklu życia