STREFY MROZOODPORNOŚCI

ROŚLIN W POLSCE

Każdy ogrodnik jak i rolnik powinien umieć

rozróżnić tereny o zwiększonym i zmniejszonym

zagrożeniu przymrozkowym, aby nie popełnić

błędów przy lokalizacji swoich roślin.

Na podstawie map W. Heinzego i D.Schreibera

(którzy dokonali podziału Europy na strefy

klimatyczne według zasad podobnych do

przyjętych przez Ministerstwo Rolnictwa USA

przy tworzeniu w 1960 r. mapy stref

klimatycznych Stanów Zjednoczonych)

opracowano przybliżony podział kraju na strefy

klimatyczne pod względem możliwości uprawy

poszczególnych gatunków i odmian w zależności

od ich wymagań cieplnych. Podział ten oparty

jest o przeciętne minimalne temperatury w

poszczególnych

regionach.

Najlepsze warunki cieplne dla uprawy roślin panują
w strefie 7a, potem w 7b; najgorsze w 5b.
Dobierając gatunki do ogrodu należy zwrócić
uwagę, jaki numer strefy jest przydzielony danej
roślinie, będzie on informował nas o stopniu
przystosowania jej do znoszenia niskich
temperatur. Strefa 7a i 7b ze względu na wpływy
klimatu morskiego posiada warunki najbardziej
sprzyjające uprawie roślin zimozielonych i
wrażliwych roślin iglastych i liściastych. W
okolicach Krakowa i Rzeszowa gdzie obserwuje się
wpływ klimatu kontynentalnego uprawa niektórych
mało wytrzymałych roślin może być możliwa tylko
w okresach między mroźnymi zimami. Wobec
różnego zagrożenia poszczególnych obszarów przez
przymrozki, przy lokalizacji uprawy należy
przestrzegać następujących reguł:

W klimacie surowym lub na terenach bardziej zagrożonych przez
przymrozki należy uprawiać w miarę możliwości rośliny wyższe. Wtedy
najmniej mrozoodporne organy, np. kwiaty lub owoce, będą
bezpieczniejsze gdyż znajda się dalej od gleby, w cieplejszej warstwie
powietrza. W terenie urzeźbionym najkorzystniejsze warunki uprawy
roślin wrażliwych na przymrozki, np. drzew i krzewów owocowych
panują w środkowych i wyższych częściach zboczy. Powyżej przeszkody
spiętrzającej zimne powietrze niebezpieczeństwo przymrozku jest
zawsze większe niż poniżej.

W obrębie każdej strefy może znajdować się wiele rejonów z
mikroklimatem łagodniejszym lub ostrzejszym od przeciętnego w danej
strefie. Dlatego wyznaczone temperatury krytyczne należy traktować
jako orientacyjne. Obecnie np. w strefach 6a i 6b uprawia się rośliny
spotykane częściej na zachodzie Europy tj. cedry związane jest to
również z łagodniejszymi zimami w ostatnich latach. Najlepiej jednak
mieszkając w strefie 7 decydować się na rośliny przypisane do tej samej
strefy, bądź strefy niższej.

Zimotrwałość roślin nie jest wyłącznie cechą gatunkową czy
odmianową, zależy od warunków pogodowych, ale także i glebowych
oraz agrotechnicznych. W okresie niebezpieczeństw przymrozków
należy pod roślinami wrażliwymi na niskie temperatury ograniczyć
spulchnianie gleby (uprawki wiosenne, odchwaszczanie). Spulchniona
gleba bardziej ochładza niż odleżała. W walce z przymrozkami
czynnikiem korzystnym jest również utrzymanie wysokiej kultury gleby
oraz nawożenie. Nawozy potasowe, fosforowe zwiększają odporność
roślin na przymrozki natomiast azotowe ją zmniejszają.

PRZYGOTOWAŁ:

ROBERT BARON KL. III TAK