CERTYFIKACJA SYSTEMU
ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

Certyfikacja

(łac. certificare – czynić

pewnym) oznacza postępowanie prowadzone
przez niezależną jednostkę (organizację lub
osobę) w celu wykazania, że istnieje stosowne
zaufanie, iż należycie opisany (zdefiniowany)
wyrób, proces (postępowanie) lub usługa są
zgodne z określonymi wymaganiami, tj. z
określoną normą lub innymi dokumentami
normatywnymi.

CERTYFIKACJA SYSTEMU
ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
(2)

Certyfikacja

–

zgodnie z Ustawą z dnia

29 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o
systemie oceny zgodności oraz zmianie
niektórych ustaw – to działanie jednostki
certyfikującej

*

, wykazujące, że należycie

zidentyfikowany wyrób lub proces jego
wytwarzania są zgodne z zasadniczymi
lub szczegółowymi wymaganiami

**

.

*Jednostka certyfikująca

to niezależna od użytkownika,
konsumenta, sprzedawcy i producenta
bądź jego upoważnionego
przedstawiciela lub importera
jednostka dokonująca certyfikacji.

**Zasadnicze wymagania

to wymagania

określone
w dyrektywach nowego podejścia, które powinien

spełniać wyrób wprowadzany do obrotu.

Dyrektywy nowego podejścia

to dyrektywy

Unii Europejskiej, uchwalone zgodnie z zasadami

zawartymi w uchwale Rady Unii Europejskiej z

dnia 7 maja 1985 r. w sprawie nowego podejścia

do harmonizacji technicznej oraz normalizacji.

Dyrektywy nowego podejścia

zawierają zasadnicze wymagania związane z

bezpieczeństwem, zdrowiem, ochroną konsumenta i ochroną środowiska.
Każda z dyrektyw nowego podejścia nakłada obowiązek umieszczenia na
podlegających jej wyrobach oznakowania „

CE

”.

Dotychczas przyjęto ponad dwadzieścia dyrektyw
nowego podejścia określających wymagania w
odniesieniu do dużych grup wyrobów, w tym
maszyn, zabawek, wyrobów medycznych,
elektrycznych i elektronicznych, materiałów
budowlanych.

Szczegółowe wymagania

to wymagania,

które powinien spełniać wyrób
wprowadzany do obrotu, określone w
dyrektywach Unii Europejskiej innych niż
dyrektywy nowego podejścia lub w
specyfikacjach technicznych.

CERTYFIKACJA SZJ
(3)

Certyfikat

(średniowieczna łacina

certificatus –poświadczony) to dokument
(zastrzeżony znak), wydany (nadany) zgodnie z
zasadami systemu certyfikacji, wskazujący, że
został zapewniony odpowiedni stopień zaufania,
iż należycie zidentyfikowany wyrób, proces lub
usługa są zgodne
z określoną normą lub innymi dokumentami
normatywnymi.

FAZY PROCESU CERTYFIKACJI

Proces certyfikacji składa się z czterech faz

:

- oceny podmiotu certyfikacji (według tzw. listy pytań),

- badania zgodności opisu wyrobu, procesu lub usługi

z określonymi wymaganiami,

- materialnego badania zgodności wyrobu, procesu lub

usługi

podczas audytu

*

certyfikującego dokonywanego

przez przedstawicieli jednostki certyfikującej (audytorów),

- podjęcia przez jednostkę certyfikującą decyzji o zgodności

wyrobu, procesu lub usługi z określonymi wymaganiami

i wydaniu certyfikatu.

*

Audyt jakości to systematyczny, niezależny i udokumentowany

proces uzyskiwania dowodu z audytu oraz jego obiektywnej oceny w

celu określenia stopnia spełnienia kryteriów audytu

. (PN-EN ISO

19011, październik 2003, Wytyczne dotyczące audytowania systemów

zarządzania jakością i/lub zarządzania środowiskowego. W

przywołanej polskiej normie, wprowadzającej normę międzynarodową

ISO 19011:2003, w polskim tłumaczeniu – tak jak w oryginale – jest

używana wersja angielska słowa audit. Taki zapis dominuje w polskiej

literaturze przedmiotu.

