OCENA ŻYWNOŚCI

POCHODZĄCEJ OD

PORAŻONYCH I

SKAŻONYCH

ZWIERZĄT

OCENA MIĘSA



Sanitarno weterynaryjna ocena przydatności do
spożycia tuszy lub jej części oraz narządów
wewnętrznych wydawana jest w oparciu o wyniki
badania przed i poubojowego



Można wyróżnić mięso

zdatne, mniej

wartościowe, warunkowo zdatne i niezdatne



W przypadku zwierząt jednokopytnych wyróżnia się
mięso

zdatne i niezdatne

OCENA MIĘSA



Mięso warunkowo zdatne

– może być wprowadzone do

obrotu po poddaniu go odpowiednim zabiegom
unieszkodliwiającym



Zabiegi w przypadku promieniotwórczych skażeń
przykraczających dawki graniczne:

- peklowanie
- gotowanie mięsa



Graniczne dawki Cs-137 w Polsce w mięsie są wielkości
600Bq*kg

-1



Zabiegi wykonuje się pod nadzorem służby weterynaryjnej, by
potem uznać mięso za mniej wartościowe



Przy braku urządzeń uznaje się je jako niezdatne do spożycia

OCENA MIĘSA



Wyniki badań:

- przedubojowego badania hematologicznego
- poubojowego badania bakteriologicznego i
radiometrycznego



Potrzebne są w przypadku zwierząt chorych na

- chorobę oparzeniową
- popromienną
- mięsa zwierząt skażonych substancjami
promieniotwórczymi

OCENA MIĘSA



W przypadku zwierząt porażonych tylko zewnętrznie
promieniowaniem gamma nie ma zagrożenia toksykologicznego
tuszy i narządów wewnętrznych



Przy braku zmian anatomopatologicznych nie potrzeba poddawać
mięsa badaniu radiometrycznemu i bakteriologicznemu, a mięso
może być zakwalifikowane jako

zdatne

do spożycia



W przypadku zmian anatomopatologicznych tusze podlegają
badaniu bakteriologicznemu



Mięso pochodzące od zwierząt napromieniowanych, jeżeli zostało
uznane za zdatne, powinno być kierowane do spożycia w
pierwszej kolejności (mniejsza trwałość)

OCENA MIĘSA



W przypadku zwierząt porażonych zarówno promieniowaniem
jonizującym i substancjami promieniotwórczymi należy:

- określić stopień skażenia tusz
- później ustalić ocenę



W przypadku tuszy zwierząt:

- skażonych radionuklidami
- nie wykazujących objawów choroby popromiennej
- nie wykazujących zmian na konieczność wykonania badania
bakteriologicznego
- nie przekraczających granicznego poziomu stężenia
Mogą być uznane za

zdatne

do spożycia

OCENA MIĘSA



Jeżeli stwierdzono zmiany anatomopatologiczne w tuszach i
narządach wewnętrznych których skażenie promieniotwórcze
jest równe lub niższe od granicznego, możliwość ich
wykorzystania ustala się z uwzględnieniem badania
bakteriologicznego



Przy braku zmian anatomopatologicznych, a skażeniu
przekraczającym wartości graniczne tusze uznaje się za

warunkowo zdatne



Przy zmianach anatomopatologicznych i skażeniu
przewyższającym graniczne wielkości, tusze przy negatywnych
wynikach badania bakteriologicznego uznaje się za

warunkowo zdatne

OCENA MIĘSA



Tusze skażone radionuklidami w
wielkościach nie przekraczających stężenia
granicznego uznaje się za

zdatne



W stężeniach przekraczających stężenie
graniczne –

warunkowo zdatne

(jeżeli

odpowiadają innym wymogom sanitarno
weterynaryjnym)

OCENA MIĘSA



Gdy mięso i przetwory mięsne są w strefie działania:

- natychmiastowego promieniowania jonizującego

- promieniowania neutronowego

Może w nich wystąpić promieniotwórczość wzbudzana w wyniku
przekształcenia

się w radionuklidy pod wpływem potoku neutronów zawartych w
mięsie

naturalnych pierwiastków: Na, K, Ca, P, Cl i in.

OCENA MIĘSA



Wzbudzona promieniotwórczość powstaje na całej
grubości produktu, a opakowanie z puszkami
konserwującymi włącznie, nie chroni przed
działaniem neutronów



Wzbudzona promieniotwórczość mięsa maleje po 5
dniach w 98-99% i produkt można dopuścić do
spożycia jeśli odpowiada innym wymogom
sanitarno weterynaryjnym. Obowiązuje też
kontrolne badanie radiometryczne

OCENA MLEKA



Zranienia, oparzenia itp. powstałe w czasie wypadku
jądrowego powodują zmniejszenie a nawet zahamowanie
laktacji



Badanie mleka zwierząt porażonych falą uderzeniową i
promieniowaniem świetlnym przeprowadza się w sposób
ogólnie stosowany



Mleko od zwierząt ze świeżymi uszkodzeniami mechanicznymi
i oparzeniami termicznymi wykorzystuje się bez ograniczeń
jeśli produkt odpowiada wymogom sanitarno higienicznym



Mleko uzyskane w okresie późniejszym (gdy rozwijają się
procesy zapalne septyczne, wzrasta ciepłota wewnętrzna i
pogorszenie stanu ogólnego) poddaje się badaniu
bakteriologicznemu od którego zależy ocena

OCENA MLEKA



Napromieniowanie zwierząt w okresie laktacji wpływa
negatywnie na efektywność laktacji nie na skutek
bezpośredniego wpływu promieniowania jonizującego na
wymię, ale na cały organizm i jego neurohormonalne
mechanizm regulujące



U zwierząt poddanych ogólnemu napromienieniu
zewnętrznemu, mleko otrzymane w okresie utajenia choroby
popromiennej, dopuszcza się do spożycia

bez ograniczeń

,

gdy odpowiada wymogom sanitarno higienicznym



W czasie klinicznie zaznaczonej choroby popromiennej mleko
podlega badaniu bakteriologicznemu od którego zależy ocena

OCENA MLEKA



W przypadku porażenia mleka substancjami promieniotwórczymi
pojawiającymi się w mleku w ciągu 1 godziny po wniknięciu
radionuklidów do organizmu jego ocena zależy od zawartości
substancji promieniotwórczych w mleku na co wpływają czynniki:

- stopień promieniotwórczego skażenia paszy
- stopień wnikania radionuklidów do organizmu w czasie laktacji
- poziom mleczności
- okres laktacji
- stopień ciąży

OCENA MLEKA



Badanie mleka od zwierząt porażonych radionuklidami
przeprowadza się w sposób typowy i z uwzględnieniem
pomiarów radiometrycznych



Mleko od zwierząt skażonych radionuklidami i

nie

wykazujących

klinicznych objawów choroby popromiennej

wykorzystuje się bez ograniczeń, gdy odpowiada ono
wymogom sanitarno higienicznym, a jego promieniotwórczość
nie przekracza wielkości granicznej 370Bq*kg

-1



Gdy promieniotwórczość przewyższa wielkości graniczne,

nie

dopuszcza

się go do spożycia w stanie surowym poddaje się

je zabiegom technologicznym