Higiena
środowiska
ŚRODOWISKO
ogół elementów przyrodniczych, w tym
elementów ożywionych (świat zwierząt i
roślin) oraz nieożywionych (powierzchnia
ziemi wraz z glebą, kopaliny, wody,
powietrze), a także krajobraz zarówno
naturalny, jak i ten przekształcony w wyniku
działalności człowieka.
Powietrze
jednorodna mieszanina gazów , stanowi
atmosferę ziemską
Wyróżniamy składniki stałe (skład niezmienny
do wysokości 80 km, w stanie suchym, bez
pary wodnej) oraz składniki zmienne
powietrza (różne, zależne od położenia
geograficznego, pory roku i innych sytuacji np.
erupcji wulkanu)
Składniki stałe
azot- 78,08%
tlen- 20,95 %
argon- 0.934 %
neon 18,18 ppm(parts per million cząsteczek
roztworu)
hel -5.24 ppm
Składniki zmienne
para wodna 0.5-4%
dwutlenek węgla-średnio 380 ppm (parts per
million cząsteczek roztworu)
podtlenek azotu
ozon
dwutlenek siarki
składniki mineralne: pył, sadza
składniki organiczne: zarodki roślin,
drobnoustroje
Charakterystyka
powietrza
bezwonne, bez smaku, bezbarwne, słabo rozpuszczalne w
wodzie
ruch (poziomy ruch powietrza- wiatry, skierowany zawsze od
ciśnienia o większej wartości do ciśnienia o wartości mniejszej. )
ciśnienie na poziomie morza(1013,25 hPa, rekordy w PL: 1054
hPa, 962hPa)
wilgotność zmienna, zależna od ilości pary wodnej
jonizacja-w atmosferze są obecne różnego rodzaju jony: małe i
duże, przenoszące dodatnie i ujemne ładunki elektryczne. Jest to
zależne od pogody, zmian zachodzących w kosmosie, regionu
geograficznego oraz warunków otoczenia (środowisko budynku,
działające w nim wyposażenie, ilość przebywających osób)
Odnotowano korzystny wpływ powietrza z umiarkowaną
przewagą jonów naładowanych ujemnie.
Czym się różni pogoda od klimatu?
Pogoda to stan atmosfery w danym
momencie. Czasem zmienia się z minuty na
minutę.
Prognoza pogody określa temperaturę,
prędkość wiatru, zachmurzenie, ilość opadów
oraz możliwość wystąpienia burz czy gradobić.
Klimat to stan składowych pogody (takich jak
temperatura, opady, prędkości
wiatrów),uśredniony po wielu latach
obserwacji.
makroklimat-klimat charakterystyczny dla dużych
obszarów zależny głównie od szerokości geograficznej,
rzeźby terenu, wysokości n.p.m, odległością od oceanów.
mikroklimat- jest to klimat charakterystyczny dla małej
części środowiska, której odrębność jest wynikiem
specyfiki układu czynników ją tworzących, np.
wysokością i wahaniami temperatury, wilgotności,
prędkością ruchu powietrza itp. Określonym
mikroklimatem może się charakteryzować zarówno
obszar geograficzny (np. miejscowość, kotlina, czy
wąwóz), jak i twór sztuczny zbudowany przez człowieka
(wnętrze samochodu, mieszkanie, hala produkcyjna).
Wpływ temperatury na organizm
człowieka
optymalna temperatura ok. 21 stopni C
hipertermia- przegrzanie organizmu (gdy organizm przekracza
granicę systemu termoregulacji)
-sztuczna- promieniowanie elektromagnetyczne, ultradźwięki
- naturalna np. udar cieplny
Objawy: gorączka, nudności, osłabienie, suchość skóry, wymioty,
bóle i zawroty głowy, oparzenia skóry, utrata przytomności.
hipotermia- ochłodzenie organizmu, temperatura ciała spada
poniżej 35 stopni C. Objawy: dreszcze, osłabienie, odrętwienie,
skurcze mięśni, utrata świadomości.
gorączka jest stanem podwyższonej temperatury wewnętrznej
ciała, przy sprawnym funkcjonowaniu termoregulacji.