Dobrowolna certyfikacja wyrobu

,

dokonywana
przez Polskie Centrum Badań i
Certyfikacji S.A., pozwala uzyskać
zasadniczo następujące

rodzaje certyfikatów:

- certyfikat bezpieczeństwa „B”

potwierdzający, że dany wyrób, używany zgodnie z
zasadami określonymi przez producenta, nie
stanowi zagrożenia
dla życia, zdrowia, mienia i środowiska. Certyfikat
uprawnia producenta do oznaczania wyrobu
zastrzeżonym na rzecz PCBC S.A.  znakiem
bezpieczeństwa,

Rodzaje certyfikatów wyrobu
(2):

- certyfikat jakości „Q”

- dokument

potwierdzający, że wyrób spełnia wymagania
zawarte w kryteriach stanowiących podstawę do
wydania certyfikatu i charakteryzuje się  ponadto
ponadstandardową: jakością, walorami użytkowymi,
ergonomicznymi, zdrowotnymi,
w tym także niższą niż przeciętne:
materiałochłonnością i energochłonnością.



Certyfikat uprawnia producenta do oznaczania 

wyrobu zastrzeżonym na rzecz PCBC S.A.   znakiem 
jakości,

Rodzaje certyfikatów wyrobu
(3):



certyfikat ekologiczny

potwierdzający, że wyrób

spełnia wymagania zawarte w kryteriach
stanowiących podstawę  do wydania certyfikatu i nie
powoduje negatywnych skutków  dla środowiska i
zdrowia w trakcie całego życia wyrobu. Certyfikat
uprawnia producenta do oznaczania wyrobu
zastrzeżonym na rzecz PCBC S.A. znakiem
ekologicznym,



certyfikat zgodności z PN

potwierdzający, że

wyrób spełnia wymagania określone  w Polskiej
Normie wymienionej w certyfikacie. Certyfikat
uprawnia producenta do oznaczania wyrobu znakiem
>>PN<< zastrzeżonym na rzecz Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego,

Rodzaje certyfikatów wyrobu
(4):



certyfikat zgodności CE

potwierdzający spełnianie przez

wyrób wymagań norm zharmonizowanych związanych  

ze wszystkimi dotyczącymi go dyrektywami, informujący

producenta, że po przygotowaniu wymaganej dokumentacji

i wystawieniu deklaracji zgodności może on na własną

odpowiedzialność umieszczać oznakowanie CE na wyrobie. 

Źródło: Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Certyfikacja

wyrobów – rodzaje certyfikatów. (www.pcbc.gov.pl/index1.htm)

Certyfikat

systemu zarządzania

jakością

jest poświadczeniem,
że system zarządzania jakością w
organizacji
jest zgodny z wymaganiami normy
ISO 9001:2000 (PN-EN ISO
9001:2001)

Oznacza to, że wszystkie organizacje
(instytucje, przedsiębiorstwa)– bez względu
na zakres i specyfikę swojej działalności – mogą ubiegać
o

certyfikat systemu zarządzania jakością

zgodny z wymaganiami normy PN-EN ISO 9001:2001

Systemy zarządzania jakością. Wymagania.

Etapy procesu certyfikacji SZJ

W procesie certyfikacji systemu zarządzania

jakością przez Polskie Centrum Badań i

Certyfikacji wyróżnia się następujące etapy:
1. kontakt z PCBC,
2. ocena dokumentacji systemu zarządzania

jakością pod względem formalnym,
3. powołanie zespołu audytorów,
4. wstępna wizytacja przedsiębiorstwa przez

audytorów,
5. merytoryczna ocena dokumentacji zebranej

przez audytorów,
6. audyt wstępny,

Etapy procesu certyfikacji SZJ
(2):

7. audyt certyfikacyjny,
8. analiza wyniku audytu certyfikacyjnego,
9. decyzja dyrektora PCBC dotycząca
przyznania certyfikatu,
10. rozliczenie kosztów,
11. wydanie lub odmowa wydania
certyfikatu,
12. nadzór PCBC nad certyfikowanym
systemem zarządzania jakością
w okresie trzyletniej ważności certyfikatu.

