STRUKTURA SPOŁECZNA,
RODZINNA I
EKONOMICZNA ISLAMU

Struktura społeczeństwa

Człowiek w społeczeństwie

Każdy człowiek wierzący w Boga musi akceptować
posłannictwo proroków, które winno determinować jego
życie codzienne. Człowiek jest członkiem określonego
społeczeństwa, w którym wszyscy są równi w swoich
prawach i w swoim statusie społecznym. Przekłada się to
na relacje i życie społeczne. Nie należy oceniać innych
według jego rasy, pochodzenia, czy nawet zawodu jaki
wykonuje. Podobnie nie można gwarantować sobie
pewnych przywilejów pod pretekstem wyjątkowości
swojej rasy i pochodzenia. Jednostka nie jest szanowana
w społeczeństwie islamskim tylko dlatego, że dysponuje
ogromnym bogactwem, ale szanuje się ją wyłącznie z
powodu jej zalet moralnych i jej pobożności

Rodzina w społeczeństwie

Rodzina jest podstawową instytucją wdrażającą
nowym generacjom zasady moralne,
przyzwyczajając je, w atmosferze braterstwa i
wzajemnej pomocy, do odpowiedzialności jaka
na nie spada w procesie postępu
dokonywanego przez ludzkość. Rodzina jest
więc fundamentem, od którego uzależniony
jest postęp ludzkości. Właśnie dlatego pierwszą
troską Islamu w dziedzinie społecznej jest
oparcie instytucji rodziny na jak najbardziej
solidnych podstawach

Mężczyzna i kobieta

Islam potępia ognisko rodzinne bez
równowagi, które nie ma swego
kierownictwa, odpowiedzialnego za
moralność członków rodziny, za ich
postępowanie i rozwiązującego ich
problemy. Nie oznacza to jednak, że
mężczyzna ma nieograniczoną władzę, albo
że kobieta jest niewolnikiem pozbawionym
wszelkich praw czy odpowiedzialności
wewnątrz swojego ogniska domowego

Dzieci w społeczeństwie



Dziecko nie może być przyczyną szkody
dla rodziców.



Rodzice nie mogą szkodzić swoim
dzieciom

*Najważniejszym prawem dziecka w Islamie jest
prawo do życia oraz prawo do równości szans w
tym życiu. Innym równie ważnym prawem
dziecka jest jego prawo do dziedziczenia. Prawo
do spadku dotyczy tak synów, jak i córek

Struktura rodzinna

Początki

Współczesna rodzina muzułmańska

wzoruje się częściowo na rodzinie
beduińskiej dla której ważne było:



Solidarność i lojalność (w
plemieniu/klanie)



Znajomość własnej genealogii



Zemsta klanowa



Dominacja mężczyzn

Rodzina w islamie
klasycznym

W VII w powstający islam wprowadził

zmiany godzące w tradycję beduińskie.



Wiara ma być spoiwem wspólnoty (nie pokrewieństwo)



Wszyscy wyznawcy są sobie równi ponieważ tak samo
praktykują wiarę jednak Koran podkreśla „stopień przewagi”
mężczyzny nad kobietą



Kobieta zachowuje swoją własność majątkową



Wiara w jednego Boga i związane z tym przepisy(kobieta
może poślubić tylko wyznawcę islamu)



Rozwód w islamie jest sprawą mężczyzn



Mężczyzna może posiadać 4 żony i posiadać nałożnice



Zasada równych praw i obowiązków obu płci

Modernizm

Sytuacja rodziny muzułmańskiej zmieniła

się wraz z upadkiem klasycznego świata
islamu. Zmiana wiąże się z pojawieniem
się z połączeniem praw (szari’atu) oraz
nowoczesnego ustawodawstwa.
Dodatkowo oprócz parlamentów i
instytucji działa niesformalizowana
struktura opiniodawcza- muftiowie.
Formułują oni opinie- fatwy które
wpływają na życie rodzinne muzułmanów

Typologia małżeństwa



Dozwolona poligamia



Małżeństwa w obrębie plemienia, klanu,
rodziny



Małżeństwo spoza rodziny były uważane jako
obrazę dla kuzynów



Państwo młodzi zazwyczaj nie znają się przed
ślubem



Dopuszczalny typ małżeństwa urfi
(tymczasowe małżeństwo)



Kobieta po ślubie przeprowadza się do męża

Rodzina tradycyjna



Mężczyzna jest rodzajem patriarchy, najwyższym
autorytetem



Rodzina jest wielodzietna, wielopokoleniowa



Poligamia w obrębie kuzynostwa pierwszego
stopnia



Silne więzi rodzinne, solidarność i lojalność



Silna pozycja matki (mediator w sporach, swatka,
postawa religijna)

Rodzina nowoczesna



Zanik poligamii (nie eleganckie w
nowoczesnym świecie)



Dzieci mieszkają z rodzicami aż do ślubu
potem mogą osiedlić się we własnym
mieszkaniu.