Termoregulacja
szereg procesów i zachowań organizmów mających na
celu utrzymanie względnie stałej temperatury ciała. Jest
to istotne dla utrzymania homeostazy organizmu.
Ośrodek termoregulacji znajduje się w
międzymózgowiu, a dokładniej w podwzgórzu.
Wyróżniamy termoregulację:
- chemiczną (regulacja ciepła w procesach
biochemicznych)
- fizyczną (mechaniczne ograniczenia tracenia ciepła
przez organizm)
- behawioralną (zachowania człowieka w różnych
temperaturach)
TEMPERATURA CIAŁA, KOMFORT
CIEPLNY
W warunkach komfortu cieplnego bilans
cieplny organizmu jest zrównoważony.
Temperatura wnętrza ciała wynosi ok.37
stopni C, zaś skóry ok.32-34 stopni C.
Najgorętszym narządem w stanie spoczynku-
wątroba- 37,2 stopnia C.
Najbardziej stabilna temperatura w prawej
komorze serca.
Dobowe zmiany temperatury
Owulacja u kobiet
Organizm człowieka oddaje ciepło:
Na drodze biernej poprzez:
- promieniowanie cieplne
- przewodzenie
- konwekcję - przenoszenie ciepła ze środowiska
cieplejszego do zimniejszego. Z wnętrza ciała na
obwód organizmu a następnie ze skóry do
środowiska(np. przez ruchy powietrza)
Na drodze czynnej poprzez:
-odparowywanie wody z potu wydzielonego na
powierzchnię skóry- ok.22%
Utrata ciepła zachodzi głownie przez skórę.
Wpływ ciśnienia na
organizm
duże różnice ciśnienia mogą powodować dolegliwości bądź
nasilenie objawów w chorobach już istniejących np. serca
niskie ciśnienie- senność, apatia, złe samopoczucie
choroba górska-przyczyną jest gwałtowny spadek ciśnienia wraz
ze wzrostem wysokości, objawy związane z niedotlenieniem
organizmu
Objawy: ból i zawroty głowy, duszność, nudności, zaburzenia
snu, osłabienie, brak łaknienia.
choroba kesonowa (dekompresyjna)- zawodowa choroba nurków
i pracowników kesonów, przyczyna: zbyt gwałtowna zmiana
wysokiego ciśnienia panującego pod wodą do ciśnienia
atmosferycznego.
Objawy: bóle zamostkowe, bóle stawów, porażenia mięśni,
zapaść.
Wpływ wilgotności na
organizm
Wilgotność zależna od temperatury powietrza.
optymalna wilgotność powietrza 40-60%
poniżej 40% dyskomfort, łatwiejsza
zapadalność na infekcje
przy podwyższonej wilgotności i temperaturze
mogą się pojawić problemy z oddychaniem
Zanieczyszczenie
powietrza
Zanieczyszczeniami powietrza nazywamy
wszelkie substancje (gazy, ciecze, ciała stałe),
które znajdują się w powietrzu
atmosferycznym, ale nie są jego naturalnymi
składnikami. Do zanieczyszczeń powietrza
zalicza się również substancje będące jego
naturalnymi składnikami, ale występujące w
znacznie zwiększonych ilościach.
Zanieczyszczenie
powietrza
pochodzenia naturalnego (wybuchy
wulkanów, pożary lasów, wydzielanie pyłków
przez rośliny zielone)
typu antropogenicznego, głównie:
- przemysł paliwowo-energetyczny (ponad
50%)
przemysł metalurgiczny (ok.20%)
-przemysł chemiczny
Wpływ na środowisko
efekt cieplarniany (freony, dwutlenek węgla, metan)
kwaśne deszcze (dwutlenek siarki, dwutlenek węgla)
podwyższone stężenie dwutlenku siarki- podrażnienie
błon śluzowych (kaszel, skurcze mięśni oskrzelowych)
alergie
emisja ołowiu- niekorzystny wpływ na OUN, prace
wątroby, nerek, serca
węglowodory aromatyczne- właściwości
kancerogenne
Dziękuję za uwagę…