 

Wybór jednostki certyfikującej
przez zainteresowaną organizację
powinien uwzględniać:

•

na jakim rynku będzie używany certyfikat,

•

kto jest odbiorcą produktów,

•

koszty przeprowadzenia certyfikacji,

a ponadto posiadanie przez daną jednostkę:

•

akredytacji* upoważnionych instytucji,

•

dużego doświadczenia w certyfikacji systemów jakości,

•

dobrej pozycji na rynkach europejskim i międzynarodowym,

•

wysoko kwalifikowanych specjalistów,

•

dużej liczby wydanych certyfikatów.

*Akredytacja oznacza formalne uznanie przez krajową jednostkę

akredytującą kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki

kontrolującej
lub laboratorium do wykonywania określonych działań. W Polsce

jednostką akredytującą jest

Polskie Centrum Akredytacji

(PCA)

.

Na polskim rynku działają krajowe
stowarzyszenia certyfikujące,
zrzeszone
w International Quality Net
(IQNet),
i transnarodowe korporacje
rzeczoznawstwa technicznego i
towarzystw klasyfikacyjnych,
należących do Independent
International Organization for
Certification (IIOC), a wśród nich:

•

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S. A.(PCBC),

•

Technischer Überwachungsverein Rheinland/

(TÜV R) Polska,

•

Rheinisch-Westfalischer Technischer

Überwachungsverein (RW TÜV) Polska;

•

Bureau Veritas Quality International (BVQI),

Jednostki certyfikujące
(c.d.)

•

Polski Rejestr Statków (PRS),

•

KEMA Registered Quality Polska (KEMA),

•

Det Norske Veritas Certification (DNV) Polska,

•

Lloyds Register Quality Assurance (LRQA),

•

Technischer Überwachungsverein Polska (TÜV Polska),

•

Technischer Überwachungsverein Nord Polska (TÜV NP),

•

SGS International Certification Services (SGS),

•

Deutsche Gesellschaft zur Zertifizierung von

Managementsystem mbH Qualitäts- und Umweltgutachter
(DQS).

Najważniejsze korzyści
wynikające
z certyfikacji SZJ wg normy ISO
9001:2000

•

zdolność do dostarczania wyrobów lub usług zgodnych

z wymaganiami klienta;

•

uzyskanie satysfakcji klienta, zwiększenie jego zadowolenia

i wzrost zaufania do firmy;

•

kreowanie prestiżu oraz pozytywnego wizerunku

przedsiębiorstwa;

•

wzrost konkurencyjności firmy na rynkach krajowych

i zagranicznych;

•

obniżenie kosztów działania przez podwyższenie jakości,

•

zmniejszenie reklamacji oraz zwiększeni efektywności

działania;

Najważniejsze korzyści
wynikające
z certyfikacji SZJ wg normy ISO
9001:2000(2):

•

możliwość uporządkowania firmy i wdrożenia nadzoru

nad dokumentacją;

•

lepsza współpraca z kontrahentami;

•

ciągłe doskonalenie sytemu zarządzania;

•

możliwość dokonywania oceny zgodności wyrobów

z wymaganiami wynikającymi z dyrektyw Unii Europejskiej

i norm zharmonizowanych (znakowanie wyrobów znakiem

CE);

•

możliwość zdobywania dla własnych wyrobów stosownych

certyfikatów i świadectw towarzystw klasyfikacyjnych,

których uzyskanie uwarunkowane jest często posiadaniem

wdrożonego systemu zarządzania jakością.