W ramach solidarności i lojalności można
liczyć na wsparcie rodziny



Dzieci mogą uczyć się, studiować,
pracować byle nie postępować
„nieobyczajnie”

Struktura ekonomiczna

Polityka ekonomiczna

Polityka ekonomiczna islamu jest przedmiotem praw, które

odnoszą się do zaspokajania podstawowych ludzkich potrzeb
(żywność, odzież, mieszkanie, edukacja, opieka zdrowotna,
bezpieczeństwo)

Nadrzędnym celem ekonomii jest zabezpieczenie

podstawowych potrzeb ludzi i stworzenie warunków do
zaspokojenia potrzeb dóbr luksusowych. Jest to nadrzędny
cel Państwa Muzułmańskiego. Najważniejsze zatem jest
zaspokojenie potrzeb podstawowych. Celem tej polityki jest
zabezpieczenie bytu każdego człowieka żyjącego w Państwie
Muzułmańskim. Nie ma mowy o podnoszeniu poziomu życia
w kraju, bez zabezpieczenia podstawowych praw wszystkich
jego mieszkańców. Nie można zabezpieczyć tych praw, bez
odpowiedniego sposobu dystrybucji własności. 

Ekonomia muzułmańska

Początki są zakorzenione w:



Koranie



Tradycji hadis



Przekazach o życiu Proroka Mahometa

Założenia w sferze życia gospodarczego



dozwolona jest wszelka działalność
ekonomiczna, o ile nie przynosi ona żadnej
szkody ani jednostce, ani społeczeństwu



Nawet najmniejsze wątpliwości co do
popełnienia wykroczenia lub przestępstwa w tej
sferze działają na korzyść obwinionego, co tym
samym chroni go przed karą przewidzianą
w Koranie



Prawo pierwszeństwa (pierwokupu) w
transakcjach handlowych mają partnerzy
handlowi, krewni i sąsiedzi.

Podatki

Jałmużna- charakter formalnego podatku,

nakłada na ludzi zamożnych obowiązek
przekazania raz w roku 2,5% posiadanego
majątku na rzecz biedniejszych
współwyznawców. Drugim podatkiem,
ustanowionym w Koranie, jest pogłówne. Są
nim objęte osoby zamieszkujące terytorium
państwa muzułmańskiego, ale nie będące
muzułmanami. Dotyczy on tylko dorosłych i
zdolnych do pracy mężczyzn, a jego wysokość
zależy od zamożności podatnika

Zakazane praktyki



Lichwa



Hazard



Handel alkoholem i wieprzowiną

Definicje własności



Własność indywidualna



Własność publiczna



Własność państwowa

Osoba indywidualna może posiadać każdą własność, z

wyjątkiem tego, co zalicza się do własności publicznej
lub rzeczy zakazanych (np. alkoholu i wieprzowiny).
Własność publiczna to wszystkie surowce naturalne
znajdujące się na ziemi, które występują w dużej
ilości (np. złoto, srebro, ropa naftowa, gaz ziemny i
inne), lub są dobrem, które się dzieli (np. oceany,
morza, rzeki, drogi). Państwo czerpie określone
dochody z ziemi (podatek Haradż). 

System nowoczesnej
gospodarki



obowiązek przestrzegania przepisów dotyczących
działalności gospodarczej, zawartych
w Koranie stanowiącym prawo boskie



zasada trwałości i elastyczności w sferze gospodarczej,
polegająca na tym, że za dozwoloną uważa się wszelką
działalność ekonomiczną zgodną z prawem religijnym
lub regulowaną wg zgodności opinii uczonych w
kwestiach nie przewidzianych w Koranie i sunnie



konieczność zachowania równowagi między dobrem
jednostki a interesem całego społeczeństwa, co wiąże
się ze sprawą własności prywatnej — wg islamu ziemia i
wszystko, co się na niej znajduje, stanowi własność
Boga, Bóg jednak obdarzył człowieka wolną wolą w
użytkowaniu i korzystaniu ze wszelkich dóbr w taki
sposób, aby nie naruszać praw innych ludzi; istota
własności społecznej polega na tym, że służy ona
wszystkim — jeśli zatem zostanie przekształcona we
własność prywatną, to ze szkodą dla całego
społeczeństwa

System nowoczesnej
gospodarki



społeczność muzułmańska jest zobowiązana do
utrzymywania jednostek słabszych: bezrobotnych,
kalek, sierot oraz tych, którym wynagrodzenia za
pracę nie starcza na życie; środki na te cele
pochodzą z podatku zakat, alimentów, z działalności
charytatywnej oraz funduszy Bajt al-Mal lub innych
instytucji odpowiedzialnych za finanse państwa



zasada wolności gospodarczej dotycząca
swobodnego wyboru pracy i sposobu zarabiania
pieniędzy oraz wolności ich posiadania i wydawania;
musi ona jednak pozostawać w zgodzie z prawem
boskim.

Bibliografia



„Islam i jego współczesne oblicza”



„Oblicza współczesnego islamu”



Filozofia społeczeństwa islamskiego-
Rafał Berger



http://biznes.pwn.pl/index.php?
module=haslo&id=3897007



Islam.pl

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Święci mężowie



Imam-jest osoba prowadząca modlitwy w
meczecie. Funkcja ta nie wymaga
specjalnych kwalifikacji, imam nie jest
też zwykle zatrudniany i wynagradzany.
Powinna to jednak być osoba
wykształcona i szczególnie szanowana w
swojej społeczności. Tytuł imama
przysługuje także wybitnym teologom i
uczonym.

Święci mężowie



Alim- przywódca społeczności sunnitów
(uczeni, teologowie, prawnicy). Strażnicy i
interpretatorzy prawa szariatu



Mudżtahid- odpowiednik alima w
społeczności szyickiej



Ajatollah- stoi na szczycie hierarchii w Iranie



Mułła- najniższy rangą urzędnik religijny,
nauczyciele w muzułmańskich szkołach



Wali-wzór do naśladowania „Człowiek bliski
Bogu”