ADHD
W dużym uproszczeniu można
powiedzieć, że u podłoża ADHD leży
specyficzny tryb pracy mózgu, który
utrudnia dziecku kontrolowanie
własnych zachowań i osłabia
zdolność skupienia uwagi.
Dla ADHD charakterystyczne jest
występowanie trzech grup objawów
nadruchliwości, impulsywności, oraz
zaburzeń uwagi. Zwykle objawy
są wyraźnie widoczne już między 5 a 7
rokiem życia, ale bywa,
że rodzice zwracają na nie uwagę
dopiero, gdy dziecko rozpocznie naukę
w szkole.
Nadruchliwość to
nadmierna, w porównaniu z
dziećmi na tym samym
poziomie rozwoju,
aktywność ruchowa. Dzieci
z ADHD mają bardzo dużą
potrzebę ruchu, nie potrafią
przez dłuższą chwilę
pozostać w miejscu.
Impulsywność to
niemożność powstrzymania
się przed działaniem
i „odczekania” do momentu,
kiedy wykonanie
czynności będzie łatwiejsze
lub akceptowane przez
otoczenie.
Zaburzenia uwagi to
trudności w skupieniu się i
tendencja do rozpraszania się
nawet pod wpływem
delikatnych bodźców.
Wymienione objawy tworzą pewien stały wzór
zachowań dziecka, jednak mogą one w mniejszym
lub większym stopniu przeszkadzać innym i być
przez to mniej lub bardziej widoczne. Dzieje się tak
w zależności od wymagań i tolerancji otoczenia, w
którym przebywa dziecko. Dlatego na podstawie
samego nasilenia objawów, trudno jednoznacznie
oddzielić dzieci z ADHD od dzieci zdrowych. Toteż
przy rozpoznawaniu zespołu ADHD bierze się pod
uwagę dodatkowe kryterium - wpływ objawów na
funkcjonowanie.
Musimy odpowiedzieć na
pytanie czy i w jakim
stopniu objawy utrudniają
dziecku życie i czy stają się
źródłem problemów w domu
lub szkole.
Przyczyny wystąpienia ADHD:
• przyczyny genetyczne;
• zaburzony proces dojrzewania układu
nerwowego;
• niekorzystne czynniki środowiska;
• uwarunkowania psychologiczne i
psychospołeczne;
• inne czynniki takie jak rodzaj diety,
alergie pokarmowe oraz astma, mimo,
że same nie wywołują nadpobudliwości
psychoruchowej mogą nasilać jej
objawy;
OBJAWY:
-nadmierna impulsywność;
(np. częste wtrącanie się do rozmowy, nieumyślne
niszczenie rzeczy, brawurowa jazda na rowerze)
-
nadruchliwość; (
np. dzieci nie potrafią usiedzieć chwilę
na miejscu, nieustanne bieganie po mieszkaniu)
-zaburzenia uwagi;
(np. problemy
z wykonaniem danego polecenia, które
składa się z ciągu zadań, roztargnienie
w czasie nauki i odrabianiu zadań,
przechodzenie od jednej czynności
do drugiej nie skończywszy poprzedniej)
AKCEPTACJA – ZROZUMIEĆ DZIECKO
Dzieci nadpobudliwe to tak zwane "trudne
dzieci". Byłyby jednak znacznie trudniejsze gdyby
nie ich wspaniali rodzice.
Pracę z dzieckiem nadpobudliwym najlepiej zacząć od
siebie - nauczyć się akceptacji jego odmienności i tego,
że być może nigdy nie będzie idealnym, wymarzonym
dzieckiem lub uczniem, którego chciałoby się mieć w
domu lub klasie.
Pomoże to dopasować wymagania do możliwości i
uchroni wszystkich przed frustracją i niepowodzeniami.
Ułatwi nam również przekazanie dziecku
najważniejszego dla niego komunikatu - że jest
kochane.
O czym należy pamiętać przy
nauczaniu dziecka z
nadpobudliwością?
- Objawy nie są winą dziecka. Nie są też winą
rodziców, ani nauczycieli.
- Nadpobudliwość ma swoje uwarunkowania
biologiczne.
- Objawy ADHD trwają latami.
- ADHD nie jest brakiem umiejętności czy
wiedzy.
- Dziecku nadpobudliwemu trudniej sprostać
wymaganiom szkolnym i społecznym.
„Trudne prawdy” o pracy z dzieckiem
nadpobudliwym:
•Praca z dzieckiem nadpobudliwym jest
czasochłonna i obciążająca, wymaga wiele
zaangażowania ze strony nauczyciela.
•Można z nim pracować tylko bezpośrednio,
asystując mu.
•Indywidualizacja pracy z uczniem,
to nie tylko mniejsze klasy,
lecz także zmiana podejścia do ucznia.
Pracując z dzieckiem
nadpobudliwym warto:
•poświęcać mu dużo uwagi
•wzmacniać wszystkie przejawy
pożądanego zachowania
•stosować zrozumiałe dla dziecka reguły
•być konsekwentnym
•przekazywać proste i krótkie treści
•pomóc mu zorganizować świat wokół
siebie
•stworzyć zrozumiały system nagród i kar
•kary i nagrody stosować natychmiast
Niektóre techniki pracy z
dzieckiem nadpobudliwym w
szkole:
- właściwe usadowienie ucznia w klasie
- pobudzanie uwagi dziecka
- poprawianie zdolności słuchania
- skuteczne wydawanie poleceń
- kontrola notatek po zakończeniu zajęć
Diagnozowanie ADHD
Sześć lub więcej objawów zaburzeń koncentracji uwagi musi
utrzymywać się przez okres przynajmniej 6 miesięcy w stopniu
utrudniającym adaptację dziecka:
-Dziecko nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć,
-Ma trudności z utrzymaniem uwagi na zadaniach i grach,
-Nie stosuje się do podanych instrukcji i ma problemy z dokończeniem
zadań,
-Ma trudności ze zorganizowaniem sobie pracy lub innych zajęć,
-Nie lubi, ociąga się lub unika rozpoczęcia zajęć wymagających dłuższego
wysiłku umysłowego,
-Często gubi rzeczy niezbędne do pracy lub innych zajęć,
-Łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
-Często zapomina o codziennych sprawach.
Sześć lub więcej objawów nadruchliwości i impulsywności musi
utrzymać się przynajmniej przez 6 miesięcy w stopniu
utrudniającym adaptację:
-Dziecko ma często nerwowe ruchy rąk i nóg bądź nie jest w stanie
usiedzieć w miejscu,
-Często chodzi po pomieszczeniu, wspina się ma meble w sytuacji
niewłaściwej w szkole w pracy,
-Często jest nadmiernie gadatliwe,
-Wyrywa się z odpowiedzią zanim pytanie zostanie zakończone,
-Ma kłopoty z zaczekaniem na swoja kolej,
-Przerywa lub przeszkadza innym,
Bibliografia:
1.Remedium 06.2006 „Pozytywne motywowanie jako metoda pracy z dziećmi
z zespołem ADHD” Iwona Turbiarz
2.Remedium 02-03. 2007
3. „Funkcjonowanie uczniów zespołem ADHD w szkole” B. Bobik
4. Diagnoza specyficznych trudności szkolnych dzieci z ADHD” K. Czerwińska,
I. Dąbrowska
5. http://www.adhd.info.pl/
Angelika Morawska
Karolina Morawska
Wykonały: