Dobra administracja w świetle

rezolucji Parlamentu
Europejskiego



Jest jednym z fundamentów współczesnej administracji. Zasada jest stosunkowo
nowa, wywodzi się z kręgu anglosaskiej kultury prawnej i Unii Europejskiej.



To administracja rzetelna, sprawna i efektywna, działająca wg właściwej
podstawy prawnej i w formach prawem przewidzianych, przestrzegająca
procedury administracyjnej a równocześnie elastyczna i odbiurokratyzowana.



Administracja rządu otwartego i rządu wrażliwego społecznie.



Charakteryzuje się m.in. korzystaniem z dorobku nauk psychologicznych, a nie
tylko mechanicznego stosowania przepisów.



Administracja działająca sprawnie i rzetelnie.



Wg zasady dobrej administracji każda osoba ma prawo do bezstronnego i
sprawiedliwego rozpatrzenia jej sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje i
organy Unii.

Czym jest dobra administracja?

Przede wszystkim artykuł 41 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej

Artykuł 41

Prawo do dobrej administracji



. Każda osoba ma prawo do bezstronnego i sprawiedliwego rozpatrzenia jej sprawy w

rozsądnym terminie przez instytucje i organy Unii.



2. Prawo to obejmuje:

•

prawo każdej osoby do bycia wysłuchaną, zanim zostaną podjęte indywidualne środki
mogące negatywnie wpłynąć na jej sytuację;

•

prawo każdej osoby do dostępu do akt jej sprawy, z zastrzeżeniem poszanowania
uprawnionych interesów poufności oraz tajemnicy zawodowej i handlowej;

•

obowiązek administracji uzasadniania swoich decyzji.



3. Każda osoba ma prawo domagania się od Wspólnoty naprawienia, zgodnie z zasadami
ogólnymi wspólnymi dla praw Państw Członkowskich, szkody wyrządzonej przez instytucje
lub ich pracowników przy wykonywaniu ich funkcji.



4. Każda osoba może zwrócić się pisemnie do instytucji Unii w jednym z języków
traktatowych i musi otrzymać odpowiedź w tym samym języku.

Jakie są podstawy prawne do dobrej administracji?



Uchwalony 6 września 2001 r. przez Parlament Europejski „Europejski
Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej” został opracowany przez
Ombudsmana (Rzecznika Praw Obywatelskich) Unii Europejskiej Jacoba
Södermana.



Parlament Europejski zalecił we wrześniu 2001 r. stosowanie Kodeksu w
organach i instytucjach Unii. Można jednak traktować Kodeks Dobrej
Administracji jako zbiór standardów przydatnych także poza granicami Unii
do oceny funkcjonowania administracji.



Kodeks zawiera ogólne zasady dobrej praktyki administracyjnej, znajdujące
zastosowanie w kontaktach instytucji i administracji z obywatelem, jest
zbiorem standardów przydatnych do oceny funkcjonowania administracji.



Przepisy tego kodeksu nakazują urzędnikowi być uprzejmym i kładą duży
nacisk na właściwe informowanie obywatela, łącznie z podaniem nazwiska
osoby zajmującej się sprawą i terminu jej załatwienia



Kodeks jest treściwy, a zarazem zwięzły. Składa się z 27 artykułów. Zawiera
wskazania ogólne – bez zbędnej kazuistyki, napisany jest komunikatywnie.

Rezolucja Parlamentu
Europejskiego z dnia 06.09.2001 r



Podstawowe zasady:

•

praworządność

•

niedyskryminowanie

•

bezstronność

•

niezależność

•

obiektywizm

•

współmierność

•

zakaz nadużywania uprawnień

•

udzielanie jednostkom porad (a propos postępowania itp.)

•

uczciwość

•

uprzejmość

•

zachowanie terminu podjęcia decyzji (niezwłocznie; mniej niż 2 miesiące)

•

uzasadnienie decyzji

•

możliwość odwołania się od decyzji

•

ochrona danych osobowych

•

dostęp do dokumentów

•

prowadzenie rejestrów spraw/ rejestrów korespondencji

•

prawo złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Spraw Obywatelskich

Jakie są zasady Europejskiego Kodeksu Dobrej
Administracji?



Przyczynia się do lepszego działania organów administracji
oraz stanowi prawną gwarancję ochrony praw obywateli i
innych podmiotów w relacjach z organami państw
wspólnoty.



Służy jako przydatny przewodnik i źródło informacji dla
pracowników służby publicznej, zachęcając ich do
stosowania najwyższych standardów administracji.



Wyjaśnia obywatelom, jakie jest praktyczne znaczenie tego
prawa oraz czego konkretnie mogą oczekiwać od
administracji europejskiej.

Jakie są zalety Europejskiego Kodeksu Dobrej
Administracji?

Artykuł 43 Karty Praw Podstawowych

Rzecznik Praw Obywatelskich

,,Każdy obywatel Unii i każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce

zamieszkania lub statutową siedzibę w Państwie Członkowskim ma prawo
zwracać się do Rzecznika Praw Obywatelskich Unii w przypadkach
niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji lub organów
wspólnotowych, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej
Instancji wykonujących swoje funkcje sądowe.”



Prawo do dobrej administracji (art. 41) oraz prawo do składnia do
Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich skarg dotyczących
niewłaściwego administrowania w instytucjach i organach Unii (art. 43) są
zawarte w Karcie jako podstawowe prawa związane z posiadaniem
obywatelstwa Unii.



Kodeks Dobrej Administracji ma na celu bardziej szczegółowe wyjaśnienie, co
powinno oznaczać w praktyce zawarte w Karcie prawo do dobrej administracji.

Jaką rolę odgrywa Rzecznik Praw Obywatelskich
wg Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji?



Kodeks Dobrej Administracji nie ma mocy bezwzględnie obowiązującej, nawet w
warunkach polskich, gdy państwo nasze wstąpiło do Unii Europejskiej.

Jego postanowienia mają jedynie charakter zaleceń.



Według dr Jerzego Świątkiewicza występują pewne braki w polskiej administracji do
nadania jej charakteru ,,dobrej”. Są to braki w przejrzystości struktur i procedur,
pewności obrotu oraz przewidywalności działań. Braki wiążą się również z niestety
obecną w Polsce korupcją oraz nepotyzmem.



Interesujące są dla nas szczególnie te elementy, które nie występują w takiej ogólnej
formie w naszych regulacjach prawnych. To nakaz uprzejmości, potwierdzenia
odbioru pism, uczciwości.

Znaczenie Kodeksu Dobrej Administracji w warunkach
polskich
oraz różnice w porównaniu z polskimi unormowaniami