ISTOTA OPIEKI

PIELĘGNIARSKI

EJ OPARTA O

ZAŁOŻENIA

TEORETYCZNE

BETTY

NEUMAN

BETTY NEUMAN



Uważana jest za pionierkę

pielęgniarstwa środowiskowego

w zakresie zdrowia psychicznego



Podstawy teoretyczne wpierają

idee holistycznego postrzegania

człowieka

PODSTAWOWE POJĘCIA
TEORII



człowiek

- ustrukturalizowana całość,

system otwarty utrzymujący kontakty ze
środowiskiem. Pojęcie to odnosi się do
pojedynczej osoby, rodzin, grup ludzi i
społeczności. Neuman rozumie człowieka
jako pacjenta i klienta



środowisko-

wewnętrzne i

zewnętrzne czynniki oraz wpływy z

otoczenia rozpoznawane przez

pojedynczą osobę pacjenta lub grupę

osób. Relacje zachodzące między

człowiekiem a środowiskiem są

obustronne.

NEUMAN WYRÓŻNIŁA 3
RODZAJE ŚRODOWISK:



środowisko wewnętrzne- czynniki, siły i wpływy

pochodzące w wnętrza systemu pacjenta



środowisko zewnętrzne- zasoby, wpływy

występujące jako zewnętrzne w stosunku do

systemu człowieka



środowisko wykreowane- wyżej wymienione

środowiska indywidualnie zróżnicowane w

zakresie mobilizacji obszarów funkcjonowania

człowieka

Wyżej wymienione środowiska

oddziałują na system funkcjonowania

człowieka przez jednostki

oddziaływania jakimi są

stresory

(które

wpływają w sposób pozytywny lub

negatywny). Stresory (środowiskowe

stymulacje, warunki, problemy) są

zdolne do zaburzenia stabilności

systemu poprzez uszkodzenie co

najmniej normalnej linii obronnej.

STRESORY:



wewnątrzosobowe,



zewnątrzosobowe,



międzyludzkie.



Wpływ stresorów uzależniony jest ich
ilości działania w danym czasie, siły
działania oraz wytrzymałości linii
obrony.



Zjawisko

neogentropii

występuje

kiedy człowiek wyprodukuje więcej

energii niż jest w stanie wykorzystać

dla potrzeb funkcjonowania organizmu-

miano pełnego dobrostanu.



Entropia-

zjawisko wyprodukowania

przez organizm mniej energii w

stosunku do zapotrzebowania

organizmu- może to prowadzić do

śmierci organizmu.

PIELĘGNIARSTWO:



unikatowa profesja, koncentrująca się

na wszystkich czynnikach wpływających

na indywidualne odpowiedzi organizmu

reagującego na stres, mieszczące się w

obszarze zdrowie- choroba człowieka.

NEUMAN WYRÓŻNIŁA 3
RODZAJE PREWENCJI
(ODRĘBNYCH OBSZARÓW
DZIAŁAŃ PIELĘGNIARKI):



Prewencje pierwszorzędową



Prewencje drugorzędową



Prewencje trzeciorzędową

PREWENCJA
PIERWSZORZĘDOWA



działania zmierzające do wzmocnienia linii

obronnych organizmu, zmniejszenie siły działania

stresorów lub ich zlikwidowanie. Celem działań jest

utrzymanie zdrowia.

PREWENCJA
DRUGORZĘDOWA



wczesne wykrywanie objawów choroby,

zmniejszanie jej natężenia oraz zapobieganie

występowania powikłań choroby

PREWENCJA
TRZECIORZĘDOWA



świadczenie wielokierunkowych działań

rehabilitacyjnych zmierzających do

przywrócenia stanu organizmu pacjenta

do poziomu funkcjonowania przed

chorobą

MODEL GRAFICZNY
TEORII B. NEUMAN

ma postać liniową z centralnie
położoną kulistą strukturą
zbudowaną z sześciu okręgów
współśrodkowych, który
odzwierciedla systemy człowieka.



Centralnym elementem systemu jest
źródło energii systemu (procesy
fizjologiczne odpowiadające za
podstawowe funkcje życiowe
człowieka oraz dziedziczone sposoby
reagowania na bodźce) określana
mianem struktury podstawowej.

MODEL GRAFICZNY
TEORII B. NEUMAN CD.



Poziom energii zgromadzonej w strukturze

podstawowej jest gwarantem życia,

zdrowia i dobrego samopoczucia pacjenta.

Posiadaną energię człowiek ochrania

wykorzystując pięć linii obrony. Każda z

linii podobnie jak cały system człowieka

zbudowane jest z pięciu podsystemów:

fizjologiczny, psychologiczny,

socjokulturowy, rozwojowy, duchowy.

PODSUMOWUJĄC…:



Teoria B. Neuman jest zgodna z
założeniami holistycznego postrzegania
osoby pacjenta.



Uznano że teoria B. Neuman wyjaśnia
istotę pielęgnowania, jest teorią o
szerokim zasięgu.



Zastosowanie tej teorii polega na
systematycznym, ciągłym i logicznym
postępowaniu zgodnym z założeniami
procesu pielęgnowania,
uwzględniającym holistyczną złożoność
osoby pacjenta.