Renowacja Zabytków

Maciej Murzyn

Konserwacja Zabytków

nazwa dziedziny zajmującej się badaniem,

inwentaryzacją i utrzymaniem obiektu
zabytkowego w dobrym stanie technicznym przez
jak najdłuższy czas. Konserwacja zabytków kieruje
się dwoma fundamentalnymi zasadami - (a) zasada
minimalnej interwencji polegająca na zastosowaniu
jak najskromniejszych środków, które mają wpływ na
istniejącą tkankę zabytkową, (b) odwracalność
interwencji polegająca na tym, że zawsze winna
istnieć możliwość zlikwidowania skutków zabiegu
konserwatorskiego gdyby zaistniała potrzeba powrotu
do stanu sprzed interwencji

Instytucje i organizacje ochrony

dziedzictwa Zabytków

• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa

Narodowego

• Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Ośrodek Ochrony Zbiorów

Publicznych

• Wojewódzkie Urzędy Ochrony

Zabytków

• Organizacje pozarządowe
• Organizacje międzynarodowe (np.

UNESCO)

Organizacja UNESCO

• Organizacja Narodów Zjednoczonych

do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury;
łac. unesco – łączę się w jedno) –
organizacja wyspecjalizowana ONZ,
której podstawowym celem jest
wspieranie współpracy
międzynarodowej w dziedzinie
kultury, sztuki i nauki, a także
wzbudzanie szacunku dla praw
człowieka, bez względu na kolor
skóry, status społeczny i religię.

Konwencje i dokumenty Dotyczące

Ochrony Zabyków

• Konwencja Maltańska
• Konwencja Haska
• Karta Wenecka
• Karta Lozańska
• Lista światowego dziedzictwa

UNESCO

Konwencja Maltańska

Europejska konwencja o ochronie dziedzictwa

archeologicznego. konwencja otwarta do
podpisu pod auspicjami Rady Europy w
Valletcie na Malcie 16 stycznia 1992.
Konwencja weszła w życie 25 maja 1995.
obecne Konwencją objęte jest 35 Państw.

Najważniejszym rezultatem Konwencji

Maltańskiej jest zapewnienie, że żadna
inwestycja nie będzie niszczyła stanowisk
archeologicznych bez przeprowadzenia
wcześniejszych wykopalisk ratowniczych.

Konwencja Haska

Konwencja haska z 14 maja 1954 roku
• Jest jedną z najważniejszych konwencji podpisanych

w Hadze, dotyczy postępowania wobec dóbr kultury
w czasie konfliktu zbrojnego. Ustala m.in., że

• państwa, które podpisują konwencję, mają obowiązek

utworzyć w ramach swoich sił zbrojnych jednostkę
zajmującą się ochroną dóbr kulturalnych

• państwa, które podpisują konwencję, mają obowiązek

włączyć jej postanowienia do prawa krajowego

• sygnatariusze konwencji powinni unikać wywozu dóbr

kulturalnych z krajów i terytoriów okupowanych

Karta Lozańska

• Międzynarodowa Karta Ochrony i

Zarządzania Dziedzictwem
Archeologicznym przyjęta w roku
1990 przez Międzynarodową Radę
Ochrony Zabytków i Miejsc
Historycznych. W związku z
destrukcyjnym charakterem
wykopalisk we wszystkich
cywilizowanych krajach ich
prowadzenie jest kontrolowane przez
służby konserwatorskie poprzez
wydawanie zezwoleń.

Karta Wenecka

Karta Wenecka (pełna nazwa: Międzynarodowa Karta

Konserwacji i Restauracji Zabytków i Miejsc Zabytkowych) –
międzynarodowa konwencja określająca zasady konserwacji
i restauracji zabytków architektury. Przyjęta została w 1964
Założenia :

• Konserwacja zabytków jest konieczna dla zachowania

trwałości budowli

• Restauracja powinna być podejmowana tylko w razie

koniecznośc

• Prace archeologiczne mogą być wykonywane wyłącznie

przez specjalistów

• W trakcie każdych prac konserwatorskich należy

wykonywać dokumentację konserwatorską i projektową

Lista światowego dziedzictwa UNESCO

• ista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i

Przyrodniczego Ludzkości – lista obiektów
objętych szczególną ochroną międzynarodowej
organizacji UNESCO ze względu na ich unikatową
wartość kulturową bądź przyrodniczą. Lista
obejmuje (w czerwcu 2011) 936 obiektów w 153
krajach, w tym 725 obiekty dziedzictwa
kulturowego, 183 przyrodniczego i 28 mieszanych
W sprawie wpisania danego obiektu na listę
decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa w
trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977 roku

Zabytki znajdujące się na liście

UNESCO W POLSCE

• Polska jest jednym z pierwszych państw –

sygnatariuszy Konwencji dziedzictwa światowego
i jednym z czołowych reprezentantów na liście
Światowego Dziedzictwa. Zgodnie ze stanem z
lipca 2006 roku, zostało na nią wpisanych 13
polskich dóbr. Daje to Polsce 9 miejsce w Europie
i 15 na świecie.

• Część miast i obiektów w Polsce, znajdujących się

na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
skupiły się w Ligę Polskich Miast i Miejsc UNESCO.

Stare Miasto w Krakowie

(1978 r.)

Kopalnia Soli Wieliczka

(1978 r.)

Auschwitz-Birkenau. Niemiecki

nazistowski obóz koncentracyjny i

zagłady (1979 r.)

Białowieski Park Narodowy

(wspólnie z Białorusią) (1979 r.)

Stare Miasto w Warszawie

(1980 r.)

Stare Miasto w Zamościu

(1992 r.)

Średniowieczny zespół miejski Torunia

(1997 r.)

Zamek Krzyżacki w Malborku (1997

r.)

Kalwaria Zebrzydowska:

manierystyczny zespół

architektoniczny i krajobrazowy oraz

park pielgrzymkowy z XVII w (1999 r.)

Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy

(2001 r.)

Drewniane kościoły południowej Małopolski i

Podkarpacia – Binarowa, Blizne, Dębno

Podhalańskie, Haczów, Lipnica Murowana,

Sękowa (2003 r.)

Park Mużakowski nad rzeką Nysą

(wspólnie z Niemcami) (2004 r.)

Hala Stulecia (Hala Ludowa) we

Wrocławiu (2006 r.)